Տենդի սկզբից 1-3 օր անց ի հայտ է գալիս ցանավորում. ՀՎԿԱԿ-ը՝ կապիկի ծաղիկ հիվանդության մասին

Ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ)՝ վերջին շաբաթների ընթացքում աշխարհում արձանագրվել է կապիկի ծաղիկ հիվանդության շուրջ  80 դեպք առնվազն 12 երկրում և ևս 50 կասկածելի դեպք հետազոտվում է։

Այս մասին իրազեկում է Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման Ազգային Կենտրոնը՝ մանրամասնելով հիվանդության ախտանշանները և կանխարգելման նպատակով իրականացվող քայլերը:

Հիվանդության դեպքերը հաստատվել են եվրոպական ինը երկրում (Մեծ Բրիտանիա, Իսպանիա, Պորտուգալիա, Գերմանիա, Բելգիա, Ֆրանսիա, Նիդեռլանդներ, Իտալիա և Շվեդիա), ինչպես նաև ԱՄՆ-ում, Կանադայում և Ավստրալիայում։ Մինչ այժմ հիվանդության դեպքերն արձանագրվել են Աֆրիկյան երկրներում կամ կապված են եղել այդ երկրներ ճանապարհորդության հետ։

Նշենք, որ կապիկի ծաղիկը կենդանիներից մարդկանց փոխանցվող, հազվադեպ հանդիպող, վիրուսային ծագման հիվանդություն է, որը հիմնականում արձանագրվում է Կենտրոնական և Արևմտյան Աֆրիկայի հեռավոր շրջաններում: Վիրուսը մարդուն փոխանցվում է հիմնականում վայրի կենդանիներից, ինչպիսիք են՝ կրծողները և պրիմատները (շիմպանզե, գորիլա, օրանգուտանգ և այլն):

Կապիկի ծաղկի վիրուսը (Orthopoxvirus) նման է բնական ծաղկի վիրուսին:

Վարակումը կենդանիներից տեղի է ունենում կենդանիների (վարակված) արյան, կենսաբանական հեղուկների, ինչպես նաև վնասված մաշկի կամ լորձաթաղանթի հետ անմիջական շփման արդյունքում:

Ռիսկի հավանական գործոններից է համապատասխան ջերմային մշակման չենթարկված, վարակված կենդանիների մսի օգտագործումը: Վարակի փոխանցումը մարդուց մարդու սահմանափակ է և հիմնականում տեղի է ունենում օդակաթիլային ճանապարհով և/կամ ախտահարված հյուսվածքի հետ երկարատև սերտ շփման արդյունքում։

Հայտնի է, որ կապիկի ծաղիկը փոխանցվում է երկարատև սերտ շփման, ինչպես նաև օգտագործված սրբիչի և անկողնային պարագաների միջոցով: Վարակի դեմ մասնահատուկ բուժում կամ պատվաստանյութ դեռևս չկա, սակայն վարկած կա, որ բնական ծաղիկի դեմ նախկինում ստացված պատվաստումը ապահովում է կապիկի ծաղկի արդյունավետ կանխարգելումը:

Հիվանդության գաղտնի շրջանը սովորաբար տևում է 5-21 օր, բնորոշ ախտանշաններն են՝ տենդ, սաստիկ գլխացավ, լիմֆատիկ հանգույցների մեծացում, ցավ մեջքի շրջանում, մկանացավ, արտահայտված թուլություն: Տենդի սկզբից 1-3 օր անց ի հայտ է գալիս ցանավորումը, ցանը սկսվում է դեմքի շրջանից և ապա տարածվում մարմնի տարբեր հատվածներում:

Չնայած այն փաստին, որ հիվանդությունն ընթանում է շատ ավելի թեթև, ախտանշաններն ինքնուրույն անհետանում են մի քանի շաբաթվա ընթացքում, սակայն որոշ դեպքերում այն կարող է հանգեցնել բարդությունների և նույնիսկ մահվան (մահաբերությունը՝ 1%-10%): 

Կապիկի ծաղկի կանխարգելման նպատակով անհրաժեշտ է.

  • խուսափել ախտանշաններ ունեցող անձի հետ երկարատև սերտ շփումից,
  • չներկրել Էկզոտիկ կապիկներ (պրիմատներ) և կրծողներ,
  • կենդանական միս կամ դրանց մասեր պարունակող բոլոր մթերքները ենթարկել բավարար ջերմային մշակման, որը պաշտպանում է ինչպես այս, այնպես էլ՝ այլ վարակիչ հիվանդություններից,
  • կենդանաբանական այգիներ այցելելիս խուսափել կապիկների և կրծողների հետ շփումներից։

Եթե ճամփորդել եք Աֆրիկայում կամ շփում եք ունեցել այնտեղից վերադարձած անձի հետ, մաշկի ցանավորման և այլ ախտանշանների դեպքում անմիջապես անհրաժեշտ է դիմել վարակաբանի խորհրդատվության։

Տպել
2493 դիտում

Հայաստանի ազգային հավաքականը 1:0 հաշվով պարտվեց Ֆարերյան կղզիների թիմին

Բախվել են «Մերսեդես»-ն ու հնդիկ տղամարդու վարած մոպեդը, վերջինը կողաշրջվել է

Հայաստանից Իրան մեկնած մասնավոր ներդրողները եղել են Չաբահար նավահանգստում, ծանոթացել գործող պայմաններին

ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստում քննարկվել են ՊԵԿ-ի կողմից կատարվող աշխատանքներն ու բարեփոխումները

Հիասթափված ենք․ Եվրոպայի Հայ դատի գրասենյակը բաց նամակ է հղել Շառլ Միշելին

Ընթանում է Հայաստան-Ֆարերեյան կղզիներ ֆուտբոլային հանդիպումը. այն կարճ ժամանակով ընդհատվել է

ԱՄՆ-ում 3 հայ արջի հագուստով քերծել են մեքենաները և խոշոր փոխհատուցում ստացել

Անձին մեղադրանք է ներկայացվել՝ թմրանյութերի վաճառքով զբաղվող համացանցային հարթակների գովազդի համար․ զգուշացում

Կան շրջանակներ, որոնք մտածում են իշխանություններին սպանելու մասին, պետք է պաշտպանել. Իոաննիսյան

Գրետա Թունբերգն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր, գրառում թողել թանգարանի մատյանում

Ալեն Սիմոնյանը Հունգարիայի ԱԺ նախագահի հետ քննարկել է տարածաշրջանային հետաքրքրության հարցեր

Հարբած վարորդի մեքենան գնացքը վրաերթի է ենթարկել. ՀԿԵ-ն ներկայացրել է երկաթուղային ռելսերի վրա եղած դեպքերը

ՀՀ ՊՆ պատվիրակությունը մասնակցել է Ավստրիայի ԶՈՒ Պաշտպանական ազգային ակադեմիայում անցկացված համաժողովին

ԱՄՆ դեսպանն առաջին անգամ խաշ է համտեսել

Նա պարզապես «PR» է անում. Լուկաշենկոն բացատրել է Լեհաստանի նախագահի՝ իր հետ լուսանկարվելուց հրաժարվելը

ՀՀ կառավարությունն առաջնորդվում է ՍԴ որոշումների հարգման սկզբունքով. Գալյանը մասնակցել է միջազգային համաժողովի

Հայտնի է բասկետբոլի Հայաստանի հավաքականի հայտացուցակը Ավստրիայի հետ խաղում

«Աստված մի արասցե». Լուկաշենկոն՝ ԲԵլառուսում կին նախագահ ընտրելու հավանականության մասին

Երևանում գործում են շարժական պատվաստումային կետեր. ԱՆ-ն՝ գրիպից խուսափելու տարբերակների մասին

Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Իրանի ԱԳ նախարարի հետ

Գնահատման համաձայն՝ նոր չափորոշչով սովորողները 2 տարում կրթության դինամիկայի 6 ամսվա աճ են ունեցել. նախարար

Ողջույն սպիտակամորուս. Նիկոլ Փաշինյանը տեսանյութ է հրապարակել

«Հայկական ավիաուղիներ»-ը դեկտեմբերի 9-ից վերսկսելու է չվերթերը. հայտնի է չվացուցակը

«Papa likes mambo, mama likes mambo». Խաչատրյանն ԱԺ-ում սխալ պնդումներ է արել

Ադրբեջանի ԱԳՆ-ից արձագանքել են Գրետա Թունբերգի մասնակցությամբ COP29-ի դեմ անցկացված ակցիային

Երևանում հնդիկների վիճաբանությունն ավարտվել է դանակահարությամբ․ 3 հոգի հոսպիտալացվել է, կան ձերբակալվածներ

Հրապարակվել է «երջանիկ երկրների» զեկույցը. ցանկի որ տեղում են Հայաստանն ու տարածաշրջանի մյուս պետությունները

Մի քանի օրից Ոսկեպար-Ոսկևան/Բաղանիս ճանապարհի ռուսական «խաղաղապահ» հենակետն այլևս հիշողություն կլինի. Սաֆարյան

Աջափնյակ վարչական շրջանը նոր ղեկավար ունի

Հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցքից մինչև ջրային համակարգ և կոշտ թափոններ. հանդիպել են Խաչատրյանն ու Ֆալչեթը

Արդեն երգում են, նույնիսկ՝ պարում. Չախոյանը՝ Արթուր Խաչատրյանի՝ ԱԺ-ում երգելու մասին

ԵՆԲ-ն պատրաստ է շարունակելու փոխգործակցությունը ՀՀ-ի հետ․ վարչապետն ընդունել է Թերեզա Չերվինսկային

Կդադարեցվի Ֆրանսիայի հրապարակի հատումից մինչև Բուզանդի փողոցի հատվածի երթևեկությունը

Ալիևի հայտարարությունները խաթարում են COP29-ի նպատակները․ Բորել

Քաղսիում բախվել են գյուղի դպրոցի նախկին տնօրենի «Նիսսանն» ու բեռնատար գնացքը

Երևանի քաղաքապետարանի տրանսպորտի վարչության պետն այլևս ծառայողական մեքենա չի ունենա․ ՀՀ վարչապետ

Համայնքապետարանի աշխատակիցներն աշխատավարձ են ստացել․Գյումրու ավագանու ՔՊ խմբակցության ղեկավար

Մի շարք համայնքներում ջրանջատումներ կլինեն

Ասրյանը ռազմական ակադեմիայում հանդիպել է սերժանտների վերապատրաստման դասընթացների մասնակցող զինծառայողներին

Իսրայելը բռնի տեղահանել է Պաղեստինի բնակչությանը․ Human Rights Watch