10 հզր դրամ «տուգանք»՝ 18+ կայք այցելելու համար, դրամաշորթում, որին զոհ են դառնում քաղաքացիները. ինչ անել նման դեպքերում

Դրամաշորթները համացանցում և տարբեր կայքերում քաղաքացիներին մոլորեցնելու հնարամիտ տարբերակ են մտածում: Դրանցից մեկը, օրինակ, այսպիսինն է՝ քաղաքացին մուտք է գործում 18+ կայքեր (նաև՝ որոշ ժամանցային կայքեր), էկրանին հայտնվում է իբր ոստիկանության ուղարկած հաղորդագրությունը, որտեղ հղում է արվում օրենսգրքի ինչ-որ հոդվածի, ըստ որի՝ անձը տուգանվել է 10 հազար դրամի չափով։ Ներկայացվում է նաև հաշվեհամար: Շատերը, հայտնվելով այս ծուղակում, փոխանցում են պահանջվող գումարը՝ մտածելով, որ օրենք են խախտել:

Օրերս ՀՀ ոստիկանությունը ևս հորդորել էր քաղաքացիներին չհավատալ անհայտ ծագում ունեցող և իբր ոստիկանության անունից եկող հաղորդագրություններին, տուժելու դեպքում էլ դիմել իրավապահ մարմիններին:

Մեդիափորձագետ Արթուր Պապյանը, «Հայկական ժամանակի» հետ զրույցում անդրադառնալով խնդրին, նկատում է՝ երևույթը նոր չէ. դեռ տարիներ առաջ դրամաշորթման այս տարբերակը տարածված էր Հայաստանում:

«Ինչ-որ սյան կամ պատի վրա, երբ մարդը փակցնում է որևէ գրություն կամ այլ բան, միգուցե տուգանվի դրա համար, սակայն այսպիսի դեպքերում պատիժ գոյություն չունի, քանի որ սա հնարավոր չէ վերահսկել: Եթե նման նամակները հեռախոսահամարներին են ուղարկվում, կարող է պետությունը համագործակցել բջջային օպերատորների հետ, որպեսզի դրանց տարածումը նվազի: Սակայն միևնույն ժամանակ դա տեխնիկապես այդքան էլ հնարավոր չէ, քանի որ կիբերհանցագործները բազմաթիվ գործիքներ ունեն: Օրենքով ու տեխնիկական միջոցներով կանխելը քիչ հավանական եմ համարում»,- ասում է նա:

Պապյանի խոսքով՝ ամենաարդյունավետ միջոցը ծուղակում չհայտնվելու համար մեդիագրագետ լինելն է. «Պետք է աշխատանք տանել մարդկանց հետ, սովորեցնել՝ որն է կեղծ, որը՝ իրական: Մեդիագրագիտության մասին հաղորդում կա Հանրային հեռուստաընկերությամբ, ինչը շատ գովելի է: Պետք է այս գործին միանան լրատվամիջոցները և լրագրողները, որպեսզի որքան հնարավոր է, քաղաքացիներին օգնեն՝ գտնելու չմոլորվելու ճանապարհը: Ցավով եմ ասում, բայց տեղեկատվական տեխնոլոգիաների մասին հոդվածներ այդքան էլ շատ չես հանդիպի լրատվամիջոցներում»:

Մեդիափորձագետն ընդգծում է՝ քաղաքացին, երբ որևէ կասկածելի նմանատիպ դեպքերի է հանդիպում սոցցանցերում, պետք է դիմի ոստիկանություն:

Նկատառմանը, որ քաղաքացիները հաճախ անհարմար են զգում դրանց մասին հայտնել իրավապահներին, վերջինս ասում է. «Ամբողջ համացանցը նման կայքեր են: Եթե դու նույնիսկ չես մտնում, ինչ-որ գովազդի հղումով մտնելիս հայտնվում ես: Պետք է աչալուրջ լինել. հանցագործները հաշվարկ են անում, տեսնում՝ որտեղ են մարդիկ ավելի ակտիվ, այդ կայքերում էլ հայտնվում են նմանատիպ հայտարարությունները»:

Դիտարկմանը՝ խաբեության նման ձևը տարածված է արդեն մի քանի տարի, սակայն մարդիկ մինչև այժմ ծուղակի մեջ են հայտնվում, հարցին՝ կարո՞ղ ենք եզրակացնել, որ մեդիագրագիտությունը և տեղեկացվածության մակարադակն այս տարիներին չի ավելացել, զրուցակիցը նկատում է՝ ցավալի է, բայց դրա պատճառը նաև այն է, որ խնդիրը չի բարձրաձայնվում, զանգվածներին հասանելի չի դառնում:

«Ոստիկանությունն այս մասին իր կայքում է տեղեկացրել, բայց սահմանափակ թվով մարդիկ են նրանց էջին հետևում: Պետք է ԶԼՄ-ներն էլ միանան և տարածեն նմանատիպ նյութերը, որպեսզի ավելի շատ մարդ տեղեկացված լինի խնդրի մասին: Եվ ոչ միայն ԶԼՄ-ներում, նաև սոցցանցերում, ինչպես նաև, օրինակ, ավտոբուսների մեջ կամ փողոցի վահանակներին փակցվեն նման տեղեկատվություն պարունակող գրառումներ: Եթե մարդիկ մինչև հիմա խաբվում են, ուրեմն բավարար աշխատանք նրանց հետ չի տարվել»,- կարծում է Պապյանը:

Անյուտա Աթանեսյան

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
3825 դիտում

Անվճար Mastercard և 10% idcoin անկանխիկ գնումների համար․ IDBank

Որքանով է ավելացել Երևանի տրանսպորտից ստացված շահույթը նախորդ շաբաթվա համեմատ

Ոստիկանությունն ու քաղաքապետարանը գիշերային այց են կատարել Երևանի ակումբներ. ինչ է արձանագրվել (տեսանյութ)

Ռուսաստանի համար անընդունելի է ուկրաինական հակամարտությունը առաջնագծում «սառեցնելու» տարբերակը. Կրեմլ

Այց Վատիկանի թանգարան. ՀՀ վարչապետը նոր տեսանյութ է հրապարակել

Նորին սրբություն Ֆրանցիսկոս Պապն ու Նիկոլ Փաշինյանն առանձնազրույց են ունեցել (լուսանկարներ)

Երբ քննիչն ու օպեր-լիազորը տարբեր հիմնարկներից են, իրենց համագործակցությունը խիստ անարդյունավետ է. Իոաննիսյան

ՔՊ-ն արտահերթ ընտրությունների անցկացման ծրագրեր չունի. Կոնջորյան (տեսանյութ)

Պաշտոնյաները հավերժ չեն, և սա նորմալ պրոցես է. Խաչատրյան

ՆԳ նախարար Վահե Ղազարյանն իր հրաժարականի վերաբերյալ հանդես է եկել ուղերձով

Մենք կպայթեցնենք համացանցը. Ռոնալդուն ինտրիգային հայտարարություն է արել իր ալիքի նոր հյուրի մասին

Ալեն Սիմոնյանը պաշտոնական այցով Վիետնամում է

Երկրաշարժ Իրան-Ադրբեջան-Հայաստան սահմանային գոտում. ցնցումները զգացվել են ՀՀ տարածքում

Վրաստանի սրտում կրկին իրավիճակը լարվում է. Թբիլիսիում սկսվել է ընդդիմության 24-ժամյա հանրահավաքը

Սոնա Ղազարյանը մասնակցել է Գերմանիայի Բունդեսթագի Երիտասարդական տարածության Բեռլինի համաժողովին

Պաշտոնանկությունները վերաբերում են ՀՀ-ում դատաիրավական համակարգի առջև ծառացած խնդիրներին․ Կոնջորյան

Ներկայացրել եմ ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահի պաշտոնից ազատման դիմում. Բադասյան

Կա հարուցված վարույթ․ պատգամավորները՝ Աղազարյանի և Զեյնալյանի՝ մանդատները վայր դնելու լուրերի մասին. տեսանյութ

Թողնում եմ Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի պաշտոնը. Սանոսյան

Կոնգրեսական Ֆրենկ Փալոնին Բաքվում հետապնդել ու հալածել են. նա լքել է Ադրբեջանը

Լիբանանում կրակել են պարեկություն իրականացնող ՄԱԿ-ի խաղաղապահների վրա

Սերոբ Սարգսյանը նշանակվել է Աջափնյակ վարչական շրջանի ղեկավար

Եկել է պահը՝ հայտնելու ՔԿ նախագահի պաշտոնից հրաժարվելու իմ որոշման մասին․ Քյարամյան

Կարեն Գրիգորյանն ու Էլինա Դանիելյանը՝ Պորտուգալիայում անցկացված շախմատի միջազգային մրցաշարի հաղթողներ

Ներքին գործերի նախարար Վահե Ղազարյանն ազատման դիմում է գրել

Կարճատև աշխատանքային այցով կլինեմ Վատիկանում. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մանկապարտեզներ. Ավինյան

Հայաստանի ԶՈՒ-ն Հունաստանում մասնակցում է «Օլիմպիական համագործակցություն-24» զորավարժություններին

Աշակերտները դպրոցն ավարտելիս պետք է բավարար չափով անգլերեն իմանան. Ավինյան

Լեպսը հայտնել է՝ ծրագրում է ամուսնանալ 18-ամյա սիրեցյալի հետ

Վերին Լարսում կուտակումներ են. հերթում սպասում է շուրջ 670 հայկական բեռնատար

Մի շարք բարձրաստիճան պաշտոնյաների խնդրել եմ թողնել իրենց զբաղեցրած պաշտոնները. վարչապետ

ՔԿ-ից մեկնաբանել են Քյարամյանի՝ պաշտոնից ազատման դիմում գրելու մասին տեղեկությունը

Աջափնյակի նախկին ղեկավարը նշանակվել է ՀՀ ամենախոշոր պոլիկլինիկայի տնօրեն

Սպերցյանը պատմական նվաճման է հասել Հայաստանի հավաքականի կազմում

Հակակոռուպցիոն կոմիտեի նախագահ Սասուն Խաչատրյանը պաշտոնից ազատման դիմում է գրել

Ինչ իրավիճակ է ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում

Խոշոր և ողբերգական ավտովթար Շիրակի մարզում. կան տուժածներ և զոհ (լուսանկարներ)

Նիկոլ Փաշինյանն ու Աննա Հակոբյանը մեկնել են Վատիկան․ տեղի կունենա հանդիպում Հռոմի պապի հետ

«Գնում եմ առանց սկանդալի». Բարձրագույն դատական խորհրդի նախագահ Կարեն Անդրեասյանը հրաժարական է ներկայացրել