Որոնք են հիմնական գործոնները, որի արդյունքում ՀՀ-ում աննախադեպ տնտեսական աճ է գրանցվում. մանրամասնում է տնտեսագետը

8 տրլն 496 մլրդ դրամ․ Հայաստանի 2022 թվականի ՀՆԱ-ն է՝ ըստ վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալների, և սա այն պարագայում, երբ ՀՀ կենտրոնական բանկը և փորձագետները 2022-ի ՀՆԱ-ի դեպքում ավելի ցածր ցուցանիշ էին կանխատեսել: Նկատենք, որ, նախորդ տարվա արդյունքների համեմատ, մեր երկրում ՀՆԱ-ն աճել է 12,6 տոկոսով:

Ամենաբարձր աճը արձանագրել են ֆինանսական և ապահովագրական ոլորտները (46,9%), տեղեկատվությունն ու կապը (45,9%), ինչպես նաև՝ փոխադրումներն ու պահեստային տնտեսությունը (45,2%):

«Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այս ցուցանիշներին՝ տնտեսագետ Արմեն Քթոյանն ասում է՝ 2022 թվականին տնտեսվարողների համար առավել հեշտ է եղել մուտքը դեպի այլ երկրների շուկա ու այնտեղից ֆինանսավորում ապահովելը. եթե չլիներ ռուս-ուկրաինական հակամարտությունը, այս աճը կլիներ ավելի դանդաղ:

Ըստ Քթոյանի, սակայն, մենք անորոշ միջավայրում ենք, որի պայմաններում կանխատեսումներ անելը բարդ է, և Կենտրոնական բանկը կանխատեսել էր այն գործիքների միջոոցով, որով սովորաբար կանխատեսումները կառուցվում են: Դրանում մշտապես կա պատահականության գործոն, որը չես կարող դիտարկել նախապես։ «Ուստի մեր այս երկնիշ տնտեսական աճը եղավ նշված գործոնների հետևանքով՝ շոկային, մեկանգամյա, անկանխատեսելի»,- նկատում է նա:

Տնտեսագետն ասում է՝ այս ցուցանիշը ՀՀ-ի համար կարող է համարվել ռեկորդային, եթե դիտարկենք այս տեսանկյունից․ «Ռեկորդային է, եթե համարում ենք, որ սա անսպասելի, տնտեսության ներկա հնարավորություններից անհրաժեշտաբար չբխող աճ է։ Պետք է հաշվի առնել նաև, թե որքանով է սա կայուն, ու դրա ազդեցությունը որքան կփոխանցվի հետագա ժամանակաշրջանի վրա»։

Միևնույն ժամանակ, այս աճի ցուցանիշն է՛լ ավելի բարելավելու համար ՀՀ տնտեսությունն ունի մեծ հեռանկար և շատ հնարավորություններ, կարծում է տնտեսագետը, սակայն այդ ներուժը երբեմն չի արտահայտվում այնպես, ինչպես պետք է՝ պայմանավորված մի շարք գործոններով։ Ըստ նրա՝ դրան խանգարում է, օրինակ, ճնապարհների, ենթակառուցվածքների փակ լինելը, որը դժվարացնում է տրանսպորտային ծախսերը, ապրանքները թանկանում են, արտահանման մասով զրկված ենք մրցակցությունից։

«Կան գործոններ, որոնք նպաստավոր ազդեցություն ունեն ՀՀ տնտեսության զարգացման վրա: Ռուս-ուկրաինական պատերազմի հետևանքով տասնյակ հազարավոր անձինք իրենց տնտեսությունը ՌԴ-ից տեղափոխել են ՀՀ։ Դա արտացոլվում է ՌԴ-ից Հայաստան փոխանցումների բազմապատիկ ավելացմամբ, ՀՀ-ում տնտեսության տարբեր ոլորտների, հատկապես ծառայություններում լրացուցիչ պահանջարկի դրսևորմամբ, նաև ՌԴ-ի տնտեսությունում շուկայական ազատ խորշերի առաջացմամբ, որը փորձում են լրացնել մեր ընկերությունները։ Այսինքն՝ կան բազմավեկտոր գործոններ, որը մեր տնտեսվարորղներին հնարավորություն է տալիս օգուտներ քաղել»,- ընդգծում է նա։

ՀՆԱ-ի աճ է արձանագրվել ՀՀ բոլոր ճյուղերում, բացի գյուղատնտեսությունից, հանքարդյունաբերությունից, ինչպես նաև առողջապահության և բնակչության սոցիալական սպասարկման ոլորտներից: Քթոյանի խոսքով՝ հայաստանյան գյուղատնտեսության ոլորտը բազում խնդիրներ ունի, որոնք արդեն խրոնիկ են դարձել։ Դա է պատճառը, որ այս ոլորտը չի կարողացել աճ գրանցել:

«Խնդիր է, օրինակ, գյուղատնտեսության փոքրությունը, տեխնիկական զինվածության անբավարար մակարդակը, շուկա դուրս գալու հարցերը, որոնք նման իրավիճակի են հանգեցնում։ Գյուղատնտեսությունում արմատական բարեփոխումների անհրաժեշտություն կա։ Առկա խնդիրները ենթակա են լուծման: Մինչև դրանք չկարգավորեն՝ նպաստավորություն այս ոլորտում չի կարող առկա լինել»,- նկատում է զրուցակիցը:

Նշենք, որ, ըստ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության, մինչև 2027 թվականը նախատեսված է Հայաստանի ՀՆԱ-ն հասցնել 26 միլիարդ դոլարի:

Տպել
3463 դիտում

Ucom-ի գլխավոր տնօրենը դասախոսություն է կարդացել Ֆրանսիական համալսարանում

«Երեքնուկ» կամրջի մոտ մեքենաներ են բախվել․ կա 1 զոհ և 2 վիրավոր

Հոգեբանական բռնություն էր․ Վարդապետյանը՝ «Ծիծեռնակաբերդ»-ում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կապված դեպքի մասին

Հանցանքի մոտիվը լրագրողական գործունեությունն է․ դատախազը՝ Լևոն Քոչարյանի օգնականի գործի մասին

Երևանում մեկնարկում է ՈՒԵՖԱ-ի ֆուտզալի Չեմպիոնների լիգայի եզրափակիչը․ Արայիկ Հարությունյան (լուսանկար)

Ժամը 18:20-ին Տավուշի մարզի Կիրանց բնակավայրից 2500 մ հյուսիս տեղի է ունենալու պայթեցման աշխատանք․ ՊՆ

Արմեն Դանիելյանը ընտրվել է ԲԴԽ դատավոր անդամ

14–ամյա տղան գտել է ԼՂ-ից հանգուցյալ պապի բերած նռնակի պայթուցիչը և ցանկացել է հանել օղակը․ մանրամասներ պայթյունի դեպքից

Հեռախոսով հայհոյել են իրար, հետո վիճաբանել, որի ժամանակ 42-ամյա տղամարդը առարկայով հարվածել, սպանել է համաքաղաքացուն

44-օրյա պատերազմը ամենալուրջ և դաժան դասն էր ինձ համար, որից 3 գլխավոր հետևություն ենք արել․ ՀՀ գլխավոր դատախազ

Կարեն Ջալավյանը որպես վկա հարցաքննվում է Հակակոռուպցիոն դատարանում

Օվերչուկն ու Մուստաֆաևը վերահաստատել են ռուս-ադրբեջանական կառուցողական երկխոսությունը շարունակելու պատրաստակամությունը

Կիևը նոր հարձակում է նախապատրաստում Ղրիմի կամրջի վրա․ ինչ է զգուշացրել Զախարովան Վաշինգտոնին, Լոնդոնին և Բրյուսելին

Ինչ աշխատանք է տարվում Ադրբեջանում պահվող գերիների և ԼՂ ղեկավարության վերադարձի մասով․ Վարդապետյանը մանրամասնել է

Դոլարը կրկին էժանացել է, եվրոն՝ թանկացել․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մայիսի 3-ին

Հանրային հեռուստաընկերության մոտ «դրիֆտ» արած երիտասարդը ձերբակալվել է (տեսանյութ)

Կարմիր հրապարակում Հաղթանակի շքերթին կմասնակցի ավելի քան 9 հազար զինվորական. Շոյգու

Մեքենան դուրս է եկել ճանապարհից ու բախվել հողաթմբին. կան տուժածներ

Մոր կողմից երեխայի բռնության դեպքով 11 դրվագ է բացահայտվել, կա ՔԿՀ-ում գտնվող ու գործին ներգրավված անձ. դատախազ

Տարածվում է Վրաստանի հատուկ քննչական ծառայության ղեկավարի՝ Հայաստան այցելելու մասին հին տեղեկատվություն

2023-ին ԶՈՒ և այլ զորքերի զորամասերում արձանագրված դեպքերը գրեթե կիսով չափ նվազել են. Վարդապետյան

Փարիզում կկայանա ԵՄ-ի, Ֆրանսիայի և Չինաստանի ղեկավարների եռակողմ հանդիպումը

Հայաստանի և Իրանի միջև ստորագրվել է մշակութային համագործակցության ծրագիր

Ադրբեջանի պաշտպանության փոխնախարարն Իրանում է. քննարկվել են ռազմական համագործակցության հարցեր

Բեռնատարը մի քանի պտույտ գլորվելով հայտնվել է ձորում. վարորդը հոսպիտալացվել է

Տան հյուրասենյակում հայտնաբերվել է 17-ամյա աշակերտի մարմինը. սպանության հատկանիշներով նախաձեռնվել է վարույթ

ՀՀ-ն բարձր է գնահատում Լեհաստանի հետ գործընկերության շրջանակներում հաստատված խորը բարեկամական կապերը. ԱԳՆ

Կոռուպցիոն հանցանքների ցանկը վերանայելու շուրջ քննարկում է անցկացվել հասարակական սեկտորի հետ

Ջերմաստիճանը կշարունակի նվազել, ինտենսիվ անձրևի տեսքով տեղումները կպահպանվեն

«Եվրոպական ժառանգության օրերի ճամբար» ծրագիրը մեկնարկել է նաև Սպիտակի համայնքային գրադարանում

Կոոպմանը Բաքվում քննարկել է Եվրամիության հետ համագործակցությանն առնչվող հարցեր

«Ինձ հետ դու-ով չխոսեք». իրավիճակը ԱԺ-ում թեժացավ. Արշակյանը Արծվիկ Մինասյանին զրկեց ձայնի իրավունքից, նա լքեց դահլիճը

Ինչո՞ւ եք ահաբեկում կիրանցիներին, անբարոյականի պես գալիս, անընդհատ ստեր եք հորինում. Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմադիրներին

Երբ է այս տարի նախատեսված անցկացնել «Վերջին դաս» միջոցառումը. ԿԳՄՍՆ-ն շրջաբերականներ է ուղարկել

ՏԿԵ նախարարը Արմավիրի մարզում հետևել է ճանապարհաշինական աշխատանքների ընթացքին

Տպավորություն է՝ դիմապակիների դեմ պատերազմ եք սկսել, պետք չէ մեքենաներ կոտրել․ Արշակյանը՝ ԵԿՄ «ՈՒԱԶ»-ը վնասելու մասին

545 հարկ վճարող չի ապահովել անկանխիկ վճարման ընդունման հնարավորություն․ ՊԵԿ

Հայտնաբերվել է թմրամիջոցների շրջանառության մեղադրանքով շուրջ 10 ամիս հետախուզվող տղամարդը

Վրաստանի վարչապետը Վաշինգտոնի պահանջների պատճառով հրաժարվել է ԱՄՆ այցից

Սամվել Ղուկասյանը նոր պաշտոն ունի