Պետք է մամուլը եւ հասարակությունը սկսեն իրար հետ ավելի սերտ աշխատել. փորձագետ

Հայ հասարակությունն ու հայաստանյան մեդիադաշտը հատկապես վերջին ամիսներին բավականին լուրջ փորձության առաջ են կանգնած: Բանն այն է, որ ժամանակ առ ժամանակ ինչ-որ կեղծ էջերի եւ կայքերի միջոցով տարբեր ապատեղեկատվություններ են տարածվում, որը հանրության որոշակի շրջանակներում տարբեր տրամադրություններ է ստեղծում:

«Պետք է մամուլը եւ հասարակությունը սկսեն իրար հետ ավելի սերտ աշխատել, որովհետեւ մանիպուլյատիվ տեխնոլոգիաները գնալով ավելի լրջանում եւ բարդանում են»,- այս մասին ՀԺ-ի հետ զրույցում ասաց ՏՏ ոլորտի փորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը:

- Պարոն Մարտիրոսյան, վերջին շրջանում հաճախ ենք տեսնում, որ հայաստանյան մեդիադաշտում ֆեյք կայքերի եւ էջերի միջոցով կեղծ եւ ապակողմնորոշող նյութեր են տարածվում: Ինչպե՞ս տարբերակել դրանք:

- Եթե լիներ մի քիչ ավելի վաղ ժամանակ, կասեի, որ պետք է անպայման մտնել այդ էջը, տեսնել՝ այն նորաստեղծ է, թե՝ ոչ, ինֆորմացիա կա, թե՝ ոչ, բայց վերջին մի քանի ամիսների շատ մտահոգիչ տենդենցն այն է, որ քարոզչությունով, մանիպուլյացիայով զբաղվող կենտրոնները սկսել են առնել արդեն եղած էջեր եւ դրանցից օգտվել: Այսինքն, հասարակ քաղաքացին ուղղակի հնարավորություն չունի ստուգելու, որովհետեւ մտնում ես էջը, ռեալ մարդ է, մեծ պատմություն ունեցող, լուսանկարներով եւ այլն: Այսինքն, ոչ մի կասկած չի առաջացնում: Կասկած կարող է առաջացնել գրառման ոճային տարբերությունը: Օրինակ, միանգամից հետաքրքրությունների կտրուկ փոփոխությունը, բայց դրա հետ կապված, եկեք համաձայնեք, ամեն մարդ չի նստի եւ այդքան խորանա:

Այստեղ շատ կարեւոր է, որպեսզի առողջ լրատվամիջոցները ավելի ակտիվորեն զբաղվեն ֆեյքային բացահայտումներով եւ փորձեն իրենց շուրջ ավելի համախմբել հանրության այդ առողջ կորիզը, որը կարող է նաեւ ինքն էլ տարածել այդ տեղեկությունը ավելի լայն զանգվածների շրջանակներում: Այսինքն, պետք է մամուլը եւ հասարակությունը սկսեն իրար հետ ավելի սերտ աշխատել, որովհետեւ մանիպուլյատիվ տեխնոլոգիաները գնալով ավելի լրջանում եւ բարդանում են:

- Ի՞նչ նպատակ է հետապնդում կեղծ էջերի միջոցով սուտ տեղեկություն տարածելը եւ ո՞ւմ է ձեռնտու դա:

- Նպատակները շատ տարբեր կարող են լինել, սկսած՝ ուշադրությունը շեղելուց մի տեղեկատվությունից, արտաքին ներազդեցության խնդիր կա, ադրբեջանական գործոնը հստակ աշխատում է: Չմոռանանք, որ երկրում ընթանում է ներքին քաղաքական պատերազմ, որը նաեւ տեղեկատվական պատերազմի գործոն ունի ու ընդ որում, միանգամից մի քանի կենտրոն են աշխատում, այդպես հստակ սեւ ու սպիտակ պատերազմ չի: Այնպես որ, ամեն ինչ բավականին բարդ է:

Աշխարհում արդեն ավանդույթ է ձեւավորվում, որ առաջանում են կազմակերպություններ, որոնք կեղծ տեղեկատվությունը ստուգում են: Օրինակ` ֆեյսբուքը մի շարք երկրների կազմակերպությունների հետ համագործակցում է եւ փորձում է թույլ չտալ, որ կեղծ տեղեկատվությունը տարածվի: Բայց Հայաստանի հետ իրենք չեն համագործակցում: Մեզ մոտ էլ արդեն «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ-ն է այդ փորձը անում, կան էլի փորձագետներ, որ այդ աշխատանքը անում են, սա էլ է նոր բան:

- Որեւէ տարբերակով հնարավո՞ր է պայքարել այդ կեղծ էջերի դեմ, որպես փորձագետ, ի՞նչ լուծում եք առաջարկում այս խնդրին:

- Լուծումները շատ են ու հստակ միջոց չկա: Քանի որ խաբելու տեխնոլոգիաները ավելի լրջանում են՝ հստակ բան չկա: Տարբեր դեպքեր տարբեր լուծումներ են պահանջում: Առնվազն հասարակ մարդը, եթե ինչ-որ սենսացիոն բան է գտել, պետք է գոնե փորձի տեսնել՝ ուրիշ աղբյուրներում կա՞ դրա մասին գրված, թե չէ: Եթե միայն մի աղբյուր է գրել, ուրեմն արդեն կասկածելի է:

Տպել
942 դիտում

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ

Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների

Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին