Մտավորականների հավաք. մի՛ ուշացրեք իշխանափոխությունը

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2004 թվականի մարտի 19-ի համարում

Մտավորականության ֆորումի ավագանին երեկ խուլ ու համրերի մշակույթի պալատում անցկացրեց իր հերթական նիստը, որի նպատակն իշխանափոխության անհրաժեշտությունը պարզելն էր: Նախագահությունում նստած ՊԱԿ-ի գեներալ Էդուարդ Սիմոնյանցը հայտարարեց, որ իրենք ցանկանում են ծանոթանալ տարբեր քաղաքական ուժերի տեսակետներին եւ դիրքորոշումներին, եւ այդ նպատակով է, որ հրավիրել են տարբեր քաղաքական կուսակցությունների ներկայացուցիչների՝ արտահայտելու իրենց դիրքորոշումը եւ ընդհանրացնելու այն: «Քանի որ միայն մտավորականությունը բարոյական իրավունք ունի ձեւավորելու ընդհանուր տեսակետ եւ իրավիճակից ելքեր առաջարկելու»,-եզրակացրեց պարոն Սիմոնյանցը:

Սակայն ոչ բոլորն էին, որ ընդունել էին մտավորականության հրավերը, իսկ ով էլ որ ընդունել էր՝ խոսեց միայն իշխանափոխության անհրաժեշտության մասին: «Ժողովրդավարական հայրենիք» կուսակցության նախագահ Պետրոս Մակեյանը հայտարարեց, որ երկրում իրավիճակը օրհասական է եւ ոչ միայն այն պատճառով, որ հարյուր հազարավոր քաղաքացիներ զրկված են արժանապատիվ աշխատանքով իրենց ընտանիքները պահելու իրավունքից, այլեւ որովհետեւ երկրում իշխում է համընդհանուր բարոյազրկումը: Մակեյանը, հաստատելով իշխանափոխության անհրաժեշտությունը, ավելացրեց, որ եթե նախկինում խոսվում էր, որ դա իրականացվելու է սահմանադրական ճանապարհով, ապա այժմ խոսում են ամեն գնով իշխանափոխության մասին:

Դրա համար Մակեյանը զգուշացրեց, որ իշխանափոխություն իրականացնելիս պետք է հաշվի առնել Ռոբերտ Քոչարյան անձի բնույթը եւ այն, որ նրա իշխանությունը կրիմինալ է: Ակադեմիկոս Ռաֆայել Ղազարյանը եւս խոսեց բարոյականության բացակայության մասին՝ ասելով, որ բազեականների համար կարեւոր արժեք է դարձել շողոքորթելը, քծնելը, կեղծելը: «Բայց մեր երիտասարդության մի մասը առողջ է, եւ բազեները նրանցից պետք է օրինակ վերցնեն»,-հայտարարեց պարոն Ղազարյանը: Ակադեմիկոս Ղազարյանը եւս կարծում է, որ իշխանափոխությունը միակ հնարավոր ելքն է ստեղծված իրավիճակից. «Եթե կա թշնամություն, եթե ոչ մի հայ մարդ չի հանդուրժում Ռոբերտ Քոչարյանին, ապա նա պետք է այնքան խոհեմություն ունենա, որ հեռանա»:

Իշխանափոխության կողմնակից է նաեւ ակադեմիկոս Լենսեր Աղալովյանը, որը մի քանի անգամ «ամո՛թ, ամո՛թ, ամո՛թ» վանկարկեց Ռոբերտ Քոչարյանի հասցեին՝ միայն այն բանի համար, որ նա մերժել է քաղաքացիություն տալ Շուշիի հատուկ գումարտակի նախկին հրամանատար Ժիրայր Սեֆիլյանին, որը հայկական բանակի փոխգնդապետ է: Սեֆիլյանին քաղաքացիություն տալու խնդրին անդրադարձավ նաեւ ՀԿԿ քարտուղար Խորեն Սարգսյանը, որը Սեֆիլյանին խորհուրդ տվեց չշտապել ոչ լեգիտիմ նախագահից քաղաքացիություն ստանալու հարցում, քանի որ երեք ամսից՝ հունիսին նա կարող է քաղաքացիություն ստանալ արդեն իսկ լեգիտիմ նախագահից: Այսպիսով, Խորեն Թռչունիչը ոչ միայն կողմ արտահայտվեց իշխանափոխությանը, այլեւ նույնիսկ նախանշեց այն ժամկետը, թե դա երբ պետք է տեղի ունենա:

Իշխանափոխության անհրաժեշտության մասին եւս մեկ անգամ հայտարարեց ԱԺ արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախկին նախագահ Հովհաննես Հովհաննիսյանը: Թեեւ դահլիճում ներկաների մի մասը ոչ այնքան գոհունակությամբ ընդունեց Հովհաննիսյանի ելույթ ունենալու փաստը, սակայն շատերը համաձայնեցին հնչած տեսակետին. «Հազիվ դարձի է եկել, թողեք՝ խոսի»:  Իշխանությունների հասցեին հնչեցրած գնահատականների հարցում պակաս կտրուկ չէր նաեւ «Հայրենիք եւ պատիվ» կուսակցության նախագահ Գառնիկ Մարգարյանը: «Իշխանությունը հանցավոր, հակազգային է եւ ստվեր է գցում մեր պետականության վրա: Երկիրը վերածվել է գաղութի, Հայաստանում մարդաորս է սկսվել»,-հայտարարեց Գառնիկ Մարգարյանը՝ տեղեկացնելով որ այսօր Հայաստանում ապրում է ընդամենը մեկ միլիոն 600 հազար մարդ: Սակայն ներկաների կողմից ամենաբուռն արձագանքի արժանացավ մաեստրո Օհան Դուրյանի հետեւյալ միտքը. «Բոլորը խոսում են, մտավորականները խոսում են, ուսանողները խոսում են: Շատ խոսելը վնասակար է: Մի՛ ուշացրեք, մի՛ ուշացրեք»: Իշխանափոխության շուրջ մտավորականների մտքերի փոխանակությունը շարունակվելու է:

Ավետիս Բաբաջանյան