Վերադարձ. այլեւս կաշխատեն միասին

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2005 թվականի հունիսի 29-ի համարում

Եթե «Արդարություն» եւ «Ազգային միաբանություն» խմբակցությունները հարգում են սեփական քաղաքական հայտարարությունները, ապա նրանք անմիջապես պետք է վերադառնան խորհրդարան եւ կոալիցիայի հետ միասին համատեղ լծվեն սահմանադրական բարեփոխումների հետագա գործընթացին: Հունվարի 19-ին խորհրդարանական երկու խմբակցություններն ընդունեցին համատեղ քաղաքական հայտարարություն, ուր կարեւորելով սահմանադրական փոփոխությունների վճռորոշ դերը Հայաստանում ժողովրդավարություն եւ իրավական պետություն հաստատելու գործում, առաջադրեցին իրենց այն սկզբունքային պահանջները, որոնք իշխանության կողմից ընդունվելու դեպքում, ինչպես ասված է հայտարարության մեջ, որը «Ազգային միաբանությունն» ու «Արդարությունը» վերահաստատել են նաեւ մայիսի 30-ին ընդունած համատեղ հայտարարության մեջ՝ պատրաստ են կոալիցիայի հետ համատեղ մասնակցել սահմանադրական  բարեփոխումների հետագա գործընթացին:

Երկու հայտարարություններին կից ներկայացվել են ընդդիմադիր խմբակցությունների սկզբունքային առաջարկությունները. ընդդիմությունը պահանջում էր, որ խորհրդարանը, կառավարություն ձեւավորելու հարցում,  ունենա լուրջ դերակատարություն, պահանջում էր երկրի նախագահից անկախ դատական համակարգ եւ արդարադատության խորհուրդ, եւ ընդդիմության երրորդ սկզբունքային պահանջը վերաբերում էր Երեւան քաղաքի կարգավիճակին ու քաղաքապետի պաշտոնի ընտրովիությանը: Ահա այդ պահանջներն իշխանությունների կողմից ընդունվելու դեպքում ընդդիմությունը պարտավորվել էր վերադառնալ խորհրդարան՝ սահմանադրական բարեփոխումների գործընթացին մասնակցելու համար:

Երեկ, մեզ հետ զրույցում, սահմանադրական ողջ այս գործընթացին մասնակից Շավարշ Քոչարյանն անկեղծորեն խոստովանեց. «Ճիշտն ասած, ինձ համար անսպասելի էր, որ իշխանությունները կգնան նման քայլի եւ կընդունեն Վենետիկի հանձնաժողովի բոլոր առաջարկներն առանց վերապահության: Եւ, այո, իսկապես կա ընդդիմության հրապարակային հայտարարությունը, որ այդ առաջարկներն ընդունելու դեպքում մենք մասնակցում ենք սահմանադրական գործընթացին: Մենք տեր ենք մեր արած հայտարարությանը: 15 տարի է ընդդիմություն եմ եւ առաջին անգամ երկրի համար աննախադեպ հնարավորություն է ստեղծվում ճգնաժամից դուրս գալու»,- ասաց ԵԽԽՎ-ում ՀՀ պատվիրակության անդամ Շավարշ Քոչարյանը:

Իսկ արդեն Տիգրան Թորոսյանի հետ հրավիրած համատեղ ասուլիսում Քոչարյանը նաեւ ավելացրեց. «Եթե հանրաքվեն կայացավ, ապա սա հրաշալի հիմք է, որ մենք թռիչքաձեւ զարգանանք ու այս ճանապարհով գնալով՝ մենք էապես տարբերվելու ենք նաեւ Վրաստանից, որտեղ տեղի ունեցավ վարդերի հեղափոխություն»: Ինչ վերաբերում է ընդդիմության ֆիքս-իդեային՝ իշխանափոխությանը, ապա Շավարշ Քոչարյանն այն կարծիքին է, որ  երկրի հիմնական օրենքը շատ ավելի կարեւոր ու առաջնահերթ է, քան ընդդիմություն-իշխանություն հակամարտությունն ու ըստ պատգամավորի, եթե կարելի է այս ճանապարհով երկիրը դարձնել դեմոկրատական, ապա ընդդիմության ինքնանպատակ հակամարտությունը կարող է ընկալելի չլինել:

Այդուհանդերձ, եթե ընդդիմությունը, ինչպես վստահեցնում է «Արդարություն» դաշինքի ներկայացուցիչ Շավարշ Քոչարյանը, իսկապես «տեր» է իր հայտարարություններին, ապա նա պարտավոր է այսուհետ բռնել իշխանական կոալիցիայի ձեռքն ու իշխանությունների հետ համատեղ լծվել սահմանադրական բարեփոխումների գործընթացին: Չնայած, մեր տեղեկություններով, ընդդիմադիր կուսակցություններից մեկն առաջիկայում հանդես է գալու հայտարարությամբ եւ պահանջելու է, որպեսզի սահմանադրության նախագծի անցումային դրույթներում ֆիքսվի, որ հանրաքվեից անմիջապես հետո պետք է նշանակվեն արտահերթ նախագահական եւ խորհրդարանական ընտրություններ:

Բնականաբար, իշխանություններն այս մի զիջմանը հաստատ չեն գնա: Դա էլ, ըստ այդ կուսակցության մեր մի զրուցակցի, կդառնա այն հիմնավոր պատճառը, որ իրենք դեմ դուրս կգան այն սահմանադրությանը, որի ընդունումից հետո, միեւնույն է, դեռ պետք է պահպանվի իրեն սպառած իշխանական այս համակարգը:  Ինչ վերաբերում է միասին աշխատելու ընդդիմության ընդունված նախապայմաններին, ապա հուլիսի 7-ին Վենետիկի հանձնաժողովին պետք է ուղարկվի երկրորդ ընթերցման ներկայացվելիք նախագծի վերջնական տարբերակը: Եւ դատելով «Արդարություն» դաշինքի անդամ Շավարշ Քոչարյանի՝ հօգուտ այս նախագծի տարվող լոբբինգից, կարող ենք արձանագրել, որ կողմերն արդեն սկսել են միասին աշխատել եւ երկրում արդեն ստեղծվել է քաղաքական նոր իրավիճակ:

Նաիրա Զոհրաբյան