Երևան
12 °C
searchclose
menuclose
Երևան
12 °C
Հայ հասարակությունն ու հայաստանյան մեդիադաշտը հատկապես վերջին ամիսներին բավականին լուրջ փորձության առաջ են կանգնած: Բանն այն է, որ ժամանակ առ ժամանակ ինչ-որ կեղծ էջերի եւ կայքերի միջոցով տարբեր ապատեղեկատվություններ են տարածվում, որը հանրության որոշակի շրջանակներում տարբեր տրամադրություններ է ստեղծում:
«Պետք է մամուլը եւ հասարակությունը սկսեն իրար հետ ավելի սերտ աշխատել, որովհետեւ մանիպուլյատիվ տեխնոլոգիաները գնալով ավելի լրջանում եւ բարդանում են»,- այս մասին ՀԺ-ի հետ զրույցում ասաց ՏՏ ոլորտի փորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը:
- Պարոն Մարտիրոսյան, վերջին շրջանում հաճախ ենք տեսնում, որ հայաստանյան մեդիադաշտում ֆեյք կայքերի եւ էջերի միջոցով կեղծ եւ ապակողմնորոշող նյութեր են տարածվում: Ինչպե՞ս տարբերակել դրանք:
- Եթե լիներ մի քիչ ավելի վաղ ժամանակ, կասեի, որ պետք է անպայման մտնել այդ էջը, տեսնել՝ այն նորաստեղծ է, թե՝ ոչ, ինֆորմացիա կա, թե՝ ոչ, բայց վերջին մի քանի ամիսների շատ մտահոգիչ տենդենցն այն է, որ քարոզչությունով, մանիպուլյացիայով զբաղվող կենտրոնները սկսել են առնել արդեն եղած էջեր եւ դրանցից օգտվել: Այսինքն, հասարակ քաղաքացին ուղղակի հնարավորություն չունի ստուգելու, որովհետեւ մտնում ես էջը, ռեալ մարդ է, մեծ պատմություն ունեցող, լուսանկարներով եւ այլն: Այսինքն, ոչ մի կասկած չի առաջացնում: Կասկած կարող է առաջացնել գրառման ոճային տարբերությունը: Օրինակ, միանգամից հետաքրքրությունների կտրուկ փոփոխությունը, բայց դրա հետ կապված, եկեք համաձայնեք, ամեն մարդ չի նստի եւ այդքան խորանա:
Այստեղ շատ կարեւոր է, որպեսզի առողջ լրատվամիջոցները ավելի ակտիվորեն զբաղվեն ֆեյքային բացահայտումներով եւ փորձեն իրենց շուրջ ավելի համախմբել հանրության այդ առողջ կորիզը, որը կարող է նաեւ ինքն էլ տարածել այդ տեղեկությունը ավելի լայն զանգվածների շրջանակներում: Այսինքն, պետք է մամուլը եւ հասարակությունը սկսեն իրար հետ ավելի սերտ աշխատել, որովհետեւ մանիպուլյատիվ տեխնոլոգիաները գնալով ավելի լրջանում եւ բարդանում են:
- Ի՞նչ նպատակ է հետապնդում կեղծ էջերի միջոցով սուտ տեղեկություն տարածելը եւ ո՞ւմ է ձեռնտու դա:
- Նպատակները շատ տարբեր կարող են լինել, սկսած՝ ուշադրությունը շեղելուց մի տեղեկատվությունից, արտաքին ներազդեցության խնդիր կա, ադրբեջանական գործոնը հստակ աշխատում է: Չմոռանանք, որ երկրում ընթանում է ներքին քաղաքական պատերազմ, որը նաեւ տեղեկատվական պատերազմի գործոն ունի ու ընդ որում, միանգամից մի քանի կենտրոն են աշխատում, այդպես հստակ սեւ ու սպիտակ պատերազմ չի: Այնպես որ, ամեն ինչ բավականին բարդ է:
Աշխարհում արդեն ավանդույթ է ձեւավորվում, որ առաջանում են կազմակերպություններ, որոնք կեղծ տեղեկատվությունը ստուգում են: Օրինակ` ֆեյսբուքը մի շարք երկրների կազմակերպությունների հետ համագործակցում է եւ փորձում է թույլ չտալ, որ կեղծ տեղեկատվությունը տարածվի: Բայց Հայաստանի հետ իրենք չեն համագործակցում: Մեզ մոտ էլ արդեն «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ-ն է այդ փորձը անում, կան էլի փորձագետներ, որ այդ աշխատանքը անում են, սա էլ է նոր բան:
- Որեւէ տարբերակով հնարավո՞ր է պայքարել այդ կեղծ էջերի դեմ, որպես փորձագետ, ի՞նչ լուծում եք առաջարկում այս խնդրին:
- Լուծումները շատ են ու հստակ միջոց չկա: Քանի որ խաբելու տեխնոլոգիաները ավելի լրջանում են՝ հստակ բան չկա: Տարբեր դեպքեր տարբեր լուծումներ են պահանջում: Առնվազն հասարակ մարդը, եթե ինչ-որ սենսացիոն բան է գտել, պետք է գոնե փորձի տեսնել՝ ուրիշ աղբյուրներում կա՞ դրա մասին գրված, թե չէ: Եթե միայն մի աղբյուր է գրել, ուրեմն արդեն կասկածելի է:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Երևան-Մեղրի ճանապարհին Iveco-ն վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին. վերջինը հիվանդանոցում մահացել է
Նեթանյահուն հետաձգել է Ադրբեջան այցելությունը՝ նշելով պատճառները
Առինջ գյուղում վթարի է ենթարկվել ուղևորատար միկրոավոտոբուս. կան տուժածներ
Կալիֆորնիայում ինքնաթիռը մխրճվել է երկու բնակելի տների մեջ
Իջևանի կենտրոնական զբոսայգու չգործող լճակի տեղում սուբվենցիոն ծրագրով բացօթյա լողավազան է կառուցվում. վարչապետ
Չինաստանի նախագահը կուղևորվի Մոսկվա. ստորագրվելու են մի շարք փաստաթղթեր
Ֆրանսիայի հրապարակում մեքենաներ են բախվել. կա 5 վիրավnր
Երևան-Սևան ճանապարհին իրականացվելու են հարկադիր քարաթափման աշխատանքներ
Ուզում են Գյումրու սցենարով՝ «տորգերով», այնպես դասավորել, որ Լևոն Քոչարյանին աթոռի գլխին դնեն. Սաֆարյան
Պատանիների և երիտասարդների աշխարհի առաջնության մրցումային վերջին օրը Հայաստանն ունի երկու մասնակից
Խոշոր ավտովթար Արմավիրում. կան տուժածներ
Երկրաշարժ Հայաստանի տարածքում
Կիրակնօրյա զբոսանք Իջեւանում՝ 25 կմ. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել
96 կգ քաշային Գրիգոր Ղազարյանը դարձավ աշխարհի առաջնության ոսկե մեդալակիր
«Կրթվելը նորաձև է» շարժումը հասել է սահմանամերձ Բերդավան. այն չի սկսվել ավանդական բանախոսություններով
Մանրանկարչության մեջ ժամանակից մարդու համար գաղտնիքներ կան դեռ. Վարդևար Շամամյան
Վանաձորում տեղի ունեցած պայթյունի հետևանքով տուժածներ կան. նրանք ռեանիմոբիլով տեղափոխվել են Երևան
Ինդոնեզիայում ուժգին երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Ստորաքարշության շքերթ է. կա՛մ մենք կվերացնենք պարազիտներին, կա՛մ նրանք կվերացնեն պետությունը. Մեհրաբյան
Կրթվելը նորաձև է Նոյեմբերյան համայնքի Բերդավան բնակավայրում. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել
Եմենի վարչապետը հրաժարական է տվել
Թուրքիան չի բացի երկինքը Նեթանյահուի ինքնաթիռի համար․ Էրդողանի գրասենյակ
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այցելել է Ախթալա, Քարկոփ և Բերդավան բնակավայրեր. լուսանկարներ, տեսանյութ
Սերբիայի նախագահը հոսպիտալացվել է. Վուչիչը վաղաժամկետ ավարտել է այցը ԱՄՆ
Հաղթանակի օրը Մոսկվայում սադրանքի դեպքում ոչ ոք չի կարող երաշխավորել, որ Կիևում կգա մայիսի 10-ը. Մեդվեդև
«Volkswagen ID.4»-ը բախվել է կայանված «BMW»-ին, հետո մեկ այլ ավտոմեքենայի, կոտրել քարե պարիսպն ու կախվել
Մեդիան պետք է լինի չեզոք, փաստահեն՝ զերծ մնալով որևէ քաղաքական ուժի սպասարկելու գայթակղությունից. Բաղդասարյան
Համայն Ռուսիո պատրիարքն այցելել է Բաքու
ՊՆ և ԳՇ ստորաբաժանումների զինծառայողները «Եռաբլուր»-ում մասնակցել են համապետական շաբաթօրյակին
Պուտինը «կգնահատի» Վիտալի Բալասանյանի նամակը. Ռոբերտ Քոչարյանը Ալիևին մեսիջ է ուղարկել. Բլեյան. տեսանյութ
Պետք է ավելի հայտնի դարձնել, հրաշալի տեղ է. վարչապետն այցելել է Բերդավանի Ղալինջաքար ամրոց. տեսանյութ
Հութիները հայտարարել են իսրայելական ռազմական օբյեկտի հրթիռակոծման մասին
Ակտիվորեն տարածում են՝ իբր «Գույք պարտքի դիմաց»-ը ես եմ ստորագրել. տգիտության բացառիկ դրսևորում է. Սարգսյան
Ձագիկավան բնակավայրում բացվել է «Ապահով» Քաջարանի երեխաների զարգացման համալիր կենտրոնը
ՀՀ ԱԺ աշխատակազմը մասնակցել է համապետական շաբաթօրյակին
Քարկոփում տեղադրվել է ժամանակավոր ավտոմոբիլային նշանակության մետաղական կամուրջ. տեսանյութ
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի. շրջանների զգալի մասում անձրև կտեղա
ՏԿԵՆ և Քանաքեռ-Զեյթունի վարչական շրջանի աշխատակազմերը մաքրեցին Հաղթանակ զբոսայգուն հարակից տարածքը. Խուդաթյան
ՀՀ-ում մամուլն ազատ է առավել, քան աշխարհի մեզ հայտնի որևէ կետում, առնվազն ազատ է իշխանությունից. Ալեքսանյան
Կառուցվել է Մ-6-ն Ախթալայի հետ կապող պողպատե կառուցվածքով ժամանակավոր 2-րդ կամուրջը. տեսանյութ
