ՀՀԿ-ն գնաց, մնաց ՀՀԿ-իզմը

Եվ այսպես, Հայաստանում ՀՀԿ-ի դարաշրջանն ավարտվեց։ Մնում է, որ ավարտվի նաեւ ՀՀԿ-իզմի դարաշրջանը։

Միանգամից ասենք՝ տեխնիկապես սա ավելի բարդ է լինելու։ Որովհետեւ «ՀՀԿ-իզմ» երեւույթը բավականին բազմաշերտ է եւ կապված է ոչ միայն եւ ոչ այնքան ՀՀԿ-ի հետ։ «ՀՀԿ-իզմ» ասվածն այն է, երբ որեւէ քաղաքական ուժ իշխանությունն ընկալում է բացառապես որպես ապօրինի հարստացման աղբյուր, ձգտում է ցանկացած գնով պահպանել այդ իշխանությունը, իսկ սեփական իշխանությունը (հետեւաբար՝ նաեւ ապօրինի կուտակված հարստությունը) կորցնելու վտանգի դեպքում դիմում է «դրսից տղա բերելու» մարտավարությանը՝ վտանգելով պետական շահն ու պետականությունն ընդհանրապես։ Հայաստանը, ցավոք, այդպիսի իշխանություններ (կամ կառավարիչներ) ունեցել է պատմական գրեթե բոլոր ժամանակաշրջաններում, եւ Ռոբերտ Քոչարյանն ու ՀՀԿ-ն՝ Սերժ Սարգսյանով, ընդամենը այդ «հինավուրց, գեղեցիկ ավանդույթի» շարունակողներն էին։ Ընդամենը։ Ու հիմա, երբ ՀՀԿ իբր գաղափարախոսները հայտարարում են, թե այսօրվանից սկսվում է «քայլ արա, մերժիր Նիկոլին» շարժումը, դա ՀՀԿ-ն չի խոսում, ՀՀԿ-իզմն է խոսում։

Որովհետեւ ՀՀԿ համակիրներն առավելագույնը չորս-հինգ տոկոս են, ՀՀԿ-իզմի համակիրները՝ շատ ավելին։ Որովհետեւ մեր գիտակցության մեջ դա ներարկվել է տասնամյակներ ու հարյուրամյակներ շարունակ։ Ու ներարկողները միայն դրսից չեն եղել, նրանց միշտ օգնել է «մեր ներսի ՀՀԿ-ն»։ Հիշո՞ւմ եք Իսպանիայի բռնապետ Ֆրանկոյի հայտնի խոսքերը․«Մենք Մադրիդ կմտնենք չորս շարասյուններով, իսկ Մադրիդում մեզ կսպասի հինգերորդ շարասյունը»։ ՀՀԿ-ն, ահա, (գուցե նաեւ ակամայից) ստանձնել է այդ հինգերորդ շարասյան դերը։ ՀՀԿ-ն չլիներ՝ ուրիշն էր ստանձնելու, որովհետեւ դրսի «ստիմուլները» չափազանց հզոր են, բայց սա արդեն էական չէ։ Մենք ընդամենը առկա իրողությունն ենք արձանագրում։

Կկարողանա՞ արդյոք Հայաստանը հաղթահարել «ՀՀԿ-իզմը»։ Սա միայն իշխանությունների խնդիրը չէ, հասարակությունը ինքը պիտի անի դա։ Բայց առանց իշխանությունների աջակցության չի կարող։ Ու խոսքն ամենեւին էլ «ռուսամետ-արեւմտամետ» տիրույթում չէ, ինչպես կարող է թվալ առաջին հայացքից։ Մեծ հաշվով՝ «ռուսամետների» եւ «արևմտամետների» միջեւ էական տարբերություն չկա։ Հասարակությունը կամ միակարծիք է այն հարցում, որ Հայաստանի ցանկացած իշխանություն պիտի առաջնորդվի բացառապես Հայաստանի եւ Արցախի շահերով (ու այդ դեպքում ներքաղաքական հիմնական խնդիրն այն է, թե քաղաքական  ո՞ր ուժը լավագույնս կիրականացնի դա), կամ, եթե համակարծիք չէ, որեւէ նշանակություն չունի, թե ու՞մ հետ են հույսեր կապում «այլախոհները»։

Ցավոք սրտի՝ այս պարզ իրողությունը մեզանում սովորաբար վերածվում է կամ «հայի բախտ» չարագուշակ կանխատեսմանը, կամ «միայն զենքով կա հային փրկություն» ճակատագրապաշտական եզրահանգմանը։ Իրականում խնդիրն այն է, որ այս կամ այն իրավիճակում աշխարհում միշտ էլ կան ու կգտնվեն ուժային բեւեռներ, որոնց շահերը տվյալ պահին համընկնում են Հայաստանի շահերի հետ։ Եվ խնդիրն ընդամենը այդ իրավիճակները ճշգրիտ հաշվարկելն ու ճշգրիտ քայլեր իրականացնելն է։ Հաշվի առնելով առաջին հերթին Հայաստանի շահերը։ Իհարկե՝ հաշվի առնելով նաեւ, որ Հայաստանը, ցավոք, աշխարհի հզորագույն երկրների շարքին չի դասվում եւ «шаг влево, шаг вправо-стреляем без предупреждения» տիրույթը մեր դեպքում բավականին նեղ է։

Կկարողանա՞ն Հայաստանի նոր իշխանությունները հաղթահարել այս իրավիճակը։ Կկարողանան, եթե ներսի խանգարողները քիչ լինեն։ Ու՝ եթե հասարակությունը հասկանա, որ խանգարողների հետ գործ ունի։

Եվ ոչ թե «արմատական ընդդիմության»։

Արմեն Բաղդասարյան

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
6906 դիտում

Ադրբեջանական կողմը կրակ է բացել Խոզնավարի ուղղությամբ, վնասվել է բնակելի տուն. լուսանկարներ

«Կրթվելը նորաձև է» բանախոսությունների շարքը շարունակվում է. այս անգամ հրավիրվել է 3 բանախոս

Հայտնաբերվել է Երևանում հայտնի «կավատը», ով պարտքատեր կնոջը ստիպել է մարմնավաճառությամբ փակել պարտքը

Արտակարգ դեպք Երևանում․ 20-ամյա երիտասարդը հարձակվել է ՌԴ քաղաքացու վրա, ծեծել նրան և փորձել խեղդել

Թրամփը Զելենսկու հայտարարությունը Ղրիմի մասին «շատ վնասակար» է անվանել և հավելել՝ նա կարող է կորցնել երկիրը

Թուրքիայում գրանցված երկրաշարժի և հետցնցումների հետևանքով կա գրեթե 240 տուժած

Ռուսաստանն արգելել է բրիտանացի 21 պատգամավորի մուտքը երկիր

Պատերազմի դեպքում առաջինն են զավակներին երկրից հանում, ՌԴ-ի դրոշը ինչո՞ւ չեն այրում. Դալլաքյան. տեսանյութ

Խաչատուրյանը և ԵԽԽՎ նախագահը քննարկել են Հայաստանում ժողովրդավարական ինստիտուտների կայացման վերաբերյալ հարցեր

Աղետների ռիսկերի նվազեցումը` գերակա խնդիր․ կայացել է միջգերատեսչական աշխատանքային խմբի հերթական նիստը

Միգրանտների թվի կրճատումը կարող է սպառնալ Ռուսաստանի տնտեսական զարգացման ծրագրերին. Լավրով

Քարաթափում Երևան-Մեղրի ավտոճանապարհին

ԵԽԽՎ նախագահը բարձր է գնահատել ՀՀ-ում ժողովրդավարական գործընթացների ուղղությամբ իրականացվող քայլերը

Թուրքիայի նախագահի՝ ՀՀ այցի ժամանակ Սերժ Սարգսյանը անջատեց Ծիծեռնակաբերդի լույսերը. ուրացողը ո՞վ է. տեսանյութ

Սեղանի վրա կա նախագիծ և դրա իրագործումը 90 և ավել տոկոսով կախված է մեզնից, պետությունից և ժողովրդից. Փաշինյան

Հանդիպել են Միրզոյանն ու ԵԽԽՎ նախագահը, քննարկել Հայաստան-Եվրոպայի խորհուրդ փոխգործակցության հարցեր

Փոփոխություններ Wildberries-ում. ընկերությունը պարզաբանում է տարածել առաքման արժեքի վերաբերյալ

Երևան-Մեղրի ավտոճանապարհին բախվել են «ՎԱԶ 2109»-ն ու «Կամազ»-ը․ կան վիրավորներ

Կայացել է Հայաստան-ԵՄ ռազմավարական արդարադատության քաղաքականության երկխոսության 5-րդ հանդիպումը. լուսանկարներ

«Արմավիր» ՔԿՀ բերված սառնարանից հայտնաբերվել են 14 բջջային հեռախոս, լիցքավորիչներ, քարտեր, wi-fi սարքեր

Պապիկյանն ու Ֆինլանդիայի դեսպանը քննարկել են ՆԱՏՕ-ի և ԵՄ-ի հետ բազմակողմ համագործակցության հնարավորությունները

Որքան կշարունակվեն անձրևները, ապրիլի 24-ին կլինեն տեղումներ, երբ կտաքանա եղանակը. մանրամասնում է Սուրենյանը

Ծնեբեկի արտադրությունից մինչև գինու համտես և հյուրատուն. կայացել է «Երիտասարդի երազանք» նախագծի 3-րդ փուլը

Զգուշացում. Ջենիֆեր Լոպեսի «համերգի տոմսերը» վաճառող ticket-am.com-ը կեղծ է

Ստամբուլում երկրաշարժի պատճառով դպրոցներում արձակուրդ է հայտարարվել. գրանցվել է 51 հետցնցում

Շենգավիթի թաղապետարանի՝ կաշառքի գործով ձերբակալված աշխատակիցներից մեկը կալանավորվել է

Անհետ կորած քաղաքացիական անձանց ընտանիքներին տրվող սոցիալական աջակցությունը կշարունակվի ևս 3 ամիս

Սամբոյի Եվրոպայի առաջնության առաջին օրը 3 հայ մարզիկ բրոնզե մեդալակիր է դարձել

Ալեն Սիմոնյանը հիշեցրել է Վարդան Օսկանյանի և Ռոբերտ Քոչարյանի խոսքերը

Հայոց ցեղասպանությունը որևէ մեկի ժխտման կամ հաստատման կարիքը չունի․ այն համաշխարհային փաստ է. Մկրտչյան

Քննարկվել են Հայաստանի և Ավստրիայի միջև պաշտպանության բնագավառում համագործակցության ընթացքն ու հեռանկարները

Զեղծարարության ի՞նչ տարբերակներ կան համացանցում այսօր

38 համարի ավտոբուսի վարորդը հիվանդանոց է տեղափոխվել ուսի կտրած վնասվածքով․ ՆԳՆ

28-ամյա օտարեկրացու մոտ հայտնաբերվել են փաթեթներով թմրանյութեր. նա դրանք պետք է տեղադրեր տարբեր վայրերում

«Այգ Գրուպ»-ի առանձին արտադրատեսակների գործունեությունը դադարեցվել է

Հայաստանի Մ-14 հավաքականը մարզական հավաք կանցկացնի

«Դեֆանս» բնակելի թաղամասի մոտ «BMW»-ն կոտրել է ճանապահի ցուցանակն ու լեդ էլեկտրասյունը և գլխիվայր շրջվել

Գավառ քաղաքի տարածքում նոր վիշապակոթող է հայտնաբերվել

ՌԴ-ն ու Ուկրաինան կա՛մ կընդունեն մեր առաջարկը, կա՛մ ԱՄՆ-ն դուրս կգա բանակցություններից. Վենս. տեսանյութ

Չինաստանն ու Ադրբեջանը համապարփակ ռազմավարական գործընկերության մասին հայտարարություն են ստորագրել