Թրամփը նոր շունչ կհաղորդի՞ հայ-թուրքական հաշտեցման գործընթացին. Օբաման հուսահատվել էր

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը համալրեց Միացյալ Նահանգների այն բոլոր նախագահների շարքը, ովքեր Հայոց ցեղասպանությունը անվանում են Մեծ Եղեռն, զարհուրելի իրադարձություններ, զանգվածային վայրագություններ, տեղահանություն, կոտորած, բաց ոչ երբեք` ցեղասպանություն:

Երեկ հրապարակվեց Դոնալդ Թրամփի ապրիլքսանչորսյան կոմպակտ ուղերձը, որտեղ ասվում էր. «Այսօր մենք հիշում եւ ոգեկոչում ենք 20-րդ դարի վատթարագույն զանգվածային վայրագություններից մեկի՝ Մեծ Եղեռնի տառապանքների բովով անցածներին: 1915 թվականից սկսած՝ Օսմանյան կայսրության վերջին տարիների ընթացքում, մեկուկես միլիոն հայեր զոհ են գնացել տեղահանություններին, կոտորածներին ու մահվան երթերին: Ես միանում եմ Ամերիկայի հայկական համայնքին եւ աշխարհասփյուռ հայությանը՝ սգալու կորսված մարդկային անմեղ կյանքերի ու կրած բազում տառապանքների վիշտը:

Մտորելով մարդկային պատմության այս մռայլ դրվագի շուրջ՝ մենք նաեւ արժանին ենք մատուցում հայ ժողովրդի աննկուն ոգուն: Շատերը նոր կյանք կերտեցին Միացյալ Նահանգներում եւ իրենց անջնջելի ներդրումն ունեցան մեր երկրում՝ իրենց սրտում վառ պահելով հիշողությունները պատմական հայրենիքի մասին, որտեղ նրանց նախնիները կերտել էին հնագույն հզոր քաղաքակրթություններից մեկը: Մենք պետք է հիշենք վայրագությունները, որպեսզի թույլ չտանք դրանց կրկնությունը: Մենք ողջունում ենք ցավալի անցյալի փաստերն ընդունելու ու դրանց հետ հաշվի նստելու ջանքերը, որ ձեռնարկվում են հայերի ու թուրքերի կողմից՝ որպես առավել արդարացի ու հանդուրժողական ապագայի համար հիմքեր նախապատրաստելու հույժ կարեւոր քայլ»:

Ի տարբերություն ԱՄՆ նախորդ նախագահ Բարաք Օբամայի՝ նույն օրվա առիթով արված ուղերձների, Թրամփը բավական լակոնիկ է գտնվել: Նրա ուղերձը սեղմ է, ըստ էության, ընդգրկում է միայն այն հիմնական կետերը, որ ավանդույթի համաձայն՝ տեղ են գտնում ԱՄՆ նախագահների ապրիլքսանչորսյան ուղերձներում:

Որոշ կոնգրեսականներ եւ սենատորներ, ինչպես նաեւ ԱՄՆ հայ համայնքի ներկայացուցիչներ ակնկալում էին, թե ԱՄՆ նոր նախագահը իրերն իրենց անունով կկոչի եւ ուղերձում կօգտագործի ցեղասպանություն եզրույթը: Սենատոր Էդ Մարքին, մասնավորապես, կարծում էր, որ Թրամփը պետք է հետեւի ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցության այն առաջնորդներին, որոնք անցյալում ճանաչել են Հայոց ցեղասպանությունը, ինչպես Ռոնալդ Ռեյգանն ու Բոբ Դոլը:

Դոնլդ Թրամփը, սակայն, ավելի շուտ հետեւեց դեմոկրատ նախագահ Բարաք Օբամային: Սպիտակ տունը չի էլ թաքցնում, որ այս հարցում օգտվել են Բարաք Օբամայի տեքստից: Ինչպես հաղորդել է «Արմենպրեսը», երեկ Սպիտակ տանը տեղի ունեցած ասուլիսի ժամանակ ԱՄՆ Նախագահի մամուլի խոսնակ Շոն Սփայսերը, պատասխանելով հարցին, թե ինչու Թրամփի հայտարարության մեջ չի օգտագործվել ցեղասպանություն եզրույթը, ասել է. «Արված հայտարարությունը հետեւողական է: Նախկին մի քանի վարչակազմեր օգտագործել են այդ լեզուն: Եթե հետ նայեք եւ դիտարկենք այն լեզուն, որ օգտագործում էին նախագահներ Օբաման ու Բուշը եւ դրանից առաջ էլ, ապա նախագահի օգտագործած լեզուն հետեւողական է»:

Բուշի եւ նախորդների ուղերձները չենք ուսումնասիրել, սակայն Բարաք Օբամայի եւ Դոնալդ Թրամփի ուղերձները նույնական են: Պարզապես Թրամփի ուղերձը Օբամայի ուղերձի կոնսպեկտած տարբերակն է:

«Այսօր մենք հանդիսավորությամբ հիշում ենք Մեծ Եղեռնը` 20-րդ դարի առաջին զանգվածային վայրագությունները, երբ Օսմանյան կայսրության վերջին օրերին մեկեւկես միլիոն հայեր տեղահան արվեցին, կոտորվեցին կամ իրենց մահը գտան գաղթի ճանապարհին»,- ասում էր Օբաման:

«Այսօր մենք հիշում եւ ոգեկոչում ենք 20-րդ դարի վատթարագույն զանգվածային վայրագություններից մեկի՝ Մեծ Եղեռնի տառապանքների բովով անցածներին»,-ասում է Թրամփը:

Եվ այնուամենայնիվ, Բարաք Օբամայի վերջին մի քանի տարիների եւ Դոնալդ Թրամփի առաջին ապրիլքսանչորսյան ուղերձներում մի շատ էական տարբերություն կա: Թրամփը անդրադարձել է հայ-թուրքական հաշտեցման խնդրին, իր ուղերձն ավարտելով  նման հնարավորության մշուշոտ  հույսով: Մի բան, որից Օբաման վերջին տարիներին հույսը կտրել էր: Մինչդեռ Սերժ Սարգսյանի նախաձեռնած ֆուտբոլային դիվանագիտության տարիներին Օբամային ուղերձներում մեծ ոգեւորությամբ հիշատակվում էր այդ մասին:

Թրամփի ուղերձում, թեեւ հստակ ոչինչ ասված չէ, սակայն այն հեռավոր ենթատեքստը, որ նկատվում է, հիմք է տալիս ենթադրելու, որ ԱՄՆ նոր վարչակազմը առաջիկայում կփորձի այս հարցում նոր նախաձեռնություններով հանդես գալ:

Հ.Գ. Այսօր Թուրքիայի Արտաքին գործերի նախարարությունն արձագանքել է ԱՄՆ նախագահի ուղերձին, այն անվանելով սուբյեկտիվ, ապատեղեկատվության արդյունք, որը խորացնում է հայ եւ թուրք ժողովուրդների միջեւ ատելությունը: Սա հերթապահ արձագանք է, որը որեւէ ազդեցություն չի ունենա հետագա պրոցեսների վրա:

Տպել
58515 դիտում

Ինչ հարթակներով և երբ կհրապարակվի կամավոր ատեստավորման տեղի և ժամի վերաբերյալ տեղեկատվությունը

Սրբուհի Գալյանը նշանակվեց արդարադատության նախարար

Եվրախորհրդարանի շուրջ 5 տասնյակ պատգամավոր Ադրբեջանին կոչ է արել COP29-ին ընդառաջ ազատել բոլոր հայ գերիներին

ՄԱԿ-ի դատարանը կկայացնի Ադրբեջանի դեմ ՀՀ հայցի վերաբերյալ Բաքվի առաջ քաշած նախնական առարկությունների վճիռը

Դատավոր Լևոն Գրիգորյանը կարգապահական պատասխանատվության է ենթարկվել, ստացել նկատողություն

ԵՄ պատվիրակությունը ՀՀ-ում է՝ մշակելու վիզաների ազատականացման մասին բանակցությունների ծրագիրը. փոխնախարար

Դատավոր Ռազմիկ Մարիկյանը ենթարկվել է կարգապահական պատասխանատվության

ԱԳ փոխնախարարը՝ Ադրբեջանի դեսպանի կողմից Բելգիայում Տիգրան Բալայանի նկատմամբ հնչեցրած սպառնալիքների մասին

Բացահայտվել է էլեկտրատեխնիկայի առևտրի ոլորտում 1,3 մլրդ դրամի ստվերային շրջանառության դեպք (տեսանյութ)

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի և 9 մարզի բազմաթիվ հասցեներ

Բելգիայում ՀՀ դեսպան Տիգրան Բալայանը հայտնել է Ադրբեջանի դեսպանից մահվան սպառնալիքներ ստանալու մասին. Politico

Մահվան ելքով վրաերթ Երևանում. 48-ամյա կինը տեղում մահացել է

Հայաստանի պատանի շախմատիստներն աշխարհի առաջնությունում առաջատար դիրքերում են

17 կամուրջ‚ 2 թունել‚ 5 տրանսպորտային հանգույց. ինչ աշխատանքներ են կատարվում Քաջարան-Ագարակ ճանապարհին

Ձորաղբյուրում ավտովթար-հրդեհի հետևանքով հիվանդանոց տեղափոխված վարորդները մահացել են

Ծառից կախված վիճակում հայտնաբերվել է 31-ամյա քաղաքացու դին

ԱՄՆ-ը՝ աշխարհի ուշադրության կենտրոնում. թեժ պայքարից հետո ինչպես են կազմակերպվելու նախագահական ընտրությունները

Այն, որ «Բալասանյան դաշինք»-ը վայր է դրել մանդատները, մամուլից ենք իմացել, քննարկում չենք ունեցել. Ալեքսանյան

Աշնանային Երևանում ընթրեցի Իսլանդիայի նախկին առաջին տիկին, իմ լավ բարեկամ Էլիզա Ռիդի հետ. Հակոբյան (տեսանյութ)

Ղազախստանն աջակցում է Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ երկկողմ հարաբերություններում նոր էջ բացելու ձգտումներին. Տոկաև

Վալենսիայում ջրհեղեղի պատճառով դասերը չեղարկվել են, սահմանափակումներ են մտցվել. հայտնի է 220 զոհի մասին

Ուշիի ոլորաններում տեղի ունեցած խոշոր ավտովթարի զոհերի թիվն ավելացել է. ովքեր են մահացածներն ու վիրավորները

Սերժ Սարգսյանի եղբորորդի Նարեկ Սարգսյանն ազատ է արձակվել ՔԿՀ-ից

Միջազգային գիտաժողով, ներկայացումներ. Երևանում անցկացվում են Ֆրանկոֆոն թատերական ամենամյա հանդիպումները

Գերմանիայի ԱԳ նախարարը չհայտարարված այցով ժամանել է Կիև

Իշխան Սաղաթելյանն իր մեջ «ուժ է գտել» ու խոսել. ի՞նչ «հրաշքի» կամ «արմագեդոնի» է նա սպասում

Ձևավորվել են ՆԳՆ ոստիկանության չորս հենասյունային ուղղություններից ևս երկուսը

Առողջապահության նախարարությունն ու ֆրանսիական Վիեննը համագործակցության նոր ուղղություններ կծրագրեն

Ռուսաստանի և Ադրբեջանի վարչապետները համագործակցության հարցեր են քննարկել

Ծաղրածուներին քաղաքական դաշտ բերել չի կարելի, Հայկ Մարությանը, թե ամոթ ունենա, հողում գլուխը կթաղի. Խաչատրյան

Աննա Հակոբյանը ներկա է գտնվել ՀՀ Ազգային հերոս Վահագն Ասատրյանի հիշատակին նվիրված հուշ-ցերեկույթին (տեսանյութ)

Շիրակի մարզպետը մեկնում է արձակուրդ. ով կփոխարինի Մուշեղ Մուրադյանին

Թբիլիսիի կենտրոնում մեկնարկել է ընդդիմության հանրահավաքը. Ռուսթավելիի պողոտան փակվել է (տեսանյութ)

Մեքենաներ են բախվել, «Գազել»-ը կողաշրջվել է. կան տուժածներ (լուսանկարներ)

Վրաստանում ուժեղացվել է խորհրդարանի շենքի անվտանգությունը. ԶԼՄ ներկայացուցիչներին խնդրել են լքել այն

Տնտեսության դիվերսիֆիկացում և ոչ միայն. ինչ են քննարկել Գևորգ Պապոյանն ու ԵՄ պատվիրակության ղեկավարը

30-ամյա տղամարդու սպանության համար մեղադրանք է ներկայացվել 29-ամյա համագյուղացուն. ինչ է կատարվել Մեղրաշենում

Ucom-ի աշխատակիցները մասնակցել են Վայոց Ձորում անտառի վերականգման աշխատանքին

Աշխատանքային առօրյա. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել

Քիմ Քարդաշյանը կրել է արքայադուստր Դիանայի խաչը․ նա աճուրդում այն գնել է 200 հազար դոլարով