Լրջորեն մտածելու են. դեմ ենք թերմացք շպրտելուն

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2004 թվականի դեկտեմբերի 16-ի համարում

Հարցազրույց ՀՅԴ խմբակցության ղեկավար Լեւոն Մկրտչյանի հետ:

- Պարոն Մկրտչյան, չնայած ավանդների վերադարձը ՀՅԴ նախընտրական խոստումներից է, բայց դուք չմիացաք այդ հարցով արտահերթ նստաշրջան հրավիրելու պատգամավորական ստորագրահավաքին: Այդուհանդերձ, 66 ստորագրություն հավաքվել է, եւ երկուշաթբի օրը պետք է հրավիրվի ՀՅԴ-ին եւ ՀՀԿ-ին ոչ ցանկալի արտահերթ նստաշրջանը:

- Իսկապես, կոնկրետ մեզ համար նման զարգացումն անակնկալ էր, եւ մենք պահանջելու ենք, որ հարցը մինչեւ երկուշաբթի քննարկվի կոալիցիայի նիստում: Այդուհանդերձ, ես ուզում եմ ներկայացնել դաշնակցության դիրքորոշումը. ավանդների վերադարձի խնդիրը մեր ժողովրդի ամենացավոտ խնդիրներից է, եւ դաշնակցությունն, այդ հարցն ունենալով իր նախընտրական ծրագրում, միշտ հրապարակային հայտարարել է, որ այդ հարցի վերաբերյալ չի կարող թույլ տալ քաղաքական շահարկումներ:  Մենք ուղղակի բարոյական իրավունք չունենք մեր ժողովրդին եւս մեկ անգամ հուսախաբ անելու, որովհետեւ դրա անդրադարձը շատ ավելի ծանր կլինի, քան որոշ ժամանակով ժողովրդի համակրանքը շահելը: Արդեն քանի օր է մարդիկ մոտենում եւ հարցնում են՝ ճի՞շտ է, որ ժողովրդի ավանդները վերադարձնում եք: Եւ մարդկանց շատ դժվար է բացատրել, որ վերադարձի տարբերակներից մեկը 1000 ռուբլուն ընդամենը 30 դոլար տալն է: Խնդիրը շատ ավելի լուրջ է, եւ պետք է ազնվություն ունենալ՝ դա բացատրելու ժողովրդին: Այնպես որ, այսօր՝ Նոր տարվա նախօրյակին, երբ ժողովուրդն առանց այն էլ սոցիալական բազում խնդիրներ ունի, նորից հույս տալ, որպեսզի մի քանի կազմակերպություններ եւ անձինք դա օգտագործեն իրենց անհատական դիվիդենտների համար, մենք սխալ ենք համարում թե՛ մարդկային, թե՛ քաղաքական իմաստով:

- Այդուհանդերձ, ցանկացած քաղաքական ուժ առաջնահերթ խնդիր ունի շահելու ոչ թե իր գործընկերների, այլ ժողովրդի համակրանքը: Այս առումով ՕԵԿ-ի հաշվարկը ճիշտ է, քանզի ժողովրդի համար կարեւորն այն է, թե ով է ստորագրել ավանդները վերադարձնելու նախաձեռնության տակ, եւ ով չի ստորագրել: Այդ չափանիշով էլ ժողովուրդը երկուշաբթի օրը որոշելու է այս կամ այն քաղաքական ուժի հանդեպ ունեցած իր վերաբերմունքը: 

- Այո, հնարավոր է անել մի քանի քայլ եւ այսօր՝ այս պահին ժողովրդի համակրանքը ստանալ: Բայց՝ այդ համակրանքը կորցնել հինգ ամիս անց, որովհետեւ այդ քայլերը բավարար չեն լինելու: Եթե շարժվենք այդ տրամաբանությամբ, ապա դաշնակցությունն էլ կարող հայտարարել, որ մենք կողմ ենք 1000 ռուբլուն 700 դոլար փոխհատուցելուն եւ սկսենք ստորագրահավաք կազմակերպել: Ու այդ ժամանակ ժողովուրդը միանգամից կասի, որ իր համակրանքը դաշնակցության կողմն է: Սակայն մենք ժողովրդին խաբելու եւ ժողովրդի ձայնը խաբելով վերցնելու հարց չունենք: Ցանկացած քաղաքական ուժ պետք է հարցին այնպիսի լուծում տա, որը ելնում է ռեալ իրավիճակից եւ ռեալ հնարավորություններից: Ինչի՞ նման կլինի, որ վաղը մենք ստորագրահավաք սկսենք հարցով՝ Հայաստանը Թուրքիայից տարածքային պահանջ ունի՞, թե՝ չունի: Ի՞նչ ենք անելու այդ դեպքում. ով չստորագրի, ասելու ենք՝ դավաճա՞ն է... Բայց ինչ-որ մեկը պե՞տք է մտածի այդ քայլերի հետեւանքների եւ քաղաքական պատասխանատվության մասին:

- Այսինքն, կառավարության գործունեության համար պատասխանատվություն ստանձնած ՕԵԿ-ը, ըստ ձեզ, հրաժարվում է պատասխանատվությունից՝ նախընտրելով պոպուլի՞զմը:

- Ես չեմ ուզում գնահատական տալ մեր գործընկերներին. բոլոր այդ հարցերի պատասխանները մենք կփորձենք ստանալ կոալիցիայի նիստում, քանզի ստեղծված իրավիճակն իրոք բարդ է: Պետք է հարգել կոալիցիայի ներսում սահմանված խաղի կանոնները, որը դաշնակցությունը փորձում է պահել: Ուստի, եթե կոալիցիայի անդամ ՀՀԿ-ն, որը ներկայացնում է վարչապետին, ավանդների վերադարձի հարցում ունի հստակ եւ անփոփոխ դիրքորոշում, կոալիցիայի անդամ մյուս կուսակցությունները, ընդհանուր խաղի կանոնների շրջանակում, պարտավոր են հարգել այդ դիրքորոշումը եւ չհասցնել այնպիսի իրավիճակների, որ կոալիցիայի  կոնֆլիկտը հանգեցնի այլ, անցանկալի զարգացումների:

- Ձեր կանխատեսմամբ՝ ի՞նչ ընթացք կստանա երկուշաբթի օրը հրավիրվելիք արտահերթ նստաշրջանը:

- Կա՛մ քվորումի բացակայության պատճառով նիստը չի կայանա, կա՛մ՝ եթե կայանա, կվերածվի շոուի: Անհատ պատգամավորներն ու կուսակցությունները կփորձեն մեկը մյուսին վարկաբեկելով դիվիդենտներ շահել, ու այդ ամենից ո՛չ հարցը կլուծվի, ո՛չ էլ ժողովուրդը կշահի: Կշահի նա, ով ժամանակին զգուշացնում է ահա այս զարգացումների մասին: Մենք զգուշացնում ենք՝ ասելով, որ այդ հարցի լուծումը տեսնում ենք շատ ավելի խորքային, քան ժողովրդին ինչ-որ թերմացք շպրտելը: 

- Պարոն Մկրտչյան, տեսակետ կա, որ Հմայակ Հովհաննիսյանի նախաձեռնությունը քաղաքական պատվեր է՝ վարչապետին թուլացնելու համար: 

- Չեմ կարծում. ես ավելի շուտ հակված եմ մտածելու, որ խորհրդարանը, որպես քաղաքական կառույց, այսօր այնքան է թուլացած, որ չի կարողանում լուրջ եւ համախմբված կերպով արձագանքել որեւէ անսպասելի քայլի: Սա բավականին տխուր նախադեպ է, որի մասին պետք է լրջորեն մտածենք, թե իրականում որքան թույլ եւ ազդեցությունների ենթակա է  մեր քաղաքական համակարգը: Այս երեւույթը շատ ավելի մտահոգիչ է, քան եթե Հ.Հովհաննիսյանի նախաձեռնությունը լիներ քաղաքական պատվեր:

Նաիրա Զոհրաբյան