Ոչիշխանական դաշտում նախընտրական խառնաշփոթ եւ սպասում է, իսկ Ծառուկյանը շուտով կխոսի

Ընդամենը 20 օր է մնացել Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողով դիմում ներկայացնելու համար, բայց կուսակցությունների մի զգալի մաս դեռ չի հստակեցրել գլխավոր հարցերից մեկը՝ միայնա՞կ, թե՞ դաշինքով է մասնակցելու ընտրություններին, եթե միայնակ չի մասնակցելու, ապա որ կուսակցությունների հետ է դաշինք կազմելու:

Այդ առումով քաղաքական դաշտում կատարյալ անորոշություն է տիրում: Խոսքն այս պարագայում վերաբերում է ոչիշխանական ուժերին, քանի որ նրանք ունեն ռեսուրսների համախմբման եւ այդպիսով իշխանություններին հակակշիռ դառնալու խնդիր:

Միայն «Հանրապետություն», «Լուսավոր Հայաստան» եւ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցություններն են ավելի քան մեկ ամիս առաջ՝ դեկտեմբերի 12-ին, նախընտրական դաշինք ստեղծելու վերաբերյալ հայտարարություն արել: Դրանից հետո ուրիշ որեւէ կուսակցություն այդ ուղղությամբ հստակեցում չի արել: Խորհրդարանական ու արտախորհրդարանական ուժերը դեռ բանակցում են: Ավելին, անգամ տպավորություն կա, որ նրանք իրենց անելիքները հստակեցնելու համար ինչ-որ բանի են սպասում: Ակնհայտ է, որ այդ ուժերի մի մասը սպասում է ակտիվ քաղաքականություն վերադառնալու մասին Գագիկ Ծառուկյանի խոսքին: Այդ պատճառով իր անելիքը դեռ չի կարողանում հստակեցնել ինչպես Ծառուկյանի հիմնադրած «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունը, այնպես էլ նրանից պոկված Վարդան Օսկանյանի «Համախմբում», Տիգրան Ուրիխանյանի «Ալյանս» կուսակցությունները, «Միասնություն» շարժումը եւ քաղաքական-հասարակական այլ կառույցներ: Ծառուկյանն ինքը վերադառնալու վերաբերյալ պարբերաբար հայտարարություններ է անում, ձգձգում է վերջնական խոսքն ասելու բաղձալի օրը՝ այդպիսով իր նկատմամբ սպասում ձեւավորում եւ իր շուրջն ուժեղացնում քաղաքական ինտրիգը:

Գագիկ Ծառուկյանի մամուլի խոսնակ Իվետա Ծառուկյանը երեկ մեզ հետ զրույցում ասաց, որ իրենց հայտարարությունն այս շաբաթ կլինի: Նա, սակայն, դժվարացավ ասել՝ Ծառուկյանն ընտրություններին մասնակցելո՞ւ, թե՞ չմասնակցելու վերաբերյալ հայտարարություն կանի: Պարզապես հավելեց, որ Ծառուկյանի հայտարարությունը շատ շուտով կլինի եւ մինչեւ շաբաթվա վերջը չի ձգվի: Ծառուկյանի վերադարձը ոչիշխանական դաշտում որոշակի դիրքավորումներ ու պայմանավորվածություններ կփոխի: Ի դեպ, որոշ տեղեկությունների համաձայն, Գագիկ Ծառուկյանի հետ նախընտրական բանակցությունների մեջ է նաեւ ՀՀՇ-ն: Այս կուսակցության վարչության նախագահ Արարատ Զուրաբյանը նույնպես չցանկացավ մանրամասնել, թե դաշինք կազմելու համար որ ուժերի հետ է նախընտրական քննարկումներ անցկացնում: Նա ընդամենը հավելեց, թե քննարկումները դեռ շարունակվում են, եւ իրենց կուսակցությունը հակված է մասնակցելու ապրիլի 2-ի ընտրություններին:

Ընդամենն ուրվագծվում է, թե ինչ համախմբվածությամբ է ընտրություններին մասնակցելու պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանը: Վերջինս տարեվերջին հայտարարեց, որ որոշել է ակտիվ «մասնակցություն ունենալ քաղաքական եւ մասնավորապես ընտրական գործընթացներին»: Նրան պաշտպանելու մասին են հայտարարում Վիկտոր Դալլաքյանն ու իր «Երրորդ ուժ» կուսակցությունը, ինչպես նաեւ Ամարասի Արթուրը՝ Արթուր Ալեքսանյանն ու այլ կառույցներ: Ի դեպ, չի բացառվում, որ այս թեւն էլ համագործակցի «Համախմբում» կուսակցության հետ: Հատկապես որ երկուսին կապում են Ռոբերտ Քոչարյանի հետ: Այս համատեքստում շատ զգուշորեն, բայց նախընտրական որոշակի ակտիվություն է դրսեւորում նաեւ Լեռնային Ղարաբաղի պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար Սամվել Բաբայանը: Քաղաքականություն վերադառնալու համար, ամենայն հավանականությամբ, նա հենց այս ուժերի հետ է հույս կապում. հատկապես Վարդան Օսկանյանի հետ: Սամվել Բաբայանը հավանաբար հույս ունի, որ Ռոբերտ Քոչարյանին կհաջողվի ակտիվացնել ու որոշակի արդյունքի հասցնել դրանց, հակառակ պարագայում նա չի համարձակվի ակտիվ քաղաքականություն մտնել: Գաղտնիք չէ, որ Բաբայանը Սերժ Սարգսյանի հետ բավական լարված, գրեթե թշնամական հարաբերություններ ունի: Եվ չի բացառվում, որ այդ լարվածությունը Սամվել Բաբայանին նորից երկար ժամանակով հեռացնի Հայաստանից:

«Ազատություն» կուսակցության նախագահ Հրանտ Բագրատյանը նույնպես նախընտրական դաշինք կազմելու համար բանակցություններ է վարում տարբեր կուսակցությունների հետ: Վերջինս հենց տարեսկզբին միավորումներ ստեղծելու վերաբերյալ առաջարկություն իջեցրեց քաղաքական ուժերին, բայց մինչ այժմ դեռ չի հստակեցնում, թե որ ուժերի հետ կարող է համագործակցել: Անցած շաբաթ էլ նա հայտարարել է, որ ապրիլյան ընտրություններին իր գլխավորած կուսակցությունը մասնակցելու է դաշինքով, ինչի վերաբերյալ արդեն իսկ մի քանի ուժերի մասնակցությամբ ստորագրվել է համաձայնագիր: Բագրատյանը, սակայն, մեզ հետ զրույցում չցանկացավ մանրամասնել, թե որ ուժերի հետ է համաձայնագիր ստորագրել: «Չեմ կարող ասել: Կուսակցությունը դաշինքի կողմնակից է եւ այդ ուղղությամբ աշխատանք է տանում»,- ասաց նա: Դեռեւս տարեվերջին տեղեկություններ կային, որ նա այդ նպատակով քննարկումներ է անցկացնում Խաչատուր Քոքոբելյանի «Ազատ դեմոկրատներ» կուսակցության, ինչպես նաեւ Դավիթ Շահնազարյանի հետ: Վերջինս երեկ մեզ փոխանցեց, որ Հայաստանում չէ, կվերադառնա՝ կանդրադառնա թեմային:

Եվ վերջապես, ում հետ են համագործակցելու ՀԱԿ-ը եւ Ստեփան Դեմիրճյանի ՀԺԿ-ն: Այս կուսակցությունները հավանաբար նորից երկուսով հանդես կգան: ՀԺԿ-ի դեպքում անգամ տեղեկություններ կան, թե նախընտրական քննարկումներ են ունեցել Վարդան Օսկանյանի, Վիկտոր Դալլաքյանի եւ այլոց հետ: «Դրանք ընդամենը խոսակցություններ են: Եղել են տարբեր հանդիպումներ, բայց լուրջ խոսակցություններ չկան»,- ասաց ՀԺԿ փոխնախագահ Գրիգոր Հարությունյանը:

Այնուամենայնիվ, ոչիշխանական դաշտում ՀԱԿ-ն ու ՀԺԿ-ն ունեն թե՛ ներքաղաքական, թե՛ արտաքին քաղաքական հարցերի վերաբերյալ որոշակի տարաձայնություններ, ինչը դժվարացնում է այլ ուժերի հետ համագործակցությունը: Ամենայն հավանականությամբ, այս երկուսը ապրիլի 2-ի ընտրություններին նորից միասին եւ միայնակ են մասնակցելու: «Առաջին հերթին մենք մեր դաշնակցի՝ ՀԱԿ-ի հետ ենք նախընտրական քննարկում անցկացնում»,- գրեթե հաստատեց Գրիգոր Հարությունյանը: