Թերապևտին այցելում են, ուռուցքաբանին՝ ոչ. քաղցկեղով հիվանդ անձանց տվյալներն այսուհետ մուտքագրվում են «Արմեդ» հավելվածում

Քաղցկեղ ունեցող անձանց հիվանդությունների մասին տեղեկատվության հավաքումն արդեն մի քանի օր է՝ թղթաբանության գործընթացը շրջանցում է: Այժմ չարորակ գոյացություն ունեցող անձանց մասին տեղեկատվությունը զետեղվում է «Արմեդ» էլեկտրոնային համակարգի համապատասխան՝ Քաղցկեղի ռեգիստոր պատուհանում:

ՀՀ ԱՆ Վ. Ա. Ֆանարջյանի անվան ուռուցքաբանության ազգային կենտրոնի վիճակագրության և կլինիկական հետազոտությունների ղեկավար Արևիկ Ստեփանյանը «Հայկական ժամանակի» հետ զրույցում պարզաբանեց՝ նման համակարգ ստեղծելու նպատակներից է նաև խուսափել անճշգրտություններից: Երբ ժամանակին այդ հիվանդությամբ անձանց տվյալները հավաքվում էին թղթային տարբերակով, ճշգրտություն չէր ապահովվում, և որոշ դեպքերում չէին կարողանում հասկանալ, թե ո՞ր հիվանդանոցում և ի՞նչ բուժումներ է ստացել հիվանդը:

«Ժամանակին մատյանների, թղթերի միջոցով էր լրացվում այդ տեղեկատվությունը: Նախկինում պոլիկլինիկայի աշխատակիցները իրենց մոտ հաշվառված ու քաղցկեղ ունեցող անձի մասին տեղեկատվությունը մեզ մոտից էին գալիս և վերցնում թղթի տեսքով: Երբեմն լինում էր այնպես, որ հիվանդը թերապևտին այցելում էր, սակայն ուռուցքաբանին՝ ոչ: Երբեմն կորցնում էին այդ թղթերը, երբեմն բժշկի ձեռագիրն էր անհասկանալի լինում, ու այդպիսով ճշգրտություն հնարավոր չէր լինում ապահովել: Սա արդեն ամբողջական վիճակագրություն է արտացոլում հիվանդի մասին: Համակարգում որևէ սխալ թույլ տալ հնարավոր չի լինի»,- ասաց Ստեփանյանը:

Այժմ, երբ հիվանդը որևէ գանգատ ունենա, և պարզվի, որ նա հիվանդ է քաղցկեղով, ապա այդ հիվանդության վերաբերյալ իր առողջական վիճակի մասին բոլոր տվյալները՝ առողջության առաջին օղակից սկսած, որտեղ նա հաշվառված է, լրացվում են «Արմեդ»-ում: Համակարգը հասանելի է ուռուցքաբաններին և պացիենտներին:

Չարորակ գոյացություն ունեցող անձի հիվանդության հետ կապված տվյալներին բժիշկը ծանոթանում է հետևյալ կերպ. մուտք է գործում համակարգ, բացում է հիվանդի այցերի կառավարում բաժինը և տեսնում, թե որքան այց է նա ունեցել: Այնուհետև բժշկական տվյալներ բաժնում բացում է զննում բաժինն ու մուտք գործում Քաղցկեղի ռեգիստոր պատուհանը:

«Այդտեղ արդեն նշված է, թե անձի մոտ քաղցկեղը ե՞րբ է հայտնաբերվել, ի՞նչ հանգամանքներով, որտե՞ղ է գտնվում չարորակ գոյացությունը, ո՞ր փուլում է հիվանդությունը: Կարևոր է, որ բժիշկը հնարավորություն ունի փուլավորումն ավելացնել. եթե հիվանդը մեկ ամիս առաջ եկել է, ու ինչ-որ փուլում է գտնվել, արդեն հաջորդ այցի ժամանակ որևէ փոփոխություն է եղել, բժիշկը կարողանում է նշել, թե որ փուլից որն է փոխվել և որքան ժամանակում»,- գործընթացը բացատրում է Ստեփանյանը:

Այնուհետև բաժիններ կան հիվանդության բուժման եղանակների, բուժման սկզբի ու ավարտի, ինչպես նաև կարգավիճակի հետ կապված: Բժիշկը քաղցկեղի ռեգիստոր բաժնում նաև նշում է՝ ինչ բարդություններ են լինում բուժման ընթացքում, ինչ թերապիա է անցնում հիվանդը: Տեղեկատվություն կա նաև գենետիկ հետազոտության տվյալների վերաբերյալ:

Քաղցկեղի ռեգիստորն ազատում է հիվանդին թղթերով լի կապոցով մի հաստատությունից մյուսը գնալուց, դրանք վնասելուց կամ կորցնելուց: Անգամ, եթե հիվանդը որոշի փոխել իր բժշկին, ստիպված չի լինի նորից հետազոտությունների փուլ անցնել: Նրա հիվանդության մասին ամբողջ տեղեկատվությունը, միևնույն է, համակարգում հասանելի է լինելու:

«Սա հնարավորություն է տալիս նաև առողջապահական առաջնային օղակին ավելի զգոն վերահսկել, թե իրենց մոտ հաշվառված անձը, որը ունի քաղցկեղ, արդյոք անցնո՞ւմ է անհրաժեշտ հետազոտությունները: Այսինքն, երբ հիվանդը գնա պոլիկլինիկա, հաջորդ այցին բուժաշխատողը կկարողանա տեսնել՝ ե՞րբ է եղել նրա վերջին այցելությունը, արդյոք հիվանդը հետևողակա՞ն է իր առողջության նկատմամբ, թե՞ ոչ: Եթե չարորակ նոյագոյացություն ախտորոշումից հետո հետևողական չլինի, բժշկին կարող է հետաքրքրվել նրանով»,- ասաց մասնագետը:

Մինչ էլեկտրոնային համակարգի անցնելը, Ստեփանյանը շեշտում է, որ նախկինում շատ էին ինֆորմացիա կորցնում հիվանդների մասին, չէին կարողանում վերահսկել հիվանդի բուժումը: Այս կերպ ամեն բան կարգավորվում է ու հեշտացվում: Բժիշկների համար այս ծրագրից օգտվելը որևէ բարդություն չի առաջացնում, քանի որ «Արմեդ»-ից նրանք մի քանի տարի է՝ օգտվել գիտեն: Այս համակարգում է լրացվում նաև կորոնավիրուսային հիվանդության և դրա դեմ պատվաստումային գործընթացը: Նախատեսվում է, որ շուտով այնտեղ կզետեղվեն անձանց բժշկական ամբողջ պատմության մասին տվյալները:

Ինչպիսի՞ն է եղել և մինչ օրս ընթանում քաղցկեղային իրավիճակը մեր երկրում

Վերջին տարվա տվյալներով՝ Հայաստանում հայտնաբերված չարորակ նոյագոյացությունների դեպքերը եղել են՝ 2017 թվականին՝ 8389 դեպք, 2018-ին՝ 8447, 2019-ին՝ 7908, 2020-ին 6934 դեպք:

2020 թվականին մի փոքր նվազումը մասնագետները կապում են կորոնավիրուսի հետևանքով քիչ այցելությունների հետ: Քաղցկեղը հիմնականում հանդիպում է 50 տարեկանից բարձր անձանց մոտ: Երիտասարդ տարիքում դեպքերն ավելի քիչ են արձանագրվում:

Արևիկ Ստեփանյանի խոսքով՝ մեզ մոտ այդ հիվանդությունը հայտնաբերվում է ավելի ուշ՝ 3-4-րդ փուլերում, սակայն հույս ունեն էլեկտրոնային համակարգի միջոցով դրա վաղ հայտնաբերմանը և կանխարգելմանը:

Քաղցկեղից մահացությունը սիրտ անոթային հիվանդություններից հետո երկրորդ տեղում է մեր երկրում: 2017 թվականին դրանից մահացել է 5550 անձ, 2018-ին՝ 5199, 2019-ին՝ 5134, 2020-ին՝ 5369:

Մերի Խաչատրյան

Տպել
3769 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում