Մասնավորն աշխատավարձ չի բարձրացնի՝ոլորտում մենաշնորհ է. պատգամավորը՝ Սերժ Սարգսյանին.Վիդեո

Սերժ Սարգսյանը «Արմենիա» TV-ին տված հարցազրույցում հայտարարեց, թե երկրում «շոշափելի գնաճ չկա» եւ «դրույքաչափը չի բարձրանալու, բայց աշխատավարձերի բարձրացում են լինելու»: Նա նաեւ ասաց, որ աշխատավարձերի բարձրացումն առաջանցիկ է գնաճի համեմատ: Այս հայտարարությունների շուրջ «Հայկական ժամանակ»-ի հարցերին պատասխանեց ԱԺ «Ծառուկյան» խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Սերգեյ Բագրատյանը:

- Պարոն Բագրատյան, Սերժ Սարգսյանը նշում է, որ շոշափելի գնաճ չունենք: Սրան զուգահեռ տնտեսագետները բարձրաձայնում են երկու ամիս առաջ սկսված եւ կանգ չառնող գնաճի մասին, իսկ բնակիչներն էլ նշում են, որ այլեւս չեն կարողանում դիմակայել գնաճին: Հիմա մեր երկրում գնաճը վերահսկելի՞ է, թե՞ ոչ:

- Ակնհայտ է, որ առաջին ապրանքների գնաճ ունենք: Պարզ քաղաքացու գրպանին զգացվում է եւ բոլորս էլ տեսնում ենք գնաճը: Կարագն է թանկացել, միսն է թանակացել, սպասվում է գազի, վառելիքի թանկացում, եւ բոլորն էլ հունվարի մեկից հետո կրկին թանականալու են: Մի գուցե պլաստմասե ապրանքների գինը շատ չի բարձրացել, բայց դա շատ քիչ է առնչվում մեր ամենօրյա ռեժիմին, քան առաջին անհրաժեշտության ապրանքները, որոնք թանկանում են:

- Գնաճը շարունակական կլինի՞:

- Հունվարի մեկից բենզինի ակցիզային հարկն է բարձրանալու՝ կապված ԵԱՏՄ-ի հետ ունեցած մեր պայմանագրի: Սեղմած գազն է թանկանալու՝ երեք անգամ ակցիզային հարկը բարձրանալու է: Եթե սեղմած գազի գինը բարձրանում է, տրանսպորտը ինչպե՞ս կարող է չթանկացնա: Պարզ տրամաբանությունը ցույց կտա, որ տրանսպորտը նույնպես պետք է թանկանա: Տրանսպորտը, եթե թանկանում է ապրանքների տեղափոխությունը եւս պետք է թանկանա: Տրանսպորտի ծախսը նստելու է ապրանքի գնի վրա: Համընդհանուր շղթայական թանկացման խնդիր ունենք եւ դա պարզ է:

- Այս դեպքում ու՞մ համար շոշափելի չէ գնաճը եւ ու՞մ համար է շոշափելի:

- Բնականաբար, այն շերտերը, որոնք ապահոված են, որոնք այդ երկու տոկոսի շրջակայքում են՝ մեծահարուստներ են, օլիգարխներ են, մոնոպոլիստներ են, նրանց համար գնաճը ոչինչ չի փոխելու: Պարզ քաղաքացու, թոշակառուների կյանքում շատ մեծ է գնաճը:

- Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունը, թե շոշափելի գնաճ չկա, այսինքն՝ վերաբերվու՞մ էր միայն իր շրջապատի անձանց: Աղքատները չկայի՞ն այդ տիրույթում:

- Ես չգիտեմ, թե հանրապետության նախագահը, որ վերլուծությամբ է առաջնորդվել: Միգուցե բոլոր ապրանքատեսակների՝ միջինացված տեսքով թանկացման տոկոսը ցածր է, բայց ես խոսում եմ առաջին անհրաժեշտության ապրանքների մասին, որոնց գներն իրականում թանկացել են եւ թանկանալու են հունվարի 1-ից:

- Պարոն Բագրատյան, Սերժ Սարգսյանի խոսքով՝ 2018 թվականին, աշխատավարձի դրույքաչափը չի բարձրանա, բայց կստանանք բարձր աշխատավարձ: Սա հնարավո՞ր է:

- Սա հնարավոր է մի դեպքում, եթե մասնավոր հատվածն աշխատավարձերը բարձրացնի, քանի որ ոչ միայն աշխատավարձերը, նաեւ՝ թոշակները եւ այլ վճարներ պետական համակարգում չեն բարձրանալու: Այսինքն, եթե մասնավոր սեկտորն աշխատավարձերը բարձրացնի 10 տոկոսով, իսկ պետական սեկտորում բարձրացում չկա, ապա ընդհանուր հաշվարկով հնարավոր է բարձրացում գրանցվի: Սա դժվար հաշվելի խնդիր է, քանի որ մասնավոր ձեռնարկությունները հիմնականում աշխատավարձի շարժերը փորձում են ցույց չտալ, որ ավելորդ եկամտահարկ չվճարեն:

- Այս հարցում պետությունն ինչ-որ ներդրում անո՞ւմ է: Սերժ Սարգսյանն իր խոսքում ասում է, որ պետությունն է մասնավորին այդ հնարավորությունը տալիս:

- Պետությունը մի գործիք ունի. դա հարկերն են, որոնց միջոցով կարելի է հնարավորություն ստեղծել, որպեսզի մասնավոր սեկտորը որոշի բարձրացնել աշխատավարձերը՝ հաշվի առնելով, որ հարկերը նվազել են: Մենք հարկերի նվազում չենք նկատում, հետեւաբար՝ մասնավոր սեկտորը կարող է աշխատավարձ բարձրացնել մի դեպքում, եթե մրցակցային լինի: Այն ժամանակ կցանկանան բարձրացնել աշխատավարձը, երբ մրցակից ընկերությունը բարձրացնում է իր աշխատակիցների աշխատավարձը: Այս դեպքում մենք մրցակցություն ենք ունենում լավագույն աշխատակցին պահելու համար:  Հայաստանի տնտեսության ոլորտների 80 տոկոսը մենաշնորհային է, մրցակցություն չկա, աշխատավարձ չի բարձրանում: Մոնոպոլիստի ինչի՞ն է պետք աշխատավարձը բարձրացնել, եթե մասնագետն այլ տեղ չի կարող գնալ: Մրցակից ընկերություն չկա, որ գնա: Ասում է՝ ես քեզ վճարում եմ 100 հազար դրամ, բավարարվի, չես ուզում, գնա՝ ուրիշը կգա:

- Այս դեպքում, եթե մենաշնորհային է մասնավորը, Սերժ Սարգսյանն ինչի՞ հաշվին է ասում, որ աշխատավարձերը բարձրանալու են:

- Հաշվարկի հիմքը չգիտեմ, մեթոդոլոգիային չեմ տիրապետում, թե ինչի հիման վրա է դա ասված, բայց  նորից եմ ասում՝ մինչեւ չլինի մրցակցություն, չի կարող աշխատավարձ բարձրանալ: Սա փաստ է:

- Սերժ Սարգսյանի խոսքերը հակասո՞ւմ են մեր տնտեսության վիճակին:

- Նորից եմ ասում՝ շարժառիթը, մեթոդոլոգիային չեմ տիրապետում, թե ինչի հիման վրա է հանրապետության նախագահը վերլուծություն կատարել: Իմ վերլուծությունը, որպես տնտեսագետի այլ թվերի մասին է խոսում: Աշխատավարձերն ապրիլից հետո կբարձրանան, եթե մենք կարողանանք տնտեսական մրցակցություն ապահովել: Այս պայմաններում անհասկանալի է աշխատավարձի բարձրացումը: