Վագրը էլի ցատկում է. Երեւակայական նվաճումներ

Այս տարվա նոյեմբերին մեր տնտեսությունը վագրային թռիչքների դրսեւորումներ է ցուցադրել: Ընդ որում, այդ վագրային թռիչքը այնքան կտրուկ է, այնքան հանպատրաստից, որ կարելի է ասել՝ դա վիրտուալ, նկարած թռիչք է:

Անցած տարվա վերջին օրերին ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայությունը հրապարակեց 2016 թվականի առաջին 11 ամիսներին արձանագրված սոցիալ տնտեսական ցուցանիշները, ու դրանց մեջ շատ հետաքրքիր «թռիչքներ» կան: Կարելի է ասել` մտքի թռիչքներ: Ուսումնասիրենք մասնավորապես առեւտրի ծավալները: Ամբողջ անցած տարվա ընթացքում առեւտրի ծավալները, ըստ ամիսների, նախորդ տարվա նույն ամիսների համեմատ, ցուցադրում էին որոշակի շեղումներ: Օրինակ, 2016 թվականի հունվարին 2015-ի հունվարի համեմատ առեւտրի ծավալները նվազել էին 2.5 տոկոսով: Իսկ օրինակ մայիսին, նախորդ տարվա նույն ամսվա համեմատ, աճել էին 1.3 տոկոսով (տես գծապատկեր 1):

Ու այսպես, որոշակի տատանումներով ծավալների փոփոխությունը գալիս է մինչեւ նոյեմբեր: Եվ հանկարծ նոյեմբերին առեւտուրը աննախադեպ աշխուժություն է դրսեւորում, կարծես դոպինգ է ստանում: 2016-ի նոյեմբերին 2015-ի նոյեմբերի համեմատ առեւտրի ծավալը աճում է միանգամից 3.8 տոկոսով: Էդ ի՞նչ պատահեց: Մարդիկ միանգամից որոշեցին գրոհե՞լ խանութները: Իսկ պատահեց հետեւյալը:

Խնդիրն այն է, որ առեւտրի ծավալների աճը ապահովվել է ոչ թե մանրածախի, այլ մեծածախի շնորհիվ: Մանրածախ առեւտուրը շարունակում է նվազել, ինչը բնակչության գնողունակության շարունակվող անկման հետեւանքն է: Իսկ ահա մեծածախ առեւտուրը գրեթե երկնիշ աճ է գրանցել` 8.8 տոկոս: Ի՞նչ կա այս թվերի տակ: Այլ հավասար պայմաններում մեծածախ առեւտրի նման կտրուկ աճ չի կարող լինել, երբ մանրածախ առեւտուրը գնալով նվազում է: Ոչ մի մեծածախ գնորդ կտրուկ չի ավելացնի գնման ծավալները, իմանալով, որ մանրածախ առեւտուրը նվազում է: Դա ուղղակի տրամաբանական չէ: Իսկ մեծածախ առեւտրի ոլորտում գործում են հիմնականում խոշոր ներկրողներն ու արտադրողները: Ամենահավանականն այն է, որ ՊԵԿ-ը համաձայնության է եկել խոշոր գործարարների հետ, եւ այս ընթացքում նրանք պարզապես փաստաթղթերով ավելի մեծ առեւտուր են «ցույց տվել» եւ բնականաբար ավելի մեծ հարկեր վճարել: Առաջին հայացքից կարող է թվալ, թե սա մեծածախ ոլորտում գործող խոշոր տնտեսվարողների բիզնեսի ստվերային մասի կրճատում է: Իրականում, փորձը ցույց է տալիս, որ նման պայմանավորվածությունները երկար կյանք չեն ունենում, եւ ժամանակի ընթացքում ամեն ինչ ընկնում է իր տեղը: Օրինակ, եթե նայենք առաջին գծապատկերին, 2016 թվականի ընթացքում էլի են արձանագրվել առեւտրի ծավալների աճեր, մասնավորապես ապրիլ-մայիսին: Այսինքն, երբ մարտ ամսին ՊԵԿ նախագահի պաշտոնում նշանակվեց Հովհաննես Հովսեփյանը, դրանից մեկ ամիս անց կրկին արձանագրվեց առեւտրի ծավալների աճ: Ընդ որում, այդ աճերը նույնպես գրանցվել են բացառապես մեծածախի հաշվին: ՊԵԿ նախագահի պաշտոնում Վարդան Հարությունյանին նշանակելուց նույնքան ժամանակ անց կրկին արձանագրվում են աճեր: Ճիշտ է, ավելի տպավորիչ, բայց այդ աճերի «բովանդակությունը» նույնն է:  

Համանման պատկեր կարելի է նկատել նաեւ ներմուծման ոլորտում: 2016 թվականի նոյեմբերին նախորդ տարվա նոյեմբերի համեմատ ներմուծման ծավալները միանգամից աճել են մոտ 24 տոկոսով: Շատ տպավորիչ ցուցանիշ, մանավանդ եթե հաշվի ենք առնում, որ դրան նախորդած ամիսներին ներմուծման ծավալները ավելի հաճախ տպավորում էին երկնիշ նվազումներով (տես գծապատկեր 2):

Այստե՞ղ ինչ է պատահեց: Ախր տարվա առաջին 10 ամիսների կտրվածքով ներմուծումը նվազում էր ու հանկարծ մի ամսվա ընթացքում 24 տոկոս ա՞ճ: Այստեղ նույնպես, ամենայն հավանականությամբ, գործ ունենք ոչ պաշտոնական պայմանավորվածությունների հետ: Ներկրման ոլորտը նույնպես խիստ կենտրոնացած է եւ կարելի է պնդել, որ այս դեպքում եւս խոշոր ներմուծողները մեծ թվեր են ցույց տվել: Ներմուծումն ու մեծածախ առեւտուրն էլ, ի դեպ, սերտ փոխկապակցված են:

Մի խոսքով, վագրային թռիչքներ իրականում չկան: Կան միայն ոչ պաշտոնական պայմանավորվածությունների արդյունքում նկարված ցուցանիշներ: Իսկ նման պայմանավորվածության հմայքն այն է, որ ժամանակի ընթացքում ամեն ինչ վերադառնում է ի շրջանս յուր:

Տպել
6182 դիտում

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ

Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների

Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին