Զինվորը պիտի առողջ լինի, որ նաեւ մարտունակ լինի, մի՛ մոռացեք վարակի մասին. Արտավազդ Վանյան

Նոր կորոնավիրուսի պարտադրած նոր կենսակերպը ոմանց համար սովորական է դարձել, ոմանց համար էլ՝ անտանելի: Դիմակներով շրջելը շատերի համար հեղձուցիչ է, անհարմար, քրտնեցնող, եւ նրանք փորձում են օգտագործել ամեն հարմար առիթ դիմակի մասին «մոռանալու» համար:

Համաճարակաբանները հիշեցնում են՝ վարակն օդակաթիլային է, դիմակ դնելու պահանջն անհիմն կամակորություն չէ, այլ հիմնական միջոց՝ վարակի մասնիկների տարածումը կանխարգելելուն ուղղված: Պետությունները խստացնում են վարչական մեխանիզմները, սակայն էական մնում է մարդու ինքնակամ ընտրությունը՝ դիմակով լինել այն միջավայրերում, որտեղ, հավանական է, կան վարակակիրներ:

ԱՄՆ հիվանդությունների վերահսկման եւ կանխարգելման կենտրոնը (CDC) հաղորդում է անսովոր դեպքի մասին, երբ կինը, որ կորոնավիրուսի անախտանիշ վարակակիր է եղել, վարակել է ընդհանուր առմամբ 71 մարդու՝ Չինաստանի իր շենքի վերելակում մի քանի րոպե անցկացնելով:

Վիճակագրությունն ավելի ընդգրկուն տվյալներ է տալիս Եվրոպայից. կորոնավիրուսն այստեղ անցյալ շաբաթ նոր ռեկորդներ է սահմանել: Եվրոպական մի շարք երկրներում՝ Իսպանիայում, Ֆրանսիայում, Մեծ Բրիտանիայում, Պորտուգալիայում, Նիդեռլանդներում, Իտալիայում, Ավստրիայում, Իսլանդիայում, Հունգարիայում սեպտեմբերի կեսերից գրանցվել է վարակի տարածման կտրուկ աճ: Հակավարկանիշի առաջին հորիզոնականում է Իսպանիան, որտեղ վերջին օրերին օրական հայտնաբերվել է ավելի քան 14 հազար վարակված մարդ, ինչը 1.5 անգամ ավելին է, քան ապրիլին գրանցված բարձրակետերը: Ցուցանիշների նման ոստյունը, ըստ վարակաբանների, պայմանավորված է դպրոցական-ուսանողական կյանքի ակտիվացմամբ ու սառչող եղանակով. գալիս է սուր-շնչառական վարակների շրջանը:

Երեկվանից մեր երկրում պատերազմ է. հավաքակայաններում խմբվում են սահման մեկնողները, արյունաբանական կենտրոններում վիրավորների համար արյուն հանձնողների հերթերն են, եւ ռազմադաշտից ստացվող ծանր լուրերի ներքո դժվար է պահանջել դիմակ դնել, պահպանել սոցիալական հեռավորություն: Դա կարծես նույնիսկ որպես ծաղր է հնչում: Իսկ անտեսանելի վտանգն, այնուամենայնիվ, թեւածում է ռազմաշունչ մթնոլորտում՝ սպառնալով անկանխատեսելի հետեւանքներով:

«Նման իրավիճակում, իհարկե, վարակի տարածումն առավել ռիսկային է դառնում»,- մեզ հետ զրույցում ասաց Հիվանդությունների վերահսկման եւ կանխարգելման ազգային կենտրոնի տնօրեն Արտավազդ Վանյանը: «Մենք շարունակում ենք մեր աշխատանքը, եւ այն մարդիկ, որ ինքնամեկուսացման մեջ են գտնվում, կոնտակտավոր են, այսինքն՝ կասկած կա, որ վտանգավոր կարող են լինել, դիմում ենք, որ նրանց չտանեն բանակ: Բայց նաեւ հասկանալի է, որ լիարժեք ամբողջը վերահսկել հնարավոր չի. գիտեք, որ հիվանդության անախտանիշ դեպքեր են լինում: Մենք կոչ ենք արել մարդկանց, որ չկորցնեն զգոնությունը, պահպանեն հակահամաճարակային կանոնները, քանի որ որքան պահպանվեն հակահամաճարակային կանոները, այնքան նվազ ռիսկային կլինի այս իրավիճակը»:

Պատասխանելով այն հարցին, թե ինչ ազդեցություն է ունենում դիմադրողականության վրա մարդու հուզականության բարձր մակարդակը, ադրենալինի մեծ չափաբաժինները՝ Արտավազդ Վանյանը խորհուրդ տվեց անհարկի չկարեւորել դիմադրողականության դերը.

«Ճիշտ է, դիմադրողականությունն իր նշանակությունն ունի, բայց վարակը եթե տարածվում է, վարակում է: Եթե դիմադրողականությունը բարձր է, մարդը թեթեւ է տանում, սակայն վարակը փոխանցում է: Հիմա մեր հիմնական նպատակն է, որ կանոնները պահպանելով՝ վարակի տարածման տեմպը շատ չմեծանա: Դեռ մինչեւ պատերազմն արդեն իսկ մենք տեսնում էինք վարակի տարածման կորի բարձրացում: Բարձրաձայնել էինք, որ կանոնները չեն պահպանվում, բնակչության զգոնությունն էլ թուլացել է: Իսկ սուր-շնչառական վարակների տարածման շրջանը մոտենում է: Մենք դիմել ենք մեր բնակչությանը, որ պահպանեն կանոնները, քանի որ այս շրջանում ոչ միայն մեզ մոտ, այլեւ ողջ աշխարհում ավելանում է սուր-շնչառական հիվանդությունների տարածումը: Եվ դիմակ կրելով մենք ոչ միայն Covid-19-ն ենք կանխարգելում, այլեւ՝ մյուս սուր-շնչառականները: Այս ամառն էլ, գարունն էլ մեզ ցույց տվեց, որ դա այդպես է. բոլոր ինֆեկցիաների գծով նվազում արձանագրեցինք. եթե համեմատում ենք անցյալ տարվա նույն ժամանակահատվածների թվերի հետ, բավական մեծ նվազում ունենք»:

Մարդիկ հոգնել են «կորոնայից», «դիմակից», դրա մասին լսելուց ու խոսելուց, իսկ պատերազմի վտանգների ֆոնին այդ ամենն առավել անկարեւոր է թվում: Այս դիտարկմանն ի պատասխան Վանյանն ասաց, որ հիվանդության վտանգն անհնար է անտեսել, իսկ դրա հաղթահարման համար ուղղակի անհրաժեշտ է, որ մարդիկ շարունակեն պահել հակահամաճարակային կանոնները:

«Առողջապահական համակարգով չէ, որ կորոնավիրուսը պետք է հաղթահարվի թե մեզ մոտ եւ թե ամբողջ աշխարհում: Եթե ամեն մեկս մեր մասնակցությունը չունենանք, ի վերջո, այս հիվանդությունը չի հաղթահարվի, թվերը չեն նվազի: Սա օդակաթիլային վարակ է, ինչպես՝ գրիպը: Հաղթահարե՞լ ենք գրիպը. իհարկե, ոչ: Ժամանակ առ ժամանակ էլի դիմում ենք բնակչությանը, փակում ենք դպրոցները, քանի որ նաեւ այդ օդակաթիլային վարակի տարածումը կապված է մեկ տեղում մարդկանց կուտակումների հետ, դրա կանխարգելումը՝ յուրաքանչյուր անձի վարքագծից: Մեր այսօրվա հիմնական խնդիրը սա հաղթահարելն է, ինչպես հաղթահարել ենք կարմրուկը, կարմրախտը, ի վերջո, կորոնավիրուսի համար էլ պիտի լինի պատվաստանյութ»:

Դիտարկմանը, թե առայժմ, ինչպես մասնագետներն են փաստում, չի կարող խոսվել արդյունավետ եւ անվտանգ պատվաստանյութի մասին. դա տեւական մեկ-երկու տարվա հարց է՝ նա արձագանքեց. «Մինչ այդ ամեն մեկը պիտի գիտակցի, որ պիտի չվարակվի, որ չվարակի: Մինչդեռ հարսանիքներ անում էին, չէ՞, մինչեւ պատերազմը՝ եւ  առանց որեւէ կանոն պահելու, ու տարածում էին վարակը: Դեպք ունենք, որ կազմակերպել էին էքսկուրսիա, որի ընթացքում մասնակցել էին հոգեհանգստի արարողության, որտեղից մենք շարունակական ունեցանք վարակակիրներ: Եթե նույն հարսանիքի կամ հոգեհանգստի ժամանակ պահպանեին կանոնները, մենք նման աճ չէինք արձանագրի: Դրա համար էլ հենց մեր խիստ միջոցառումները պիտի վերաբերվեն կուտակումներին, քանի որ հենց այդտեղ կարող է վարակը շատ արագ տարածվել»:

Արտավազդ Վանյանն ընդգծեց, որ եթե մենք պատերազմական իրավիճակում ենք, սպասվում է առողջապահական համակարգի շատ որոշակի ծանրաբեռնվածություն. «Վիճակը հուզական է, բայց գիտակցում ենք, որ վարակի տարածումը կարող է լրացուցիչ խնդիրներ առաջացնել նաեւ մարտիկների համար: Կարեւոր է առողջությունը մեր բոլորի՝ հենց նույն զինվորի, որ պիտի առողջ լինի, որ նաեւ մարտունակ լինի»,- ամփոփեց համաճարակաբանը:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
2528 դիտում

Անհետ կորած անձանց ընտանիքները ևս 2 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան

Հակոբ Հակոբյանի «Սարերում» որմնանկարը տրամադրվել է Գյումրուն. այն ամրակայված է համայնքապետարանի շենքում

Օմանում և Հորդանանում Հայաստանը նոր դեսպաններ ունի. նախագահը հրամանագրեր է ստորագրել

Հայաստանի ազգային հավաքականի ավագ Վարազդատ Հարոյանը կարիերան կշարունակի Հունգարիայում

Կոչ եմ անում հայկական մեդիադաշտ չբերել այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցք» արտահայտությունը. Դանիելյան

Ռազմական ակադեմիայում տեղի է ունեցել ԶՈւ սերժանտական համակարգի զինծառայողների երդման հանդիսավոր արարողությունը

Սահմանամերձ Դովեղի դպրոցի կասեցված շինարարությունը վերսկսվել է. Քաղշինկոմիտեն նոր կապալառու է ներգրավել

Իջևանում «դրիֆթ» արած 30-ամյա երիտասարդը ձերբակալվել է. տեսանյութ

Հայաստանը ծայրագավառ չի դառնալու. Լիլիթ Մինասյան

Բախման հետևանքով մոտոցիկլը հայտնվել է «ԶԻԼ»-ի տակ. մոտոցիկլավարը տեղափոխվել է հիվանդանոց

ԱՄՆ-ն պատժամիջոց է սահմանել Թուրքիայում գործող էներգետիկ ընկերության դեմ

Պետք է ականջներին օղ անեն. եթե «Հոկտեմբերի 27»-ին հաջողության են հասել, հիմա չեն կարողանալու. տեսանյութ

Էկոնոմիկայի փոխնախարարն ընդունել է Հայաստան ժամանած ԱՄՆ-ում գործող World Wide Sires կազմակերպության մասնագետին

Ես կրկնել եմ այն, ինչ նախագահն է ասել, Լավրովի հետ զրույցն անկեղծ է եղել. Ռուբիո

Իրանում բոլոր օդանավակայանների աշխատանքը վերսկսվել է

Պատմության մեջ առաջին անգամ Հայաստանը ներկայացուցիչ ունի Ծանրամարտի միջազգային ֆեդերացիայում

ԱՄՆ դոլարով ավանդ՝ տարեկան մինչև 6% տոկոսադրույքով

ԶՈՒ ԳՇ պետն ընդունել է Բրունսումում ՆԱՏՕ-ի դաշնակցային միացյալ ուժերի հրամանատարի տեղակալին. ինչ է քննարկվել

Ինչ է տեղի ունենում, ինչով էր կարևոր Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը. Բաբաջանյանը մանրամասնում է մեսիջները. տեսանյութ

Նախագահը պարգևատրել է հայագիտության պրոֆեսոր Թեո Մաարտեն վան Լինտին և դոցենտ Աննա Սիրինյանին. տեսանյութ

ՆԳՆ կրթահամալիրը նոր ռեկտոր ունի. տեսանյութ

Տիգրան Խաչատրյանն ընդունել է գործարար համայնքի շահերը ներկայացնող միությունների ներկայացուցիչներին

Նախագահի աջակցությամբ անվանի փիլիսոփա Կարեն Սվասյանի գրադարանի արժեքավոր մասը փոխանցվել է Մատենադարանին

Սյունիքում 3 վարույթով Վերականգնված միջոցների միասնական հաշվին է փոխանցվել 86 հզր դոլարին համարժեք 33 մլն դրամ

Սյունիքով Ադրբեջանին միջանցք տրամադրելու բոլոր խոսույթները կեղծ են. Չախոյան

Երևի դուք էլ գիշերը սիսեռահատիկի վրա եք քնեցնում տեռորիստներին, որ հասկանաք՝ բոյ կտա՞ն, թե՞ չէ. Դավոյան

Այ իրենց եք բուծել, որովհետև իրենցով հեշտ է Կանոնագիրք խախտելը պաշտպանողների բանակ ձևավորել. Հարությունյան

Ինչի համար է մեղադրվում ռազմական ոստիկանության ձերբակալված պաշտոնյան. Հակակոռուպցիոն կոմիտեն մանրամասնել է

Գալստանյանն ասում է՝ Սաղաթելյանը 1200 դաշնակցական է խոստացել. Հովհաննիսյանը գաղտնալսումից հատված է հրապարակել

Իսկ ինչո՞ւ եք զարմանում, որ դաշնակները սթրայքբոլ են խաղում մարտական նռնակներով. Հակոբյան

Ձերբակալվել է Ռազմական ոստիկանության Երևանի բաժնի պետի տեղակալը. մանրամասներ

Էներգախնայող տեխնոլոգիաների ֆինանսավորում՝ մինչև 500 մլն դրամի չափով

Նախարարի տեղակալը հստակ մերժել է երրորդ սուբյեկտի կողմից «վերահսկողության» եզրույթը, երևույթը. ԱԳՆ խոսնակ

Սուրեն Պապիկյանն այցելել է «Զինվորի տուն», հետաքրքրվել բուժում ստացող զինծառայողների վերականգնողական ընթացքով

Նռնակը մարտական է․ ՔԿ-ն հերքում է տարածվող ապատեղեկատվությունը, թե իբր այն սթրայքբոլ խաղալու համար է

Լավրովի և Ռուբիոյի բանակցություններն ավարտվել են. հանդիպումը տևել է մոտ 1 ժամ

Եվրախորհրդարանը մերժել է Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենին անվստահություն հայտնելու նախաձեռնությունը

Ընդդիմությունը շարունակում է «էշի» տեղ դնել սեփական հետևորդներին, իսկ մեր ազգին՝ «անասունի»․ Ալեքսանյան

ՀՀ ԱԳՆ-ն մանրամասներ է հայտնել Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի հանդիպման մասին

Ռուսաստանը ողջունում է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ուղիղ երկխոսությունը․ Պեսկով