Մտածում էի՝ գնալու եմ, կշտամբեմ, ասեմ՝ այ աղջի ջան, ինչի՞ ես հեռու գնացել. մարտական ընկերը՝ Սուսաննա Գրիգորյանի մասին

Սեպտեմբերի 13-ին Ադրբեջանի սանձազերծած ագրեսիայի հետեւանքով զոհված 57-ամյա Սուսաննա (Մարգարյան) Գրիգորյանին հայկական գրեթե բոլոր կամավորական ջոկատներում ճանաչում էին: Կինը 1980-ականներից պայքարի մեջ էր եղել. միշտ ակտիվ ու անձնազոհաբար նվիրված հայրենիքին:

«Ազատամարտիկների դաշինքի» անդամ, կամավորական Աշոտ Սարգսյանը (-խմբ. հայտնի է «Մինամյոտ Աշոտ» անունով) «Հայկական ժամանակի» հետ զրույցում որոշ մանրամասներ է պատմել իր անփոխարինելի ընկերոջ ու զինակցի՝ Սուսաննայի մասին: Նրա խոսքով՝ մինչեւ 44-օրյա պատերազմը՝ Սուսաննային հեռակա կարգով է ճանաչել, սակայն շատ է լսած եղել նրա խիզախությունների մասին:

«44-օրյա պատերազմի ժամանակ էլ անմիջապես կողք կողքի չէինք կռվել, բայց հանդիպել էինք մի քանի անգամ, ու ինձ ապշեցրել էր, թե ինչպե՜ս է այդքան նուրբ ու կանացի էակը զենք վերցրել, եկել պատերազմ, եւ երեւում էր, որ դա ձեւական չէր»,- նկատում է Սարգսյանը:

44-օրյա պատերազմից հետո, երբ կարիք է առաջացել Սյունիքում դիրքերն ամրապնդելու, ջոկատ են կազմել, ասում է զրուցակիցը, բարձրացել են դիրքեր, իրենց հետ է եղել նաեւ Սուսաննան:

«Բավականին վտանգավոր տեղ էր, բաց տարածք էր, հարձակման դեպքում հնարավոր էր զոհվել: Այդ ժամանակ արդեն մոտիկից ճանաչեցի նրան, մտերմացանք: Ինձ խոստացավ, որ ինչ էլ լինի, միասին ենք պայքարելու, որին ես միանշանակ համաձայն էի: Անկեղծ ասած՝ ես այնքան էլ կողմ չեմ, որ կինը պատերազմ է գնում ու միշտ անհանգիստ էի, մտածեցի՝ իր համար ավելի անվտանգ կլինի, որ կողքիս պահեմ: Դրանից հետո միշտ միասին էինք գնում, գործողությունների մասնակցում, վերապատրաստվում եւ այլն: Աշխատում էի ծաղկի պես պահել նրան, թույլ չէի տալիս, որ հերթապահությունների մնա, ասում էի՝ Սուսո ջան, դու ներսում արդեն մեծ գործ ես անում: Ըմբոստանում էր, բողոքում, բայց համաձայնում էր»,-հիշում է զինակից ընկերը:

Կամավորականի խոսքով՝ Սուսաննա Գրիգորյանն իր փոքր մարմնում այնքան մեծ կամք ու ուժ ուներ, որ երբեմն նույնիսկ ապշեցնում էր: Անչափ պատրաստակամ ու անտրտունջ էր. «10 հոգու դեր կարող էր տանել, այդքան ժրաջան էր, 20 տարեկան աղջկա եռանդ ուներ, չէր հոգնում, բայց, չնայած ըմբոստ ու բռնկուն բնավորությանը, անչափ բարի էր ու կարեկցող: Ներում էր բոլորին ու ամեն ինչ»:

Աշոտ Սարգսյանը հիշում է՝ Ջերմուկի դեպքերի ժամանակ չարաբաստիկ պատահականությամբ այնպես է ստացվել, որ Սուսաննան իր կողքից հեռացել է: Դիրքեր են բարձրացել երկու խմբով, Սարգսյանը ստիպված է եղել հետ մնացող խմբի հետ բարձրանալ, որպեսզի կարողանա բարեհաջող տեղ հասցնել բոլորին: «Գալիս էինք, դեռ եղելությունը չգիտեի ու ճանապարհին անընդհատ մտածում էի, որ գնալու եմ, Սուսաննային կշտամբեմ, ասեմ՝ այ աղջի ջան, ինչի՞ ես հեռու գնացել: Բարձրացանք, պարզվեց՝ արդեն դեպքը տեղի է ունեցել, ես ուշացել էի...»,- սրտի ցավով հիշում է նա: Վերջինիս խոսքով՝ տվյալ դիրքից 8 հոգի զոհվել է, 10-ից ավելի անձինք՝ վիրավորվել անօդաչու թռչող սարքի հարվածից:

Սարգսյանը նշում է, որ Սուսաննան որոշել էր դպրոց բացել ու երեխաներին ռազմահայրենասիրական դասեր տալ, սովորեցնել զենքի հետ վարվեցողություն, առաջին օգնություն եւ այլն: «Այս վերջին դեպքերից մի երկու օր առաջ զանգեց, ասաց, որ որոշել է երկու ավտոբուսով երեխաներին տանել «Եռաբլուր», ինձ էլ խնդրել էր՝ գնայի, ելույթ ունենայի: Ուզում էր, որ փոքրուց հայրենասիրական ոգով մեծանա մեր մատաղ սերունդը: Միանշանակ գնալու էի: Խնդրել էր նաեւ, որ հետագայում մարզեմ երեխաներին: Հիմա մենք՝ երեք ընկերով, որոշել ենք Սուսաննայի անունով դպրոց բացել եւ իր երազանքն իրագործել»,- վստահեցնում է նա:

Տպել
8945 դիտում

Հայտնի է «Երևանի մարաթոն» ամենամյա վազքի մրցման անցկացման ժամկետը

Համեղ ու առողջ․ «Բիգ Լայֆ» ընկերության «Նարինե» արտադրանքն ու սպասվող նոր պրոդուկտը

Հայոց ցեղասպանության ժխտման և անպատժելիության մթնոլորտը հանգեցրել են աշխարհում նոր ոճրագործությունների. Շվեդիայի դեսպան

ՄՔԴ դատախազ Օկամպոն ելույթ է ունեցել Ֆրանկֆուրտի Սուրբ Պողոս եկեղեցում Ցեղասպանությանը նվիրված երեկոյին

Քննարկվել է ՀՀ-Չեխիա ռազմատեխնիկական համագործակցությունը, պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել

2-6 ժամ լույս չի լինի Երևանի և 8 մարզի բազմաթիվ հասցեներում

Մենք սգում ենք նրանց համար, ովքեր սպանվեցին Հայոց ցեղասպանության ժամանակ․ Սամանթա Փաուեր

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար

Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի

«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է

Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ

Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ

Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ

Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին

Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան

Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով

ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին

Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ

Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել

Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս

Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել

Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան

Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին

Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին

Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին

Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ

Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ

Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել

Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել

Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան

Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են

Թուրքիան դեռ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, և դա խայտառակություն է, բայց մենք հիշում ենք և չենք ների․ Ջամբասկի