Մտածում էի՝ այստեղ միակ հնդիկն եմ լինելու. գրող Արջուն Կրիշնա Լալիի արկածները Հայաստանում (տեսանյութ)

«Հայերենը «գողի» պես սողոսկել է մտքերիս մեջ ու բայց չի թողնում, բայց ոչ անցանկալի «գողի», այլ այս լեզուն բալանսավորել է իմ կյանքն ու հայտնվել իմ երազներում»:

Այս կերպ է հնդիկ երիտասարդ գործարար, ժամանակակից գրող Արջուն Կրիշնա Լալին մեկնաբանում իր սերն առ Հայաստանն ու հայերենը, որը, երկու տարի ապրելով մեր երկրում, որոշել է գիրք գրել այստեղի իր կյանքի ու արկածների մասին։

«Կյանք, Սեր, Գինի» գրքում Արջունը պատմում է ոստիկանական բաժանմունքում հոր հետ միասին հայտնվելու, Երևանում սպորտային մեքենա վարելու, մեքենայի մեջ դանակի առկայության և շատ ուրիշ պատմությունների մասին:

Գրքի շապիկն էլ պատմություն ունի, սակայն գաղտնի է պահում, միայն ասում է․ «Ում գրկել եմ, հիմա այստեղ չէ, բայց դեռ զայրացած է ինձ վրա»։

Չնայած գիրքը գրել է անգլերեն, սակայն այն թարգմանվել է հայերեն, ինքը հեղինակն էլ հայերենին տիրապետում է բավականին լավ:

Կորոնավիրուսի շրջանում կես տարի տանը մեկուսացած մնալու ժամանակ հասկացել է, որ իր կյանքում նոր բան է պետք, համացանցում փնտրել ու գտել է տարբեր երկրներ, քաղաքներ․ Երևանն է գրավել իր տեսքով ու որոշել է 5000 կիլոմետր տնից հեռանալ ու գալ Հայաստան։ Սկզբում մտածել է, թե այստեղ միակ հնդիկն է լինելու, սակայն Երևանում հնդկական 5 լեզվով խոսակցությունները ամեն օր ու գրեթե ամենուր է լսում:

Մտածում էի՝ հնդիկները չգիտեն այս երկրի մասին

Երբ եկա այստեղ, մտածում էի՝ գտել եմ մի երկիր, ուր միայն ես եմ լինելու, քանի որ հնդկական սփյուռքը 60 միլիոն է ու ամենուր։ Ասում էի՝ երևի մյուս հնդիկները չգիտեն այս երկրի մասին, բայց եկա ու ինչ․ ամեն օր տեսնում եմ հայրենակիցներիս, լսում հարազատ լեզուն (ծիծաղում է) ։ Բժշկական համալսարանում են մեծամասնությունը սովորում, հիմա արդեն աշխատողներ էլ կան։ Այստեղ ինձ տանն եմ զգում։

Հայերենն ու հնդկերենը նման են

Հայերին շատ եմ սիրում, դրա համար որոշեցի նաև լեզուն սովորել, այդքան էլ դժվար չէր։ Իհարկե, ամեն լեզու դժվար է, բայց հայերենն ու հնդկերենը նմանություն ունեն․ մենք «շալվարին» ասում ենք «սալվար», պանիրը նույնն է, էլի բառեր կան։

Բոլորն ի՞նձ են սիրահարվում

Հետաքրքիր պատմություն կա հայերենում «ջան» ու «յար» բառերի վերաբերյալ։ Հնդկաստանում մենք «յար» բառը օգտագործում ենք այնպես, ինչպես այստեղ միմյանց կասեն «ախպերս», իսկ «ջան»-ը ավելի մտերիմ բառ է։ Ասում ենք նաև, օրինակ, երբ սիրահարված ենք միմյանց։ Երբ եկա այստեղ, ու ինձ դիմում էին «ջան»-ով, մտածում էի՝ բոլորն ի՞նձ են սիրահարվում (ծիծաղում է): Այսպիսի պատմությունները գրքում կան․ իմ ամենաուրախ ու ամենատխուր օրերի մասին հիշողություններն են, որ գրում էի Կասկադ բարձրանալով:

Հայտնվեցինք ոստիկանությունում՝ առանց թղթերի, սպորտային մեքենայով ու դանակով

Ընտանիքս մեկ տարի առաջ էլ էր եկել Հայաստան, հիմա էլ են այստեղ։ Ես ուզում եմ ասել, որ այս անգամ ամեն ինչ հիասքանչ է անցնելու (ծիծաղում է): Մեկ տարի առաջ, երբ եկել էին, հայրիկին ասացի՝ նախքան ճաշելը ուզում եմ միասին սպորտային մեքենայովս շրջենք քաղաքում, վարեցինք տարբեր փողոցներով, Աբովյան փողոցը միակողմանի երթևեկության համար է, մի քիչ շփոթեցինք, ոստիկանությունը կանգնեցրեց, թղթերը պահանջեցին, վարորդական վկայական հայրս ուներ, ցույց տվեց, հետո տեխզննման մասին հարցրին։ Ես մտածում էի դրա վերաբերյալ թուղթը փակցված է լինում մեքենայի դիմապակուն, բայց չկար։ Մոռացել էի, որ ընկերներիցս մեկի ծննդյան արարողությանը ես տորթը կտրել էի ու մեքենայում էի թողել դանակը։ Դա էլ նկատեցին, ու մենք հայտնվեցինք ոստիկանությունում․ առանց թղթերի, սպորտային մեքենայով ու դանակով։ Անմոռանալի օր էր։ Ես փորձում էի բացատրել իրավիճակը հայերենով, մեզ էլ ջերմ էին վերաբերվում, բաց թողեցին։

Ուզում եմ օգնել այստեղի հնդիկներին

Հնդկաստանում շատ գործակալություններ խաբում են հնդիկներին, թրաֆիքինգի են ենթարկում։ Ասում են՝ այստեղ շատ գումար կաշխատեն, կարող են իրենց լեզվով խոսել։ Գալիս են՝ ուրիշ պատկեր տեսնում, ու ես որոշեցի, որ պետք է հնարավորություն ունենան կիսվել իրենց դժվարություններով։ Ուզում եմ հասարակական կազմակերպություն ստեղծել՝ «Սահյոք», որը հնդկերենից թարգմանաբար նշանակում է աջակից, որ օգնեմ նրանց լուծել խնդիրները։

Մերի Խաչատրյան