Ի՞նչ արած. խուժան ռազբորկաներ խորհրդարանում

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2005 թվականի սեպտեմբերի 1-ի համարում

Սահմանադրական փոփոխությունների նիստերի հեռարձակումն ուղիղ եթերով հանրությանը վերջնականապես համոզեց, որ հայաստանյան քաղաքական էլիտան գրեթե 100 տոկոսով խոտան է: Ընդ որում, քաղաքական խոտան է ոչ միայն կոալիցիան, որի եռօրյա բենեֆիսը վերստին հաստատեց, որ մարիոնետների այդ հավաքածուն, որի կնոպկան գտնվում է Քոչարյանի գրպանում, քաղաքական զրոներ են, այլեւ բանի պետք չի նաեւ խորհրդարանական ընդդիմության որոշակի զանգվածը, որոնց հանրապետական սափրագլուխ պատգամավորն անվանեց լկտի, ցինիկ եւ իմպոտենտ, ու հեղափոխության գնացող ընդդիմադիրներն ամենայն ուշադրությամբ ունկնդրեցին իրենց պոռնո-մազոխիզմի մեջ մեղադրող հանրապետականին: Եւ եթե երեկ սահմանադրական փոփոխությունների հիմնական դեբատները չավարտվեին, ապա ծեծկռտուքն ու դանակահարությունը խորհրդարանում դառնալու էր անխուսափելի:

Հայտնի չէ, Ռոբերտ Քոչարյանի ծննդյան օրվա ենթագիտակցական ճնշո՞ւմ էր պատճառը, թե՞ այն, որ նախագահն այսօր մեկնելու է Ղարաբաղ եւ  խորհրդարանը հրահանգ էր ստացել ամեն գնով ավարտել արտահերթ նստաշրջանը, սակայն երեկվա նիստի հենց սկզբից պարզ էր, որ կոալիցիայի հատկապես հանրապետական կտորը որոշել է ամեն գնով ԱԺ-ում սադրանք կազմակերպել եւ ընդդիմությանը ներքաշել ռազբորկայի մեջ: Համենայնդեպս, երեկ իրեն ոչ բնորոշ մարտական ոճի մեջ էր նիստը վարող, ՀՀԿ փոխնախագահ Տիգրան Թորոսյանը, որը ԱԺ կանոնակարգը պահպանելու ընդդիմադիրների ցանկացած հորդորին ի պատասխան կա՛մ  գոռում էր, կա՛մ ճվում, կա՛մ էլ բոլորին նստեցնում իրենց տեղը: ՀՀԿ խորհրդի փոխնախագահից ետ չէր մնում նաեւ ՀՀԿ խմբակցության ղեկավար Գալուստ Սահակյանը, որն ընդդիմադիր պատգամավորների ելույթների ժամանակ անընդհատ ռեպլիկներ էր թողնում:

«Ես հասկանում եմ, որ դուք դերժիմորդաներ եք եւ այս խորհրդարանին ընդամենը մեկ շտրիխ է պակասում հոկտեմբերի 27-ի կրկնության համար եւ այդ շտրիխը Նաիրի Հունանյանն է: Բայց, նիստը մի խանգարեք ձեր անդրշիրիմյան ձայներով»,- դիմելով հանրապետական պատգամավորներին, ասաց անկախ պատգամավոր Հմայակ Հովհաննիսյանը: Սակայն Գալուստ Սահակյանի ռեպլիկներն ու ՀՀԿ մյուս պատգամավորների անհարկի ծկլթոցները պարզապես թեթեւ մուտիլովկաներ էին երիտասարդ հանրապետական Արմեն Աշոտյանի ելույթի համեմատությամբ, քանզի խորհրդարանն իր պատմության ողջ ընթացքում, ըստ ԱԺ հնաբնակների,  երբեւէ նման լպիրշ ելույթ չէր լսել: Իր ելույթը ՀՀԿ-ի ապագան սկսեց այսպես.

«Երբեւէ չէի մտածի, որ ցինիկության, անզսպության կոնցենտրացիան այս դահլիճում կլինի այսքան բարձր»: Խոստումնալից այս նախաբանից հետո երիտասարդ հանրապետականը, դիմելով «Ազգային միաբանության» նախագահին, ցավով նկատեց, որ հանձին Գեղամյանի, հայ բեմը կորցրել է մեծ դերասանի, սակայն  քաղաքականությունն էլ ոչինչ չի շահել, եւ ամբիոնի վրա ծածանեց իր անձնական պաստառը, որի վրա գրված «6.0»-ն, ըստ Աշոտյանի, Գեղամյանի ելույթին տրված իր գեղարվեստական գնահատականն էր: Այնուհետեւ «Ազգային միաբանությունից» սահուն անցում կատարելով «Արդարություն» դաշինքի անդամ Արշակ Սադոյանին՝ Աշոտյանը նրան էլ մեղադրեց մազոխիստական մղձավանջներով տառապելու մեջ, որի մազոխիստական թաքուն երազանքն այն է, որ հանրապետության նախագահը գոնե մի անգամ իր երեսին թքի:

Սա էլ՝ «Արդարության» մասով: Դրանից հետո հերթը հասավ ընդդիմադիր անկախ Հմայակ Հովհաննիսյանին: Վերջինիս ներկած մազերը քննարկելուց հետո հանրապետական Աշոտյանը, որպես Բժշկական համալսարանի նախկին ուսանող, անցավ Հովհաննիսյան Հմայակի էրոտիկ ֆանտազիաների հոգեվերլուծությանն ու եզրակացրեց, որ իրականում Հմայակ Հովհաննիսյանն ուզում է կախվել կոալիցիոն պատգամավորների խիստ որոշակի մարմնամասերից: Ամփոփելով անհատական հոգեվերլուծությունը՝ ՀՀԿ-ի երիտասարդ հենարանը տվեց խորհրդարանական ընդդիմության ամփոփիչ ախտորոշումը.

«Այդ քաղաքական գործիչների միակ օրգանը, որ մնացել է՝ լեզուն է»: Ահա այսպես: Այնուհետեւ հայտարարվեց ընդմիջում, եւ ԱԺ միջանցքում իրար տնավարի, բոլոր նյուանսներով հայհոյեցին ՀՀԿ խորհրդի անդամ, պատգամավոր Վազգեն Կարախանյանը (ի դեպ, այդ հայհոյանքը Կարախանյանի առայժմ միակ օրենսդրական պրոդուկտը կարելի է համարել) եւ «Ազգային միաբանության» պատգամավորները: Արդեն ընդմիջումից հետո պատասխանի իրավունքը «Ազգային միաբանության» նախագահինն էր: Գեղամյանն ամենայն մանրամասնությամբ անդրադարձավ Աշոտյանի դասատուի՝ ՀՀԿ խորհրդի նախագահ Անդրանիկ Մարգարյանի պատմության մութ էջերին՝ սկսած «Ռոսիա» կինոթատրոնի աթոռների հայրենասիրական պիսկումից, վերջացրած Քոչարյանի հրաժարականը մոլեռանդորեն պահանջելուց, եւ ավելացրեց.

«Բերդերում համապատասխան կռիսյատնիկներ կան, որտեղից առնետին ուղարկում էին կռիվ-շամաթա սարքելու: Հիմա նույն բանն է, որպեսզի այս շամաթայի ընթացքում ասեն, թե այս  ընդդիմությունը կռիվ է անում, ուրեմն ինչպե՞ս պետք է երկիր ղեկավարի: Խնդրեմ, կռիվ անելու տեղը կա, բայց որն էլ անի՝ մեծ կտորը ականջն է մնալու»,- ՀՀԿ-ին զգուշացրեց «ԱՄ» նախագահը: Ի դեպ, երբ Գեղամյանը ելույթից հետո անցավ Աշոտյանի կողքով, ի պատասխան վերջինիս հայհոյանքի, «ԱՄ» նախագահը նրան ուղարկեց շատ ավելի կոնկրետ տեղ: Եւ ահա այս ամենից հետո ՀՅԴ խմբակցության ղեկավար Լեւոն Մկրտչյանը ԱԺ ամբիոնից ազդարարեց.

«Մեր ժողովուրդը տեսավ, թե ի՞նչ է ԱԺ-ն, եւ մեր պատկերը սա էր»: Իհարկե, սահմանադրական փոփոխությունների թեմայով ելույթներ եւս եղան: Եւ եթե կոալիցիայի անդամ կուսակցությունները հայտարարեցին, որ կողմ են քվեարկելու նախագծին, «Արդարություն» դաշինքի ղեկավար Ստեփան Դեմիրճյանն ընդդիմության անունից հայտարարեց. «Առանց հասարակական համաձայնության հանրաքվեն դատապարտված է ձախողման, եւ պարզապես ցինիզմ է գործող Սահմանադրության թերություններով արդարացնել կատարված հանցագործությունները: Հետեւաբար, պետք է արագ իրագործել Սահմանադրության անփոփոխ, երկրորդ հոդվածն ու իշխանությունը վերադարձնել ժողովրդին: «Արդարություն» խմբակցությունը չի մասնակցելու քվեարկությանը, «ո՛չ» է ասելու հանրաքվեին, «ո՛չ» է ասելու անօրինական իշխանություններին»: Նախագծի երկրորդ ընթերցման քվեարկությունը տեղի է ունենալու այսօր:

Նաիրա Զոհրաբյան