Մեզ երբևէ հարց տվել ենք՝ ինչ ենք պահանջում կամ ումից. ապրիլքսանչորսյան խոհեր

Հերթական՝ արդեն 108-րդ անգամ ապրիլի 24-ը սովորական օր չէ հայության համար։ Այս օրը ողջ հայությունը մեկ մարդու պես ընկնում է վշտի ու ցասման մեջ՝ սգալով միլիոն ու կես հայության կորուստը, հիշելով մեր նախնիներին, որոնք դաժան պայմաններում զոհ գնացին Օսմանյան կայսրության իրականացրած սպանդին, որի իրական նպատակը հայության վերջնական ոչնչացումն էր՝ ցեղասպանությունը։

Բացի կրկնվող գործողություններ իրականացնելուց՝ «Ջահերով երթից», թուրք-ադրբեջանական դրոշ վառելուց ու Ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր գնալուց, կարծում ենք, բոլորս մեր մեջ պետք է որոշակի մտորումներ անենք։ Ի դեպ, չի նշանակում, թե վերոնշյալ գործողությունները վատաբանում ենք կամ պակաս արժեքավոր համարում, բնավ. «Ջահերով երթը» շատ յուրահատուկ ակցիա է, որը լավագույնս ու ազդեցիկ կերպով արտահայտում է մեր հավաքական հույզերը. Ծիծեռնակաբերդ գնալը բոլորիս անքննելի պարտքն է մեր նախնիների առաջ, դե իսկ դրոշ այրելու հարցին էլ երևի մեկ այլ առիթով կանդրադառնանք:

Հիշում ենք ու պահանջո՞ւմ…

Հիշելու մասով ոչ մի խնդիր չկա. միանշանակ է, որ բոլորս պետք է միշտ վառ պահենք մեր նախնիների հիշատակը, Ցեղասպանության մասին պատմենք մեր ապագա սերունդներին՝ ասելով, թե ինչ դաժանությունների են ընդունակ մարդիկ, նույնիսկ՝ «հարևան»։ Իսկ պահանջելու մասով կան որոշ մտորումներ, որոնց մասին արժե խոսել։

Նախ, երբևէ մեզ հարց տվել ենք, թե ի՞նչ ենք մենք պահանջում կամ ումի՞ց։ 100 տարուց ավելի հսկայական ռեսուրսներ են ուղղվել պահանջատիրությանը՝ առանց հստակեցնելու, թե ի՞նչ է մեր ուզածը ու/կամ է ինչպե՞ս կարող ենք հասնել մեր ուզածին։ Կարճ ասած՝ արել ենք քայլեր՝ նորից միայն հոգևոր բավարարվածություն ստանալու համար՝ փորձելով տարբեր երկրների իշխանության ներկայացուցիչներից կորզել Ցեղասպանություն տերմինի արտաբերումը։ Իսկ երբ հսկայական աշխատանքի արդյունքում հաջողվել է հասնել այդ «բաղձալի պահին» ու գերտերությունների առաջնորդներից լսել «Ցեղասպանություն» տերմինը, միշտ դրան հետևել է խոր հիասթափություն, քանի որ մեր հոգևոր բավարարման գործընթացը դրանից հետո մշտապես ընդհատվել է, քանի որ Ցեղասպանության ճանաչմանը հիմնականում չեն հետևել կոնկրետ գործնական քայլեր և որոշումներ՝ մի քանի բացառություն հանած։ Բացի այդ, մեր վիշտը վերջին հարյուրամյակում մշտապես օգտագործել են մյուս պետություններն ու դարձրել Թուրքիայի վրա ճնշում գործադրելու գործիք, մահակ ու սպառնալիք։

Պատմության վերագնահատումը՝ որպես նոր ցեղասպանության բացառման գործիք

Սգալը հեշտ է, կարող ենք մշտապես սգալ, դժգոհել, որ մենք զոհ ենք, մեզ սպանել են, հանել մեր տներից ու դարձրել վտարանդի, հավերժ դիրքավորվել զոհի կարգավիճակում ու խղճահարություն հայցել, բայց ինչի՞ ենք հասնելու այդ ամենով՝ բացի մեզ նոր ցեղասպանությանը մոտեցնելուց։ Պատմությունը հիշել պետք է, բայց հիշել ոչ միայն որպես զուտ արձանագրումների, այլև համեմատականներ անցկացնելու ու վերագնահատելու համար։ Այն մեզ համար պատեհ առիթ է՝ արձանագրելու, որ հայ ժողովուրդը սեփական ճակատագրի տնօրինման ավելի մեծ հնարավորություններ ու լծակներ պիտի ունենա, պիտի կարողանանք մեր ճակատագիրն ուրիշների որոշումների տիրույթից մեր որոշումների դաշտ տեղափոխել, աշխարհին ներկայանալ ոչ թե զոհի, այլ ավելի ուրիշ տեսանկյուններից, ունենալ այնպիսի պետություն, որին սիրաշահելու համար մյուս պետությունները կհիշեն մեր Ցեղասպանության մասին ու Թուրքիայի առաջ կդնեն հստակ պահանջներ՝ պատմության այդ խարանին առերեսվելու համար։

Միայն ուժեղ պետության գոյությամբ կարելի է հասնել մի իրավիճակի, երբ Թուրքիային չի մնա այլ ելք, քան սեփական պատմական խարանի ընդունումն է։

Կարճ ասած՝ պետք է ունենալ մի այնպիսի պետություն, որին ցեղասպանելն այլևս անհնար կլինի։

Մովսես Հարությունյան

Լուսանկարը՝ համացանցից

Տպել
2116 դիտում

ՀՀ զինված ուժերին քաղաքական գործընթացների մեջ ներքաշելու ցանկացած փորձ կարժանանա համարժեք իրավական գնահատականի․ ՊՆ

Մենք որոշեցինք, որ տանտեր ենք, և գնում ենք տանտեր լինելու մեր ճանապարհով․ վարչապետը ուղերձ է հղել Քաղաքացու օրվա առիթով

Կիրանցում ոստիկանությունը լուսաձայնային նռնակ կամ որևէ այլ հատուկ միջոց չի կիրառել․ ՆԳՆ

Կիրանց մեկնած մասնագետների հետ մեքենայում Մհեր Գրիգորյանը չի եղել․ փոխվարչապետի գրասենյակ

Ադրբեջանը պետք է հարգի մարդու իրավունքները․ Օլաֆ Շոլց

Ինչ նոր մահաբեր վտանգ է Ռուսաստանը փորձելու պարտադրել Հայաստանին․ Խզմալյանը մանրամասնում է

Էկոնոմիկայի նախկին փոխնախարար Անի Իսպիրյանի խափանման միջոցը վերացվել է

Առողջապահության նախարարը Գյումրիում խորհրդակցություն է անցկացրել, այցելել «Գյումրու» ԲԿ

Ռուսական խաղաղապահ գրեթե ողջ զորակազմը լքել է Լեռնային Ղարաբաղը․ մյուսները կհեռանան մինչև մայիսի վերջ

Բախում Կիրանցում․ ակցիայի մասնակիցներն արգելափակել էին առանց պետհամարանիշի մեքենայի ելքը

Էրդողանի այցը ԱՄՆ հետաձգվել է

Այն, որ Ռոբերտ Քոչարյանը ցիտում է ոմն «պայքարող» հոգևորականի, պարզ է դառնում, որ ռուբլիով վճարված են. Անի Խաչատրյան

Խաչատրյանը հայտնել է, որ ոստիկանական մեքենայով տեղափոխվել է բաժին ու տեղեկացել, որ ընթացակարգ չկա և բերման չի ենթարկվել

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ քննարկվել են ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածների բնակարանային ապահովման ծրագրին վերաբերող հարցերը

Սուրեն Պետրոսյանն ազատ է արձակվել

Անահիտ Ավանեսյանը Աշտարակի և Թալինի ԲԿ-ների վերազինման ուղղությամբ հանձնարարականներ է տվել

Հայ դպրոցականները 3 մեդալ են նվաճել Մենդելեևյան 58-րդ միջազգային օլիմպիադայում

Կոստանյանը Կատարի ԱԳՆ պետնախարարին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի սկզբունքները և պոտենցիալ հնարավորությունները

Հայրենիքի մեջ հայրենիք ենք փնտրել, մենք հիմա պետական գիտակցություն ենք մտնում նոր․ վարչապետ

Հարկադիր քարաթափում է իրականացվել Գեղարքունիքի և Կոտայքի մարզերում

Գագիկ Սուրենյանը նոր գրառում է արել

Հյուրանոցային համալիրում հայտնաբերվել է 2 օտարերկրացու մարմին, ևս 2 հոգի տեղափոխվել է հիվանդանոց․ ինչ է հայտնի

«Տոյոտա»-ն բախվել է կայանված «Մերսեդես բենց» մակնիշի ավտոմեքենային և շրջվել

Happy birthday love. Սուրեն Պապիկյանի կինը շնորհավորել է ամուսնու ծննդյան օրն ու համատեղ լուսանկար հրապարակել

Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 28 սահմանային սյուն է տեղադրվել

Ժամը 17։30-ի դրությամբ Երևանում փակ ճանապարհներ չկան, Սևան-Երևան ճանապարհի երթևեկությունը վերականգնվել է

ՀՀ-ն ստացել է խաղաղության պայմանագրի նախագծի վերաբերյալ ադրբեջանական կողմի առաջարկները. ԱԳՆ խոսնակ

«Կողմնակալ» փաստաթուղթ է․ Բաքուն Եվրախորհրդարանի բանաձևը միակողմանի է որակել

Պետական դավաճանություն կատարելու համար քրեական հետապնդում է հարուցվել ՀՀ 2 քաղաքացու նկատմամբ․ նրանք հետախուզվում են

Տավուշի և Ղազախի հատվածում սահմանազատման գործընթացը տեխնիկապես ավարտվել է. Արմեն Խաչատրյան․ «Ազատություն»

Դոլարն ու եվրոն թանկացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 26-ին

Պատգամավոր Արթուր Խաչատրյանը բերման է ենթարկվել

Գիշերել են ազատազրկվածների համար նախատեսված ազատ հիվանդասենյակներում․ ՔԿՀ 2 աշխատակից ազատվել է զբաղեցրած պաշտոնից

Բարձր ենք գնահատում Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև բանակցությունները, խաղաղության հասնելու լավ հնարավորություններ կան․ Ալիև

Լևոն Տեր-Պետրոսյանը դուրս է գրվել հիվանդանոցից

Ոստիկաններն ու պարեկները կանխել են մի խումբ երիտասարդների վենդետան. կռվի երկու կողմերում հարազատ եղբայրներ են

Ժամը 15:30-ի դրությամբ Երևանում փակ ճանապարհներ չկան. ՆԳՆ

Գիշերային ժամերին խախտել են աղմուկի թույլատրելի շեմը, բռնություն կիրառել պարեկի հանդեպ․ Թորոսյանը տեսանյութ է հրապարակել

Պացիենտների վերջույթները կապել են սավաններով ու զուգագուլպաներով. չհայտարարված այց Սևանի հոգեկան առողջության կենտրոն

Հայաստանի ու Իտալիայի պատվիրակությունները քննարկել են ռազմական համագործակցությանը վերաբերող հարցեր