Երևան
12 °C
Այսօր հայ մեծանուն գրող Եղիշե Չարենցի (Եղիշե Սողոմոնյան) ծննդյան 121-ամյակն է: Ինչպես յուրաքանչյուր տարի, այս տարի եւս Չարենցի տուն-թանգարանը միջոցառումներ եւ պոեզիայի երեկո էր կազմակերպել գրողի հիշատակին:
Թանգարանի տնօրեն Անահիտ Ասատրյանը ՀԺ-ի հետ զրույցում ասաց, որ այս տարվանից սկսած՝ Չարենցի 125-ամյակին ընդառաջ «Չարենցը եւ իր ժամանակաշրջանը» խորագրով գիտաժողովներ են իրականացվելու, որոնց նպատակն է՝ բացի պոեզիայից, Չարենցի ժամանակաշրջանի երեւույթների եւ մարդկանց մասին խոսելը:
Թանգարանի տնօրենը նշեց, որ վերջին տարիներին տուն-թանգարանում այցելությունների եւ միջոցառումների աշխուժացման մեծ միտում է նկատվում: Նա վստահեցնում է, որ դա պայմանավորված է ընդհանուր մտածելակերպի փոփոխմամբ:
«Մտածողություն է փոխվել, ազատություն է ձեռք բերել ազգը, հասել ենք այնպիսի ժամանակների, երբ մենք պիտի ասենք, խոսենք այն ինչ կա, այլ ոչ թե տողատակերով:
Ժամանակին Չարենցը քննադատությունների եւ հալածանքների է արժանացել իր մտածելակերպի, իր գրվածքների պատճառով, բայց այսօր այդ խավարը ցրվել է եւ մենք բոլորս կարող ենք համարձակ խոսել Չարենցի ֆենոմենի մասին՝ առանց փակագծեր պահելու»,- ասաց Անահիտ Ասատրյանը:
Վերջինս նշեց, որ չնայած դրան, այնուամենայնիվ, Չարենցին նորովի նայելու կարիք կա, եւ արդեն առաջին ծիլերը երեւում են, Չարենցով հետաքրքրվողները շատ են շատացել, հատկապես երիտասարդության շրջանում, հոդվածներ են գրվում, շատ հետաքրքիր ուսումնասիրություններ են կատարվում եւ ավելի հաճախ են այդ թեմաների շուրջ միջոցառումներ կազմակերպվում:
Չարենցի բանտային կյանքի եւ բանաստեղծ-արձակագիր Վահրամ Ալազանի ընկերության մասին «ՀԺ»-ի հետ խոսեց գրողի դուստրը՝ Հասմիկ Ալազանը: «Հայրս 10 տարի բանտարկվել է, մեղադրվում էր նույն մեղադրանքով ինչ՝ Գուրգեն Մահարին, Եղիշե Չարենցը, Ակսել Բակունցը: Նրան էլ մեղադրում էին այն խմբավորման մասնակիցները, որոնք իբրեւ թե ուզել են ԽՍՀՄ պետական քաղաքական գործիչ Լավրենտի Բերիայի դեմ մահափորձ կազմակերպել»,- պատմում է Ալազանի դուստրը:
1936 թվականին Չարենցն ու Ալազանը միաժամանակ հայտնվում են բանտում: Նացիոնալիստ, հակահեղափոխական, Բերիայի դեմ մահափորձ կազմակերպող խմբի անդամ եւ նմանատիպ այլ անհիմն մեղադրանքների հիման վրա Ալազանը դատապարտվում է 10 տարվա ազատազրկման, իսկ Չարենցը սեպտեմբերի 24-ից ենթարկվում է տնային կալանքի, ապա վերջնականապես կալանավորվում է նոյեմբերի 9-ին։
1936 թվականից ավելի ուժգնացած հալածանքների օրերին գրազի համար մի գիշերում Չարենցը գրել եւ հաջորդ օրը պատռել է վեց տասնյակից ավելի քառյակ։ Ապա մեկ տարի անց՝ 1937 թվականի նոյեմբերի 28-ի առավոտյան, բանտի հիվանդանոցում օրեր շարունակ տեւած անգիտակից վիճակից հետո բոլորից լքված ու անօգնական՝ իր մահկանացուն է կնքում Եղիշե Չարենցը: Իսկ մինչ այդ Չարենցը մեկուսացված կյանք է վարում՝ սպասումների մեջ:
«Ճիշտ է, նրանք տարբեր գրական խմբավորումներ էին ղեկավարում, Չարենցը՝ Նաիրի, հայրս՝ Վահրամ Ալազանը, պրոլետ գրողների ղեկավարն էր այդ տարիներին: Եվ չնայած դրան՝ նրանց չէր խանգարում լինել լավ ընկերներ»,- մեզ զրույցում պատմեց Ալազանի դուստրը:
Վահրամ Ալազանն իր «Տառապանքի ուղիներում» գրքում մանրամասն նկարագրում է բանտային կյանքը, բանտային օրերը, հատվածներ կան Չարենցի հետ անցկացրած տարիներից եւ Չարենցի մասին գրվածքներ: Ալազանը, հետեւելով Չարենցի հայտնի պատգամին՝ «թե ուզում ես երգդ լսեն, ժամանակի շունչը դարձիր», արձագանքում է ժամանակի ոգուն, ժողովրդի կյանքին, օրվա հուզող ու հրատապ հարցերին։
Աղունիկ Հովհաննիսյան
Ինչ իրավիճակ է Լարսի ճանապարհին
Ucom-ը Ինտերնետ կառավարման հայաստանյան 9-րդ համաժողովի պլատինե գործընկերն է
Բախվել են «Օպել»-ն ու բեռնատարը. 6 տուժած է հոսպիտալացվել
Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենը, Պուտինը, Բայդենն ու Մակրոնը չեն մասնակցի Բաքվի COP29-ին. Euronews
ԱՄՆ-ում ընթանում են 60-րդ նախագահական ընտրությունները. ինչպիսի մասնակցություն է ակնկալվում
Ինչո՞ւ ենք տապալում որպես մեծահասակ մեզ վիճակված առաքելությունը՝ պաշտպանել գոնե երեխաներին. Աննա Հակոբյան
Յունիբանկն առաջարկում է բիզնեսի պարզեցված վարկավորում՝ առանց ձեռնարկությունների ֆինանսական վերլուծության
Հայկական կողմը ստացել է խաղաղության պայմանագրի վերաբերյալ Ադրբեջանի պատասխան առաջարկները. ԱԳՆ
Վերին Լարս տանող ճանապարհին մերկասառույց է, ձյուն է տեղում (տեսանյութ)
Ռուսաստանը չի դրդում Երևանին և Բաքվին հապճեպ հաշտության պայմանագիր կնքել, դա լավ բանի չի հանգեցնի. Լավրով
Ադրբեջանում պահվող հայ գերիների ազատ արձակումը մեծապես կօգնի Երևանի և Բաքվի հաշտեցմանը․ ՌԴ-ում ՀՀ դեսպան
Նախաքննությամբ ձեռնարկված միջոցառումների արդյունքում 900 միլիոն դրամ է վերադարձվել պետությանը
Թուրքիայի նավթավերամշակման գործարանում պայթյուն է տեղի ունեցել
Ուզում ենք դատական համակարգ, որն ի վիճակի լինի ներդնել ստանդարտ, այդ թվում՝ արդարադատության. վարչապետ
ԵՄ-ն Հայաստանին 270 մլն եվրո կտրամադրի. քննարկվել են եվրոպական կառույցների հետ իրականացվող ծրագրերը
Հանգստի կենտրոնում ծեծկռտուքի, 3 անձի դանակահարության վարույթով կին մեղադրյալների մասով նյութերը դատարանում են
«Քաղաքացիական պայմանագիր»-ը Գյումրու ավագանու արտահերթ նիստ է նախաձեռնել. օրակարգում քաղաքապետի ընտրությունն է
Դոլարը թանկացել է, եվրոն՝ էժանացել. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան նոյեմբերի 5-ին
Պռոշյան փողոցում հանդիպակաց գոտով երթևեկող վարորդը տուգանվել է, հանվել է տուգանային 3 միավոր. ով է եղել ղեկին
ՆԳ նախարարությունը ներկայացրել է՝ ինչպես կարող են ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները Հայաստանի քաղաքացիություն ստանալ
Ամուլսարի հանքի մեկնարկի համար պետք է 250 մլն դոլար, 100 մլն դոլարը գտել են. նախարար
Փաշինյանը և Ալիևը Կազանում կառուցողական քննարկում են ունեցել. Պուտին
Արմեն Գրիգորյանն իրանական վերլուծական կենտրոնների փորձագետներին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը
Փաշինյանը շնորհակալություն է հայտնել Գրիգոր Մինասյանին, հաջողություն մաղթել Սրբուհի Գալյանին (տեսանյութ)
Հավատանք, թե ոչ, Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն պետք է դուրս գա Սյունիքից, այդպես պետք է լինի․ մարզպետ
Գուրգեն Արսենյանն իր հավատարմագրերն է հանձնել ՌԴ նախագահին (տեսանյութ)
Գյումրին այս պահին չունի քաղաքապետ, բայց այնպես չէ, որ քաղաքն անկառավարելի է. Շիրակի մարզպետ
Հայաստանը դեկտեմբերին ցեղասպանությունների կանխարգելման թեմայով ֆորում կանցկացնի․ ԱԳ փոխնախարար
Ամուսնալուծված եմ, հիմա չունեմ կին․ Սիմիդյանը արձագանքեց լուրերին, թե իր կինն աշխատում է ԲՏԱ նախարարությունում
Հայաստանը չի օգտագործի «Կոնյակ» անվանումը, կկիրառվի «Հայկական բրենդին»․ Պապոյան
Պետության սոցիալական քաղաքականությունը պետք է ուղղված լինի աջակցելու մարդկանց՝ լինել ավելի մրցունակ. վարչապետ
COP-29 համաժողովը Բաքվում անցկացնելը «երեսպաշտություն» է, չեմ մասնակցելու. Թունբերգ
Արդյոք տարածաշրջանային երթուղիների ապաշրջափակման հարցը քննարկվի առանց ՌԴ-ի․ նախարարը մանրամասնում է
Ջերմաստիճանը կնվազի 8-11 աստիճանով
Բանակցությունում քննարկվելու է Ադրբեջանի կողմից ՀՀ օկուպացված տարածքներից դուրս գալու հարցը․ Պապոյան
Բուքմեյքերները գնահատել են Թրամփի և Հարրիսի հաղթելու շանսերը տոկոսներով
Այդ ակցիաներով վնասում են հայկական ֆուտբոլը. Նիկողոսյանը՝ Մելիքբեկյանի հրաժարականի պահանջների մասին
Պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանն ացելել է Կապան խոշորացված համայնքի սահմանամերձ Կաղնուտ գյուղ (լուսանկարներ)
«Քամալա, դու հեռացված ես». Թրամփը դեռ չընտրված՝ պաշտոնից «ազատել» է փոխնախագահ Հարրիսին և նրան կոչել «խելագար»
Չկա նման բան, որ ես ինչ-որ տեղ դիմած լինեմ պարոն Քոչարյանին պաշտոնից զրկելու համար. Գաբրիելյան
