ՀՀԿ-ն գնաց, մնաց ՀՀԿ-իզմը

Եվ այսպես, Հայաստանում ՀՀԿ-ի դարաշրջանն ավարտվեց։ Մնում է, որ ավարտվի նաեւ ՀՀԿ-իզմի դարաշրջանը։

Միանգամից ասենք՝ տեխնիկապես սա ավելի բարդ է լինելու։ Որովհետեւ «ՀՀԿ-իզմ» երեւույթը բավականին բազմաշերտ է եւ կապված է ոչ միայն եւ ոչ այնքան ՀՀԿ-ի հետ։ «ՀՀԿ-իզմ» ասվածն այն է, երբ որեւէ քաղաքական ուժ իշխանությունն ընկալում է բացառապես որպես ապօրինի հարստացման աղբյուր, ձգտում է ցանկացած գնով պահպանել այդ իշխանությունը, իսկ սեփական իշխանությունը (հետեւաբար՝ նաեւ ապօրինի կուտակված հարստությունը) կորցնելու վտանգի դեպքում դիմում է «դրսից տղա բերելու» մարտավարությանը՝ վտանգելով պետական շահն ու պետականությունն ընդհանրապես։ Հայաստանը, ցավոք, այդպիսի իշխանություններ (կամ կառավարիչներ) ունեցել է պատմական գրեթե բոլոր ժամանակաշրջաններում, եւ Ռոբերտ Քոչարյանն ու ՀՀԿ-ն՝ Սերժ Սարգսյանով, ընդամենը այդ «հինավուրց, գեղեցիկ ավանդույթի» շարունակողներն էին։ Ընդամենը։ Ու հիմա, երբ ՀՀԿ իբր գաղափարախոսները հայտարարում են, թե այսօրվանից սկսվում է «քայլ արա, մերժիր Նիկոլին» շարժումը, դա ՀՀԿ-ն չի խոսում, ՀՀԿ-իզմն է խոսում։

Որովհետեւ ՀՀԿ համակիրներն առավելագույնը չորս-հինգ տոկոս են, ՀՀԿ-իզմի համակիրները՝ շատ ավելին։ Որովհետեւ մեր գիտակցության մեջ դա ներարկվել է տասնամյակներ ու հարյուրամյակներ շարունակ։ Ու ներարկողները միայն դրսից չեն եղել, նրանց միշտ օգնել է «մեր ներսի ՀՀԿ-ն»։ Հիշո՞ւմ եք Իսպանիայի բռնապետ Ֆրանկոյի հայտնի խոսքերը․«Մենք Մադրիդ կմտնենք չորս շարասյուններով, իսկ Մադրիդում մեզ կսպասի հինգերորդ շարասյունը»։ ՀՀԿ-ն, ահա, (գուցե նաեւ ակամայից) ստանձնել է այդ հինգերորդ շարասյան դերը։ ՀՀԿ-ն չլիներ՝ ուրիշն էր ստանձնելու, որովհետեւ դրսի «ստիմուլները» չափազանց հզոր են, բայց սա արդեն էական չէ։ Մենք ընդամենը առկա իրողությունն ենք արձանագրում։

Կկարողանա՞ արդյոք Հայաստանը հաղթահարել «ՀՀԿ-իզմը»։ Սա միայն իշխանությունների խնդիրը չէ, հասարակությունը ինքը պիտի անի դա։ Բայց առանց իշխանությունների աջակցության չի կարող։ Ու խոսքն ամենեւին էլ «ռուսամետ-արեւմտամետ» տիրույթում չէ, ինչպես կարող է թվալ առաջին հայացքից։ Մեծ հաշվով՝ «ռուսամետների» եւ «արևմտամետների» միջեւ էական տարբերություն չկա։ Հասարակությունը կամ միակարծիք է այն հարցում, որ Հայաստանի ցանկացած իշխանություն պիտի առաջնորդվի բացառապես Հայաստանի եւ Արցախի շահերով (ու այդ դեպքում ներքաղաքական հիմնական խնդիրն այն է, թե քաղաքական  ո՞ր ուժը լավագույնս կիրականացնի դա), կամ, եթե համակարծիք չէ, որեւէ նշանակություն չունի, թե ու՞մ հետ են հույսեր կապում «այլախոհները»։

Ցավոք սրտի՝ այս պարզ իրողությունը մեզանում սովորաբար վերածվում է կամ «հայի բախտ» չարագուշակ կանխատեսմանը, կամ «միայն զենքով կա հային փրկություն» ճակատագրապաշտական եզրահանգմանը։ Իրականում խնդիրն այն է, որ այս կամ այն իրավիճակում աշխարհում միշտ էլ կան ու կգտնվեն ուժային բեւեռներ, որոնց շահերը տվյալ պահին համընկնում են Հայաստանի շահերի հետ։ Եվ խնդիրն ընդամենը այդ իրավիճակները ճշգրիտ հաշվարկելն ու ճշգրիտ քայլեր իրականացնելն է։ Հաշվի առնելով առաջին հերթին Հայաստանի շահերը։ Իհարկե՝ հաշվի առնելով նաեւ, որ Հայաստանը, ցավոք, աշխարհի հզորագույն երկրների շարքին չի դասվում եւ «шаг влево, шаг вправо-стреляем без предупреждения» տիրույթը մեր դեպքում բավականին նեղ է։

Կկարողանա՞ն Հայաստանի նոր իշխանությունները հաղթահարել այս իրավիճակը։ Կկարողանան, եթե ներսի խանգարողները քիչ լինեն։ Ու՝ եթե հասարակությունը հասկանա, որ խանգարողների հետ գործ ունի։

Եվ ոչ թե «արմատական ընդդիմության»։

Արմեն Բաղդասարյան

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
6820 դիտում

Այս պահին թիմային աղյուսակում ԶՈՒ հավաքականը հունահռոմեական ոճում 1-ին հորիզոնականում է. Պապիկյան

Անհետ կորած զինծառայողների ընտանիքները կշարունակեն սոցիալական աջակցություն ստանալ

2024-ին կալանքի կիրառման դեպքերը նվազել են 6 տոկոսային կետով, ավելացել է կիրառված այլ խափանման միջոցների թիվը

Ժամկետային զինծառայող Տիգրան Մինասյանն արծաթե մեդալ է նվաճել

Հայ-էստոնական հարաբերություններն արագընթաց են զարգանում. Արսեն Թորոսյանն ընդունել է դեսպանին

Կպչուն ժապավենով պատին ամրացված «The Comedian» բանանը աճուրդում վաճառվել է 6,2 միլիոն դոլարով. ով է գնորդը

Անդրադարձ է կատարվել խաղաղության պայմանագրի քննարկումներին. վարչապետն ընդունել է Բունդեսթագի պատվիրակությանը

Բելգիացի քաղաքական գործիչները Ադրբեջանին կոչ են արել դուրս բերել զորքերը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից

ԱԳ փոխնախարարը Բենժամեն Հադադին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Միջազգային քրեական դատարանը Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուին ձերբակալման հրաման է տվել

Հանքաքար վերամշակող ընկերությունում ապօրինի ջրառ է իրականացվել

Զախարովային ուղիղ եթերի պահին զանգահարել և խնդրել են չմեկնաբանել բալիստիկ հրթիռների թեման

«Կոկաին»-ի պարկեր՝ ՀՀ ժամանած օտարերկրացու մարմնում. կանխվել է 550 հազար դոլարի թմրամիջոցի ներմուծման փորձը

«Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժման հավաքին մասնակցելու համար առաջարկել են 6-8000 դրամ․ գործը դատարանում է

Եվրոն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան նոյեմբերի 21-ին

Դալմայի այգիների տարածքում մի ամբողջ զինանոց է հայտնաբերվել

ՄՊՀ-ն հորդորում է ինտերնետ շահումով խաղերի և վիճակախաղերի գովազդներ ստացած քաղաքացիներին դիմել հանձնաժողով

6 ամսով կսահմանափակվի խոզերի ներմուծումը Հայաստան

Ամիօ բանկը ԵԴԹ «Երեք ընկեր» ներկայացման գլխավոր գործընկերն է

Պատուհանի ճաղավանդակները պոկելով՝ մտել են տուն, գողացել՝ 3 մլն դրամ, 20 հազար ԱՄՆ դոլար, 8 կտոր ոսկյա զարդ

«Ռոսիա Մոլ»-ի մոտ հայտնաբերվել է Հնդկաստանի քաղաքացու դի

Վստահ եմ, որ Հայաստանում ֆուտբոլի ապագան պայծառ է. ՖԻՖԱ-ի նախագահը հանդիպել է Արմեն Մելիքբեկյանի հետ

Հայտնաբերել է տղամարդու մոխրացած կիսամարմին, մարմնի մի մասն էլ՝ գնացքի գծերի վրա. ողբերգական վթար Արմավիրում

Հայաստանը մտադիր է Հնդկաստանից գնել 78 միավոր հրետանային համակարգ, ընթանում են բանակցություններ. IDRW

Հայաստանում կհայտարարվի ձմեռային զորակոչ, կարող են մեկնել նաև կանայք. հայտնի են օրերը

Ստամբուլում մահացել է գերաշնորհ Տեր Գարեգին արքեպիսկոպոս Պէքճեանը

«Խարդախ եմ, դիմեք ոստիկանություն՝ կունենաք խնդիրներ». 330.000 դրամ է փոխանցել վարորդականի համար և կորցրել այն

Նրա մաղթանքները ստանալու հնարավորությամբ ինձ իսկապես օրհնված եմ զգում. Աննա Հակոբյան

Ժամկետային զինծառայող Տիգրան Մինասյանը հաղթել է իրանցի ըմբիշին և նվաճել եզրափակչի ուղեգիր

Ոչ սթափ վարորդի անձնական խուզարկությամբ դանակներ են հայտնաբերվել

«Վրացական երազանք»-ը վարչապետի պաշտոնում կրկին առաջադրել է Կոբախիձեի թեկնածությունը

3 ամիս աշխատավարձ չեն ստացել. «Փյունիկ»-«Վեստ Արմենիա» խաղը չեղարկվել է

Առաջիկա օրերին 6-10 աստիճանով ցրտելու է

Երևանի Իսաբեկյան փողոցի որոշ հատվածներ փակ կլինեն

Առջևի թաթը կորցրած և ապաքինված ընձառյուծ Արենը Վայոց ձորից անհետացել է 2022-ին, 2 տարի անց՝ հայտնվել Տավուշում

Աննա Հակոբյանը Հռոմում ներկա է գտնվել պատերազմում զոհվածների և խաղաղության համար մատուցված Սուրբ պատարագին

Ադրբեջանի և Թուրքիայի ծովային հատուկ ջոկատայինները համատեղ վարժանքներ են անցկացնում

Փրկարարներն արգելափակված ձիուն դուրս են բերել փոսից

Ալեն Սիմոնյանը Վիետնամի նախագահի հետ հանդիպմանը քննարկել է հարցերի լայն շրջանակ

Սրանից հետո ժամկետի խախտում եղավ, կոնկրետ գալու է անձնական պատասխանատվություն․ վարչապետ