Անցանք. ՊՆ փոխնախարարի պատասխանը՝ Սիրիայում ռուսական նոր կոալիցիային ՀՀ-ի միանալու հարցին

Սեպտեմբերի 7-ը Հայաստանի ինժեներական զորքերի օրն է.1992 թվականի այս օրը ավարտվեց Հայաստանի Հանրապետության Զինված ուժերի ինժեներական ստորաբաժանման կազմավորումը: Եվ օրվա խորհուրդն ավելի է ընդգծվում հատկապես Սիրիայում ականազերծման աշխատանքներին հայ սակրավորների մասնակցության պատրաստակամության մասին լուրերի ֆոնին:

Օգոստոսի վերջին՝ «Արմիա-2017» համաժողովի շրջանակներում, ինչպես հայտնում էր ռուսական «ՌԻԱ Նովոստի» գործակալությունը, Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարության միջազգային ռազմական համագործակցության գլխավոր վարչության պետ գեներալ-մայոր Ալեքսանդր Նովիկովը հայտարարել էր, որ Հայաստանն ու Սերբիան պատրաստակամություն են հայտնել մասնակցել Սիրիայում ականազերծման աշխատանքներին: Այս նախաձեռնությունը հենց Ռուսաստանինն է, եւ Նովիկովի խոսքերով՝ ռուսական կողմը Սիրիայի տարածքն ականազերծելու միջազգային կոալիցիա ստեղծելու ուղղությամբ աշխատանքներ է տանում: Նովիկովը հայտնել էր, թե այդ կապակցությամբ համապատասխան դիմումներ են ուղարկվել Հայաստանի, Սերբիայի, Իրանի, Եգիպտոսի, Արաբական Միացյալ Էմիրությունների և Թուրքիայի պաշտպանական գերատեսչություններին, որոնցից առայժմ Հայաստանն ու Սերբիան են պատրաստակամություն հայտնել իրենց համապատասխան ստորաբաժանումները Սիրիա ուղարկել. դիտարկվում է նաև չինացի սակրավորներին ներգրավելու հնարավորությունը:

Նովիկովի այս հայտարարությունը մեկնաբանելու խնդրանքով Aysor.am-ը դիմել էր ՀՀ նախագահի մամուլի խոսնակ Վլադիմիր Հակոբյանին՝ փորձելով պարզել, թե կա արդյո՞ք կոալիցիային միանալու մասին համապատասխան որոշում: Նախագահի խոսնակն էլ նշել էր, թե՝ «Երբ որոշում կայացվի և բոլոր հարցերը հստակեցվեն, այդ ժամանակ էլ հանրությունը պատշաճ կարգով կտեղեկացվի»:

Հատկանշական է, որ այս՝ առաջին հայացքից պարզ ու ոչ մի «դավադրություն» չենթադրող հարցը հետագայում, պետական տարբեր կառույցների ու գործիչների լռությամբ ու կեցվածքով պայմանավորված, ինչ-որ խորհրդապահական ու հանելուկային կերպարանք ընդունեց:

Ինչ վերաբերում է Սիրիայում ականազերծման աշխատանքներին Հայաստանի միանալու պատրաստակամության վերաբերյալ հարցին, ապա փոխարտգործնախարար Շավարշ Քոչարյանը artimes.com-ի հետ զրույցում զերծ մնաց որևէ կերպ այն մեկնաբանելուց, նշելով, թե դեռ պետք է սպասել դրա պաշտոնական մեկնաբանությանը: Իսկ հարցին, թե դա, ինչպես նաև Ռուս-հայկական միացյալ զորախմբի ու միասնական ՀՕՊ համակարգեր ստեղծելու քայլերն ի՞նչ առավելություններ կտան Հայաստանին՝ գոնե դիվանագիտական հարթությունում, Շավարշ Քոչարյանն արձագանքեց. «Այդտեղ դիվանագիտական հարց չկա՝ միայն ռազմական է»:

Այս հարցին ՀՀ պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալ Արտակ Զաքարյանը չպատասխանեց՝ հարցը լսելուց հետո կտրուկ արձագանքելով՝ «Անցանք»:

Ամեն դեպքում՝ եթե պաշտոնապես հաստատվի, որ Հայաստանն իսկապես ինժեներա-սակրավորային ստորաբաժանում է ուղարկելու Սիրիա, ապա դա ի՞նչ կտա Հայաստանին, հետաքրքրվեցինք նաև ԱԺ պաշտպանության եւ անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Կորյուն Նահապետյանից:

«Պետք է նկատի ունենաք, որ Հայաստանը տևական ժամանակ, հաստատակամորեն իրականացնում է մի քաղաքականություն, որի նպատակն է մասնակցել միջազգային անվտանգության ապահովմանը: Մենք տարբեր խաղաղապահ առաքելություններում բավականին արդյունավետ մասնակցություն ունենք՝ լինի դա ՄԱԿ շրջանակներում, թե ՆԱՏՕ-ի հովանու ներքո, կամ երկկողմ ռազմական համագործակցության շրջանակներում, կամ հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության շրջանակներում. Հայաստանն ունի հստակ դիրքորոշում և կեցվածք, որ մենք միջազգային անվտանգության ապահովման մասն ենք կազմում, եւ եթե Հայաստանում մենք ունեն նման հստակ քաղաքական դիրքորոշում, ապա Հայաստանի զինված ուժերը մասնակցում են համապատասխան գործողություններին: Ինչ վերաբերում է ականազերծման հետ կապված գործողություններին, ապա մենք այստեղ նույնպես գնահատել ենք, որ սա եւս իսկապես բխում է մեր ընդհանուր գաղափարախոսությունից և նման որոշում ենք կայացրել ու ՀՀ զինված ուժերը նաև նման մասնակցություն են ունենում»,- ասաց Կորյուն Նահապետյանը:  

Եվ իրոք՝ ՀՀ զինված ուժերը միջազգային խաղաղապահ առաքելությամբ հանդես է գալիս դեռևս 2004թ. փետրվարից, երբ հայ խաղաղապահների 34 հոգանոց զորախումբը մեկնեց Կոսովո, և այդ խաղաղապահ առաքելությունը շարունակվում է մինչ օրս: Բացի Կոսովոյից, մեր ստորաբաժանումները 2005-ից մինչեւ 2009 թվականը մասնակցում էին նաև Իրաքում իրականացվող բազմազգ խաղաղապահ առաքելությանը` հիմնականում մասնակցելով ականազերծման, բեռնափոխադրումների և բժշկական ապահովման աշխատանքներին: Ներկայումս մեր խաղաղապահներն առաքելություն են իրականացնում նաեւ Աֆղանստանում, իսկ 2014 թվականից սկսած՝ ՄԱԿ-ի հովանու ներքո իրականացվող UNIFIL առաքելության շրջանակներում, մասնակցում ենք նաեւ Լիբանանի խաղաղապահ առաքելությանը: Այսինքն՝ խաղաղապահ առաքելություններում ներգրավված լինելը նորություն չէ մեր երկրի ու մասնավորապես՝ մեր զինված ուժերի համար:

Այդ դեպքում, ինչո՞վ է պայմանավորված այդ խորհրդապահությունը: Քանի որ դրա մասին առաջինը հայտարարեց ռուսական կողմը, իսկ մեր գերատեսչություններն ու պետական պաշտոնյաները լուռ են, տպավորություն է ստեղծվում, թե իրականում Հայաստանն այդ ականազերծման կոալիցիային միանալու առանձնապես մեծ ցանկություն չունի, բայց նաեւ չի էլ կարող հրաժարվել Ռուսաստանի այդ առաջարկից: