Ալենն իր կյանքում միշտ էր պատերազմում ու պայքարում, բայց՝ գրքով ու գրչով. պայքարող Ալենի մասին գիրք է հրատարակվել

«Գրքասեր, կյանքը սիրող ու անունը գրքի հետ ասոցացվող». ահա այսպես են բնորոշում Արցախյան 44-օրյա պատերազմում զոհված Ալեն Մարգարյանին նրա հարազատները, ընկերներն ու բարեկամները, ու նրանք իրենց մտքերն ու հիշողությունները մեկտեղել են Ալենի մասին պատմող գրքում:

Գրքի նախաձեռնողները Ալենի ընտանիքն ու ընկերներն են: Մտրիմ ընկերուհին՝ Շողակաթ Դևրիկյանը, մեզ հետ զրույցում պատմում է՝  7 տարվա իրենց ընկերության ընթացքում Ալենն իրեն շատ հաճախ էր ասում՝ «Երբ Նոբելյան մրցանակ ստանամ, խոստացի՛ր, որ իմ մասին գիրքը դու ես գրելու: Դրա համար էս մի բանը հիշի՛ր, որ հետո գրքումս գրես», իսկ ինքն էլ պատասխանում էր՝ «Եթե գրելիս ինչ-որ բան մոռանամ, քեզնից  կհարցնեմ»: Շողակաթը գիրքն արդեն  գրել է, բայց առանց Ալենի, Ալենը միայն հոգեպես է ներկա թե՛ գրքում, թե՛ իր ընկերների շրջապատում: Հիմա էլ հնարավորություն չունի Ալենից հարցնելու միմյանց հետ անցակցած դեպքերի մասին, չնայած դրանցից և ոչ մեկն էլ չի մոռացել:

Պատերազմում Ալենի զոհվելուց հետո նրա մասին շատ բան ունեին ասելու, այդ պատճառով որոշեցին, որ լավագույն տարբերակը գիրք հրատարակելն է: Շողակաթի խոսքերով՝ այս գիրքը կօգնի մարդկանց ճանաչել Ալենին, գրքում ներառված պատմությունների միջոցով Ալենի կերպարը հնարավորինս վեր կհանվի և ճանաչելի կդառնա:

Ալենի մասին պատմող գրքում տեղ են գտել նաև նրա գրվածքները, ասույթները, տարբեր երկրների մասին պատմող իր գրառումները:

«Երբ ես փորձում էի գրել Ալենի մասին կամ կարդում էի մեր ընկերների ուղարկած պատմությունները, անընդհատ  հիշում էի իր ասածը, որ ես պետք է իր մասին գիրք գրեի ու մտածում էի, որ ինչքան էլ գրեմ, իրավիճակն ու պայմանները այլ են: Գրքում շատ կան իր ձեռագրով գրվածքներ, իր ճաշակն էլ կա, թե ինչ էր հավանում գրքերում, իր սիրելի երկներից, իր խոսքերից, ես սկսել եմ մեր ծանոթության ամենասկզբի մեր դպրոցական տարիներից, փոքրիկ հիշարժան դրվագներով, փորձել եմ մեր 7 տարվա ընկերությունը ներկայացնել»,-պատմում է Շողակաթը:

Գրքում Շողակաթն Ալենին անվանում է առաքյալ, ասում է՝ սկսել էր հավատալ «Մի ծաղկով գարուն կգա» խոսքերին, որովհետև ճանաչում էր Ալենին: Ալենը միշտ այդ մի ծաղիկն էր, առաջին ծափը տվողն էր:

«Ալենն իր կյանքում միշտ էր պատերազմում ու պայքարում, բայց ոչ զենքով ու արյունով, այլ գրքով ու գրչով: Պայքարում էր կրթվածության, գրագիտության ու հանդուրժողականության հաղթանակի համար: Միշտ ամեն մարդու, երևույթի, մտքի մասին հիմնավորված կարծիք ուներ, բոլորի համար արդարացնող խոսք ուներ: Իր սիրելի արտահայտություններից էր՝ «Կրթվածության ամենաբարձր աստիճանը հանդուրժողականությունն է»: Ու այդ խոսքերին հավատարիմ՝ ցանկացած հարցի միշտ ըմբռնումով էր մոտենում»,- ասում է Շողակաթը:

Ալենի մայրն էլ մեզ հետ զրույցում պատմում է՝ գիրքն ու Ալենն անբաժանելի էին, գրքի նկատմամբ սերն էլ սովորել էր մայրիկից. «Սկզբում ընթերացասեր չէր, ինտերնետի դարաշրջանում մտածում էր, որ կարող է այդպես կարդալ, բայց երբ ասում էի, որ պիտի զգաս գրքի փոշին, ու փոքր տարքում «Գանձերի կղզին» կարդալիս, այնքան մեծ սեր առաջացավ գրքի հանդեպ, որ մի վայրկյան առանց գրքի չէր պատկերացնում: Գիրքն Ալենին  ուղեկցում էր գնացքներում, ինքնաթիռներում, քայլելիս: Հետո միասին քննարկում էինք՝ ով ինչ է կարդացել, ով ինչ կարծիքի  է այդ գրքի մասին ու երջանիկ էինք»:

Ալենը մորը  խոստացել էր իր մասին գիրք գրել, որպես ուժեղ կնոջ տեսակ և այդ գրքի հիման վրա նաև ֆիլմ նկարել, սակայն, հիմա իր չիրականացրած երազանքն այլ կերպ իրականացնում է մայրը: «Ալենի հետ բոլորն ունեն ջերմ հշողություններ, բոլորն ուզում էին իրենց սրտի խոսը ասել իր մասին, իսկ ավելի լավ միջոց այդ խոսքը հավերժացնելու չէր կարող լինել, քան գիրքն է ու այդպես ծնվեց Ալենի մասին գիրք ունենալու միտքը՝ առանց որևէ հատուկ խմբագրման,  առանց որևէ պրոֆեսիոնալ մոտեցման»,- ասում է տիկին Նազելին:

 

Ալենի մասին խոսելիս էլ մի դեպք է առանձնացնում. «Երբ աշխատում էի արդարադատության նախարարությունում, որպես ընդհանուր բաժնի պետ, ինչ-որ անարդարության էի բախվել ու սրտնեղած տուն էի եկել, Ալենը հասկացավ, որ մայրիկը սովորականի նման չէ, ու ինձ հարց տվեց՝ «մամ դու բարկացա՞ծ ես», պատասխանեցի՝ «այո», հետաքրքրվեց՝ «մամ դու ի՞նձ վրա ես բարկացել», ասացի՝ ոչ Ալեն ջան, «բա ո՞ւմ վրա ես բարկացած», ասացի՝ «աշխարհի վրա, էլի, Ալեն ջան, աշխարհի՛», ինքը մանկական անուշ իր ժպիտով, ձեռքերը լայն տարածեց դեպի կողքերն ու ասաց՝ «վայ մայրիկ ջան, աշխարհը պետք է սիրել, ոչ թե աշխարհի վրա բարկանալ», ու ես այդ վայրկյանին հասկացա՝ ինչ խորը փիլիսոփա է թաքնված այդ մարդուկի սրտում, ու ինքն էլ բանակ զորակոչվելուց առաջ պատգամ է թողել իր սենյակի գրատախտակին՝ որն է աշխարհը փոխելու քո ծրագիրը»: 

Գրքի կազմի վրա Ալենը պատկերված է լայն  ժպիտով, այդ նկարն ընտրել է մայրը, իսկ հաջորդ էջում տղայի ձեռագրով գրվածքն է՝ «Հուսով եմ՝ մի օր բոլորը կհասնեն մտքի այն հասունությանը, որ գիրք նվեր ստանալուց մեր պես ուրախանան»:  «Գրքի շապիկի նկարը ես եմ ընտրել, այս նկարն  ինձ համար առանձնահատուկ էր: Նկարն իր համար պատրաստել էին իր ուսանողները, քանի որ Ալենը դասավանդում էր նաև «Թումո» կենտրոնում՝ Tumo News (Teen) ստարտափի համահիմնադիրներից մեկն է, ու իր ուսանողները նկարը վերնագրել էին «Ուրիշ հուլիս»: Ես մի օր ասացի՝ ինչու է այդպես, պատասխանեց՝ մամ, այդ հուլիսին ես եմ իրենց դասավանդել և դա իրենց կյանքում ստացվել է ուրիշ հուլիս: Այդ նկարում ինքը ժպտուն աչքերով է, ես այլ կերպ իրեն չեմ էլ պատկերացնում»:

Գրքի վաճառքից ստացված հասույթը տիկին Նազելին, որպես կրթաթոշակ կտրամադրի Ալենի մի քանի ընկերներին, որոնք Հայաստանից դուրս ընդունվել են այլ համալսարաններ. «Հետագայում  կստեղծեմ նաև կրթաթոշակի հիմնադրամ, որը կուղղվի կրթական ծրագրերին, և հնարավորություն կտա ուսանողներին տրամադրել կրթաթոշակ»:

«Բոլորիս Ալենը» գրքի շնորհանդեսը կկայանա վաղը՝ Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտում: Գիրքը լույս է ընծայել «Զանգակ» հրատարակչությունը:

Ալեն Մարգարյանը զոհվել է 2020 թ. սեպտեմբերի 30-ին՝ Մատաղիսում: 2016 թվականին ընդունվել է Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի կուլտուրայի ֆակուլտետի ռեժիսուրա բաժին։ 2020 թվականին՝ բակալավրիատը կարմիր դիպլոմով ավարտելուց հետո ընդունվել է Բոստոնի համալսարան՝ սոցիալական աշխատանք և կրթության կառավարում կրկնակի մագիստրոսական ծրագրով։ Ընդունվելուց հետո, սակայն որոշել է չմեկնել, այլ կատարել հայրենիքի նկատմամբ իր պարտքը և 2020-ի ամռանը զորակոչվել է բանակ։

Մերի Խաչատրյան

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
2838 դիտում

Ցուրտ չէ, կարևորը հոգիներս է ջերմ. Գյումրիում վառվեցին գլխավոր տոնածառի լույսերը. լուսանկարներ

Ոմանք կորցրին դաշնակցի, մյուսները՝ թշնամու. ինչ հետևանքներ ունի Ասադի ռեժիմի անկումը Մաղրիբի երկրների համար

Բաքուն վախեր ունի, ջղաձգվում է. մի շարք երկրներ փորձում են ստանձնել ՀՀ անվտանգության ապահովումը. Խաչատրյան

Հրդեհ՝ Կիրանց-Ոսկեպար ավտոճանապարհին. այրվել է մեքենա

«Դիմադրության առանցք»-ը կոչնչացնի Իսրայելին, մենք կկործանենք այդ ռեժիմը․ Իրանի հոգևոր առաջնորդ

Հռոմի պապը դատապարտել է Գազայում Իսրայելի գործողությունները

Ռազմարդյունաբերության կոմիտեի պատվիրակությունը Հանոյում մասնակցել է «Vietnam Defence Expo-2024» ցուցահանդեսին

Արթիկի տարածաշրջանում թույլ ձյուն է տեղում

Անի Երանյանը նոր ֆոտոշարք է հրապարակել

Էրդողանը կմեկնի Սիրիա, երբ նպաստավոր պայմաններ լինեն. Քյորօղլու

ԵՄ-ն թույլ չի տա Ռուսաստանին կամ հանցավոր կազմակերպություններին խաթարել մեր անվտանգությունը. Իտալիայի վարչապետ

Կտեսնենք՝ ժամկետի ավարտից հետո բանտում կլինի, թե՝ այլ տեղ. Վրաստանի վարչապետը սպառնացել է նախագահին

Աշխատաժողով՝ տեղահանված անձանց իրավունքների պաշտպանության շրջանակում. ՄՔԾ-ն ամփոփել է տարին

ՌԴ-ԱՄՆ հարաբերությունների կարգավորումը հնարավոր է, Մոսկվան երբեք չի կորցրել այդ ցանկությունը. Պուտին

Գևորգ Պապոյանն ընդունել է քաղաքացիներին. ինչ հարցեր են քննարկվել

Առանձին շրջաններում և Երևանում թույլ ձյուն է սպասվում

2024-ին Արաբկիր վարչական շրջանում բնակիչներին է վերադարձվել շուրջ 40 հազար քմ տարածք. մանրամասներ

Թուրքիայում հիվանդին տեղափոխող ուղղաթիռը մխրճվել է հիվանդանոցի շենքի մեջ. կան զոհեր. տեսանյութ

Վահագն Խաչատուրյանը ստորագրել է մի շարք օրենքներ

Սննդային թունավորումով Սպիտակի ԲԿ է ընդունվել 5 տուժած

Հովիկ Աղազարյանի նամակագրության գաղտնիությունը խախտելու հոդվածով քրեական վարույթ չի հարուցվել

Հանրային վայրում չծխելու կանոնը հաճախ չի պահվում. նոր միջոցներ կգործադրվեն. մանրամասնում է փոխնախարարը

Նման բարձր խոսքերը հիշեցնում են պատերի տակի տատերի «թաղեմ ազիզդ»-ն ու «հողեմ գլուխդ»-ը. Սաֆարյանը՝ Զոհրաբյանին

Զիրոյանի մասնակցությամբ առաջիկա ներկայացումները չեն կայանա, դրանք չեղարկվել են

Հանրապետության էներգետիկ անվտանգության ու անկախության մակարդակի բարձրացումը մեր գերակա խնդիրն է. Խուդաթյան

Գեղասահորդուհի Ադելիա Պետրոսյանը երկրորդ տարին անընդմեջ նվաճել է Ռուսաստանի չեմպիոնի տիտղոսը

Մարտունի-Գավառ ավտոճանապարհին մեքենան բախվել է ծառին, կա տուժած

Դուք շարունակում եք ապահովել կայուն և անվտանգ էներգամատակարարում. ՀԾԿՀ նախագահի ուղերձը

Քասախի բնակարաններից մեկում տղամարդու դի է հայտնաբերվել

ԱՄՆ-ը Թուրքիային ազատել է «Գազպրոմ բանկի» պատժամիջոցներից

Կամչատկայում 3 օր անց հայտնաբերվել է անհետացած Ան-2 ինքնաթիռը. անձակազի բոլոր անդամները ողջ են

Ինչ իրավիճակ է ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում

Սննդային թունավորում Վանաձորում. 10 քաղաքացի տեղափոխվել է հիվանդանոց

Արարատում 13-ամյա աշակերը դանակահարել է նույն դպրոցի 14-ամյա պատանուն

Ես նամակների եմ պատասխանում, Աննան անգլերեն է պարապում. վարչապետ

Մեր «Բոլերոն». վարչապետը բանտային օրագրից հերթական հատվածն է հրապարակել

Ցնցված եմ Մագդեբուրգի Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառում տեղի ունեցած ողբերգական իրադարձություններից․ Նիկոլ Փաշինյան

«Խաղաղության խաչմերուկ»-ը կբերի տնտեսական փոխգործակցության, դա էլ կնպաստի թշնամանքի էջը թերթելուն. Խալաթյան

Իրանում ավտոբուսի շրջվելու հետևանքով 10 մարդ է զոհվել

Փոխնակ մայր դառնալու համար ՀՀ-ում դիմողները քիչ են, շատերը այդ նպատակով գնում են այլ երկրներ. որն է պատճառը