Խոսքի ազատության եւ «մի վնասիր» սկզբունքի փխրուն սահմանը

Լրատվամիջոցների ղեկավարներն ու լրագրողական կազմակերպությունները մեկը մյուսի ետեւից մտահոգություններ են հնչեցնում, թե օգտվելով արտակարգ դրությունից՝ իշխանությունները փորձում են լռեցնել ազատ խոսքն ու Հայաստանում գրաքննություն հաստատել։ Անգամ տեսակետներ են հնչում, թե արտակարգ դրություն հայտարարելու հիմնական նպատակը հենց դա էր, ու հիմա իրավապահ մարմինները լրատվամիջոցների ու սոցկայքերի օգտատերերի նկատմամբ ոչ իրավաչափ քայլեր են ձեռնարկում՝ ստիպելով հեռացնել անգամ այն հրապարակումները, որոնք անմիջական կապ չունեն կորոնավիրուսի համաճարակի հետ։

Փորձենք հասկանալ, թե որքանով են արդարացված այս մտահոգությունները, եւ ինչ է տեղի ունենում իրականում։

Այո, իսկապես էլ, արտակարգ դրությամբ պայմանավորված՝ ԶԼՄ-ներին առնչվող սահմանափակումների հարցում ավելի հստակ ձեւակերպումների անհրաժեշտություն կա, որովհետեւ անհասկանալի է, օրինակ, թե ինչ չափանիշներով պիտի որոշվի՝ տվյալ հրապարակումը խուճապ առաջացնո՞ւմ է, թե ոչ։ Եվ այս անորոշությունը, այո, տեսականորեն կարող է իշխանությունների մեջ գայթակղություն առաջացնել՝ արգելելու իրենց համար տհաճ ցանկացած հրապարակում։ Առայժմ նման բան չի եղել ու վստահաբար՝ չի էլ լինի, բայց զուտ տեսականորեն նման բան իսկապես հնարավոր է։ Այլ հարց է, որ եթե անգամ այդպիսի բան լինի, դա որեւէ արդյունք չի տա. ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների զարգացման այսօրվա մակարդակի պայմաններում հասարակությունից որեւէ բան թաքցնելը պարզապես անհնար է, եւ որեւէ «արգելված լուր» հաստատ տասնապատիկ ավելի մեծ արագությամբ կտարածվի։

Բայց նաեւ՝ այնպես չպետք է լինի, որ իշխանությունները պարտավոր են հնարավոր բոլոր միջոցներով պայքարել կորոնավիրուսի տարածման դեմ, իսկ մյուսներն իրավունք ունեն ցանկացած ձեւով խանգարել նրանց, եւ որեւէ մեկը չի կարող ոտնահարել նրանց այդ իրավունքը։ Նախ՝ այս հարցում «իշխանություններ» եւ «մյուսներ» չկան, սա բոլորիս խնդիրն է, եւ երկրորդ՝ եթե իշխանությունները մեծ պարտավորություններ ունեն, ուրեմն պիտի նաեւ մեծ լիազորություններ ունենան։ Այլ հարց է, որ կոնկրետ ԶԼՄ-ներին վերաբերող սահմանափակումների հարցում այդ լիազորությունները պիտի շատ զգուշորեն եւ պրոֆեսիոնալ բարձր մակարդակով կիրառվեն, ցանկալի է՝ նաեւ լրագրողական կազմակերպությունների անմիջական մասնակցությամբ։

Իսկ մեծ հաշվով՝ խնդիրն այն է, որ Հայաստանում դասական իմաստով լրատվական դաշտ չկա կամ գրեթե չկա։ Լրատվամիջոցների գերակշիռ մեծամասնությունն ըստ էության ոչ թե լրատվամիջոց է, այլ քաղաքական պայքարի «հատուկ ստորաբաժանում», որի նպատակը ոչ թե հանրությանն անաչառ տեղեկատվությամբ ապահովելն է, այլ «հրամանատարի» (սեփականատիրոջ կամ պատվիրատուի) հանձնարարությունները կատարելը։ Եթե դա այդպես չլիներ՝ խնդիրը շատ ավելի հեշտությամբ կկարգավորվեր։ Լրատվամիջոցների ղեկավարներն իրենք համաձայնության կգային, թե ինչ է կարելի, եւ ինչն է անթույլատրելի արտակարգ դրության պայմաններում ու կաշխատեին «մի վնասիր» սկզբունքով»։ Հիմա դա հնարավոր չէ, որովհետեւ շատերի գործունեության նպատակը, ցավոք, հենց «վնասելն» է։ Ինչը գուցեեւ նորմալ կլիներ ցանկացած այլ պարագայում՝ խոսքի ազատության տեսանկյունից, բայց արտակարգ դրության պայմաններում անընդունելի է։ Իրավիճակը կկարգավորվի՝ էլի թող «վնասեն», ինչքան ուզում են (կամ ինչքան պահանջում են պատվիրատուները), բայց հիմա դրա ժամանակը չէ։

Հ.Գ. Արտակարգ դրության պայմաններում ԶԼՄ-ների «խախտումներով» զբաղվողներին էլ խորհուրդ կտայինք ավելի մեծ պատասխանատվությամբ մոտենալ հարցին ու չփորձել արջի ծառայություն մատուցել իշխանություններին։ Իշխանությունները, վստահաբար, ոչ դրա կարիքն ունեն, ոչ էլ ցանկություն ունեն մեկ միլիմետրով անգամ նվազեցնել խոսքի ազատության սահմանները։

Տպել
3808 դիտում

4 գյուղի հարցի չլուծումը հնարավորություն կտա Ադրբեջանին հրաժարվել գործընթացը շարունակելու պարտավորությունից․ վարչապետ

Մեր ինքնիշխան տարածքից ոչ մի միլիմետր չի կարող զիջվել, սահմանի պահպանության մանդատը ԱԱԾ սահմանապահ զորքինն է․ վարչապետ

Վաշինգտոնում սենատոր Բեն Քարդինի հետ քննարկվել են խաղաղության գործընթացը և տարածաշրջանային զարգացումները․ Կոնջորյան

Մեր դիրքերի լեգիտիմությունը կերաշխավորի, որ Ադրբեջանը նոր պահանջներ չունենա․ վարչապետ

Առաջիկա տարիները մեր պետության համար վճռորոշ նշանակություն ունեն. վարչապետ

Պետք է հնարավորինս արագ իրականացնել սահմանազատման գործընթացը․ վարչապետն ասաց՝ ինչու

Ինչի հիման վրա է սահմանազատումն իրականացվում. Նիկոլ Փաշինյանը մանրամասնեց (տեսանյութ)

Վրաստանում իրավիճակը ծայրահեղ լարվել է․ ցուցարարները կոտրել են խորհրդարանի դարպասները (տեսանյութ)

Տարեշրջանի բացում Երևանի կենդանաբանական այգում․ գործարկվել է նաև անվճար երթուղին (տեսանյութ)

Իրավիճակի էլ ավելի լարումը կարող է «Մայդանի» կրկնությանը բերել. ինչի մասին է իրականում Վրաստանում աղմուկ հանած նախագիծը

«Լեքսուս»-ը շրջվել է․ ըստ տեղեկությունների՝ այն անչափահաս է վարել, ընտանիքի 4 անդամ, այդ թվում 2 երեխա, հիվանդանոցում են

ՏԿԵ նախարարությունը, ԵՄ-ն, Գերմանիայի ՏՀԶՆ-ն 12,3 մլն. եվրո արժողությամբ ծրագիր են մեկնարկել․ այն կիրականացվի 4 մարզում

Ընդգծում ենք հայ-ադրբեջանական սահմանին էսկալացիայից խուսափելու կարևորությունը․ Հունաստանի ԱԳՆ

Վրաստանի խորհրդարանը երկրորդ ընթերցմամբ ընդունել է «օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքը

էս ինչ հաճույք ա, ուստա, սրանից լավ բան չկա․ Արգենը Արցախյան առաջին պատերազմից 30 տարի անց քայլում է (տեսանյութ)

Արդարացնում են բռնություն գործադրողին, թե «եկեղեցին է պաշտպանել», պետք է հստակ ասել՝ ոչ, դու խուլիգան ես. Ռուբեն Բաբայան

Թուրքիան որոշել է միանալ Իսրայելի դեմ Հարավաֆրիկյան Հանրապետության հայցին

Մի խումբ անձանց միջև վիճաբանությունը վերածվել է ծեծկռտուքի․ իրավապահները կանխել են «վենդետան», կան վիրավորներ

«Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքը կարագացնի Վրաստանի եվրաինտեգրումը․ Կոբախիձե

Հաղարծին բնակավայրում վաղը էլեկտրական շչակ է գործարկվելու

Կոթի գյուղում 2 դիրք հանձնելու վերաբերյալ լուրերը կեղծ են. ՊՆ

Ինչ գործընթաց է սպասվում մոտակա օրերին Կիրանցում․ Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել

Փարիզում անկարգություններ են․ ոստիկանությունը մահակներ և արցունքաբեր գազ է կիրառել ցուցարարների դեմ (տեսանյութ)

Հրդեհ է բռնկվել Ջրառատի տներից մեկի բակում․ այրվածքներ ստացած քաղաքացին հոսպիտալացվել է

Վարշավայում անհայտ անձինք փորձել են հրկիզել սինագոգը

Լևոն Քոչարյանի օգնական Արթուր Սուքոյանը ձերբակալվել է

Որևէ արխիվային նյութ չի ոչնչացվել․ Կադաստրի կոմիտեն հերքել է Տիգրան Աբրահամյանի հայտարարությունը

Ասես՝ հատուկ նպատակ կա ապացուցելու, որ ՀՀ-ն էլ Ադրբեջանից պակաս բռնապետություն չէ. Սաֆարյան

Երևանի շատրվանները գործարկվել են (լուսանկարներ)

Լոռու մարզի տարբեր բնակավայրերի բազմաթիվ հասցեներում ջուր չի լինի

Քննարկվել են ՀՀ-ՆԱՏՕ ռազմական համագործակցության ընթացիկ ծրագրերը և դրանց ընդլայնման հնարավորությունները

Քելբաջարում բեռնատար է շրջվել. կա զոհ

14-ամյա տղան դաշտում սինդրիկ հավաքելիս վնասվածքներ է ստացել և տեղափոխվել հիվանդանոց․ պատճառը պայթյունն է եղել

Ստամբուլի ոստիկանությունն արցունքաբեր գազ է կիրառել մայիսմեկյան ցուցարարների դեմ․ կան բերման ենթարկվածներ

ՊՆ շարժական դաշտային հոսպիտալը մասնակցում է ՆԱՏՕ-ի ռազմաբժշկական գերազանցության կենտրոնի զորավարժությանը

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մայիսի 1-ին

Դրական միտումներ կան, գնում ենք դեպի խաղաղություն․ Ալիև

Բորելը խիստ դատապարտել է Վրաստանում ցույցերը ցրելու համար ուժի կիրառումն ու հիշեցրել ԵՄ անդամի թեկնածու լինելու մասին

ՀՀ ՊՆ-ից հերքում են Գեղարքունիքի մարզի վերաբերյալ մամուլում տարածվող լուրերը

ԱԺԲ ակցիայի վայրից բերման ենթարկված բոլոր անձինք ազատ են արձակվել