Վրաստանի նախագահի քայլը հավասարակշիռ վարքի դրսեւորում էր. Շիրակ Թորոսյան

Վրաստանի նախագահ Գեորգի Մարգվելաշվիլիի Մառնեուլիում Ադրբեջանի երիտասարդության ներկայացուցիչների հետ հանդիպման ժամանակ ադրբեջանցիներից մեկը Վրաստանի նախագահին հիշեցրել է «Խոջալուի ցեղասպանության» մասին եւ խնդրել հարգել զոհերի հիշատակը, սակայն Մարգվելաշվիլին անտեսել է նրա խնդրանքը: Իսկ որպես հարցին արձագանք Վրաստանի նախագահը նշել է, որ հետեւում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության շուրջ իրավիճակին եւ հավելել, որ Վրաստանը հակամարտության խաղաղ կարգավորման կողմնակիցն է:

Հայ-վրացական հարաբերությունների, վերջին տարիներին Վրաստանի վարած քաղաքականության եւ իշխանափոխությունից հետո զարգացումների, դրական եւ բացասական տեղաշարժերի  շուրջ «ՀԺ»-ն զրուցեց ԱԺ պատգամավոր ՀՀԿ խմբակցության անդամ, «Ջավախք» հայրենակցական միության նախագահ
Շիրակ Թորոսյանի հետ: Վերջինս անդրադարձավ Վրաստանի որոշ հակահայ քայլերին մասնավորապես՝ Հայաստանի քաղաքացիների «սեւ ցուցակը»-ին, բացահայտելով որոշ նրբություններ:

- Պարոն Թորոսյան, սպասո՞ւմ էիք Վրաստանի նախագահի կողմից նման վերաբերմունքի եւ քայլի:

- Ես գտնում եմ, որ Վրաստանի նախագահը ցուցաբերել է պատվավոր վարք՝ թույլ չտալով աղավաղել պատմությունը: Եվ ադրբեջանցի երիտասարդներին թույլ չի տվել շահարկել Խոջալուի (այժմ` Իվանյան) անմեղ զոհերի հիշատակը, քանի որ բոլորս էլ գիտենք, թե ինչ է տեղի ունեցել Խոջալուում: Գիտենք, որ դա կազմակերպվել է ադրբեջանական ներքաղաքական պայքարի հետեւանքով, եւ նպատակը մեկն է` հավասարության նշան դնել Սումգայիթում, Բաքվում, Կիրովաբադում ու ադրբեջանական մյուս բնակավայրերում թուրք հրոսակների՝ հայերի նկատմամբ կիրառված սպանդի, բռնությունների, տեղահանման միջեւ: Ադրբեջանի նախկին նախագահն այդ մասին հրապարակային խոստովանել է: Ու այդ փաստն աղավաղելը կամ այլ ձեւով ներկայացնելը, այսօր Ադրբեջանի հակահայ վարքագծի վառ դրսեւորումներից մեկն է: Բարեբախտաբար, Վրաստանի նախագահը չի ենթարկվել այդ սադրանքին: Նրա հավասարակշիռ վարքագիծը կարող եմ բնութագրել, որպես բարեկամ երկրի վարքագիծ, որը շահագրգռված է, որպեսզի Ղարաբաղյան հակամարտությունը լուծվի միջազգային նորմերի, սկզբունքների հիման վրա:

- Ինչպե՞ս եք գնահատում վերջին մի քանի տարիների հայ-վրացական հարաբերությունները:

- Եթե վերջին մի քանի տարի ասելով նկատի ունեք Սաակաշվիլու կառավարման շրջանը, ապա կարող եմ ասել, որ հայ-վրացական հարաբերությունները ծանր փորձությունների ենթարկվեցին 2003-13 թվականների ընթացքում, որը համընկնում է Սաակաշվիլու կառավարման տարիներին: Այդ տարիներին ոչ միայն հայ-վրացական հարաբերությունները, մասնավորապես՝ Ջավախքի հայությունը լուրջ փորձությունների ենթարկվեցին Սաակաշվիլու վարած հակահայ եւ թուրքամետ քաղաքականության արդյունքում:

- Արդյո՞ք իշխանափոխությունից հետո իրավիճակը փոխվել է:

- Այո, նոր իշխանություններն ավելի ադեկվատ են հայկական խնդիրներին եւ Հայաստանի կողմից անընդհատ հնչեցվող հայ-վրացական հարաբերությունների բարելավման հարցերի նկատմամբ: Եթե նախկինում բարձր մակարդակի հայ-վրացական հանդիպումներում Հայաստանի կողմից բարձրացված հրատապ խնդիրներին, ինչպիսիք են՝ տարածաշրջանային անվտանգություն, հայ-վրացական հարաբերությունների զարգացում, միասնական համատեղ ծրագրերի, պայքարի, միասնական անվտանգ համակարգի ստեղծում, ըմբռնումով չէին մոտենում, ապա ներկայումս վիճակն անհամեմատ ավելի լավ է: Չնայած գործող որոշակի խնդիրներին, այնուամենայնիվ, կարող ենք ասել, որ այսօր վիճակն անհամեմատ ավելի լավ է: Իհարկե, կան տարաբնույթ հարցեր, որոնց լուծման ուղղությամբ պետք է շարունակական աշխատանք տարվի: Կառանձնացնեի երկու երկրների արտաքին քաղաքական կողմնորոշումների հարցը: Մենք, միջազգային հարթակներում, կամա թե ակամա հակոտնյա դիրքորոշումներ ենք ունենում, որոնց հետ կապված անհրաժեշտ է փոխադարձ ըմբռնումով մոտենալ միմյանց, եւ պետք է մեծ աշխատանք տարվի վերացնելու այն անհարթությունները, որոնք բխում են մեր ընդհանուր շահերից: Չնայած որ վրացական իշխանությունները  Սաակաշվիլու կառավարման տարիներից հետո վերանայել են դիրքորոշումը Հայաստանի նկատմամբ, նաեւ իրենց վերաբերմունքը հայերի հանդեպ, այնուամենայնիվ, շարունակում են թուրք-ադրբեջանական կողմերի հետ սերտ համագործակցությունը, որը ինչ-որ մի տեղ կարող է շոշափել մեր շահերը, այս ուղղությամբ էլ մենք որոշակի աշխատանքներ ենք տանում Վրաստանում, բարեբախտաբար, այդ աշխատանքները համարժեք վերաբերմունքի են արժանանում, որի վառ ապացույցը Վրաստանի նախագահի վարքագիծն է:

- Ի՞նչ խնդիրներ են վերացել:

- Այն խնդիրները, որոնք մենք նախկինում ունեցել ենք, այսօր սուր ծայրերով չեն արտահայտվում: Խնդիրներ ունենք վիրահայերի հետ կապված, իհարկե՝ դրանք նախկինի հետ անհամեմատ նվազել են, սակայն շատ խնդիրներ ինչ-ինչ գործոններով պայմանավորված դեռ շարունակվում են, այդ թվում՝ հայատառ գրականության կամ տպագիր նյութի արգելքը, սեւ ցուցակի գոյությունը, որը ակտիվ քննարկման փուլում է հայ-վրացական հարաբերություններում:

- Սեւ ցուցակի հետ կապված ինչ-որ փոփոխություններ եղե՞լ են, չէ որ վերջերս հերթական դեպքն արձանագրվեց, երբ Երկիր ծիրանի կուսակցության անդամներին՝ Զարուհի Փոստանջյանի գլխավորությամբ, սահմանապահները թույլ չեն տվել հատել Բավրայի անցակետը՝ կանխելով նրանց մուտքը Վրաստան:

- Ես չեմ մտնում այն հարթություն, որը Վրաստանի ներքին գործն է, այն, թե ում թույլ կտա, կամ թույլ չի տա մտնել իր երկիր, դա իր խնդիրն է: Ես խոսում եմ սեւ ցուցակի միայն այն հատվածի մասին, որը կապված է արմատներով ջավախքցի, ինչպես նաեւ այն մարդկանց հանդեպ, որոնք քննարկել են հայ-վրացական հարաբերությունները, քննադատել Վրաստանի վարքագիծը Հայաստանի եւ վրացահայության հետ կապված եւ դրա հետեւանքով հայտնվել սեւ ցուցակում:

- Ձեր նշած այդ հատվածի հետ կապված փոփոխություններ եղե՞լ են:

- Փոփոխություններ եղել են Կարեն Գիլոյանի հետ կապված, որն այսուհետ կարող է անցնել սահմանը, բայց ոչ ազատ, այլ որոշակի համաձայնություններից հետո: Առաջընթացներ կա նաեւ ինձ հետ կապված. 2017 թվականին շուրջ ինը տարվա արգելքից հետո ես չորս անգամ հնարավորություն եմ ունեցել հատել հայ-վրացական սահմանը եւ մասնակցել Ջավախքի մշակութային իրադարձություններին՝ Ջիվանու, Հավասու, Տերյանի միջոցառումներին: Սա մի կողմից լավ է, բայց պետք է նշեմ, որ էլի ամբողջովին ազատ չենք մեր տեղաշարժման հարցում եւ հույս ունենք, որ ընդհանրապես կվերանան այդ համաձայնություններն ու սեւ ցուցակը, եւ մարդիկ ովքեր զրկված են հայրենի տուն գնալու հնարավորությունից, ի վերջո կկարողանան ազատ տեղաշարժվել:

- Դեպի Վրաստան Ձեր արգելքը ե՞րբ էր դրվել եւ ե՞րբ հանվեց:

- 2009 թվականի հուլիսի 19-ից, երբ սահմանը հատելու իմ հերթական փորձը կանգնեցվեց՝ Թբիլիսի էի գնում համաժողովի: 2009-ից մինչեւ 2017 թվականը առանձին համաձայնություններով ինձ թույլատրվել է սահմանն անցնել ընդամենը երեք անգամ, մեկը Սաակաշվիլու իշխանազրկումից անմիջապես հետո, մյուսը 2014 թվականին առանձին պայմանավորվածության արդյունքում, եւ մի դեպք էլ հարազատիս հետ դժբախտ պատահար էր եղել՝ թույլ են տվել հուղարկավորությանը մասնակցեմ: Իսկ 2017 թվականին արդեն չորս անգամ մուտք եմ գործել: Հիմա, եթե ես էլի ցանկություն հայտնեմ գնալ Վրաստան, պետք է նախապես դիմեմ, որոշակի ժամկետում ինձ պատասխանեն, դա կարող է տեւել մեկ օր, երեք օր, նայած:

Հ.Գ. 2009 թվականից Հայաստանի մի շարք քաղաքացիների մուտքը Վրաստան արգելվել է, որպես անցանկալի անձ: Նրանք են՝ պատգամավոր Շիրակ Թորոսյանը, ապորտային մեկնաբան Կարեն Գիլոյանը, նախկին պատգամավոր Ստեփան Մարգարյանը, «Հայաստանի հանրագիտարան» հրատարակչության գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Այվազյանը, հուշարձանագետ Սամվել Կարապետյանը, պատմաբան Վահե Սարգսյանը, «Երկիր» միության նախագահ Սեւակ Արծրունին:

                                                                                        Աղունիկ Հովհաննիսյան

Հարցազրույցը տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի մարտի 1-ի համարում:

Տպել
3682 դիտում

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է