Շինարարական. էքսպանսիան շարունակվում է

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2005 թվականի հուլիսի 22-ի համարում

«40 տարի ի վեր մեր բակը եղել է բարեկարգ, կանաչապատ եւ գեղեցիկ, այժմ հակասանիտարական վիճակ է, հատվել են ծառերը եւ խաղողի վազերը: Բակն անմխիթար վիճակում է, երեխաները զրկվել են բակ իջնելու հնարավորությունից: Փորձ է կատարվում բակի կենտրոնի փոքր հողակտորում կառուցել եւս մեկ բարձրահարկ շենք, որը զրկելու է բոլորիս բակ ունենալու հնարավորությունից: Մեր շենքերը զրկվում են արեւի լույսից, իսկ միջշենքային տարածքը չի համապատասխանում ոչ մի նորմի, անվտանգության, սանիտարական, հրշեջ մեքենաների մոտեցմանը»: Նամակի հեղինակները Թումանյան 19 եւ 21 շենքերի (նախկին «Հեքիաթ» սրճարանի շենքը) 60-ից ավելի բնակիչներ են, որոնք այս կես տարում հասցրել են դիմել բոլոր հնարավոր ատյաններին, հիմնականում պատասխաններ չեն ստացել եւ այժմ ճարահատ դիմել են մարդու իրավունքների պաշտպանին:

Թումանյան 19 եւ 21 հասցեում գտնվող 6 եւ 7 հարկանի այս երկու շենքերը մնացել են քաղաքի կենտրոնի վրա աչք դրած սեփականատերերի շինարարական աքցանում՝ մի կողմից սպորտկոմիտեի շինարարությունն է, մյուս կողմից՝ Հյուսիսային պողոտայի: Իսկ երբ երկու շենքերի կոկիկ ու բարեկարգ բակն են մտցրել հերթական հող փորող մեքենան, բնակիչները խուճապի են մատնվել: Պարզվել է, որ քաղաքի կենտրոնը մի մեծ, շինարարական հրապարակ դարձրած անձինք որոշել են վերջին 30 մետրն էլ խլել Թումանյան 19 եւ 21 շենքերի բնակիչներից: Մինչ բնակիչները փորձել են տարբեր դռներ թակել եւ ապացուցել, որ այդ հատվածում հնարավոր չէ նոր շենք կառուցել, քանի որ դա հակասում է շինարարական, անվտանգության, բարոյականության բոլոր նորմերին, Երեւանի քաղաքապետարանը հերթական խայտառակ որոշումն է կայացրել եւ բնակիչների աչքը խոթել:

Քաղաքապետարանի քաղաքաշինության վարչության պետի տեղակալ Մարգարյանը նրանց գրավոր պատասխանել է, որ Լալայանց եւ Աբովյան փողոցների միջեւ ընկած տարածքից 300 ք/մ քաղաքապետի 28.12.04թ. որոշմամբ տրամադրվել է «Սանկտ-Պետերբուրգի Արտաքին կապերի, տնտեսագիտության եւ իրավունքի ինստիտուտի Երեւանի մասնաճյուղին», արդեն կնքվել է հողի վարձակալության պայմանագիր, անշարժ գույքի գրանցում է կատարվել, հունիսի 9-ին ճարտարապետական առաջադրանք է տրվել նրանց, եւ այժմ աշխատանքներ են գնում շինարարության նախագծի վրա: Այս արհամարհական տեղեկատվությունից հետո քաղաքապետարանի ոչ մի պաշտոնյա հարկ չի համարել ընդունել բողոքող բնակիչներին՝ ինչ-որ քարտուղարուհիներ նրանց անընդհատ պատասխանել են՝ ձեր հարցը փակված է:

Նամակի հետքերով նշված տարածք մեկնած օմբուդսմենի արագ արձագանքման խումբը խայտառակ տեսարանի է ականատես եղել՝ շինարարական ու կենցաղային աղբը համաճարակի վտանգ է ստեղծել, բակում երեխաներն այլեւս չեն կարող խաղալ՝ դա պարզապես հնարավոր չէ: Փոքրիկ բակը, որ «սպասարկում է» ոչ միայն երկու բնակելի շենքերին, այլեւ Ստանիսլավսկու անվան ռուսական թատրոնին, շուտով կծառայի նաեւ սպորտկոմիտեի 14 հարկանի նորակառույցին ու Լալայանց փողոցի (Հյուսիսային պողոտա) վրա կառուցվող հսկայական թ-աձեւ, 12-հարկանի էլիտար շենքին, իսկ առաջիկայում նաեւ Սանկտ-Պետերբուրգի համալսարանին: Եթե առաջին երկու շենքերի դեմ բնակիչները չեն էլ համարձակվել պայքարել եւ դա ընդունել են որպես տարերային աղետ, ապա վերջինի դեպքում նրանց համբերությունը հատել է:

Բնակիչներից տեղեկացանք, որ համալսարանի կառուցման դեմ պայքարել է նաեւ Ստանիսլավսկու թատրոնի ղեկավարությունը, սակայն ոչ մի արդյունքի չի հասել: Թումանյան 19 շենքի բնակչուհի Հռիփսիմե Խուդոյանը՝ մտավորական մի կին, մեր զրույցում ասաց, որ վերջին 10-15 տարում միշտ հնարավորություն են ունեցել մեկնելու Հայաստանից՝ չեն գնացել, քանի որ սիրում են հայրենիքը, բայց հիմա իրենց ստիպում են վաճառել տները, թողնել ու հեռանալ Հայաստանից: «Մի՞թե կարելի է Կենտրոնի ամեն սանտիմետրն օգտագործել, ինչպե՞ս են այստեղ ուզում նոր շենք կառուցել՝ չէ՞ որ այդ համալսարանը ո՛չ ծառ տնկելու հնարավորություն է ունենալու, ո՛չ ավտոմեքենա կայանելու»:

Սակայն նորօրյա շինարարները ծառ տնկելու, ինֆրաստրուկտուրա կառուցելու, բնակիչների անվտանգության եւ բարեկեցության նման թիթիզ բաների մասին մտածելու ո՛չ ցանկություն ունեն, ո՛չ ժամանակ՝ նրանք փող են աշխատում եւ զբաղված են միայն սպասվելիք եկամուտների հաշվարկով: Բնակիչները ճշտել էին, որ 6 հարկանի համալսարանի միայն առաջին երկու հարկն է ուսումնական նպատակներին ծառայելու, մնացած հարկերը լինելու են բնակելի: Եվ դա պատահական չէ, քանի որ Թումանյան փողոցի մեկ քառակուսի մետր բնակելի տարածքն այսօր հազար եւ ավելի դոլար արժե:

Վերջին 15 տարում ժողովրդավարություն կառուցելու ճանապարհին մենք, փաստորեն, մեծ հաջողություններ չկարողացանք արձանագրել, թվում էր՝ սեփականության իրավունքի ամրապնդումը, սեփականատերերի շահերի պաշտպանությունը միակ ռեալ հաջողությունն է, որին հասել ենք այս տարիներին, սակայն պարզվեց՝ դա էլ միֆ է: Իրականում՝ պաշտպանված են միայն այն սեփականատերերի իրավունքները, որոնք սերտաճած են իշխանության հետ եւ իրենց աջակցությունն են բերում վարչախմբի գոյատեւմանը: Շարքային քաղաքացիների սեփականության իրավունքի ոտնահարումը մեզանում դարձել է խիստ առօրեական եւ բոլորին ձանձրացրած թեմա:

Արմինե Օհանյան