Երևան
12 °C
Անցյալ շաբաթ Մոսկվայում Սերժ Սարգսյան-Վլադիմիր Պուտին հանդիպման արդյունքում ՌԴ նախագահը հայտարարեց, որ Հայաստանի հետ կարող են առեւտուր անել ազգային արժույթներով: Հարցը, որ հայկական կողմը մի քանի տարի է՝ տարբեր մակարդակների հանդիպումների ժամանակ բարձրացնում է, առաջին հայացքից կարծես լուծվում է: Արդյո՞ք կկարողանա Հայաստանը ՌԴ-ից ներկրվող գազի եւ նավթամթերքների դիմաց վճարել ռուբլով:
Հայաստանը ռուբլով առեւտրի եւ փոխհաշվարկների իրականացման անհրաժեշտության հարցը պաշտոնական մակարդակով բարձրացրեց երկու տարի առաջ: Այս մասին առաջին անգամ խոսեց Հայաստանի դեռ այն ժամանակվա վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը Բելառուսում ԵԱՏՄ անդամ երկրների կառավարությունների ղեկավարների հետ հանդիպմանը: Հայկական կողմն առաջարկում էր փոխհաշվարկներն իրականացնել ռուբլով գոնե ստրատեգիական նշանակության ապրանքների, օրինակ՝ նավթի, գազի եւ ցորենի առքուվաճառքի գծով: Իհարկե, ԵԱՏՄ երկրները դեռ հեռու են ազգային արժույթներով կամ ռուբլով ողջ ներքին արեւտուրն իրականացնելուց: Միեւնույն ժամանակ Ռուսաստանը, լինելով Եվրասիական միության հիմնական տնտեսական դրայվերը, այս հարցում կարծես սկսել է թեստային անհատական մոտեցում ցուցաբերել: Հայաստանի հետ ռուբլով առեւտրի իրականացման հնարավորության մասին հայտարարությունը հենց այդ ժանրից է:
Պարզվում է, սակայն, որ մեծ ակնկալիքներ ունենալ դեռ պետք չէ, օրինակ՝ «Գազպրոմը» դժվար թե համաձայնի, որ Հայաստան ներկրվող գազի գինը ֆիքսվի ռուբլով եւ վճարվի ռուբլով: «Միեւնույն է, փոխհաշվարկներ իրականացնելիս կողմերը հետհայացք են գցելու դոլարին: Այսինքն՝ հայտարարվում է, որ անցնում են ռուբլով առեւտրին, սակայն իրականում գինը ֆիքսվելու է դոլարով եւ դոլարի փոխարժեքին համահունչ ռուբլով վճարումներ են կատարվելու: Կամ էլ գինը ֆիքսվելու է էլի դոլարով, եւ երեք ամիսը մեկ կողմերը այն վերանայելու են կախված ռուբլու նկատմամբ դոլարի տատանումներից», - մեզ հետ զրույցում այս մասին հայտարարեց հայտնի ռուսաստանցի տնտեսագետ, տնտեսագիտության դոկտոր, Գլոբալիզացիայի խնդիրների ինստիտուտի տնօրեն Միխայիլ Դելյագինը՝ հավելելով, որ «Գազպրոմը» այժմ կհամաձայնի փոխվճարումների իրականացման այս տարբերակին:
Հայաստանը տարեկան շուրջ 300 մլն դոլարի գազ է ներմուծում Ռուսաստանից: Տնտեսական ռեցեսիայի մեջ գտնվող Ռուսաստանը, որի ազգային արժույթը երկու անգամ արժեզրկվեց էներգակիրների գների կտրուկ անկման հետեւանքով, արտարժույթի, հատկապես դոլարի մեծ կարիք ունի: Մյուս կողմից թեպետ այս պահին ռուսական ռուբլու փոխարժեքը հարաբերականորեն կայուն է, երբեմն ամրապնդվում է նույն դոլարի նկատմամբ, սակայն այն մնում է շատ զգայուն էներգակիրների միջազգային շուկայում կտրուկ տատատանումների նկատմամբ: Ուստի, փորձագետները եզրակացնում են, որ ՌԴ տնտեսությունն այս պահին դեռ պատրաստ չէ Հայաստանի հետ գոնե միայն նավթի ու գազի առեւտրի մասով ամբողջությամբ մտնել «ռուբլու զոնա»:
Այս ծրագրի իրականացման ամենամեծ դիմադրողը, ինչպես նշում է Դելյագինը, կլինի Ռուսաստանի «ամենաժլատ կոպորացիաներից» մեկը՝ «Գազպրոմը»: Ըստ տնտեսագետի, խնդիրն այն է, որ Ռուսաստանում որոշ հարցերում «Գազպրոմն» ավելի մեծ ազդեցություն ունի, քան նույն ՌԴ արտաքին գործերի նախարարությունը:
«Այստեղ ընդգծվում է Գազպրոմի եսասիրությունը: Նրա համար շահեկան է, որ Հայաստան եւ այլ երկրներ ներմուծվող ռուսական գազի գինը ֆիքսվի դոլարով, իսկ վճարումները թեկուզ կատարվեն ռուբլով: Սակայն, եթե ընդունվի իսկապես քաղաքական որոշում, ապա այդ թվում գազի գները կարող են ֆիքսվել ռուբլով: Իհարկե, սա չի նշանակում, որ Հայաստանի համար կսահմանվեն գազի սպառման ՌԴ ներքին գներ, քանի որ կան առաքման, Հայաստանի ներսում գազի բաշխման եւ Վրաստանի տարածքով տարանցման խնդիրներ: Գումարած ՀՀ-ում գանձվող հարկերը: Երբ մենք Բելառուսին փորձեցինք այս հարցում ընդառաջել, լուրջ խնդիրների բախվեցինք, սկանդալը դեռ շարունակվում է », - նշեց մեր զրուցակիցը՝ հավելելով, որ հայ-ռուսական առեւտրատնտեսական հարաբերությունների գլխավոր խնդիրը ոչ թե ռուբլով փոխհաշվարկի, այլ երկաթուղային հաղորդակցության բացակայությունն է:
«Այս հարցը, որքան ես հասկացա, Սարգսյանի Մոսկվա կատարած այցի ժամանակ չբարձրացվեց, կամ գոնե դրա վերաբերյալ հստակ շեշտադրումներ չեղան, ինչը տխրեցնում է: Ժամանակին «Ռուսական երկաթուղիներ» պետական կորպորացիայի նախագահ Վլադիմիր Յակունինը ցանկանում էր այս հարցը լուծել եւ վերագործարկել երկաթուղու աբխազական հատվածը: Սակայն «Ռուսական երկաթուղիների» նոր ղեկավարության համար այս հարցը կարծես առաջնային չէ, նրանք զբաղված են ներքին խնդիրների կարգավորմամբ», - ասաց Գլոբալիզացիայի խնդիրների ինստիտուտի տնօրենը՝ հավելելով, որ եկաթուղու բացակայությունը Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի քաղաքականության ամենամեծ խնդիրներից է:
Ռուսաստանցի փորձագետը նշեց, որ ՌԴ-ի հետ առեւտրում, հատկապես նավթի եւ գազի առքուվաճառքի հարցում ամբողջությամբ ռուբլուն անցելու ջատագաովը պետք է լինի Հայաստանը: «Այս հարցը պետք է ակտիվորեն բարձրացնեն ՀՀ իշխանությունները: Մենք սա սեփական նախաձեռնությամբ դժվար անենք, քանի որ եթե տեսնում ենք, որ ամեն ինչ հենց այնպես էլ աշխատում է եւ ընթանում առաջ, ապա ինչու վճարման սխեման փոխել: Ուստի, հայկական կողմը պետք է ասի իր ռուսաստանցի գործընկերներին, որ եկեք մեխազնիմ մշակենք եւ գազի գինը տարանջատենք միգազգային դոլարային գնից ու անցնենք ամբողջությամբ ռուբլով վճարումների: Սա է ճանապարհը», -եզրափակեց մեր զրուցակիցը:
Երևան մոլում բացվել է Ամիօ բանկի ժամանակավոր տաղավարը
Սաուդյան Արաբիան շահագրգռված է Հայաստանի հետ բարեկամական կապերի ամրապնդմամբ. արքայազնը՝ ՀՀ նախագահին
Իսրայելի պաշտպանության նախարարը պաշտոնանկ է արվել․ նոր նախարարի անունը հայտնի է
«Մերսեդես»-ը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց և հայտնվել դաշտում․ կա վիրավոր
Ադրբեջանի դեսպանը հանցագործություն է կատարել Տիգրան Բալայանի նկատմամբ, սա ծրագրված սադրանք է. Խալաթյան
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության նիստ. ինչ որոշում է կայացվել
Անվավեր են ճանաչվել որոշ շրջանների ընտրական արդյունքները. Վրաստանում ընդդիմությունը շարունակում է պայքարը
Քարաձորում մեծ քանակությամբ անասնակեր է այրվել
Ես ինձ շատ վստահ եմ զգում. որ ընտրատեղամասում է քվեարկել Դոնալդ Թրամփը
Անշարժ գույքեր և եկամուտներ. ինչ է հայտարարագրել արդարադատության նորանշանակ նախարար Սրբուհի Գալյանը
Մեքենան վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին. տղամարդը տեղում մահացել է
2025-ին Երևանը պլանավորում է մոտավորապես 90 մլրդ 234 մլն դրամ եկամուտ ապահովել. Տիգրան Ավինյան
Ռուսաստանը եղել և մնում է Հայաստանի ու հայ ժողովրդի բարեկամը. Գուրգեն Արսենյան
Քաղաքացին կալանավորվել է՝ շուրջ 850 գրամ «Մարիխուանա» և այլ թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության մեղադրանքով
Երևանում ապօրինի ձեռնարկատիրական գործունեության ցանկացած փորձ կասեցվելու է. 4 խաղային ապարատ է առգրավվել
Ինչ հագուստով է Աննա Հակոբյանը ներկայացել միջազգային համաժողովին (լուսանկարներ)
Տնային կենդանի պահողը պիտի չիպավորի նրան. ինչու են շները հայտնվում փողոցում և դառնում թափառող
Ինչ իրավիճակ է Լարսի ճանապարհին
Ucom-ը Ինտերնետ կառավարման հայաստանյան 9-րդ համաժողովի պլատինե գործընկերն է
Բախվել են «Օպել»-ն ու բեռնատարը. 6 տուժած է հոսպիտալացվել
Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենը, Պուտինը, Բայդենն ու Մակրոնը չեն մասնակցի Բաքվի COP29-ին. Euronews
ԱՄՆ-ում ընթանում են 60-րդ նախագահական ընտրությունները. ինչպիսի մասնակցություն է ակնկալվում
Ինչո՞ւ ենք տապալում որպես մեծահասակ մեզ վիճակված առաքելությունը՝ պաշտպանել գոնե երեխաներին. Աննա Հակոբյան
Յունիբանկն առաջարկում է բիզնեսի պարզեցված վարկավորում՝ առանց ձեռնարկությունների ֆինանսական վերլուծության
Հայկական կողմը ստացել է խաղաղության պայմանագրի վերաբերյալ Ադրբեջանի պատասխան առաջարկները. ԱԳՆ
Վերին Լարս տանող ճանապարհին մերկասառույց է, ձյուն է տեղում (տեսանյութ)
Ռուսաստանը չի դրդում Երևանին և Բաքվին հապճեպ հաշտության պայմանագիր կնքել, դա լավ բանի չի հանգեցնի. Լավրով
Ադրբեջանում պահվող հայ գերիների ազատ արձակումը մեծապես կօգնի Երևանի և Բաքվի հաշտեցմանը․ ՌԴ-ում ՀՀ դեսպան
Նախաքննությամբ ձեռնարկված միջոցառումների արդյունքում 900 միլիոն դրամ է վերադարձվել պետությանը
Թուրքիայի նավթավերամշակման գործարանում պայթյուն է տեղի ունեցել
Ուզում ենք դատական համակարգ, որն ի վիճակի լինի ներդնել ստանդարտ, այդ թվում՝ արդարադատության. վարչապետ
ԵՄ-ն Հայաստանին 270 մլն եվրո կտրամադրի. քննարկվել են եվրոպական կառույցների հետ իրականացվող ծրագրերը
Հանգստի կենտրոնում ծեծկռտուքի, 3 անձի դանակահարության վարույթով կին մեղադրյալների մասով նյութերը դատարանում են
«Քաղաքացիական պայմանագիր»-ը Գյումրու ավագանու արտահերթ նիստ է նախաձեռնել. օրակարգում քաղաքապետի ընտրությունն է
Դոլարը թանկացել է, եվրոն՝ էժանացել. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան նոյեմբերի 5-ին
Պռոշյան փողոցում հանդիպակաց գոտով երթևեկող վարորդը տուգանվել է, հանվել է տուգանային 3 միավոր. ով է եղել ղեկին
ՆԳ նախարարությունը ներկայացրել է՝ ինչպես կարող են ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները Հայաստանի քաղաքացիություն ստանալ
Ամուլսարի հանքի մեկնարկի համար պետք է 250 մլն դոլար, 100 մլն դոլարը գտել են. նախարար
Փաշինյանը և Ալիևը Կազանում կառուցողական քննարկում են ունեցել. Պուտին
Արմեն Գրիգորյանն իրանական վերլուծական կենտրոնների փորձագետներին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը
