Երևան
12 °C
searchclose
menuclose
Երևան
12 °C
Այսօր հայ մեծանուն գրող Եղիշե Չարենցի (Եղիշե Սողոմոնյան) ծննդյան 121-ամյակն է: Ինչպես յուրաքանչյուր տարի, այս տարի եւս Չարենցի տուն-թանգարանը միջոցառումներ եւ պոեզիայի երեկո էր կազմակերպել գրողի հիշատակին:
Թանգարանի տնօրեն Անահիտ Ասատրյանը ՀԺ-ի հետ զրույցում ասաց, որ այս տարվանից սկսած՝ Չարենցի 125-ամյակին ընդառաջ «Չարենցը եւ իր ժամանակաշրջանը» խորագրով գիտաժողովներ են իրականացվելու, որոնց նպատակն է՝ բացի պոեզիայից, Չարենցի ժամանակաշրջանի երեւույթների եւ մարդկանց մասին խոսելը:
Թանգարանի տնօրենը նշեց, որ վերջին տարիներին տուն-թանգարանում այցելությունների եւ միջոցառումների աշխուժացման մեծ միտում է նկատվում: Նա վստահեցնում է, որ դա պայմանավորված է ընդհանուր մտածելակերպի փոփոխմամբ:
«Մտածողություն է փոխվել, ազատություն է ձեռք բերել ազգը, հասել ենք այնպիսի ժամանակների, երբ մենք պիտի ասենք, խոսենք այն ինչ կա, այլ ոչ թե տողատակերով:
Ժամանակին Չարենցը քննադատությունների եւ հալածանքների է արժանացել իր մտածելակերպի, իր գրվածքների պատճառով, բայց այսօր այդ խավարը ցրվել է եւ մենք բոլորս կարող ենք համարձակ խոսել Չարենցի ֆենոմենի մասին՝ առանց փակագծեր պահելու»,- ասաց Անահիտ Ասատրյանը:
Վերջինս նշեց, որ չնայած դրան, այնուամենայնիվ, Չարենցին նորովի նայելու կարիք կա, եւ արդեն առաջին ծիլերը երեւում են, Չարենցով հետաքրքրվողները շատ են շատացել, հատկապես երիտասարդության շրջանում, հոդվածներ են գրվում, շատ հետաքրքիր ուսումնասիրություններ են կատարվում եւ ավելի հաճախ են այդ թեմաների շուրջ միջոցառումներ կազմակերպվում:
Չարենցի բանտային կյանքի եւ բանաստեղծ-արձակագիր Վահրամ Ալազանի ընկերության մասին «ՀԺ»-ի հետ խոսեց գրողի դուստրը՝ Հասմիկ Ալազանը: «Հայրս 10 տարի բանտարկվել է, մեղադրվում էր նույն մեղադրանքով ինչ՝ Գուրգեն Մահարին, Եղիշե Չարենցը, Ակսել Բակունցը: Նրան էլ մեղադրում էին այն խմբավորման մասնակիցները, որոնք իբրեւ թե ուզել են ԽՍՀՄ պետական քաղաքական գործիչ Լավրենտի Բերիայի դեմ մահափորձ կազմակերպել»,- պատմում է Ալազանի դուստրը:
1936 թվականին Չարենցն ու Ալազանը միաժամանակ հայտնվում են բանտում: Նացիոնալիստ, հակահեղափոխական, Բերիայի դեմ մահափորձ կազմակերպող խմբի անդամ եւ նմանատիպ այլ անհիմն մեղադրանքների հիման վրա Ալազանը դատապարտվում է 10 տարվա ազատազրկման, իսկ Չարենցը սեպտեմբերի 24-ից ենթարկվում է տնային կալանքի, ապա վերջնականապես կալանավորվում է նոյեմբերի 9-ին։
1936 թվականից ավելի ուժգնացած հալածանքների օրերին գրազի համար մի գիշերում Չարենցը գրել եւ հաջորդ օրը պատռել է վեց տասնյակից ավելի քառյակ։ Ապա մեկ տարի անց՝ 1937 թվականի նոյեմբերի 28-ի առավոտյան, բանտի հիվանդանոցում օրեր շարունակ տեւած անգիտակից վիճակից հետո բոլորից լքված ու անօգնական՝ իր մահկանացուն է կնքում Եղիշե Չարենցը: Իսկ մինչ այդ Չարենցը մեկուսացված կյանք է վարում՝ սպասումների մեջ:
«Ճիշտ է, նրանք տարբեր գրական խմբավորումներ էին ղեկավարում, Չարենցը՝ Նաիրի, հայրս՝ Վահրամ Ալազանը, պրոլետ գրողների ղեկավարն էր այդ տարիներին: Եվ չնայած դրան՝ նրանց չէր խանգարում լինել լավ ընկերներ»,- մեզ զրույցում պատմեց Ալազանի դուստրը:
Վահրամ Ալազանն իր «Տառապանքի ուղիներում» գրքում մանրամասն նկարագրում է բանտային կյանքը, բանտային օրերը, հատվածներ կան Չարենցի հետ անցկացրած տարիներից եւ Չարենցի մասին գրվածքներ: Ալազանը, հետեւելով Չարենցի հայտնի պատգամին՝ «թե ուզում ես երգդ լսեն, ժամանակի շունչը դարձիր», արձագանքում է ժամանակի ոգուն, ժողովրդի կյանքին, օրվա հուզող ու հրատապ հարցերին։
Աղունիկ Հովհաննիսյան
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Երևանի ամենահին՝ Կարմիր կամուրջը վերականգնվում է, այն մեր մշակութային ժառանգության կարևոր մասերից է. Ավինյան
Հրթիռների հետագա տեղակայման հարցը կորոշենք՝ կախված ԱՄՆ-ի և նրա արբանյակների գործողություններից. Պուտին
Շամպայն, կեղծ օղիներ, գինիներ և կոնյակներ. ապօրինի ձեռնարկատիրությամբ զբաղվելու դեպքեր են բացահայտվել
Ռուսաստանն առանց միջուկային մարտագլխիկի բալիստիկ նոր հրթիռ է կիրառել. Պուտին
Տիեզերք արձակված «Սոյուզ-2.1» հրթիռն այլ իրերի հետ տիեզերագնացներին նաև Ամանորի ծանրոցներ և նվերներ կհասցնի
Կասեցվել է Գավառի կաթնամթերքի արտադրամասի գործունեությունը. ինչ է հայտնաբերվել
Այս պահից սկսած Արևմուտքի հրահրած հակամարտությունն Ուկրաինայում ձեռք է բերում գլոբալ բնույթ. Պուտին
Ուժի ցուցադրում է, «ատամ» ցույց տալու միջոց. քաղաքագետը՝ թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունների մասին
ՀՀ-ն պատրաստակամ է իր հնարավորությունների չափով աջակցել Իսպանիայի ջրհեղեղի հետևանքների մեղմացմանը. փոխվարչապետ
Պարգևատրվել են Ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության 55 կգ քաշային կարգի մրցանակակիրները
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց կտա
Վթարային ջրանջատում Արարատում. որ քաղաքում և գյուղերում ջուր չի լինի նոյեմբերի 22-23-ին
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը Բաքվում մասնակցել է COP-29-ի գագաթնաժողովին
Տեղի է ունեցել Հայաստանի և Իրանի ԱԳ նախարարների հեռախոսազրույցը. ինչ է քննարկվել
Ոչ պրոֆեսիոնալների պատճառով մարդիկ վստահությունը կորցնում են ամբողջ իշխանության նկատմամբ. քաղաքագետ. տեսանյութ
Ինչ իրավիճակ է հանրապետության ճանապարհներին
ՀՀ-Իրան էլեկտրաէներգիայի փոխհոսքը 350 ՄՎտ-ից կդառնա 1200. ավարտին կհասցվի օդային գծի և ենթակայանի կառուցումը
Թեև համակարգում փախստականների խնդիրները կարևորագույններից են, հաճախ չեն արժանանում պատշաճ ուշադրության. ՄԻՊ
Ժամկետային զինծառայող Արման Ավագյանը հաղթել է իտալացի մասնակցին
Մհեր Գրիգորյանն ընդունել է միջազգային հեղինակավոր Ֆոսթեր ընդ Փարթներս ճարտապետական ընկերության պատվիրակությանը
Գերմանիան կշարունակի քաղաքական աջակցությունը Հայաստանին. Հոֆրայթերի գլխավորած պատվիրակությունն այցելել է ԱԺ
ԱՄՆ քաղաքացին մեղավոր է ճանաչվել դաշնային աշխատակիցների սպանությունները նախապատրաստելու համար
Առանձնապես ծանր հանցագործություն է բացահայտվել․ կասկածյալը «Պույի Արմենի» որդին է, տուժածը՝ «Կյաժ Կարենը»
Ժամկետային զինծառայողներ Սամվել Գրիգորյանը և Հրայր Ալիխանյանը բրոնզե մեդալներ են նվաճել
Կոչ ենք անում Բաքվին և Երևանին բաց չթողնել պատմական հնարավորությունը, խաղաղությունը մոտ է, քան երբևէ. Ֆիդան
ՆԳ նախարարությանը կից Կանանց հարցերով խորհրդի հանդիպում է անցկացվել Գյումրիում. ինչ է քննարկվել
Միրզոյանը Անտոն Հոֆրայթերին է ներկայացրել Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության հաստատման ՀՀ տեսլականը
Այս պահին թիմային աղյուսակում ԶՈՒ հավաքականը հունահռոմեական ոճում 1-ին հորիզոնականում է. Պապիկյան
Անհետ կորած զինծառայողների ընտանիքները կշարունակեն սոցիալական աջակցություն ստանալ
2024-ին կալանքի կիրառման դեպքերը նվազել են 6 տոկոսային կետով, ավելացել է կիրառված այլ խափանման միջոցների թիվը
Ժամկետային զինծառայող Տիգրան Մինասյանն արծաթե մեդալ է նվաճել
Հայ-էստոնական հարաբերություններն արագընթաց են զարգանում. Արսեն Թորոսյանն ընդունել է դեսպանին
Կպչուն ժապավենով պատին ամրացված «The Comedian» բանանը աճուրդում վաճառվել է 6,2 միլիոն դոլարով. ով է գնորդը
Անդրադարձ է կատարվել խաղաղության պայմանագրի քննարկումներին. վարչապետն ընդունել է Բունդեսթագի պատվիրակությանը
Բելգիացի քաղաքական գործիչները Ադրբեջանին կոչ են արել դուրս բերել զորքերը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից
ԱԳ փոխնախարարը Բենժամեն Հադադին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը
Միջազգային քրեական դատարանը Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուին ձերբակալման հրաման է տվել
Հանքաքար վերամշակող ընկերությունում ապօրինի ջրառ է իրականացվել
Զախարովային ուղիղ եթերի պահին զանգահարել և խնդրել են չմեկնաբանել բալիստիկ հրթիռների թեման
«Կոկաին»-ի պարկեր՝ ՀՀ ժամանած օտարերկրացու մարմնում. կանխվել է 550 հազար դոլարի թմրամիջոցի ներմուծման փորձը
