14 տեղամասում՝ 0 «ոչ». հանրաքվեի կեղծումը ակնհայտ է նույնիսկ պաշտոնական տվյալներից

Դեկտեմբերի 6-ին տեղի ունեցած քվեարկության նույնիսկ պաշտոնական արդյունքները ցույց են տալիս, որ դրանք կեղծված են կամ ինչպես դիվանագիտորեն ձեւակերպվում է` չեն արտահայտում հասարակության իրական կարծիքը:

Ինչպես կարելի է դրանում համոզվել: Շատ պարզ: Մոտ երկու հազար ընտրատեղամասերից 14-ում ոչ մեկը, բացարձակապես ոչ մեկը չի քվեարկել «ոչ»-ի օգտին: Ի՞նչ է սա նշանակում: Ամենաարտառոց դեպքը, իհարկե, Սյունիքի մարզի Ներքին Խնձորեսկում տեղակայված 37/30 ընտրատեղամասում արձանագրված արդյունքն է: Գյուղում 752 ընտրող կա, բացի այդ 88 հոգի ներառվել է այսպես կոչված «լրացուցիչ ցուցակներում»: Քվեարկության արդյունքում «այո»-ի օգտին քվեարկել է 822 մարդ, իսկ «ոչ»-ի օգտին` ոչ ոք: Նման բան քվեարկության բնականոն ընթացքի դեպքում լինել չէր կարող: Չի կարող 752 ընտրող-բնակիչ ունեցող գյուղում չլինել գեթ մեկը, որը չքվեարկեր «ոչ»-ի օգտին: Մանավանդ երբ խոսքը ոչ թե գյուղապետի կամ որեւէ քաղաքական ուժի ընտրության մասին է, երբ տեսականորեն կարող է տվյալ գյուղում ավանդույթ լինել այս կամ այն անձին «երկրպագելը», այլ Սահմանադրության մեջ փոփոխություն կատարելու հարցն է դրված քվեարկության:

 Նույնքան, այսինքն ոչ մի «ոչ»-ի կողմնակից չի եղել, ասենք, Արագածոտնի Սադունց գյուղում (14/16 տեղամաս), որտեղ 143 քվեարկողներից բոլորը «այո» են ասել սահմանադրական փոփոխություններին: Արարատի մարզի Վարդաշատ գյուղում եւս «ոչ» ասող չի եղել, փոխարենը բոլոր 127 քվեարկածները «այո» են ասել...: Եվ այսպիսի տեղամասերի թիվը 14-ն է: Ընդ որում, այդ տեղամասերը մի առանձին վերցրած ընտրատարածքում չեն, կամ նույնիսկ մի մարզում չեն: Այդ տեղամասերի «աշխարհագրությունը» լայն է: Դրանցից 5-ը Արագածոտնում են, 1-ը` Արարատում, 1-ը` Շիրակում, 6-ը` Սյունիքում, 1-ը` Վայոց ձորում:

Զրոյական «ոչ»-երով տեղամասեր կարող են լինել մի քանի պարագայում միայն: Օրինակ, կարող է` տվյալ գյուղերի ողջ բնակչությունը ունի գերբարձր ինտելեկտ, մինչեւ վերջ խորացել է սահմանադրական փոփոխությունների էության մեջ, ամիսներ շարունակ գյուղացիներով քննարկել են, տատանվողներին կարողացել են ապացուցել, որ այս փոփոխությունների արդյունքում Հայաստանը կհզորանա..., ու այդ տրամադրություններով խանդավառված` բոլորով գնացել ու «այո» են ասել:

Մյուս տարբերակը կեղծիքն է. ուղղակի այս գյուղերում տեղական իշխանիկները «պերեբարշչիտ են» արել, որովհետեւ անկախ կամ ընդդիմադիր դիտորդներ, հանձնաժողովի անդամներ չեն եղել, որ կանխեն կեղծիքները: Ակնհայտ է, որ տեղի է ունեցել երկրորդ տարբերակը: Չնայած այս 14 տեղամասերում տեղի ունեցածը  որեւէ կերպ չի ազդել ընդհանուր արդյունքների վրա, բայց պետք է ապացուցված համարել, որ եղել է «այո»-ի հաղթանակի իշխանական հրահանգ, եւ որտեղ կարողացել են, այնտեղ ապահովել են «այո»-ն, բնականաբար` հնարավոր բոլոր միջոցներով:  

Այն, որ քվեարկության արդյունքները կեղծված են, կարելի է ապացուցված համարել եւս մի օրինաչափություն դիտարկելով: Օրինակ, Երեւանի Քանաքեռ-Զեյթուն համայնքի 3/18 տեղամասում «ոչ»-ը ջախջախիչ հաղթանակ է տարել. 544 ընտրող «ոչ» է ասել փոփոխություններին, եւ միայն 222-ը` «այո»: Փաստորեն «ոչ»-ը ավելի քան երկու անգամ շատ է «այո»-ից: Բայց դրա հարեւանությամբ գտնվող 3/19 տեղամասում պատկերը, մեղմ ասած, հակառակն է` այստեղ «ոչ»-ը ստացել է 275 ձայն, «այո»-ն` 1027: Այսինքն, «այո» քվեարկածների թիվը մոտ 4 անգամ գերազանցում է «ոչ»-ի օգտին քվեարկածների թվին:

Որեւէ սոցիոլոգ կամ հոգեբան, որեւէ քաղաքագետ կամ հասարակագետ չի կարող բացատրել, թե այդ ինչպե՞ս է պատահում, որ նույն փողոցի աջ կողմում ապրողների մեջ «ոչ»-երը երկու անգամ շատ են «այո»-ներից, իսկ ձախ մասում ապրողների մեջ «այո»-ն 4 անգամ շատ է «ոչ»-երից: Ի՞նչ է, փողոցի աջ մասում աղքատներ են ապրում, ձախ մասում հարուստնե՞ր, կամ հակառակը, թե՞ ձմռանը աջ մասում ծիրան է հասնում, իսկ ձախ մասում հավերժական սառցադաշտեր են: 

Այս դեպքում էլ է չէ՞ ակնհայտ, որ այն տեղամասում, որտեղ հսկողություն է եղել, «այո»-ի «բեսպրեդելը» չի անցել, իսկ մյուս տեղում այդ «բեսպրեդելը» արել է իր սեւ գործը: Նման ընտրատեղամասերը հարյուրավոր են, եւ դա ցույց է տալիս, որ քվեարկության արդյունքները չեն կեղծվել, կամ կեղծիքները հասել են նվազագույնի այն տեղամասերում, որտեղ իշխանությունը հանդիպել է «ձայն պահողների» եւ ընտրակեղծիքների դեմ պայքարողների: Այդ բոլոր տեղամասերում «այո»-ն պարտվել է: Ցավոք, այդպիսի տեղամասերի թիվը մեծ չի եղել: Դա էլ իր հերթին ապացուցում է, որ կեղծիքներ չիրականացվելու դեպքում «ոչ»-ը հաղթելու էր, եւ դա միանշանակ է: