100 օրվա ամփոփում. հեղափոխություն առանց ծանր հետեւանքների

Օգոստոսի 17-ի հանրահավաքում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ամփոփեց իր կառավարության գործունեության առաջին 100 օրը: 100 օրվա ամփոփման հանրահավաքային ձեւը, անշուշտ, աննախադեպ է, հետեւաբար նաեւ՝ անսովոր: Սակայն որեւէ այլ տարբերակ կլիներ ուղղակի անտրամաբանական: Վարչապետը այդ պաշտոնին է նշանակվել ժողովրդի անմիջական ճնշման ներքո, եւ հաշվետվությունն էլ պետք էր ներկայացնել ժողովրդին անմիջականորեն՝ հենց լեփ լեցուն հրապարակում: Հայաստանի ամենամեծ՝ Հանրապետության հրապարակում:

Այլ խնդիր է, որ հաշվետվության ներկայացման հանրահավաքային ձեւը տեխնիկական տեսանկյունից թույլ չի տալիս երկար ու մանրամասն ներկայացնել ցուցանիշները, վերլուծել դրանք, խոսել պատճառների ու հետեւանքների մասին եւ այլն: Եվ ուրեմն, ինչպիսին են նոր կառավարության գործունեության 100 օրերի արդյունքները:

Հեղափոխության օրերին, երբ արդեն ակնհայտ էր, որ Սերժ Սարգսյանի իշխանությունը փլուզվում է, դժվար էր գտնել գոնե մի տնտեսագետի, որը համոզված չլիներ տնտեսական ցնցումների անխուսափելիության մեջ: Այդպիսին են պատմության մեջ տեղի ունեցած թերեւս բոլոր հեղափոխությունների հետեւանքները: Հեղափոխություններից հետո կամ կտրուկ արժեզրկվում է ազգային արժույթը, սկզբնական շրջանում գրանցվում է տնտեսական անկում կամ աճի տեմպի կտրուկ նվազում: Հայաստանում սա տեղի չունեցավ ոչ հեղափոխության օրերին, ոչ էլ դրան հաջորդած 100 օրերի ընթացքում: Սա թերեւս աննախադեպ իրավիճակ է, եւ դա արդեն իսկ լուրջ ձեռքբերում է: Բայց ոչ միայն տնտեսական ցնցումներ տեղի չունեցան, այլ նաեւ գրանցվեցին տպավորիչ մակրոտնտեսական ցուցանիշներ: Վարչապետը հանրահավաքի ժամանակ ներկայացրեց հեղափոխությունից հետո՝ մայիս-հունիս ամիսներին գրանցված ցուցանիշները եւ դրանք համեմատեց անցած տարվա նույն ամիսների հետ: Երեկ ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայությունը հրապարակեց արդեն հուլիս ամսվա նախնական ցուցանիշները, որոնք էլ ավելի տպավորիչ են: Եթե հունիսին տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը անցած տարվա հունիսի համեմատ աճել էր 9.6 տոկս, ապա հուլիսին այդ ցուցանիշը արդեն 11.1 տոկոս է: Ըստ այդ տվյալների, արդյունաբերությունում գրանցվել է 7.3 տոկոս, գյուղատնտեսությունում՝ 2.1, շինարարությունում՝ 0.5, առեւտրում՝ 7.7, ծառայությունների ոլորտում 24 տոկոս աճ:

Սրանք, իհարկե տնտեսությունը նկարագրող ընդամենը թվական տվյալներ են եւ ցույց են տալիս, որ հետհեղափոխական բացասական ցնցումների հեռանկարները անիրական են նաեւ առաջիկայում: Կան նաեւ այլ տվյալներ, որոնք անուղղակի, բայց ավելի բովանդակային տեսանկյունից են ցույց տալիս տնտեսության մեջ դրական միտումները: Խոսքը առաջին հերթին անշարժ գույքի գների մասին է: Հեղափոխության առաջին իսկ ամսվանից՝ մայիսից հետո բնակարանները թե Երեւանում, եւ թե հանրապետության մարզերում սկսել են աճել: Սա խոսում է հանրության կողմից դրսեւորվող դրական սպասումների մասին: Իսկ դրական սպասումները տնտեսության զարգացման կարեւորագույն գործոններից է:

Դրական սպասումների մասին է խոսում նաեւ բնակչության կողմից բանկերում ներդրված ավանդների աճը, ինչպես նաեւ վարկերի աճը: Բայց իրավիճակը ավելի լուրջ «աուդիտի» ենթարկելու, տնտեսությունում առկա ավելի խորը դրական եւ բացասական միտումները բացահայտելու համար 100 օրը քիչ է՝ շատ քիչ:

Կառավարությունից հանրության ակնկալիքները հիմնականում տնտեսության զարգացմանն են վերաբերվում: Ու դա բնական է: Բնակչության բարեկեցությունը ուղղակիորեն կախված է տնտեսության որակական, կամ ինչպես ասում են՝ ներառական աճից: Ու մարդկանց մի որոշակի խումբ անընդհատ քննադատում է կառավարությանը տնտեսական հստակ ծրագիր չունենալու համար: Իրականում կառավարության ծրագիրը ներկա փուլում չափազանց հստակ է ու ակնհայտ բոլորի համար: Անցած 100 օրերի ընթացքում կառավարությունը հիմնականում զբաղված է եղել տնտեսության զարգացման խոչընդոտները վերացնելով: Խոսքը կոռուպցիայի, օլիգոպոլիաների եւ հովանավորչության դեմ պայքարի մասին է: Եվ 100 օրերի ընթացքում արձանագրված ձեռքբերումները ակնհայտ են: Հայաստանում այլեւս չկան արհեստական մոնոպոլիաներ: Ոչ ոք, ոչ մի օլիգարխ հիմա նույնիսկ չի էլ համարձակվի որեւէ փոքր գործարարի արգելել այս կամ այն բիզնեսով զբաղվել: Համակարգային կոռուպցիան գրեթե ամբողջությամբ վերացել է: Պետական բարձրաստիճան պաշտոնյաները չեն զբաղվում բիզնեսով, չունեն «սիրելի» օլիգարխներ, չեն հովանավորում առանձին գործարարների: Սա մի իրավիճակ է, որին իբր ուզում էին հասնել նախկին բոլոր կառավարությունները ու տարիներով ռազմավարություններ էին մշակում, խորհրդակցություններ ու սեմինարներ էին անցկացնում բայց իրականում վիճակը ավելի էր վատթարանում: Իսկ գործող կառավարությանը 100 օրերի ընթացքում հաջողվեց կտրուկ իրավիճակ փոխել:

Սրան հաջորդելու է արդեն հաջորդ փուլը, երբ բիզնեսը կսկսի մեծածավալ ներդրումներ անել մեր տնտեսության մեջ: Հենց դա էլ պետք է բերի տնտեսական այնպիսի զարգացման, որը ուղղակիորեն կհանգեցնի բնակչության բարեկեցության աճին: Բայց դրա համար նույնպես ժամանակ է անհրաժեշտ: Այնպես չէ, որ ներդրողը մի օր որոշում է ներդրում անել եւ մյուս օրը առավոտյան մի քանի տասնյակ կամ հարյուր միլիոնների ներդրում է անում: Նախ անհրաժեշտ է ուսումնասիրել շուկան, վերլուծել ռիսկերը, հաշվարկել արտաքին ու ներքին պայմանները, գնահատել աշխատուժի կարողություններն ու ռեսուրսները եւ այլն, եւ այսպես շարունակ: Իսկ դրա համար ամիսներ, նույնիսկ տարիներ են պահանջվում:

Դասական տնտեսագիտության կանոններով կառավարությունը չպետք է ուղղակիորեն զբաղվի տնտեսության զարգացմամբ: Կառավարության հիմնական գործառույթը տնտեսության զարգացման համար պայմաններ ստեղծելն է: Այս տեսանկյունից անցած 100 օրերի ընթացքում գործող կառավարությանը հաջողվել է անել, մեղմ ասած, շոշափելի քայլեր:

Տպել
5822 դիտում

Նարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել զեկույցով

Հրդեհ է բռնկվել ռեստորաններից մեկի ծխատարում

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվել է

ԱԳՆ-ում քննարկվել են Բրյուսելի եռակողմ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին վերաբերող հարցերը

«Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը քննարկվել է մարզերում գործող ՀՀ պետական բուհերի ռեկտորների հետ

Բռնցքամարտի ԵԱ․ Բարեղամ Հարությունյանը եզրափակչում է

Կստեղծվի և կներդրվի թանգարանների Էլեկտրոնային տոմսերի միասնական ավտոմատացված համակարգ

Այն ինչ տեղի ունեցավ 1915-ին, չկանխվեց և պատճառ դարձավ նմանատիպ իրադարձությունների կրկնությանը շատ երկրներում․ նախագահ

Մենք «ՈՒԱԶ»-ով չենք մտել ժողովրդի մեջ, չորս տարեկան թևը կոտրած երեխա էր սպասում. հարցազրույց Տավուշի ԵԿՄ նախագահի հետ

Եգիպտոսն Իսրայելին է փոխանցել մեկ տարով հրադադարի մասին ՀԱՄԱՍ-ի առաջարկը

Երևան-Գյումրի ճանապարհին բեռնատարներ են բախվել․ «ԶԻԼ»-ը կողաշրջվել է

2․5 գյուղի ավերակների վերադարձը միակողմանի չէ, քանի որ դրա դիմաց մենք Ադրբեջանից լուրջ խաղաքարտ ենք ստանում․ Իոաննիսյան

Ազգային ժողովը Ռուսաստանի Դաշնությունից նամակ չի ստացել

Դանիական պատվիրակությունը Գորիսում ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ պարեկություն է իրականացրել

Ժողովուրդը շատ լավ է հասկանում, թե իր շուրջն ինչ է տեղի ունենում, փողոցում գտնվողները արդյունքի չեն հասնելու. Մկրտչյան

«Օրենքով գող»-ը ակումբներից մեկում վիճաբանել, հայհոյել է, հարվածներ հասցրել մեկ անձի․ նրան մեղադրանք է ներկայացվել

Աբովյանի կամրջի հարևանությամբ մեքենաներ են բախվել

Ռուբեն Վարդանյանը դժկամությամբ, բայց համաձայնել է ընդհատել հացադուլը․ նրան թույլ են տվել խոսել կնոջ հետ

Սանոսյանն ու Կոպիրկինը ԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկի շահագործման երկարաձգման աշխատանքների վերաբերյալ հարցեր են քննարկել

Ալեն Սիմոնյանն ու Դըվինազը մտքեր են փոխանակել անվտանգային և տնտեսական դիվերսիֆիկացման հնարավորությունների շուրջ

Ալագյազում Մալխաս և Ռոման Ամոյանների անվան նոր մարզադպրոց կկառուցվի

Փոխվարչապետն ու Իրանի դեսպանն անդրադարձել են սահմանազատման գործընթացի վերջին զարգացումներին

Նոյեմբերյան-Բագրատաշեն ճանապարհը փակած ակցիայի մասնակիցը ձերբակալվել է․ վերջինս հետախուզման մեջ է եղել

Զինծառայողը ականապայթյունային վնասվածք է ստացել

Միրզոյանը Սերբիայի ԱԳ նախարարի հետ հեռախոսազրույցում ընդգծել է Հարավային Կովկասում հարատև խաղաղության կարևորությունը

Կորոնավիրուսի ժամանակ 829 կեղծ պատմագրի հիման վրա Առողջապահության նախարարությունից հափշտակվել է 263 մլն 480 հազար դրամ

Ռեստորանի մոտ մեքենաներ են բախվել․ դրանցից մեկը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել օբյեկտներից մեկի պատին

Հիմա հեշտ է պառկել ասֆալտին ու ցույց տալ, թե փրկում եք հայրենիքը․ Սաֆարյանը՝ ԱԺ նախկին գործընկերներին

Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 20 սահմանային սյուն է տեղադրվել

ԱԺԲ-ի հանրահավաքի ժամանակ բռունցքով ոստիկանության ծառայողի գլխին հարվածած կինը ձերբակալվել է

Հակոբ Արշակյանը Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի փոխնախագահին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Պապոյանն ու ՌԴ դեսպանը քննարկել են Վերին Լարսով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհով բեռնափոխադրումների խնդիրները

Տաքսու մեջ ծխելու հետ կապված վեճի ժամանակ ուղևորը քիմիական նյութ է փչել վարորդի դեմքին․ վերջինս այրվածքներ է ստացել

Հնդկաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանի քննադատությանը

ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբեր են մեկնել Ոստիկանության բաժիններ՝ այսօր բերման ենթարկված անձանց տեսակցելու համար

Դոլարն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 25-ին

«Խաղաղության խաչմերուկը» Հայաստանի տեսլականն է դեպի խաղաղություն. Սիմոնյանը՝ Սիրիայի խորհրդարանի փոխխոսնակին

Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ պայմանավորվածությունները շարունակում են մնալ արդիական. Զախարովա

Կարծում եմ՝ պետք է քննարկենք այդ հարցը․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Ադրբեջանից Հայաստան գազ ներկրելու՝ Իլհամ Ալիևի առաջարկի մասին