Մեդալը՝ 5 հազար դոլա՞ր կամ ում են պետք մեդալի արտոնությունները

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2004 թվականի հունիսի 10-ի համարում

Անգամ ՀՀ նախագահի վերահսկողական ծառայության աշխատակիցները, որ դպրոցական մեդալի քննությունների ժամանակ, ըստ ԿԳՆ աշխատակիցների, մեդալի թեկնածուների շարքերն ընկած օգնում էին իրենց մարդկանց, արձանագրեցին, որ մեդալի քննություններն անցան խայտառակ խախտումներով: Վերահսկողական ծառայությունը, սակայն, այդպես էլ չմանրամասնեց, թե կոնկրետ ինչ խախտումների մասին է խոսքը: Անգամ սույն ծառայության աշխատակիցները, ինչպես ընդունված է նման դեպքերում, արձանագրություն չկազմեցին իրենց նկատած թերությունների մասին: Երեկ, երբ մենք փորձեցինք նախագահի վերահսկողական ծառայությունից ճշտել, թե, այնուամենայնիվ, ինչ խախտումներ են հայտնաբերվել մեդալի քննությունների ընթացքում, վերահսկողական ծառայության պետ Վահրամ Բարսեղյանը պատասխանեց.

«Արդյունքները կամփոփվեն եւ հետո ավելի մանրամասն կներկայացվեն, որ անհերքելի լինեն: Ես դեմ եմ թռուցիկ բաներ հայտարարելուն»: Ըստ պարոն Բարսեղյանի, սակայն, հիմնական թերությունը դպրոցից չպատրաստված թեկնածուներին մեդալի քննության ուղարկելն է: «Մեդալի թեկնածուն իրավունք չունի ցածր գնահատական ստանալու: Երբ մարդը չպատրաստված գալիս է եւ սպասում, որ 19, 20 միավոր պետք է ստանա՝ դա ի՞նչ է նշանակում»,- հարցնում էր վերահսկողական ծառայության պետը: Ինչեւէ, վերահսկողականը կարծես թե լրջորեն է տրամադրված այս գործընթացին հետեւելուն (համենայնդեպս, այդպես հայտարարվում է): Իսկ թե արդյո՞ք մեդալի թեկնածուներով զբաղվելու ընթացքում սույն ծառայությունն օբյեկտիվ կլինի՝ ցույց կտա ժամանակը:

Իսկ առայժմ, չնայած վերահսկումներին, փաստը մնում է այն, որ դպրոցական մեդալը, որով բուհական ընդունելության քննությունների ժամանակ արտոնություններ են տրվում դիմորդներին, շարունակում է մնալ չարաշահումների եւ երեխաների լրացուցիչ սթրեսի առարկա: Ըստ կուլիսային խոսակցությունների՝ մեդալ ստանալու մեխանիզմը մնում է նույնը (որոշակի գումար դպրոցում, որոշակի գումար քննությունների ժամանակ եւ այլն): Ըստ մեր աղբյուրների՝ մեդալ ստանալն արժե 5 հազար դոլար: Հետաքրքիր է, որ այս գումարը չի փոփոխվում արդեն մի քանի տարի շարունակ: Չնայած՝ ե՛ւ ԿԳ նախարար Սերգո Երիցյանը, ե՛ւ բազմաթիվ այլ պաշտոնյաներ մեզ հետ ունեցած զրույցների ժամանակ հայտարարում են, որ արտոնությունները պետք է հանվեն:

Մեր զրուցակիցներից միայն ԿԳՆ հանրակրթության վարչության պետ Նորիկ Ղուկասյանն էր, որ ասաց, թե իրականում մեդալակիրներին ոչ մի արտոնություն էլ չի տրվում, քանի որ նրանք կենտրոնացված համակարգով հանձնում են 2 քննություն եւ 1 քննություն էլ բուհում, ու շատ դեպքերում ստացվում է, որ եթե նրանք կարող էին որոշ բուհեր ընդունվել միայն 2 քննությամբ, այժմ ստիպված են լինում հանձնել 3 քննություն: Մեր այն հարցին, թե արդյո՞ք մեդալի քննությունների առնչությամբ նախագահի վերահսկողական ծառայության եւ Ռոբերտ Քոչարյանի արած հայտարարությունից հետո հնարավոր է, որ մեդալի արտոնությունները հանվեն, պարոն Ղուկասյանն ասաց. «Նախարարությունը դեռ չի քննարկել արտոնությունների հարցը, եւ միասնական դիրքորոշում այս հարցում դեռ չկա»:

Իսկ ըստ Երեւանի քաղաքապետարանի կրթության վարչության պետ Օնիկ Վաթյանի՝ մեդալի համար տրվող արտոնությունները միանշանակ պետք է վերացվեն: «Եթե երեխան ուժեղ է, ուրեմն՝ արտոնությունների կարիքը չունի: Մեդալի քննությունները երեխաների համար ավելորդ սթրես եւ լարվածություն են ստեղծում: Հավասար պայմաններ պետք է լինեն բոլորի համար: Եւ բացի այդ, եթե օլիմպիադաների հաղթողները չեն օգտվում արտոնություններից, ինչու պետք է դրանցից օգտվեն մեդալակիրները: Մեդալ պետք է լինի, բայց՝ առանց արտոնությունների»,- երեկ մեզ հետ ունեցած զրույցի ժամանակ ասաց պարոն Վաթյանը: Թիվ 20 դպրոցի տնօրեն Նարինե Հովհաննիսյանն էլ, որի դպրոցում, ի դեպ, արդեն մի քանի տարի անցկացվում են մեդալի քննությունները, նույնպես կարծում է, որ մեդալակիրներին պետք է բուհ ընդունվելիս արտոնություններ չտրվեն:

«Ինձ վրա էլ ազդեցին այն փաստերը, որ տեղի ունեցան մեդալի քննությունների ժամանակ: Ինչո՞ւ պետք է երեխան նման սթրես ապրի: Երեխաների առողջության համար էլ է ահավոր այդ դահլիճը: Այդքան ուշաթափություններ եղան, քթից արյունահոսություններ, այն դեպքում, երբ կարող են բուհում հանգիստ 3 քննությունն էլ հանձնել»,- ասում էր տիկին Հովհաննիսյանը: Բացի այս, ըստ նրա, մեդալը փաստորեն, նաեւ չարաշահումների պատճառ է դառնում: Մենք զրուցեցինք նաեւ մեդալի թեկնածուի եւ թեկնածուի ծնողի հետ: Խոստովանելով, որ քննություններն, իրոք, խայտառակ մթնոլորտում են անցել, երկուսն էլ պնդում էին, որ արդար ձեւով են փորձելու հասնել մեդալի: Չնայած դրան, նաեւ կողմ էին, որ արտոնություններ չլինեն (երեխան պարզապես քննություններին մասնակցում էր հետագայում ոչ հավասար պայմաններում չհայտնվելու համար): Ըստ Սերգո Երիցյանի, սակայն, մեդալի արտոնություններն, ըստ ամենայնի, կհանվեն միայն այն ժամանակ, երբ կրթական համակարգում կներդրվի գիտելիքների գնահատման նոր համակարգը: Այսինքն, մեդալի ավանդական գործընթացը կրթական համակարգը ստիպված կլինի հանդուրժել եւս 2 տարի:        

Լուսինե Բարսեղյան