Քաղաքական առաջնորդ Գարեգին Բ-ն պետք է հեռանա, նա նախկին քրեաօլիգարխիկ իշխանության շարունակությունն է. Էդգար Առաքելյան

14/06/2024 schedule22:00

Քաղաքագետ Էդգար Առաքելյանը կարծում է, որ կաթողիկոսի օրհնությամբ Հայաստանի պետականության կործանման դեմ Վազգեն (Բագրատ) Գալստանյանի առաջնորդած շարժումը, որն արդեն ընդունում է սեփական ձախողումը, ավելի սրեց առանց այդ էլ ոչ դրական դինամիկայի տակ գտնվող եկեղեցի-պետություն փոխհարաբերությունները։

Նա հիշեցնում է, որ 2018 թվականին՝ հեղափոխությունից հետո, կաթողիկոսին հեռացնելու շարժմանը իշխանությունը չաջակցեց՝ հնարավորություն տալով հոգևոր դասին վերադառնալ իր իսկական առաքելությանն ու մնալ հոգևոր ծառայության շրջանակներում, սակայն այժմ հանրությունը խիստ պահանջ է դրել, որ եկեղեցու քաղաքական առաջնորդ Գարեգին Երկրորդը պետք է հեռանա։

«Գարեգին Երկրորդը փաստացի նախկին քրեաօլիգարխիկ իշխանության շարունակությունն է։ Սա է պատճառը, որ 20 տարվա ընթացքում երկրում կատարվող ապօրինություններին եկեղեցուց որևէ արձագանք չի եղել, իսկ 2020 թվականից հետո հոգևոր դասը ավելի հաճախ ներգրավվել է իշխանությունների դեմ իրականացվող հավաքներին և Կառավարությանը հարվածող հայտարարություններին»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է նա։

Ամփոփելով Գալստանյանի ղեկավարած շարժման ընթացքը՝ քաղաքագետն ասում է՝ կարելի է արձանագրել, որ այս ամենի արդյունքում եկեղեցու հետ կապված ապացուցվեց երկու հիմնական փաստ․ «Նախ այն, որ կառույցը ենթակա է սոցիալական բարեփոխումների, սա այլևս հանրային պահանջ է։ Երկրորդը՝ կաթողիկոսի և եկեղեցու հոգևոր դասի հեղինակությունը բացակայում է հասարակության շրջանում։ Դրա վառ ապացույցը մայիս ամսին կաթողիկոսի հետ Սարդարապատում տեղի ունեցած դեպքն էր, որը մարդիկ ողջույնով ընդունեցին և քննադատելու փոխարեն ճիշտ համարեցին»։

Առաքելյանը նկատում է, որ պատմության մեջ եղել են դեպքեր, երբ եկեղեցին գործել է պետության դեմ, և այդ ժամանակահատվածում հայ ժողովուրդը կորցրել է իր պետականությունը: Այժմ պետք է վերջ դրվի հարյուրամյակներով շարունակվող եկեղեցի-պետություն հակամարտությանը։ Վերջինս դրա համար ճիշտ քայլ է համարում այն, որ պետությունը  համապատասխան օրենսդրական մակարդակում արգելի հոգևոր դասին միջամտել երկրի գործերին՝ միաժամանակ պարզելով, թե հատկապես որ երկրին են ակտիվ ծառայում հայ հոգևորականների որոշ մասը։

Հարցադրմանը՝ արդյոք շարժման ձախողումից և տեղի ունեցած իրադարձություններից հետո կաթողիկոսը անձամբ կարո՞ղ է որոշում կայացնել հեռանալու վերաբերյալ, զրուցակիցն ասում է․ «Ամեն դեպքում այն, որ նա հասարակության շրջանում վստահություն ու հեղինակություն այլևս չի վայելում՝ որպես հոգևոր առաջնորդ, պետք է նրա մոտ հետևությունների տեղիք տա, որ պետք է հեռանա, բայց չեմ կարծում, որ կգնա իր կամքով։ Եկեղեցու բարեփոխումները կարող են լինել անհատական, պետական ու քաղաքացիական մակարդակում։ Կարևոր է, որ հետագա գործընթացների միջոցով ժողովուրդը տեղյակ լինի, թե ինչպես է ընտրվում իր հոգևոր առաջնորդը, քանի որ 1999 թվականին այդպես էլ անհասկանալի մնաց Գարեգին Երկրորդի ընտրությունը։ Ինչպես պետությունը, այնպես էլ եկեղեցին ստեղծել է ժողովուրդը, և նա է դրա տերը, ոչ մի անհատի սեփականություն չէ այն»։

Մերի Խաչատրյան

Տպել
2946 դիտում

Հետևանքներ կլինեն․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Արգիշտի Քյարամյանի և Աղազարյանի միջև տեղի ունեցած միջադեպի մասին

Լեռային Ղարաբաղի տարածքում ադրբեջանցի զինծառայող է մահացել

Կինը փայտով հարվածել է ամուսնուն, վերջինիս կողոսկրերը կոտրվել են. դատախազը գործն ուղարկել է դատարան

Այս գործընթացը Ադրբեջանում հանրային առումով շատ ավելի ոչ միանշանակ է անցնում, քան ՀՀ-ում. Գաբրիելյան

Պուտինը ժամանել է Կազան՝ մասնակցելու ԲՐԻԿՍ-ի գագաթնաժողովին

Թուրքիայից առաջարկ չի եղել միջնորդ լինել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև․ Սիմոնյան

Ո՞րն է ռիսկը, եթե Ադրբեջանը չվավերացնի կանոնակարգը․ Ռուբեն Ռուբինյանը մանրամասնում է

ՀՀ պետականության անկյունաքար ենք դնելու, սա զոհողությունների և հաղթանակի ճանապարհ է․ Հակոբ Արշակյան

Ինձ հետաքրքրում է Ադրբեջանում մեր 23 անձանց գտնվելը․ Սիմոնյանը՝ COP29-ին մասնակցելու մասին

Դուք 8 բ-ն ե՞ք, թե՞ խորհրդարանական խմբակցություն. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

Ընդդիմությունը ուզում է շարժվել այլ պետության օրակարգով․ Սիմոնյան

Բաքվի հետ համաձայնություն կա՝ սահմանազատվող հատվածների վերաբերյալ չխոսել, եթե դեռ չենք պայմանավորվել․ Գրիգորյան

Ընդդիմադիր խմբակցությունները չեն մասնակցի ԱԺ-ում սահմանազատման հանձնաժողովների կանոնակարգի քննարկմանը և քվեարկությանը

Քվեարկել եք, որ ԼՂ-ն Ադրբեջանի մաս է, բայց ասում եք՝ կոնտեքստը ուրիշ է եղել, ֆանտաստիկ է. Ալեքսանյանը՝ ընդդիմությանը

Արթիկում 2024-ին մեկնարկել է սուբվենցիոն 5 ծրագիր՝ 1 մլրդ 19 մլն 468 հազար դրամ արժողությամբ. մանրամասներ

Եթե այնպես է ստացվում, որ Ադրբեջանը չի վավերացնում Կանոնակարգը, մեր արած գործընթացը իրավական ուժ չի ստանում․ Սիմոնյան

Բաքուն հեղեղվել է. հորդառատ անձրևներից հետո քաղաքի ճանապարհները կոլապսի մեջ են (տեսանյութ)

Ի՞նչ էիք անում դուք, որ ԼՂ-ն չէիք ճանաչում որպես անկախ և թողնում էիք Արցախը Ադրբեջանի կազմում. Սիմոնյանը՝ Մանուկյանին

Արթուր Բաղդասարյանը և նրա ընտանիքի անդամները հրավիրվել են Գլխավոր դատախազություն

28-ամյա երիտասարդը հարբած վիճակում քարով հարվածել է պարեկային ավտոմեքենային, կոտրել ապակին ու փախել (լուսանկարներ)

Երևանում ավտոբուսների համար առանձնացված գծերի թիվն ավելանում է (տեսանյութ)

Հայաստան է ժամանում աշխարհահռչակ դաշնակահար Ալեքսեյ Լյուբիմովը

Մահացել է խավարի կազմակերպության ղեկավարը. Ֆիդանը՝ Գյուլենի մահվան մասին

Սևանի և Գավառի տարածաշրջաններում ձյուն է տեղում

Երևանի Աջափնյակ վարչական շրջանի մի մասում 24 ժամ ջուր չի լինելու

Ազգային ժողովը մեկնարկող քառօրյայում կքննարկի սահմանազատման հանձնաժողովների կանոնակարգը վավերացնելու մասին օրենքը

Արմավիրում տանտերերը, հարսանիքից վերադառնալով, տունը հայտնաբերել են թալանված

Ընկերոջից և համախոհից մինչև ոխերիմ թշնամի. ով էր ԱՄՆ-ում մահացած Գյուլենը և ինչու էր Էրդողանն ատում նրան

Արարատի մարզում բախվել են «Lexus»-ն ու «Opel Zafira»-ն․ կան տուժածներ

Գեղարքունիքի մարզի 7 գյուղում 12 ժամ ջուր չի լինի

Նախկինում զավթած տարածքներ են եղել. Երևանում նոր պուրակ է հիմնվել (տեսանյութ)

«Մեղրու սար»-ում առկա է մերկասառույց, Ջերմուկ, Գավառ քաղաքներում շարունակում է ձյուն տեղալ

Լևոն Ջուլֆալակյանը ՌԴ քաղաքացիություն է ստացել

Մ23 ԱԱ. Շանթ Խաչատրյանն ու Հայկ Խլոյանը եզրափակչում են

Եվրախորհրդարանում ի թիվս այլ հարցերի, կքննարկվեն նաև Հայաստան-Ադրբեջան հարաբերությունները

Լիբանանը մոտ 30 հրթիռ է արձակել հյուսիսային Իսրայելի ուղղությամբ. որոշ վայրերում հրդեհներ են բռնկվել

Բեռնաթափման ժամանակ «Կամազ»-ը փոսն է ընկել

Ի դեմս Ռուսաստանի հիբրիդային մարտավարության՝ Մոլդովան ցույց է տալիս, որ ցանկանում է եվրոպական ապագա. Ֆոն դեր Լայեն

Սա Ալիևին տրված կոնկրետ վերջնաժամկետ է, ենթատեքստում՝ զգուշացում. Բայդենի՝ Ալիևին հղած նամակի մեսիջները

Ազգային ժողովում «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության նիստ է տեղի է ունեցել. ինչ է քննարկվել