Իր տեսակին հավատարիմ. կսովածանան` կուտեն

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2004 թվականի ապրիլի 21-ի համարում

Երեկ «Դալմայի» այգիներ այցելելուց հետո Ռոբերտ Քոչարյանը Ազգային պատկերասրահում մամուլի ասուլիս անցկացրեց: Պատկերասրահի դահլիճներից մեկը հատուկ կահավորվել էր ասուլիսի համար. այսինքն՝ լրագրողների համար աթոռներ էին դրվել, բարձրախոս էր բերվել: Դատելով սրանից՝ Քոչարյանի երեկվա շրջագայությունը միայն մի նպատակ էր հետապնդում. ասելու բան ուներ: Եւ ասելիքն, իհարկե, «Դալմայի» այգիների մասին չէր, այլ՝ ներքաղաքական իրավիճակի: Ինչպիսի հանգուցալուծում է տեսնում ստեղծված իրավիճակում Քոչարյանը. «Ինձ համար հասկանալի չէ «հանգուցալուծում» տերմինը: Տվյալ պարագայում մենք մեր աշխատանքները կատարում ենք... Ընդդիմությունը, թողնելով իր աշխատանքը Ազգային ժողովում, սկսել է իր միտինգային ակտիվությունը, եւ այստեղ ես հանգուցալուծում չեմ տեսնում:

Որքան ժամանակ իրենք այդ միտինգները կազմակերպեն հանգիստ, առանց փողոցները փակելու, առանց անօրինականությունների՝ թող կազմակերպեն»: Նկատենք, որ քաղաքական իրավիճակի մասին խոսելիս՝ Քոչարյանը փորձում էր ցույց տալ, որ ինքն առանձնապես մտահոգված չէ: Բայց որքան էլ ջանում էր, դա նրան չէր հաջողվում: «Ինձ մոտ մի այնպիսի տպավորություն կա, որ շատ ենք կենտրոնանում քանակի վրա (հանրահավաքների մասնակիցների թվի- խմբ.)... Չպետք է մենք այդքան այդ թվերի վրա կենտրոնանանք. իսկապես թիվ չի հավաքվում»,-ասում է նա ու փաստում, որ նախագահական ընտրությունների ժամանակ իր օգտին կազմակերպված հանրահավաքին, որը ձգվում էր Մատենադարանից մինչեւ Օպերա, 35-37 հազար մարդ է մասնակցել:

Քոչարյանը նաեւ նկատում է, որ եթե ընդդիմության կազմակերպած հանրահավաքին մասնակցում է 23 հազար մարդ, դա ընտրության իրավունք ունեցող քաղաքացիների միայն 1%-ն է: «Չի կարող 1%-ը պարտադրել ամբողջ հանրությանը ինչ-որ լուծումներ»,-ասաց նա՝ մոռանալով, որ իր օգտին կազմակերպած հանրահավաքին մասնակցում էր ընտրողների թվի 1,5%-ը: Ստացվում է՝ ի հեճուկս պետական ողջ համակարգի ճնշումների փողոց դուրս եկած 1%-ը չպետք է լուծումներ պարտադրի, որովհետեւ դա այդ նույն համակարգի ողջ ներուժի օգտագործմամբ հավաքած 1,5%-ի մենաշնորհն է: Փոխարենը, ըստ նրա, ընդդիմության քայլերը «լուրջ խթան են հանդիսանում այսօր կոալիցիայի ավելի ամուր եւ ավելի համաձայնեցված աշխատելու առումով»:

Այդ քայլերը, ըստ նրա, «շատ ավելի ամրացնում են կոալիցիայի շարքերը»: Բայց եթե ընդդիմությունն իր պահվածքով այդքան օգտակար գործ է անում, էլ ինչու՞ են իշխանությունները, Սահմանադրությունը խախտելով, փակում մայրաքաղաք բերող ճանապարհները: Իրոք՝ չի հասկացվում: «Չկա մի երկիր, որտեղ ընդդիմությունը չցանկանա գործող իշխանության հրաժարականը: Բայց նաեւ չկա մի երկիր, որտեղ իշխանությունը չի ձեռնարկում քայլեր կայունությունը ապահովելու եւ իր գործառույթները իրականացնելու համար»,-քաղաքագիտության մասին իր գիտելիքները ներկայացրեց Քոչարյանը: նա, սակայն, չնշեց թե ինչպիսի որակումներ են ստանում այն երկրները, որտեղ ոստիկանությունը, ի հեճուկս օրենքների, հարձակվում է կուսակցությունների շենքերի վրա, հափշտակում ու փչացնում գույքը եւ բացարձակ անպատիժ մնում:

Խոսելով ընդդիմության առաջ քաշած այն պայմանների մասին, որոնց կատարման դեպքում նրանք կվերադառնան խորհրդարան՝ Քոչարյանը ասում է. «Ոնց որ երեխան ծնողներից նեղանում է՝ խաղալիք չեն առնում, մի քիչ թանկ է խաղալիքը, հետո ասում է՝ հաց չեմ ուտի: Կանֆետ են տալիս, բան են անում, որ հաց ուտի, մի կես ժամ, մի ժամ հանգիստ են թողնում, սովածանում է, սկսում է իր ճաշը ուտել»: Անդրադառնալով Սիլվա Կապուտիկյանի՝ «Ս. Մեսրոպ Մաշտոցի» շքանշանը իրեն վերադարձնելու որոշմանը, նա ասաց. «Ես ուղղակի ափսոսանք պետք է հայտնեմ, որ տիկին Կապուտիկյանը այդպես է ընկալում մեր պետականության էությունը... Եթե նա չլիներ, միգուցե ավելի կոպիտ պատասխան կտայի»:

Բայց ուշագրավը Քոչարյանի այն նկատառումն էր, թե մշակույթի գործիչներից ոչ մեկը չվերադարձրին Սովետական Միության պարգեւները, երբ ԽՍՀՄ-ը իրականացնում էր «Կոլցո» օպերացիան: Այս համեմատությունը ակնհայտորեն Քոչարյանի օգտին չէ: Ինչեւէ, նա երեկ միանշանակորեն հերքեց կառավարությունը կամ ԱԺ-ն ցրելու իր մտադրության մասին պտտվող լուրերը: Այդ լուրերը, ըստ նրա, տարածվում են մեկ նպատակով՝ որ անվստահության մթնոլորտ ստեղծեն կոալիցիայում: Իսկ ինչ վերաբերում է ընդդիմությանն ընդհանրապես, ըստ նրա՝ պայքարը իր դեմ չէ: «Պայքարն ընդդիմության շրջանակներում լիդերի՝ ամենայն հայոց ընդդիմադիրի շուրջ է: Իմ տպավորությունն այն է, որ այդ ամենայն հայոց ընդդիմադիրը ձեւավորվում է այդ ընդդիմադիր դաշտում, եւ կարծում եմ, որ դա կբերի նրան, որ մարդիկ մի քիչ կհանգստանան»,- վստահ է Քոչարյանը. չնայած նրա այս միտքը դժվար է կապակցված համարել:

Հայկ Գեւորգյան