Թրամփը նոր շունչ կհաղորդի՞ հայ-թուրքական հաշտեցման գործընթացին. Օբաման հուսահատվել էր

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը համալրեց Միացյալ Նահանգների այն բոլոր նախագահների շարքը, ովքեր Հայոց ցեղասպանությունը անվանում են Մեծ Եղեռն, զարհուրելի իրադարձություններ, զանգվածային վայրագություններ, տեղահանություն, կոտորած, բաց ոչ երբեք` ցեղասպանություն:

Երեկ հրապարակվեց Դոնալդ Թրամփի ապրիլքսանչորսյան կոմպակտ ուղերձը, որտեղ ասվում էր. «Այսօր մենք հիշում եւ ոգեկոչում ենք 20-րդ դարի վատթարագույն զանգվածային վայրագություններից մեկի՝ Մեծ Եղեռնի տառապանքների բովով անցածներին: 1915 թվականից սկսած՝ Օսմանյան կայսրության վերջին տարիների ընթացքում, մեկուկես միլիոն հայեր զոհ են գնացել տեղահանություններին, կոտորածներին ու մահվան երթերին: Ես միանում եմ Ամերիկայի հայկական համայնքին եւ աշխարհասփյուռ հայությանը՝ սգալու կորսված մարդկային անմեղ կյանքերի ու կրած բազում տառապանքների վիշտը:

Մտորելով մարդկային պատմության այս մռայլ դրվագի շուրջ՝ մենք նաեւ արժանին ենք մատուցում հայ ժողովրդի աննկուն ոգուն: Շատերը նոր կյանք կերտեցին Միացյալ Նահանգներում եւ իրենց անջնջելի ներդրումն ունեցան մեր երկրում՝ իրենց սրտում վառ պահելով հիշողությունները պատմական հայրենիքի մասին, որտեղ նրանց նախնիները կերտել էին հնագույն հզոր քաղաքակրթություններից մեկը: Մենք պետք է հիշենք վայրագությունները, որպեսզի թույլ չտանք դրանց կրկնությունը: Մենք ողջունում ենք ցավալի անցյալի փաստերն ընդունելու ու դրանց հետ հաշվի նստելու ջանքերը, որ ձեռնարկվում են հայերի ու թուրքերի կողմից՝ որպես առավել արդարացի ու հանդուրժողական ապագայի համար հիմքեր նախապատրաստելու հույժ կարեւոր քայլ»:

Ի տարբերություն ԱՄՆ նախորդ նախագահ Բարաք Օբամայի՝ նույն օրվա առիթով արված ուղերձների, Թրամփը բավական լակոնիկ է գտնվել: Նրա ուղերձը սեղմ է, ըստ էության, ընդգրկում է միայն այն հիմնական կետերը, որ ավանդույթի համաձայն՝ տեղ են գտնում ԱՄՆ նախագահների ապրիլքսանչորսյան ուղերձներում:

Որոշ կոնգրեսականներ եւ սենատորներ, ինչպես նաեւ ԱՄՆ հայ համայնքի ներկայացուցիչներ ակնկալում էին, թե ԱՄՆ նոր նախագահը իրերն իրենց անունով կկոչի եւ ուղերձում կօգտագործի ցեղասպանություն եզրույթը: Սենատոր Էդ Մարքին, մասնավորապես, կարծում էր, որ Թրամփը պետք է հետեւի ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցության այն առաջնորդներին, որոնք անցյալում ճանաչել են Հայոց ցեղասպանությունը, ինչպես Ռոնալդ Ռեյգանն ու Բոբ Դոլը:

Դոնլդ Թրամփը, սակայն, ավելի շուտ հետեւեց դեմոկրատ նախագահ Բարաք Օբամային: Սպիտակ տունը չի էլ թաքցնում, որ այս հարցում օգտվել են Բարաք Օբամայի տեքստից: Ինչպես հաղորդել է «Արմենպրեսը», երեկ Սպիտակ տանը տեղի ունեցած ասուլիսի ժամանակ ԱՄՆ Նախագահի մամուլի խոսնակ Շոն Սփայսերը, պատասխանելով հարցին, թե ինչու Թրամփի հայտարարության մեջ չի օգտագործվել ցեղասպանություն եզրույթը, ասել է. «Արված հայտարարությունը հետեւողական է: Նախկին մի քանի վարչակազմեր օգտագործել են այդ լեզուն: Եթե հետ նայեք եւ դիտարկենք այն լեզուն, որ օգտագործում էին նախագահներ Օբաման ու Բուշը եւ դրանից առաջ էլ, ապա նախագահի օգտագործած լեզուն հետեւողական է»:

Բուշի եւ նախորդների ուղերձները չենք ուսումնասիրել, սակայն Բարաք Օբամայի եւ Դոնալդ Թրամփի ուղերձները նույնական են: Պարզապես Թրամփի ուղերձը Օբամայի ուղերձի կոնսպեկտած տարբերակն է:

«Այսօր մենք հանդիսավորությամբ հիշում ենք Մեծ Եղեռնը` 20-րդ դարի առաջին զանգվածային վայրագությունները, երբ Օսմանյան կայսրության վերջին օրերին մեկեւկես միլիոն հայեր տեղահան արվեցին, կոտորվեցին կամ իրենց մահը գտան գաղթի ճանապարհին»,- ասում էր Օբաման:

«Այսօր մենք հիշում եւ ոգեկոչում ենք 20-րդ դարի վատթարագույն զանգվածային վայրագություններից մեկի՝ Մեծ Եղեռնի տառապանքների բովով անցածներին»,-ասում է Թրամփը:

Եվ այնուամենայնիվ, Բարաք Օբամայի վերջին մի քանի տարիների եւ Դոնալդ Թրամփի առաջին ապրիլքսանչորսյան ուղերձներում մի շատ էական տարբերություն կա: Թրամփը անդրադարձել է հայ-թուրքական հաշտեցման խնդրին, իր ուղերձն ավարտելով  նման հնարավորության մշուշոտ  հույսով: Մի բան, որից Օբաման վերջին տարիներին հույսը կտրել էր: Մինչդեռ Սերժ Սարգսյանի նախաձեռնած ֆուտբոլային դիվանագիտության տարիներին Օբամային ուղերձներում մեծ ոգեւորությամբ հիշատակվում էր այդ մասին:

Թրամփի ուղերձում, թեեւ հստակ ոչինչ ասված չէ, սակայն այն հեռավոր ենթատեքստը, որ նկատվում է, հիմք է տալիս ենթադրելու, որ ԱՄՆ նոր վարչակազմը առաջիկայում կփորձի այս հարցում նոր նախաձեռնություններով հանդես գալ:

Հ.Գ. Այսօր Թուրքիայի Արտաքին գործերի նախարարությունն արձագանքել է ԱՄՆ նախագահի ուղերձին, այն անվանելով սուբյեկտիվ, ապատեղեկատվության արդյունք, որը խորացնում է հայ եւ թուրք ժողովուրդների միջեւ ատելությունը: Սա հերթապահ արձագանք է, որը որեւէ ազդեցություն չի ունենա հետագա պրոցեսների վրա:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
58521 դիտում

Ռուսաստանն առանց միջուկային մարտագլխիկի բալիստիկ նոր հրթիռ է կիրառել. Պուտին

Տիեզերք արձակված «Սոյուզ-2.1» հրթիռն այլ իրերի հետ տիեզերագնացներին նաև Ամանորի ծանրոցներ և նվերներ կհասցնի

Կասեցվել է Գավառի կաթնամթերքի արտադրամասի գործունեությունը. ինչ է հայտնաբերվել

Այս պահից սկսած Արևմուտքի հրահրած հակամարտությունն Ուկրաինայում ձեռք է բերում գլոբալ բնույթ. Պուտին

Ուժի ցուցադրում է, «ատամ» ցույց տալու միջոց. քաղաքագետը՝ թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունների մասին

ՀՀ-ն պատրաստակամ է իր հնարավորությունների չափով աջակցել Իսպանիայի ջրհեղեղի հետևանքների մեղմացմանը. փոխվարչապետ

Պարգևատրվել են Ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության 55 կգ քաշային կարգի մրցանակակիրները

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց կտա

Վթարային ջրանջատում Արարատում. որ քաղաքում և գյուղերում ջուր չի լինի նոյեմբերի 22-23-ին

ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը Բաքվում մասնակցել է COP-29-ի գագաթնաժողովին

Տեղի է ունեցել Հայաստանի և Իրանի ԱԳ նախարարների հեռախոսազրույցը. ինչ է քննարկվել

Ոչ պրոֆեսիոնալների պատճառով մարդիկ վստահությունը կորցնում են ամբողջ իշխանության նկատմամբ. քաղաքագետ. տեսանյութ

Ինչ իրավիճակ է հանրապետության ճանապարհներին

ՀՀ-Իրան էլեկտրաէներգիայի փոխհոսքը 350 ՄՎտ-ից կդառնա 1200. ավարտին կհասցվի օդային գծի և ենթակայանի կառուցումը

Թեև համակարգում փախստականների խնդիրները կարևորագույններից են, հաճախ չեն արժանանում պատշաճ ուշադրության. ՄԻՊ

Ժամկետային զինծառայող Արման Ավագյանը հաղթել է իտալացի մասնակցին

Մհեր Գրիգորյանն ընդունել է միջազգային հեղինակավոր Ֆոսթեր ընդ Փարթներս ճարտապետական ընկերության պատվիրակությանը

Գերմանիան կշարունակի քաղաքական աջակցությունը Հայաստանին. Հոֆրայթերի գլխավորած պատվիրակությունն այցելել է ԱԺ

ԱՄՆ քաղաքացին մեղավոր է ճանաչվել դաշնային աշխատակիցների սպանությունները նախապատրաստելու համար

Առանձնապես ծանր հանցագործություն է բացահայտվել․ կասկածյալը «Պույի Արմենի» որդին է, տուժածը՝ «Կյաժ Կարենը»

Ժամկետային զինծառայողներ Սամվել Գրիգորյանը և Հրայր Ալիխանյանը բրոնզե մեդալներ են նվաճել

Կոչ ենք անում Բաքվին և Երևանին բաց չթողնել պատմական հնարավորությունը, խաղաղությունը մոտ է, քան երբևէ. Ֆիդան

ՆԳ նախարարությանը կից Կանանց հարցերով խորհրդի հանդիպում է անցկացվել Գյումրիում. ինչ է քննարկվել

Միրզոյանը Անտոն Հոֆրայթերին է ներկայացրել Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության հաստատման ՀՀ տեսլականը

Այս պահին թիմային աղյուսակում ԶՈՒ հավաքականը հունահռոմեական ոճում 1-ին հորիզոնականում է. Պապիկյան

Անհետ կորած զինծառայողների ընտանիքները կշարունակեն սոցիալական աջակցություն ստանալ

2024-ին կալանքի կիրառման դեպքերը նվազել են 6 տոկոսային կետով, ավելացել է կիրառված այլ խափանման միջոցների թիվը

Ժամկետային զինծառայող Տիգրան Մինասյանն արծաթե մեդալ է նվաճել

Հայ-էստոնական հարաբերություններն արագընթաց են զարգանում. Արսեն Թորոսյանն ընդունել է դեսպանին

Կպչուն ժապավենով պատին ամրացված «The Comedian» բանանը աճուրդում վաճառվել է 6,2 միլիոն դոլարով. ով է գնորդը

Անդրադարձ է կատարվել խաղաղության պայմանագրի քննարկումներին. վարչապետն ընդունել է Բունդեսթագի պատվիրակությանը

Բելգիացի քաղաքական գործիչները Ադրբեջանին կոչ են արել դուրս բերել զորքերը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից

ԱԳ փոխնախարարը Բենժամեն Հադադին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Միջազգային քրեական դատարանը Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուին ձերբակալման հրաման է տվել

Հանքաքար վերամշակող ընկերությունում ապօրինի ջրառ է իրականացվել

Զախարովային ուղիղ եթերի պահին զանգահարել և խնդրել են չմեկնաբանել բալիստիկ հրթիռների թեման

«Կոկաին»-ի պարկեր՝ ՀՀ ժամանած օտարերկրացու մարմնում. կանխվել է 550 հազար դոլարի թմրամիջոցի ներմուծման փորձը

«Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժման հավաքին մասնակցելու համար առաջարկել են 6-8000 դրամ․ գործը դատարանում է

Եվրոն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան նոյեմբերի 21-ին

Դալմայի այգիների տարածքում մի ամբողջ զինանոց է հայտնաբերվել