Պատերազմից առաջ բաժակս «Մադոննա» էր, բայց կռվի դաշտում նռնակների մազութոտ բանկաների մեջ էի սուրճ խմում․ Աիդա Սերոբյան

Ապրիլի 7-ը Հայ առաքելական եկեղեցին նշում է որպես Սուրբ Աստվածածնի Ավետման տոն, որ ընդունված է ասել նաև Մայրության և գեղեցկության օր:

Հայ կանայք թե՛ նախկինում, թե՛ հիմա մայրական սերն ու քնքշության մի մեծ բաժինը հայրենիքին են նվիրել ու շարունակում են նվիրել, ընդ որում՝ հաճախ՝ զենքը ձեռքին: Այդ կանանցից մեկը մի քանի պատերազմի միջով անցած, Հայաստանի կին ազատամարտիկների միության նախագահ Աիդա Սերոբյանն է:

Կին ազատամարտիկը «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է՝ ռազմական կյանքին մոտ կանանց համար ապրիլի 7-ը այնպիսի օր է, ինչպես՝ մյուս կանանց։ Վերջինս, սակայն, ցավով է նշում, որ կին ազատամարտիկների շարքերը գնալով նոսրանում են:

«90-ականներին՝ պատերազմից առաջ, աշխատում էի պոլիկլինիկայում, իմ սուրճի բաժակը «Ռոմեոյի և Ջուլիետի» պատկերով էր, թեյիս բաժակը՝ «Մադոննա»-ի։ Որ ինձ հրավիրում էին սրճելու կամ թեյելու, ասում էին՝ քո բաժակը հետդ կբերես, մենք նման բաժակներ չունենք։ Բայց երբ արդեն պատերազմի դաշտում էի, ձեռքի բեկորային նռնակների մազութոտ բանկաների մեջ սուրճ խմեցի, ինքնաձիգի մազութոտ փամփուշտների տուփի մեջ տաք սուպ կերա, ինձ համար է՛լ կապ չուներ ո՛չ օրը, ո՛չ էլ տոնը։ Ես այնքան մտերիմ ընկերների եմ կորցրել, որ ոչինչ առաջվանը չէ»,- անկեղծանում է նա՝ հավելելով, որ Արցախյան առաջին պատերազմի տարիներին կռվող տղաներից մեկը հարցրել է, թե այդ օրը ինչ օր է, Աիդա Սերոբյանը պատասխանել է, որ չի իմանում, միայն նշել է, որ 1993 թիվն է, տղաներից մեկն էլ վրա է բերել՝ արդեն 1994-ն է:

Կին ազատամարտիկի խոսքով՝ թեպետ տոն օրերն իր համար սովորական են դարձել պատերազմից հետո, բայց խաղաղ պայմաններում՝ զինվորական ծառայության ընթացքում, երբեմն անակնկալներ եղել են: Ըստ նրա՝ այդ ժամանակ երազանք է պահել, որը կատարվել է Կանանց նվիրված օրը: Երազանքը եղել է այն, որ կարողանա իմանալ, թե ինչ կգրեն իր մասին, երբ զոհվի:

«Ես ազգային անվտանգության հատուկ զորամասում էի ծառայում, հրամանատարս մի անգամ ինձ կանչեց, ասաց՝ թաղված, ասա՝ գոնե ծաղիկ դնենք վրադ, ես էլ օրվա ընթացքում զորամասից դուրս էի եկել ու հոսպիտալ էի գնացել, մտածեցի՝ փնտրել է, չի գտել, դրա համար է այդպես ասում։ Ասացի՝ վրաս մի դիր, դու ինձ մի փունջ ծաղիկ նվիրիր, իմացիր՝ գերեզմանիս ես դրել։ Հետո մի գիրք նվիրեց, ասաց՝ վերցրու, տես՝ զոհվել ես, թե ողջ ես։ Ես էլ մտածեցի՝ կատակ է անում, նստեցի ու ողջ գիշեր գիրքը թերթեցի, որը տպագրվել էր Հալեպում»,- պատմում է Սերոբյանը՝ հավելելով, որ այդ օրը՝ մինչև ուշ գիշեր, գիրքը թերթելիս այնտեղ հանդիպել է Արցախյան առաջին պատերազմում զոհված իր ընկերների լուսանկարներին, հետո երբ հասել է 1994 թվականի մայիսի 12-ին նվիրված էջերին, տեսել է իր լուսանկարը՝ ընդգծված սև շրջանակով, ներքևում՝ գրված. «Ծննդյան թիվը անհայտ է, զոհվել է 1992 թվականին»։

Աիդա Սերոբյանի խոսքով՝ լուսանկարի ներքևի հատվածում գրված է եղել, որ «նրա բոլոր ճանապարհները տանում էին Արցախ»։  «Մեկուկես էջ ինձ նվիրված մահախոսական էր գրված, մեծ տառերով գրել էին՝ «Շնորհակալություն Աիդա»,- վերհիշում է նա:

Պատերազմների բովով անցած կնոջ խոսքով՝ մայրությունն ու գեղեցկությունը կնոջից հայրենիքը ոչ թե խլում է, այլ՝ ամրապնդում այն:

«Երբ դու պաշտպանում ես քո հայրենիքը, ու այդ ընթացքում երբ մարտերը կանգնում են, դու փորձում ես երկու րոպե հանգստանալ, աչքերդ փակում ես, ու երեխաներդ ժապավենների պես անցնում են աչքերիդ առջևով, դու գիտակցում ես, որ երեխադ պետք է հայրենիք ունենա, խոսի մայրենի լեզվով։ Այդ պահին ամեն ինչ մոռանում ես ու ուզում հայրենիքդ պաշտպանել։ Երբ որ պատերազմից վերադարձա, իմ աղջիկն ինձ ինչ-որ բան ասելուց առաջ 6-ից ավելի անգամ մամա բառն էր ասում, հետո հարցը կամ պատմությունն էր պատմում։ Ես էդ պահին հասկանում էի, որ «մամա» բառն է կարոտել։ Առաջին պատերազմում քանի կանայք զոհվեցին՝ այդպես էլ մայրական սերը չզգալով, քանիսը թողեցին իրենց երեխաներին»,- ցավով ասում է նա:

Կին ազատամարտիկների միության նախագահն այժմ մի երազանք ունի՝ գալիք սերունդները պատերազմների մասին կարդան ու տեղեկանան միայն գրքերից, երկինքը խաղաղ լինի, կանայք՝ ավելի երջանիկ, քան՝ հիմա։ 

Տպել
1218 դիտում

Ապուշությունն էլ մի սահման պիտի ունենա, չէ՞, սրանք հասկանո՞ւմ են, թե ինչ վտանգի տակ են դնում Հայաստանը. Վահրամ Աթանեսյան

Ականջներիդ օղ արեք՝ իշխանության բռնազավթման ակտ չի լինելու, ով դեմ է՝ լքեք երկիրը, Մոսկվան կանչում է. Մկրտչյան

Մայիսի 9-ին Վագների 12.000-ի հանրահավա՞քն է լինելու հայոց պետության ոչնչացման նպատակով, դա է ասել անհայրենիքը. Սաֆարյան

Շատ խորհրդանշական է ուղղափառ եկեղեցու զատիկի օրով միութենական քայլերթի մեկնարկը. Անի Խաչատրյանը լուսանկար է հրապարակել

Արքեպիսկոպոսը քայլերթ է սկսել. Վանեցյանը, Աշոտյանը, Միհրան Պողոսյանը ողջունել ու միացել են նրա գլխավորած շարժմանը

Գետում ավտոմեքենա է արգելափակվել․ դուրս բերելու համար անհրաժեշտ է եղել փրկարարների օգնությունը (տեսանյութ)

Ուժեղ կարկտահարություն է դիտվել Արմավիրի մարզում (տեսանյութ)

Մոսկվան Զելենսկու նկատմամբ հետախուզում է հայտարարել

Անձրևաջրերի կուտակումներից խուսափելու նպատակով Երևանում նոր հեղեղատար համակարգեր կկառուցվեն (տեսանյութ)

ԱԳ նախարարի տեղակալն ու Հնդկաստանի դեսպանն այցելել են Հայաստանի ազգային պատկերասրահ

Եթե ինչ-որ բան լողում է ինչպես բադը, թռչում է, ձու է ածում ինչպես բադը, ապա վստահաբար դա հենց բադ է, որ կա․ Ալեքսանյան

Կառավարությունը հարձակում է իրականացրել Սահմանադրության վրա․ Վրաստանի նախագահը մեղադրող հայտարարություն է արել

«Գոլդ» համարանիշով «Մերսեդես»-ը՝ ավտոմեքենաների ջարդի հեղինակ. վարորդն այն թողել է դեպքի վայրում և հեռացել

Որտեղ են հայտնաբերվել Գյումրիում հրդեհից մահացած 3 և 5 տարեկան քույրերը․ մանրամասներ ողբերգական դեպքից (լուսանկարներ)

Բեռլինի պաշտպանական-արդյունաբերական ընկերության գործարանում երեկ բռնկված բռնկված հրդեհը մարել չի հաջողվում

Նիկոլ Փաշինյանը յասամաններ է նվիրել Աննա Հակոբյանին․ վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Ծանրորդ Սամվել Գասպարյանը վիրահատվել է

ՀԱՄԱՍ-ի պատվիրակությունը մեկնել է Կահիրե, նպատակը Գազայի հատվածում հրադադարի բանակցությունները վերսկսելն է

Մենք չենք ճանաչում ինքներս մեզ բառիս բուն և փոխաբերական իմաստով, պետք է դուրս գալ աքսիոմատիկ տրամաբանությունից․ Փաշինյան

Գազայում լայնամասշտաբ սով է․ ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային ծրագրի ղեկավարը հայտարարություն է արել

Սրբազան կրակը դուրս բերելուց առաջ Երուսաղեմում ուժեղացվել են անվտանգային միջոցառումները․ ովքեր կարող են մտնել տաճար

Անձրևային եղանակը կպահպանվի․ հնարավոր է նաև կարկուտ տեղա

Ես խոսել եմ Շառլ Միշելի հետ․ ինչ է ասել Կոբախիձեն ԵԽ նախագահին «օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի վերաբերյալ

Վրաերթի ենթարկված հետիոտնը մի քանի մետր շպրտվել, բախվել է կայանված «Մազդա»-ին․ վիրավորը հիվանդանոցի ճանապարհին մահացել է

Ինչպես Բալյանը ստեղծեց Գյումրու հիմնը, և ինչ նամակ էր գրել Շիրազը Ռուբեն Մաթևոսյանին․ «Սիրեմ Գը» այգին նոր անուն ունի

Լոնդոնը պետք է հարմարվի «նոր իրականությանը»․ շոգ օրերի թիվը կտրուկ աճում է

Նման ամպրոպ Երևանում դեռ չէի տեսել․ Սուրենյանը նոր տեսանյութ է հրապարակել

Ֆուատ Օքթայը ԱՄՆ կոնգրեսականների հետ Հայաստանի և Ադրբեջանի հարաբերությունների կարգավորմանը վերաբերող հարցեր է քննարկել

Գետափնյա գյուղի մոտակա կամրջով երթևեկությունը շարունակում է փակ մնալ

Ֆրանսիացի բժիշկների հետ քննարկվել են համագործակցության հնարավորությունները

Հիմնանորոգվում է Նորակերտ-Փոքր Մասրիկ ճանապարհի մի հատվածը (տեսանյութ)

Բրազիլիայի հարավում ջրհեղեղի զոհերի թիվը հասել է 39-ի, 68 մարդ անհետ կորած է համարվում (տեսանյութ)

«Մայրիկ Ֆուդ»-ի տոմատի մածուկի արտադրությունը կասեցվել է

Դոլարն ու եվրոն թանկացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մայիսի 4-ին

Գյումրու տներից մեկում բռնկված հրդեհը մարելուց հետո 3 և 5 տարեկան երեխաների դիեր են հայտնաբերվել

ԱՄՆ-ն Հայաստանի կողքին է` իր ինքնիշխանության պաշտպանության ճանապարհին․ Մարկ Քեմերոնը ողջունել է սահմանազատման գործընթացը

Անձրևից հետո Երևանի փողոցները հեղեղվել են ջրով (տեսանյութ)

Անցած գիշերվա Երևանի հեղեղաբեր ամպրոպը․ Գագիկ Սուրենյանը լուսանկար է հրապարակել

Ջրալցումներ, փլուզումներ, ջրում արգելափակված մեքենաներ․ տեղատարափ անձրևի հետևանքները Երևանի վարչական շրջաններում

Փլուզվել է Ողջաբերդ գետի հենապատը․ Նոր Արեշում տներ ու փողոցներ են հեղեղվել (լուսանկարներ)