Նորքի տուն-ինտերնատի տարեց բնակիչնեը մրսում են, բայց աշխատում են չբողոքել

Մեր թերթի խմբագրություն բողոքներ էին ստացվել, որ Երեւանի Նորքի տուն-ինտերնատում պատուհանները ջարդված են, սնունդը` վատը:

Երեկ, երբ այցելեցինք նշված հաստատություն, ջարդված լուսամուտներ մեզ չհանդիպեցին, բայց ահա ջերմության խնդիր իսկապես կար: Դրսից շենք մտնելուց հետո օդի ջերմաստիճանի որեւէ փոփոխություն կարծես չլիներ: Միջանցքներում ու աստիճանավանդակներում բավական ցուրտ էր, սենյակները նույնպես տաք չէին, բացառությամբ նրանց, որոնք արեւկող էին. այստեղի բնակիչներից շատերը նույնիսկ բացել էին լուսամուտները:

«Ցուրտ է, տես ինչքան դեղեր եմ խմում: Մրսում եմ, հազում եմ»,- հաստատեց տիկին Նորան, որը շուտով 80-ամյակն է բոլորելու: Ասաց, որ ինքը տնից բերած հաստ վերմակ ունի, բայց նույնիսկ այդ պարագայում է առողջությունը թուլանում, իսկ ինչ ասեն սենյակակից երկու կանայք, որոնք համեմատաբար բարակ վերմակներով են քնում: «Ամսաթիվը ցրտի հետ ինչ կապ ունի: Էս տարի ցուրտը շատ շուտ եկավ: Ժողովուրդը մրսում են, հիվանդանում են»,- շարունակեց մեր զրուցակիցը` գլխարկը գլխին ու իր գործած շալն ուսերին: Ասաց, որ կենտրոնացված ջեռուցումը, որպես կանոն, միացվում է նոյեմբերի 15-ին, թեպետ այս ընթացքում էլ «մի քիչ միացնում, անջատում են»:

Իսկ սննդի վերաբերյալ գնահատականը, նրանցից շատերի փոխանցմամբ, սուբյեկտիվ ընկալման ու պահանջների հարց է: «Տղամարդիկ դիտմամբ բողոքում են, ուզում են շատ ճոխացնեն: 16 հազար դրամ են տալիս, բողոքում են, թե փող ենք տալիս»,- անհամաձայնություն հայտնեց տիկին Նորան: Խոսքը տուն-ինտերնատի բնակիչների կենսաթոշակներից նրանց խնամքի համար ամեն ամիս պահվող գումարի մասին է: Մեր տարեց զրուցակիցները վստահ են ու վստահեցնում են, որ ուտելիքի հարցը շատ լավ չի էլ կարող լինել: «Ժամանակին ես խանութի տնօրեն եմ եղել, ռեստորանում խոհարար եմ աշխատել: Այստեղի նախկին տնօրենը ինձ ասաց` կաշխատե՞ս ճաշարանում, ասացի` չէ, Ալոյան ջան, պակասորդ կտաս: Ռեստորանից հետո դժվար է: Ոչ մեկը չի կարող ասել, որ ծերանոցում հարյուր տոկոսանոց ուտելիք կլինի»,- ասաց արդեն 9 տարի Նորքի այս կացարանում ապրող կինը: Ժամանակին իրենց բնակարանը վաճառել են, տղայի ու նրա ընտանիքի հետ մեկնել Գերմանիա, բայց որոշ ժամանակ անց նա վերադարձել ու մնացել է:

«Երեք հարյուր բնակիչ կա այստեղ, տարբեր բնավորություններ, որոնց բոլորին գոհացնելը դժվար է: Մեր տանը ցուրտ չի լինո՞ւմ, մեր պատրաստած ճաշն էլ մի օր հաջող է ստացվում, մի օր՝ չէ, կամ դա բոլորին դո՞ւր է  գալիս»,-  ասաց տիկին Ջուլիետան: Նա ընդամենը մի քանի ամիս առաջ է ընդունվել Նորքի տուն-ինտերնատ: Աշխատել է Երեւանի ԹծԼԼԽժ գիտահետազոտական ինստիտուտում: Հետո մասնավոր պարապմունքներ է անցկացրել մաթեմատիկա ու ռուսերեն առարկաներից, այժմ էլ ահա բնակվում է տուն-ինտերնատում: Ասում էր` մեկ տղա եւ մեկ աղջիկ ունի ու չի ցանկացել խանգարել նրանց. «Իմ հոժար կամքով եկել եմ, թող ապրեն իրենց ուզածով»: 64-ամյա տիկին Ջուլիետան Մոպասանի նովելներն էր ընթերցում: Երբեմն էլ դրանք պատմում է նույն սենյակում ապրող ավելի տարեց ընկերուհիներին` տիկին Հեղուշին, տիկին Ծովինարին ու տիկին Հայաստանին:

66-ամյա Վերա Բելուխինան էլ կացարանում է արդեն երկրորդ տարին` իր փոքրիկ սենյակը հնարավորինս կոկիկ ու գեղեցիկ մի անկյուն դարձրած: Ընտանիք ու հարազատներ չունի: Նաեւ տունն է կորցրել: Ասում էր խաբեության զոհ է դարձել ու զրկվել Երեւանի Լենինգրադյան փողոցում գտնվող բնակարանից: Ամեն դեպքում գոհ է Աստծուց, որ իրեն առանց ծածկի չի թողել: Տասնյակ տարիներ նա տրոլեյբուս է վարել: Սկզբում աշխատել է համար մեկ տրոլեյբուսի պարկում, հետո՝ համար երկուսի:

Նորքի տուն-ինտերնատի մեզ հանդիպած բնակիչները, որոնք զավակներ ունեն, չէին դժգոհում նրանցից, հավաստիացնում էին, որ այդտեղ լավ են զգում, նրանց հարմարավետությունն ու բարեկեցությունը բարձր էին դասում սեփական անձից: Այստեղ, ինչպես մեզ պատմեցին, նույնիսկ մարդիկ կան, որոնք ամեն ամսվա կենսաթոշակը փոխանցում են երեխաներին, միայն թե նրանք հնարավորինս քիչ բանի կարիք ունենան: Բայց ակնհայտ էր, որ տարեց այս բնակիչները մարդկային շփումների պակաս են զգում: Նրանցից շատերը մեզ խնդրում, համոզում էին մի քիչ էլ մնալ, կամ էլ ժամանակ գտնել ու երբեմն այցելել իրենց:

«Այստեղ կան դոկտոր-պրոֆեսորներ, դասախոսներ, երաժիշտներ, բժիշկներ, որ նույնիսկ զարմանում ես: Հենց իրենք են խուսափում, հրաժարվում են դուրս գալ, երբ հյուրեր ենք ունենում: Անհանգստանում են, որ հանկարծ ու նրանց մեջ իրենց ուսանողներից լինեն, ծանոթ այլ մարդիկ հանդիպեն»,- պատմում էին աշխատակիցները: 

Մեզ հետ զրուցած տղամարդիկ նույնպես զերծ մնացին սննդի հետ կապված դժգոհություն հայտնելուց: Էլի այն մտայնությամբ, որ եթե անգամ այն անթերի չէ, իրենք շատ բան պահանջել չեն կարող: 65-ամյա Գրիգորը 16 տարի Ռուսաստանում ապրելուց հետո, երբ երկրորդ կինը մահացել է, վերադարձել է Հայաստան: Արդեն շուրջ մեկուկես տարի է, այս կացարանում է բնակվում: Նրա թիվ մեկ խնդիրն այսօր աշխատանք գտնելն է: Պահակի գործ է փնտրում, ասում է՝ նպատակներ ունի: Դիմել է բազմաթիվ կազմակերպությունների, սկզբում հույս են տվել, որ կընդունեն: Սակայն փաստաթուղթը տեսնելուց հետո տարիքը նրանց շատ է թվացել: «Երիտասարդ են ուզում: Բայց երիտասարդը ոնց պահակ կաշխատի»,- տարակուսում է նա:

Ներկա դրությամբ Նորքի տուն-ինտերնատում ապրում է 226 բնակիչ: Առավելագույնը նրանց թիվը կարող է հասնել 230-ի: Շենքի որոշ հարկեր մի քանի տարի առաջ վերանորոգվել են, պատուհանները փոխվել, մյուսները հնամենի վիճակում են: Բնակիչներն էլ, փաստորեն, հայտնվել են անհավասար պայմաններում: Ընդհանուր լոգասենյակները նույնպես վերանորոգված էին: Այստեղ ստեղծվել է նաեւ սկայպի սենյակ, որտեղ տեղադրված համակարգիչներից օգտվում են կացարանի բնակիչները, կապ հաստատում հարազատների ու ընկերների հետ: Սկայպից օգտվողների մատյանում 41 մշտական «շահառու» է գրանցված: Այստեղ կանոնավոր կերպով արձանագրվում է, թե որ բնակիչը երբ եւ ում հետ է զրուցել սկայպով:

Ծերերի համար նաեւ որոշակի ժամանցի հնարավորություններ են ստեղծված: Օրինակ, ովքեր ցանկություն կամ հնարավորություն ունեին, ավտոբուսով երեկ գնացին Մատենադարան: Ամեն ուրբաթ կինոդիտման օր է հայտարարված: Ֆիլմերն ընտրվում են բնակիչների կարծիքը նախապես հարցնելով: Նախապատվությունները հիմնականում կանգ են առնում հնդկական ու հայկական կինոնկարների վրա: «Հնդկական ֆիլմեր նայելիս նաեւ լաց են լինում»,- ասում էին աշխատակիցները: Ինչ վերաբերում է ջեռուցման խնդրին, տնօրեն Արթուր Մելքոնյանն այսպես մեկնաբանեց. «Անպայման նոյեմբերի 15-ին ջեռուցելու խնդիր չունենք, մենք միշտ էլ ցուրտ օրերին միացնում ենք: Գիշերները միացնում ենք, ցերեկները անջատում ենք: Տաքության հետ կապված բացարձակապես խնդիր չունենք: Երեկ ամբողջ օրը մարտկոցները միացրած են եղել, այսօր առավոտյան 7-ին նոր անջատել են, քանի որ առավոտից իրենք աշխույժ շարժման մեջ են: Հետո օդը մի քիչ ծանր է լինում, դռները բաց են լինում, դրա համար կարող է մի քիչ ցուրտ լինել շենքում: Մարդիկ էլ ունենք, որ շատ են մրսում: Դե, ծեր են: Փորձում են նաեւ էլեկտրական սալիկներ դնել սենյակում, որը չի թույլատրվում, որովհետեւ շատ վտանգավոր է»:

Հ.Գ. Անալոգային հեռարձակումը հոկտեմբերի 20-ից դադարեցվելուց հետո տուն-ինտերնատի բնակիչները զրկվել են իրենց սենյակներում հեռուստացույց դիտելու հնարավորությունից: Նրանք հույս ունեին, որ մի օր մեկը կօգնի լուծել այդ հարցը, որովհետեւ հեռուստացույցը նրանց ժամանակը լցնելու կարեւոր միջոց է: