Հյուսիս-հարավ մայրուղին դառնում է տնտեսական փորձանք. դրա գինը կարող է լինել 4 մլրդ դոլար

 

Հյուսիս- հարավ մայրուղին Հայաստանի համար դանդաղ, բայց հաստատուն ընթացքով դառնում է մի մեծ փորձանք:

Տարիներ առաջ պաշտոնյաները ոգեւորությամբ էին խոսում այդ մայրուղու շինարարության անհրաժեշտության, հեռանկարների, տնտեսության վրա ահռելի դրական ազդեցության մասին: Այդ ամենի վերաբերյալ կասկած հայտնողները ընկալվում էին գրեթե որպես ազգի թշնամի, տնտեսությունից բան չհասկացող, համաշխարհային տենդենցներից հեռու մարդիկ...:

Այսօր արդեն իրականանում են բոլոր, նույնիսկ ամենամռայլ մտահոգությունները այդ մայրուղու վերաբերյալ: ՀՀ կապի եւ տրանսպորտի նախարարությունը օրերս tert.am-ի գրավոր հացմանն ի պատասխան հայտնել էր, որ այս տարվա օգոստոսի 1-ի դրությամբ արդեն ծախսվել է 150.3 միլիոն դոլար եւ 23.14 միլիոն եվրո: Այդքան գումարով կառուցվել է 31 կիլոմետր ճանապարհ եւ 11 կիլոմետրը միայն բետոնապատվել է:

Ստացվում է որ «Հյուսիս-հարավ» մայրուղու մեկ կիլոմետրի գինը կկազմի ավելի քան 5 միլիոն դոլար:  Ամբողջ մայրուղու երկարությունը 556 կիլոմետր պետք է լինի: Այդպիսով, ամբողջ շինարարությունը մեզ վրա այս գներով կնստի մոտ երեք միլիարդ դոլար: Բացի այդ, եթե անցած 4 տարիների ընթացքում կառուցվել է ճանապարհի 10 տոկոսից պակասը, ապա մայրուղու  շինարարությունը ավարտին հասցնելու համար կպահանջվի ավելի քան 40 տարի:

Բայց սա լավագույն սցենարն է: Իրականությունը ավելի վատն է լինելու: Խնդիրն այն է, որ այս պահի դրությամբ կառուցված 31 կիլոմետրը ընկած է Երեւանից Արտաշատ եւ Երեւանից Աշտարակ հատվածում: Դրանք բավականին հարթ, առանց ոլորանների ու թունելների հատվածներն են: Այդ հատվածների տեխնիկական վիճակը մինչեւ մայրուղու շինարարությունն էլ բավարար էր ինտենսիվ երթեւեկության համար: Բոլորովին այլ խնդիր է մայրուղու Սյունիքի հատվածով անցնելիք հատվածները, որտեղ անհրաժեշտ են կամուրջներ, թունելներ եւ ինժեներական այլ բարդ ու ծախսատար կառույցներ: Այդ դեպքում մեկ կիլոմետրի կառուցման արժեքը կարող է բարձրանալ մի քանի, եւ նույնիսկ մի քանի տասնյակ անգամ: Ու, ամենայն հավանականությամբ, Հյուսիս-հարավ մայրուղու գինը վերջին հաշվով կկազմի 3.5-4 միլիարդ դոլար:

Որքան տնտեսական էֆեկտ կապահովի այդ մայրուղին, որպեսզի մենք 3.5-4 միլիարդ դոլարի վարկ կուտակենք մեր սերունդների ուսերին: Այսինքն, կոպիտ ասած, կարո՞ղ է նման մայրուղու գոյությունը Հայաստանում այնքան աշխուժացնել տնտեսությունը, որ կտրուկ բարձրանան հավաքագրվող հարկերի ծավալները, եւ այդ գումարով մենք կարողանանք առանց տնտեսության մյուս ճյուղերին վնասելու հանգիստ սպասարկել, ապա նաեւ փակել այդ վարկերը: Ակնհայտորեն՝ ոչ: Խնդիրն այն է, որ այս մայրուղու հետ կապված տնտեսական հաշվարկների մեջ ի սկզբանե դրված էր, որ այն կարժենա 950 միլիոն դոլար: Եվ այդ հաշվարկից ելնելով էլ հաշվարկվել էր տնտեսական էֆեկտը: Այսինքն, եթե մայրուղու շինարարությունը մեզ վրա նստեր 950 միլիոն դոլար, ապա տնտեսության վրա դրա թողած դրական ազդեցությունը կբերեր նրան, որ վարկերը հեշտությամբ կփակեինք: Հիմա պարզվում է, որ գինը մոտ 4 անգամ գերազանցելու է նախատեսված գումարը: Ընդ որում, շինարարություն էլ կտեւի տասնյակ տարիներ: Այլ կերպ ասած, ակնհայտ է, որ մայրուղին չի արդարացնելու իր ծախսերը:

Եվ ուրեմն, գործ ունենք լավագույն դեպքում սխալ հաշվարկների հետ, որոնց արդյունքում մեր երկիրն ու ժողովուրդը վճարելու են միլիարդավոր դոլարներ, իսկ վատագույն դեպքում գործ ունենք կանխամտածված խմբակային հանցագործության հետ: Բոլորովին չի կարելի բացառել, եւ նույնիսկ կարելի է հաստատապես պնդել, որ այդ շինարարության վրա հսկայական գումարներ են գրպանել որոշ մարդիկ, ու նման ճանապարհ կառուցելու որոշումը կայացնելիս հիմնական նպատակը եղել է փող «աշխատելը»: Արդեն ծախսված մոտ 200 միլիոն դոլարով կարելի էր Մեղրի-Կապան ճանապարհահատվածում շեշտակի բարելավել վիճակը, թունելների ու կամուրջների օգնությամբ կրճատել ոլորանների թիվը, որոնք Իրան- Հայաստան բեռնափոխադրումների տեսանկյունից լրջագույն խոչընդոտ են՝ երկար բեռնատարների համար դրանք դժվար անցանելի են: Բայց որոշում կայացվեց մայրուղու շինարարությունը սկսել որեւէ խնդիր չունեցող Երեւան-Արտաշատ հատվածից: «Չար լեզուները» համառորեն պնդում են, որ այդ հատվածից շինարարությունը սկսելու որոշումը կայացվել է այդ ժամանակ մեր քաղաքական դաշտի ամենաազդեցիկ մարդկանցից մեկի՝ Հովիկ Աբրահամյանի «հորդորով», քանի որ վերջինս, ինչպես նաեւ նրա հարազատները, գրեթե ամեն օր երթեւեկում էին Արտաշատից Երեւան եւ հակառակը: Սա՝ իմիջիայլոց: 

Բայց ամբողջ դժբախտությունն այն է, որ հիմա մայրուղու շինարարության հետ կապված ցանկացած որոշում շատ դժվար է կայացնել: Եթե որոշվի դադարեցնել շինարարությունը, կստացվի, որ 200 միլիոն դոլարը ուղղակի փոշիացվել է: Եթե որոշում կայացվի շարունակել շինարարությունը, ապա չափազանց մեծ է հավանականությունը, որ կփոշիացվի 4 միլիարդ դոլար: Մասնավոր ներդրողներ ներգրավելով եւ ճանապարհի որոշ հատվածներ վճարովի սարքելով՝ գուցե հարցը լուծվեր, բայց նման փորձեր եղել են եւ հիմա էլ են արվում, որոնք ակնհայտորեն հաջողություն չեն գրանցում. ներդրողներին չի հետաքրքրում այդ «ներդրումային» ծրագիրը: Մի խոսքով, մի իսկական փորձանք:

Տպել
9442 դիտում

«Միր» քարտերը կդադարեն աշխատել Հայաստանի գրեթե բոլոր բանկերի բանկոմատներում

Միքայել Վարդանյանը Մասիսին նվիրել է 117 մլն դրամ արժողությամբ աղբահավաք մեքենաներ և 230 աղբաման

Սահմանը կանցնի իմ տան միջով, զինվորների ներկայության դեպքում ինչպե՞ս ենք ապրելու էդ տանը. վարչապետը պատասխանել է բնակչին

Սա մեր ապագան կառուցելու միակ տարբերակն է, հեշտ հարց չէ. վարչապետը՝ Կիրանցի բնակիչներին (տեսանյութ)

Վարչապետը տիկնոջ հետ ներկա է գտնվել «...և նորից Գարուն» ներկայացմանը (լուսանկարներ)

Ինչ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել Փաշինյանի՝ Տավուշ այցի ժամանակ. մանրամասներ (լուսանկարներ)

Ես չեմ վիրավորում, ասում՝ «գյադեն հերդ ա», քոքից բռնվեք, կհանդիպենք․ Հովհաննես Դավթյանը՝ Արզաքանցյանին

Մենք պետք է թույլ չտանք պատերազմի սկսում․ ինչ է ասել վարչապետը տավուշցիների հետ հանդիպմանը

Պուտինն իրեն լեգիտիմություն տվեց՝ այլանդակությունները շարունակելու համար, ՌԴ-ին բարի ճանապարհ դեպի գերեզման. Սուքիասյան

Երևանն այս տարի կունենա 20 հա տարածք զբաղեցնող տնկարան, կտնկվի 2000 ծառ

ԱՄՆ-ն մտադիր չէ շնորհավորել Ռուսաստանի նախագահին ընտրություններում հաղթելու համար․ Պատել

Ամեն խաղի պետք է պատրաստվենք, ինչպես վերջինի․ Հարոյանը՝ Կոսովոյի հավաքականի հետ խաղի մասին

Հայաստանի և Մալթայի ԱԳՆ պաշտոնյաների խորհրդակցությունների ընթացքում անդրադարձ է եղել ՀՀ-ԵՄ գործընկերության խորացմանը

ՌԴ ԿԸՀ-ն ավարտել է ձայների հաշվարկը․ ընտրողների 87,28% քվեները Վլադիմիր Պուտինինն է

Նռնակ, պայթուցիչ ու փամփուշտներ․ Կապանի բնակիչը փրկարարական ջոկատում հանձնել է ԼՂ-ից բերված զինամթերքը

Վրաստանի ԱԺ կրթության հանձնաժողովի նախագահը գալիս է Հայաստան․ մանրամասներ

Մկրտչյանը ԱՄՆ ՄԶԳ փոխկառավարչի հետ քննարկել է ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածներին աջակցության հարցում համագործակցությունը

Ինչ իրավիճակ է ՀՀ ճանապարհներին ժամը 20։00-ի դրությամբ

Վրաստանը պետք է ավելին անի Ռուսաստանին զսպելու համար․ ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար

Երկու երիտասարդ վիճել են տաքսու վարորդի հետ, ապա դանակահարել ուղևորին

Պուտինը հանդիպել է ՌԴ նախագահի թեկնածուների հետ, առաջարկել շարունակել ակտիվ համատեղ աշխատանքը

Հայաստանը հստակ դիրքորոշում ունի հասնել խաղաղության․ նախագահը հանդիպել է ֆրանսիացի մտավորականների հետ

Բորիս Բախշինյանը նշանակվել է Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր

Իսակովի պողոտայում՝ ռուսական եկեղեցու դիմաց, «ԿամԱԶ»-ը վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին

ՀՀ ԱԳՆ պատվիրակությունը Բրյուսելում մասնակցել է Եվրոպական միության Արևելյան գործընկերության Ավագ պաշտոնյաների հանդիպմանը

Բայրամովը Լուիս Բոնոյի հետ հանդիպմանը վերահաստատել է Ադրբեջանի հանձնառությունը խաղաղության գործընթացին

Արտուր Հարությունյանը նշանակվել է Շիրակի մարզի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր

Հակոբ Բալայանն ու Երևան քաղաքի ավագանու անդամ Միքայել Խաչատրյանը շրջայց են իրականացրել Էրեբունի վարչական շրջանում

Գորիսում 3 անձի նկատմամբ մահափորձի վարույթով հետախուզվող տղամարդը հայտնաբերվել է. մանրամասներ

ԱԺ-ում տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության նիստը․ քննարկվել են տեղահանվածներին տրամադրվող ծրագրերը

Հռոմի Պապը չի շնորհավորել Պուտինին նորից վերընտրվելու համար․ Սուրբ Աթոռից հերքում են տեղեկությունները

Շիրակի մարզպետարանի կալանավորված պաշտոնյաների լիազորությունները կասեցվել են

Ինչ իրավիճակ է Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհին

Դուք շարունակում եք շարժվել Բուխարեստի գագաթնաժողովի որոշմամբ, Վրաստանը կդառնա ՆԱՏՕ-ի անդամ․ Ստոլտենբերգ

Քանաքեռավանի գազալցակայանում «Պեժո»-ի լիցքավորման պահին տեղի ունեցած պայթյունի հատկանիշներով նախաձեռնվել է քրվարույթ

Նիկոլ Փաշինյանը մանրամասնել է, թե ինչ խոսակցություն է ունեցել տավուշցիների հետ

Հասանովը Ստոլտենբերգին զեկուցել է հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող իրավիճակի մասին

Չեխիայի Հանրապետության խորհրդարանի Պատգամավորների պալատի նախագահը եվրոպական դրոշ է փոխանցել Սիմոնյանին

Աբովյանում ուղևորափոխադրման հարցի շուրջ տեղի ունեցած խուլիգանության գործով երեք անձի մեղադրանք է ներկայացվել

Երևանյան 28 փողոցներում վերգետնյա մալուխները կանցկացվեն ստորգետնյա կապուղիներով