Երևան
12 °C
Եվրոն և դոլարը 20 տարվա մեջ առաջին անգամ հավասարվել են: Վերջին անգամ նման իրավիճակ նկատվել էր 2002 թվականին:
Մասնագետների խոսքով՝ Ուկրաինայի պատերազմը փոխեց իրավիճակը՝ մեծ վնաս պատճառելով ԵՄ տնտեսությանը: Հանկարծակի ցնցումը հանգեցրել է եվրոգոտում ռեկորդային գնաճի, որը հունիսին կազմել է 8,6 տոկոս՝ տնտեսական ակտիվության աստիճանական դանդաղման հետ մեկտեղ:
Եվրոպական կենտրոնական բանկն արդեն բարձրացրել է տոկոսադրույքները՝ փորձելով զսպել գնաճը և նախատեսում է շարունակել դա, քանի որ հնարավոր է իրավիճակը է՛լ ավելի վատթարանա:
Տնտեսագետ Կառլեն Խաչատրյանը, «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով տեղի ունեցողին, նկատում է՝ դոլարը վերջին 3-4 ամիսների ընթացքում գրեթե բոլոր արժույթների նկատմամբ ամրապնդում է իր դիրքերը, միայն մի քանի երկիր կա, որտեղ այն արժեզրկվում է, և այդ երկրներից մեկն էլ Հայաստանն է:
Տնտեսագետի խոսքով՝ աշխարհաքաղաքական դասավորումները ունենում են իրենց ազդեցությունը նաև տնտեսության վրա. «Նույն ռուս-ուկրաինական պատերազմի շրջանակներում Արևմուտքը Ռուսաստանի դեմ լայն պատժամիջոցներ սկսեց կիրառել, Ռուսաստանը դրանց պատասխանեց այլ բնույթի տնտեսական գործիքակազմ կիրառելով: Եվ այս դրսևորումներով էլ պայմանավորված են դոլարի և եվրոյի փոխարժեքների փոփոխությունները»:
Խաչատրյանն ընդգծում է՝ փոխարժեքների փոփոխության վրա ազդեցություն ունի նաև եվրոգոտում տիրող տնտեսական անորոշությունը՝ Ռուսաստանի հակընդդեմ պատժամիջոցներով պայմանավորված:
«Եվրոգուտու բազմաթիվ երկրներ ակտիվորեն քննարկում են, թե մոտալուտ ձմռանը ինչպես են լուծելու էներգակիրների խնդիրը: Դա էլ օբյեկտիվորեն բերում է անորոշության, ինչը թուլացնում է Եվրամիության երկրների տնտեսական պոտենցիալը: Մտավախություն կա, որ Ռուսաստանը՝ ԵՄ հիմնական էներգիայի մատակարարը, պատրաստվում է ամբողջությամբ դադարեցնել գազի մատակարարումը՝ ի պատասխան Արեւմուտքի պատժամիջոցների: Թե՛ բիզնեսմենները, թե՛ պոտենցիալ ներդրողներն այս անորոշությունների ֆոնին կա՛մ ձեռնպահ եմ մնում դրանք կատարելուց, կա՛մ արդեն ձեռք բերված պայմանավորվածությունները փորձում են չեղարկել: Դրա արտացոլումն էլ եվրոյի արժեզրկումն է»,- ասում է տնտեսագետը:
Վերջինիս կարծիքով՝ ռուս-ուկրաինական պատերազմի ելքը մեծ ազդեցություն կունենա այս ճգնաժամի հաղթահարման վրա:
«Երեկ Ուկրաինան Եվրամիությունից մոտավորապես 750 միլիարդի աջակցություն է ակնկալել, որից 60-65 միլիարդը՝ եկող տարվա կտրվածքով: Սա իրականում ահռելի միջոց է: Եվրոգոտում այս մասով լիարժեք կոնսենսուս չկա: Երկրներ կան, որոնք օբյեկտիվորեն հարց են բարձրացնում՝ մեր քաղաքացիների սոցիալական խնդիրներն ու բարեկեցությունը լուծելու փոխարեն ինչո՞ւ պետք է այդ հսկայական միջոցներն ուղղվեն Ուկրաինայում վերականգնողական ծրագրերի իրականացման համար»,- ասում է Խաչատրյանը և հավելում՝ այնպես չէ, որ պատերազմի ավարտից հետո միանգամից Եվրոպայում ամեն ինչ լավ է լինելու, բայց պատերազմի դադարեցումը և դրանով պայմանավորված՝ կոնսենսուս կձևավորվի, ինչը հնարավորություն կտա քիչ թե շատ կանխատեսել՝ ինչ զարգացումներ տեղի կունենան առաջիկայում:
Հարցադրմանը՝ եվրոյի արժեզրկմամբ եվրոպական ապրանքների արտահանումը միջազգային շուկաներում կէժանանա՞ն, տնտեսագետն ասում է՝ եվրոգոտուց ապրանքների արտահանումը խնդրահարույց է դառնալու, Եվրոպան այս ամենից օգուտներ դժվար թե ունենա:
Խոսելով եվրոյի հետագա արժեզրկման մասին՝ Կառլեն Խաչատրյանը նշում է՝ կանխագուշակելն ապաշնորհ գործ է, քանի որ ամեն բան կախված է աշխարհաքաղաքական իրավիճակներից:
«Ապրիլից սկսված՝ նկատվում է դոլարի արժևորում եվրոյի նկատմամբ, վերջին շրջանում տեմպերն արագացան, և փոխարժեքը հավասարվեց: Չես կարող ասել, թե որոշակի ժամանակ անց ինչ կլինի»,- ասում է տնտեսագետը:
Անդրադառնալով այն տենդենցին, որ մի շարք երկրներում դոլարի փոխարժեքը իր դիրքերը բարելավում է, բայց, օրինակ, Հայաստանում՝ նվազում՝ զրուցակիցը նշում է՝ սա պայմանավորված է մեծաթիվ ռուս տուրիստների ներհոսքով:
«Օտարերկրյա քաղաքացիները գալիս են և՛ որպես զբոսաշրջիկ, և՛ բիզնես հիմնելու նպատակով։ Դոլարային մեծ հոսքերը մեր տնտեսությունը չի կարողանում կլանել, որի արդյունքում էլ դոլարի փոխարժեքը սկսում է նվազել: Այս տարվա առաջին 5 ամիսների ընթացքում 4 անգամ ավելի շատ տուրիստ է եկել Հայաստան, քան անցած տարի: Նրանք իրենց հետ, բնականաբար, կապիտալ են բերել, դոլարի ներհոսքը դեպի մեր տնտեսություն էապես ավելացել է: Երբ մի բանի առաջարկը շատ է լինում, դրա գինը նվազում է»:
Կառլեն Խաչատրյանի խոսքով՝ ներմուծման տեսանկյունից գնաճային ավելի ցածր ֆոն ունենք այս պայմաններում. «Մենք այժմ ունենք 10,3 տոկոս գնաճ, եթե փոխարժեքը չնվազեր, գնաճը կարող էր լիներ 17-18 տոկոս: Խնդիրներ ենք ունենում արտահանման ոլորտում, ՏՏ ոլորտն է տուժում, քանի որ իրենց եկամուտները դոլարով են, իսկ ծախսերը՝ դրամով: Սոցիալական խնդիր էլ կա, քանի որ բնակչության մի ստվար զանգված տրանսֆերներ է ստանում դոլարով, իսկ դոլարի արժեզրկմամբ այդ դոլարի գնողունակությունը կրճատվում է՝ բերելով սոցիալական լարվածության»:
Հարցին՝ Կենտրոնական բանկը կարո՞ղ է որևէ կանխարգելիչ քայլ անել, Խաչատրյանը պատասխանում է. «Կարող է կայունացնել փոխարժեքը, սակայն դա ԿԲ-ի գործառույթների մեջ չի մտնում։ Եթե արժևորի հայկական դրամը, դա բերելու է գնաճի, եթե չի անում, գնաճի խնդիրը մասամբ լուծում է, բայց արտահանելի զանգվածը կանգնում է խնդիրների առջև: Բացի դրանից, եթե հաշվի առնենք, որ ԿԲ-ի թիվ մեկ խնդիրը գնաճի կարգավորումն է, ու դոլարի արժեզրկումը գնաճի վրա դրական ազդեցություն ունի, ուստի ինչ-որ տեղ այս իրավիճակը «ձեռնտու» է ԿԲ-ին»։
Անյուտա Աթանեսյան
Լուրերը, թե ադրբեջանական կողմից Տավուշի հատվածում կրակոցներ են հնչել, կեղծ են
«Հզոր ամպրոպային ամպ»․ Գագիկ Սուրենյանը լուսանկարներ է հրապարակել
Ամիօ բանկը թողարկում է պարտատոմսեր
ՌԴ-ն նույն խաղն է անում Հայաստանում, ինչ՝ ԼՂ-ում, սահմանազատմանը դեմ ուժերը հովանավորվում են 1 կենտրոնից․ Արամ Սարգսյան
Վիճաբանություն, ծեծկռտուք, կրակոց՝ Ամերիկյան համալսարանի մոտ․ հայտնաբերվել են արնանման հետքեր, կրակված գնդակ, կա վիրավոր
Հայտնի է Երևանում մեկնարկած ֆուտզալի Չեմպիոնների լիգայի եզրափակչի առաջին մասնակիցը
Թուրքիան մտադիր չէ ռուսական S-400-ները փոխանցել Ուկրաինային
Տավուշում ակցիա իրականացնողները չունեն աջակցություն, նրանց գործողությունները կդադարեն. Էդգար Առաքելյան
Գնել Սանոսյանը ծանոթացել է Մեծամոր-ՀԱԷԿ հանրապետական նշանակության ավտոճանապարհի հիմնանորոգման աշխատանքներին
Երևան-Արմավիր ճանապարհին բախվել են «Վազ 2106»-ն ու «ԿԻԱ»-ն․ տուժածները հոսպիտալացվել են
Քելբաջարում վթարի հետևանքով մեկ զինծառայող է մահացել․ կան տուժածներ
Բեռլինում այրվում է պաշտպանական-արդյունաբերական ընկերության գործարանը. ծխի թունավոր ամպ է տարածվում (տեսանյութ)
Սա ժողովրդավարություն չէ, այլանդակություն է, որը պետք է ամենակոշտ ձևով իշխանությունը կասեցնի. Ռուբեն Մեհրաբյան
Ծաղկահովիտ-Ալագյազ ճանապարհին մեքենաներ են բախվել․ կան տուժածներ
Փաշինյանի գլխավորությամբ քննարկվել են ջրային ոլորտի խնդիրներն ու դրանց լուծման քայլերը․ ինչ է հանձնարարել վարչապետը
Կիրանց տանող ճանապարհը բացվել է․ «Ազատություն»
Ինչքան ուժ ունեն, այլանդակում են քաղաքական ընդդիմախոսությունը, սահմաններ կան, որոնք անցնել չի կարելի․ Սաֆարյան
Վաշինգտոնում արձանագրվել է՝ վերջին տարիներին Հայաստանն էական առաջընթաց է գրանցել ժողովրդավարության ամրապնդման ոլորտում
Եթե հարկ լինի՝ հրապարակավ կմեկնաբանենք․ ՌԴ-ն սպասում է ՀՀ ԱԺ պատասխանին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարության հետ կապված
Միրզոյանը Մալթայի ԱԳ նախարարին է ներկայացրել հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը
Կոնվերս բանկը մեկնարկել է ՓՄՁ վերաֆինանսավորման արշավ
ՌԴ-ն կասկածի տակ չի դնում Հայաստանի ինքնիշխան իրավունքը. Զախարովան՝ ՀԱՊԿ-ից ՀՀ-ի դուրս գալու հավանականության հարցի մասին
Ucom-ի գլխավոր տնօրենը դասախոսություն է կարդացել Ֆրանսիական համալսարանում
«Երեքնուկ» կամրջի մոտ մեքենաներ են բախվել․ կա 1 զոհ և 2 վիրավոր
Հոգեբանական բռնություն էր․ Վարդապետյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կապված դեպքի մասին
Հանցանքի մոտիվը լրագրողական գործունեությունն է․ դատախազը՝ Լևոն Քոչարյանի օգնականի գործի մասին
Երևանում մեկնարկում է ՈՒԵՖԱ-ի ֆուտզալի Չեմպիոնների լիգայի եզրափակիչը․ Արայիկ Հարությունյան (լուսանկար)
Ժամը 18:20-ին Տավուշի մարզի Կիրանց բնակավայրից 2500 մ հյուսիս տեղի է ունենալու պայթեցման աշխատանք․ ՊՆ
Արմեն Դանիելյանը ընտրվել է ԲԴԽ դատավոր անդամ
14–ամյա տղան գտել է ԼՂ-ից հանգուցյալ պապի բերած նռնակի պայթուցիչը և ցանկացել է հանել օղակը․ մանրամասներ պայթյունի դեպքից
Հեռախոսով հայհոյել են իրար, հետո վիճաբանել, որի ժամանակ 42-ամյա տղամարդը առարկայով հարվածել, սպանել է համաքաղաքացուն
44-օրյա պատերազմը ամենալուրջ և դաժան դասն էր ինձ համար, որից 3 գլխավոր հետևություն ենք արել․ ՀՀ գլխավոր դատախազ
Կարեն Ջալավյանը որպես վկա հարցաքննվում է Հակակոռուպցիոն դատարանում
Օվերչուկն ու Մուստաֆաևը վերահաստատել են ռուս-ադրբեջանական կառուցողական երկխոսությունը շարունակելու պատրաստակամությունը
Կիևը նոր հարձակում է նախապատրաստում Ղրիմի կամրջի վրա․ ինչ է զգուշացրել Զախարովան Վաշինգտոնին, Լոնդոնին և Բրյուսելին
Ինչ աշխատանք է տարվում Ադրբեջանում պահվող գերիների և ԼՂ ղեկավարության վերադարձի մասով․ Վարդապետյանը մանրամասնել է
Դոլարը կրկին էժանացել է, եվրոն՝ թանկացել․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մայիսի 3-ին
Հանրային հեռուստաընկերության մոտ «դրիֆտ» արած երիտասարդը ձերբակալվել է (տեսանյութ)
Կարմիր հրապարակում Հաղթանակի շքերթին կմասնակցի ավելի քան 9 հազար զինվորական. Շոյգու
Մեքենան դուրս է եկել ճանապարհից ու բախվել հողաթմբին. կան տուժածներ
© 2024 Հայկական ժամանակ