Տերյանը նաեւ լուրջ ազգային պետական գործիչ էր. Ջավախքում նշվեց պոետին նվիրված տոնը

Արդեն 52-րդ անգամ Գանձայում կայացավ Տերյանական պոեզիայի տոնը: Կրկին օդը լիքն էր Տերյանով:

Հանդիսությունը Վրաստանում սովորաբար անցկացվում է հուլիսի նախավերջին կիրակի օրը՝ համընկնում «Վարդավառ»-ի հետ, քանի որ 1905 թվականին այդ օրը Գանձայում է եղել մեծանուն գրող Ավետիք Իսահակյանը եւ դեռեւս Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանի ուսանող Վահան Տեր-Գրիգորյանի (Տերյան) հետ մասնակցել տոնակատարությանը: Սակայն այս տարի բացառություն էր, «Տերյանական»-ը նշվեց հուլիսի 21-ին, շաբաթ օր եւ Վարդավառի տոնից հետո:

Տերյանական պոեզիայի տոնին տարբեր տարիների մասնակցում են Հայաստանի եւ Վրաստանի բազմաթիվ բարձրաստիճան պաշտոնյաներ եւ հայտնի մշակույթի գործիչներ, որով տոնը վերածվում է հայ եւ վրաց ժողովուրդների միջեւ բարեկամության տոնահանդեսի: Երկար տարիներ է՝ «Տերյանական»-ը նշվում է հստակ կանոնակարգված ձեւով:

Վ.Տերյանի տուն թանգարանը

Տոնի մասնակիցները նախ այցելում են Վահան Տերյանի տուն-թանգարան, ապա պոետի հոր՝ Տեր-Սուքիասի ձեռքով 1852 թվականին կառուցված Սուրբ Կարապետ եկեղեցին, որի բակում է հանգչում Վահան Տերյանի միակ դուստր Նվարդ Տերյանի աճյունը: Տոնակատարության գագաթնակետը դաշտահանդեսն է, որտեղ հնչում են տերյանական բանաստեղծություններն ու սրտառուչ խոսքեր նրա մասին: Հնչող երգ ու երաժշտությունը ամբողջացնում է տոնական տրամադրությունը:

Պոեզիայի տոնը եզակի համաժողովրդական տոնախմբություն է Ջավախքում: Այդ օրը տոնին մասնակցելու պարտավորություն է զգում յուրաքանչյուր ջավախահայ, հավաքվում են աշխարհի տարբեր ծայրերում ապրող վիրահայերը:

Տարբեր տարիների տերյանական օրերին իրենց մասնակցությունն են բերել ճանաչված գրողներ Հրանտ Մաթեւոսյանը, Սիլվա Կապուտիկյանը, Հրաչյա Հովհաննիսյանը, Շալվա Նիշնիանիձեն, Գեորգի Ցիցիշվիլին, Իոսեբ Նոնեշվիլին եւ շատ ուրիշներ: Այսօր հայ մեծանունների պակասը փորձում են լրացնել ՀԳՄ (Հայաստանի գրողների միության անդամներ)՝ Հովհաննես Հովնաթանը եւ Լեւոն Բլբուլյանը, Կորյուն Առաքելյան, Դավիթ Սարգսյանը եւ այլոք:

Վերջին մի քանի տարիներին տոնին իրենց ներկայությունն են ապահովում Վրաստանի խորհրդարանի պատգամավորներ Հենզել Մկոյանը, Դավիթ Չիչինաձեն, Ախալքալաքի շրջանի ղեկավարներ Յուրա Ունանյանը, Նաիրի Իրիցյանը: Պարտադիր ներկա է գտնվում նաեւ «Ջավախք» հայրենակցական միության նախագահ, ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Շիրակ Թորոսյանը, որի խոսքով՝  Տերյանական օրն իր համար առավել իմաստավորվում է այն առումով, որ ինքն էլ է ծննդով Գանձայից, սերված է Վահան Տերյանի գյուղից:

«Ասեմ ավելին, Վահան Տերյանի քույրն իմ հայրիկի տատիկն է: Ընդհանրապես՝ Վահան Տերյանը հայ ժողովրդի պոեզիայի եւ քաղաքականության փայլուն ներկայացուցիչներից մեկն է: Մեր հանրության լայն շրջանակները Վահան Տերյանին գնահատում են որպես փայլուն պոետ, նա նաեւ լուրջ ազգային պետական գործիչ է»,- մեզ հետ զրույցում ասաց պատգամավորը:

Շիրակ Թորոսյանը վստահեցրեց, որ այդ առումով հայ ժողովուրդը մեծ բացթողում ունի, քանի որ Տերյանին այդ տեսանկյունից երբեւէ չի գնահատել: «Վահան Տերյանը եղել է Խորհրդային Ռուսաստանի գոյության առաջին տարիների ամենաբարձրաստիճան հայ պաշտոնյան՝ փոխնախարար, Ազգային գործերի ժողկոմատի հայկական սեկտորի վարիչը: Վահան Տերյանն այդ պաշտոնը ստանձնել է ոչ թե բոլշեւիկանալով, այլ իր ժողովրդին փոքրիկ աջակցություն ցուցաբերելու հնարավորությունը չկորցնելու համար: Ժամանակին խոսում էին Տերյանի իբր բոլշեւիկյան այս կամ այն վարքագծի մասին, մինչդեռ մեր օրերում ահագին բան արդեն բացահայտվել է արխիվային փաստաթղթերով, եւ այդ բացահայտումն իրականացրել է Տերյանի ծոռը՝ Գեւորգ Էմին-Տերյանը: Նրա պետական, ազգային, քաղաքական գործունեությունը անգամ դրսեւորում էր իր ստեղծագործությունների մեջ:
Մենք տեսնում ենք, թե Տերյանն ինչքան հիասթափված էր խորհրդային իշխանությունների հակահայկական գործողություններից»,- ասաց Թորոսյանը: 

Լուսանկարում՝ Շիրակ Թորոսյան

Տոնակատարությունը՝ դաշտահանդեսը, մշտապես կազմակերպում է Վրաստանի Նինոծմինդայի շրջանի ղեկավարությունը, իսկ հայաստանյան պատվիրակության մասնակցությունն ապահովում է «Ջավախք» հայրենակցական միությունը` ՀՀ մշակույթի նախարարության աջակցությամբ: 
«Տերյանական» տոնը հիմնադրվել է 1967 թվականին: 1981 թվականին Վրաստանի կոմկուսի կենտկոմի որոշմամբ պոեզիայի Տերյանական օրը պաշտոնականացվել եւ ներառվել է հանրապետական նշանակության տոների ցանկում:

Տպել
5398 դիտում

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը