Մի կաթիլ պարզ ջուր պղտոր օվկիանոսում. ի՞նչ կտա գյուղացուն կառավարության սուբսիդավորումը

Երեկ կառավարության նիստի ժամանակ ՀՀ վարչապետ Կարեն Կարապետյանը մի քանի նախադասությամբ ամփոփ նկարագրեց, թե գյուղատնտեսության ոլորտում որն է կառավարության վարած քաղաքականությունը:

«Եվս մեկ անգամ ուզում եմ բոլորի ուշադրությունը հրավիրել գյուղատնտեսության ոլորտում մեր վարած քաղաքականության վրա: Ուղղակի արձանագրենք ինչ ենք անում՝ գյուղտեխնիկայի տրամադրման վարկի տոկոսը սուբսիդավորում ենք, որ օգտատերը վճարի ընդամենը 2 տոկոս, կաթիլային համակարգ դնողը՝ վճարում է ընդամենը 2 տոկոս, ինտենսիվ այգի կազմողը վճարում է վարկի ընդամենը 5 տոկոսը, հակակարկտային ցանց օգտագործողը՝ 2 տոկոս: Այս գործիքակազմով մենք տրամադրվող վարկի շեմը բարձրացնում ենք մինչեւ 10 միլիոն՝ տալիս ենք 5 տոկոսով, իսկ սահմանամերձ գյուղերում եւ կոոպերատիվներին՝ 3 տոկոսով: Մենք համոզված ենք, որ գյուղատնտեսությունը կարող է լինել ժամանակակից, շահութաբեր, լավ բիզնես: Մենք սրանով ուզում ենք զարկ տալ, որպեսզի այս ալիքը բարձրանա, հաջող օրինակներ առաջանան, հետագայում իրենք, արդեն շուկայի պահանջարկից եւ առաջարկից ելնելով, կարող են ինքնուրույն առաջ շարժվել»,- երեկ կառավարության նիստում հայտարարեց վարչապետը:

Առաջին հայացքից ամեն ինչ նորմալ է: Նույնիսկ՝ շատ լավ: Որպեսզի լավ բերք ստանաս, անպայման պետք է ունենաս կաթիլային ոռոգում: 21-րդ դարում դա այլեւս չի քննարկվում: Ուզում ես ունենալ կաթիլային ոռոգո՞ւմ, խնդրեմ՝ կառավարությունը սուբսիդավորում է վարկի տոկոսները, եւ վարկը ստանում ես 2 տոկոսով: Ու վե՞րջ, բոլոր հարցերը լուծվեցի՞ն: Տեսականորեն այո, գործնականում ոչ այնքան:

Վերցնենք ամենատարածված բանջարեղենի՝ լոլիկի մշակությունը: Մեկ հեկտար լոլիկի դաշտում  կաթիլային ոռոգման համակարգ ներդնելու ընդհանուր ծախսը կազմում է մոտ 2.7-3 միլիոն դրամ: Մեկ հեկտարից Հայաստանում հավաքվում է միջինը 27-35 տոննա լոլիկ: Լոլիկի մեծածավալ իրացման գինը, այսինքն մթերման գինը կարող է առավելագույնը հասնել 50-60 դրամի: Այսինքն, մեկ հեկտարից ստացված բերքից ընդհանուր հասույթը կկազմի լավագույն դեպքում 2 միլիոն դրամ: Դա նշանակում է, որ առաջին տարում կաթիլային համակարգ ներդրած գյուղացին իր ստացած հասույթից պետք է փակի բոլոր այն ծախսերը որոնք անում էր մինչեւ կաթիլային ոռոգման համակարգ ներդնելը (հողային աշխատանքներ, գյուղտեխնիկայի ծախսեր, բուժումներ, պարարտացումներ...), ու դրան գումարի նաեւ կաթիլային ոռոգման համակարգի համար վերցրած վարկի մի ինչ- որ մասի մարումը: Ամենապարզ հաշվարկը ցույց է տալիս, որ մեկ հեկտարի հաշվով գյուղացու մաքուր եկամուտը չի կարող անցնել 600-700 հազար դրամը: Այդ գումարը բաժանում ենք 12 ամսվա, ու կստացվի, որ կաթիլային համակարգով լոլիկ մշակող գյուղացին ամսական իր աշխատանքի դիմաց կստանա 50-55 հազար դրամ: Երկու հեկտար ունենալու դեպքում՝ 100 հազար դրամ, 3 հեկտար ունենալու դեպքում՝ 150 հազար դրամ...: Արդյո՞ք ամսական 150 կամ նույնիսկ 200 հազար դրամը մոտիվացիա է կաթիլային ոռոգմամբ լոլիկ աճեցնելու ու խոպան չգնալու համար: Թերեւս ոչ այնքան: Որպեսզի լոլիկի արտադրությունը լինի բիզնես, գյուղացուն դրդի անընդհատ զարգացնելու ու արդիականացնելու, պետք են մեծ հողատարածքներ, որոնք հագեցված են կաթիլային համակարգով: Իսկ դա մեծ ներդրումներ է պահանջում: Հակակարկտային ցանցերի հաշվարկները ավելի դաժան են: 

Ճիշտ նույնն է հաշվարկը վարունգի, դեղձի, ծիրանի համար: Ըստ էության՝ ոչ մի տարբերություն: Այլ կերպ ասած, կաթիլային ոռոգման համար պահանջվող վարկի արդյունավետությունը կախված է նրանից, թե որքանով է մեծ հողատարածքը: Մեծ հողատարածքների դեպքում ծախսերը լրիվ արդարացված են, եւ հողագործությունը դառնում է եկամտաբեր բիզնես: Այնպես չէ, որ այսօր Հայաստանում չկան խոշոր հողատերեր: Կան: Նրանք աղքատ չեն, կաթիլային համակարգ ներդնելու համար էժան վարկի կարիք, մեղմ ասած, չունեն: Բայց կաթիլային համակարգ համառորեն չեն ներդնում: Ինչո՞ւ: Չգիտե՞ն որ դրա արդյունավետությունը բարձր է: Իհարկե գիտեն: Բայց ամբողջ խնդիրն այն է, որ նրանցից շատ շատերի համար իրենց  հողատարածքները եկամտի միակ աղբյուրը չեն: Նրանք իրենց ունեցած պաշտոնում մի խոշոր «գործարք» կանեն ու այնքան եկամուտ կստանան, որ մի 20 տարի այդ հողատարածքից չէին ստանա: Իսկ դա նշանակում է որ  Հայաստանում հարյուր հազարավոր հեկտար հողատարածքներ գտնվում են ոչ արդյունավետ սեփականատերերի ձեռքում եւ հանդիսանում են «քնած» կապիտալ: Գյուղատնտեսական ժամանակակից տեխնոլոգիաներ ներդնելու համար վարկային բարենպաստ պայմաններ ստեղծելը անհրաժեշտ, բայց ամենեւին ոչ բավարար պայման է գյուղատնտեսության զարգացման համար: Դա մի կաթիլ է միայն: Զուգահեռ պետք է ստեղծվեն մեխանիզմներ, որոնց շնորհիվ հողը կանցնի արդյունավետ սեփականատիրոջ: Օրինակ, չմշակվող կամ անարդյունավետ օգտագործվող հողատարածքների սեփականատերերին կարելի է հարկել լրացուցիչ՝ շատ բարձր հարկով: Ու այդ դեպքում սեփականատերը կամ ստիպված կլինի արդյունավետ մշակել հողը, կամ օտարել այն: Իսկ օրինակ մեկ հա-ից բարձր բերքատվություն ապահովող սեփականատիրոջը ընդհանրապես ազատել հողի հարկից:

Սա, իհարկե, կոշտ ու ոչ պոպուլյար քայլ է, սակայն առանց նմանատիպ մեխանիզմների Հայաստանում գյուղատնտեսությունը կշարունակի մնալ միջնադարյան մակարդակում:

Տպել
17601 դիտում

Ինչ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել Փաշինյանի՝ Տավուշ այցի ժամանակ. մանրամասներ (լուսանկարներ)

Ես չեմ վիրավորում, ասում՝ «գյադեն հերդ ա», քոքից բռնվեք, կհանդիպենք․ Հովհաննես Դավթյանը՝ Արզաքանցյանին

Մենք պետք է թույլ չտանք պատերազմի սկսում․ ինչ է ասել վարչապետը տավուշցիների հետ հանդիպմանը

Պուտինն իրեն լեգիտիմություն տվեց՝ այլանդակությունները շարունակելու համար, ՌԴ-ին բարի ճանապարհ դեպի գերեզման. Սուքիասյան

Երևանն այս տարի կունենա 20 հա տարածք զբաղեցնող տնկարան, կտնկվի 2000 ծառ

ԱՄՆ-ն մտադիր չէ շնորհավորել Ռուսաստանի նախագահին ընտրություններում հաղթելու համար․ Պատել

Ամեն խաղի պետք է պատրաստվենք, ինչպես վերջինի․ Հարոյանը՝ Կոսովոյի հավաքականի հետ խաղի մասին

Հայաստանի և Մալթայի ԱԳՆ պաշտոնյաների խորհրդակցությունների ընթացքում անդրադարձ է եղել ՀՀ-ԵՄ գործընկերության խորացմանը

ՌԴ ԿԸՀ-ն ավարտել է ձայների հաշվարկը․ ընտրողների 87,28% քվեները Վլադիմիր Պուտինինն է

Նռնակ, պայթուցիչ ու փամփուշտներ․ Կապանի բնակիչը փրկարարական ջոկատում հանձնել է ԼՂ-ից բերված զինամթերքը

Վրաստանի ԱԺ կրթության հանձնաժողովի նախագահը գալիս է Հայաստան․ մանրամասներ

Մկրտչյանը ԱՄՆ ՄԶԳ փոխկառավարչի հետ քննարկել է ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածներին աջակցության հարցում համագործակցությունը

Ինչ իրավիճակ է ՀՀ ճանապարհներին ժամը 20։00-ի դրությամբ

Վրաստանը պետք է ավելին անի Ռուսաստանին զսպելու համար․ ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար

Երկու երիտասարդ վիճել են տաքսու վարորդի հետ, ապա դանակահարել ուղևորին

Պուտինը հանդիպել է ՌԴ նախագահի թեկնածուների հետ, առաջարկել շարունակել ակտիվ համատեղ աշխատանքը

Հայաստանը հստակ դիրքորոշում ունի հասնել խաղաղության․ նախագահը հանդիպել է ֆրանսիացի մտավորականների հետ

Բորիս Բախշինյանը նշանակվել է Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր

Իսակովի պողոտայում՝ ռուսական եկեղեցու դիմաց, «ԿամԱԶ»-ը վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին

ՀՀ ԱԳՆ պատվիրակությունը Բրյուսելում մասնակցել է Եվրոպական միության Արևելյան գործընկերության Ավագ պաշտոնյաների հանդիպմանը

Բայրամովը Լուիս Բոնոյի հետ հանդիպմանը վերահաստատել է Ադրբեջանի հանձնառությունը խաղաղության գործընթացին

Արտուր Հարությունյանը նշանակվել է Շիրակի մարզի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր

Հակոբ Բալայանն ու Երևան քաղաքի ավագանու անդամ Միքայել Խաչատրյանը շրջայց են իրականացրել Էրեբունի վարչական շրջանում

Գորիսում 3 անձի նկատմամբ մահափորձի վարույթով հետախուզվող տղամարդը հայտնաբերվել է. մանրամասներ

ԱԺ-ում տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության նիստը․ քննարկվել են տեղահանվածներին տրամադրվող ծրագրերը

Հռոմի Պապը չի շնորհավորել Պուտինին նորից վերընտրվելու համար․ Սուրբ Աթոռից հերքում են տեղեկությունները

Շիրակի մարզպետարանի կալանավորված պաշտոնյաների լիազորությունները կասեցվել են

Ինչ իրավիճակ է Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհին

Դուք շարունակում եք շարժվել Բուխարեստի գագաթնաժողովի որոշմամբ, Վրաստանը կդառնա ՆԱՏՕ-ի անդամ․ Ստոլտենբերգ

Քանաքեռավանի գազալցակայանում «Պեժո»-ի լիցքավորման պահին տեղի ունեցած պայթյունի հատկանիշներով նախաձեռնվել է քրվարույթ

Նիկոլ Փաշինյանը մանրամասնել է, թե ինչ խոսակցություն է ունեցել տավուշցիների հետ

Հասանովը Ստոլտենբերգին զեկուցել է հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող իրավիճակի մասին

Չեխիայի Հանրապետության խորհրդարանի Պատգամավորների պալատի նախագահը եվրոպական դրոշ է փոխանցել Սիմոնյանին

Աբովյանում ուղևորափոխադրման հարցի շուրջ տեղի ունեցած խուլիգանության գործով երեք անձի մեղադրանք է ներկայացվել

Երևանյան 28 փողոցներում վերգետնյա մալուխները կանցկացվեն ստորգետնյա կապուղիներով

Անդրանիկ Քոչարյանը ՆԱՏՕ ԽՎ նստաշրջանից առաջ հանդիպում է ունեցել ՀՀ ԱԳ փոխնախարարի հետ

Բաքվում Պուտինի օգտին քվեարկել է ռուսաստանցիների 77%-ը, ռեկորդային քվեարկությունը գրանցվել է Չեչնիայում՝ 98,99 տոկոս

Կալանավորվել է Շիրակի մարզպետարանի Քաղաքաշինության վարչության պետը և ևս մեկ հոգի

36-ամյա երիտասարդը հարվածներ է հասցրել ընկերուհուն, 26-ամյա աղջիկն էլ դանակահարել է նրան

Աշխարհի Գավաթում Հայաստանը կներկայացնի 5 ծանրորդ