Երևան
12 °C
searchclose
menuclose
Երևան
12 °C
Օրերս մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը հայտարարել էր, որ Հայաստանից «Tor» անոնիմացնող համակարգի կիրառման կտրուկ աճ է նկատվում 2018 թվականի օգոստոսից։ Ինչը մոտավորապես կարելի է համեմատել ֆեյքերի թվի կտրուկ աճի հետ:
«Հայկական ժամանակ»-ը փորձագետի հետ զրույցում որոշակի մանրամասներ պարզեց.
Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում «Tor»-ը.
Դա մի գործիք է, որը թույլ է տալիս համացանցում թաքցնել քո ինքնությունը: Դրա միջոցով ամբողջությամբ հնարավոր է թաքցնել, թե՛ քո ինքնությունը, թե՛ այն գործողությունները, որը դու կատարում ես, օրինակ՝ ինչ ես կարդում, ինչ ես նայում.
«Այս համակարգից սովորաբար Հայաստանից ստաբիլ մոտ 500 մուտք էր լինում օրական: Մուտքերի աճ մի անգամ եղել է հեղափոխությունից առաջ՝ մոտ 2 անգամ, իսկ հետո՝ օգոստոսի կեսին մոտ 3 անգամ աճ է երեւում: «Tor»-ի միջոցով հնարավոր է մտնել նաեւ կայքեր, որոնք սովորական համացանցով անհասանելի են: Այդ կայքերն օրինակ՝ թմրանյութ են վաճառում, զենք: Այսինքն այցելուները կարող են լինել նաեւ այն մարդիկ, ովքեր օգտվում են արգելված ապրանքներից: Բայց այս աճը եղել է 2-3 օրվա մեջ ու դա կարող է մի քանի պատճառ ունենալ: «Tor»-ի ավելի շատ կիրառումը կարող է նաեւ այլ պատճառ ունենալ. առաջինը, որ մեծ քանակությամբ մարդիկ վախեցած են նոր իշխանություններից եւ թաքցնում են իրենց ինքնությունը: Երկրորդ տարբերակն այն է, որ «Tor»-ը խափանումներով է աշխատում եւ մարդիկ անընդհատ միացնում են անջատում են ու դա քանակ է ավելացնում: Դա կարող է պայմանավորված լինել ե՛ւ կապի խափանումներով, ե՛ւ տեխնիկական հարցերով, չնայած այս առումով տեղեկություն չկա: Մյուս տարբերակը դա այն է, որ մարդիկ բացում են կեղծ էջեր եւ սա երաշխավորում է, որ իրենց չեն գտնի: Օրինակ «Դուխով Հայաստան» ֆեյսբուքյան էջի տվյալները «Ֆեյսբուք»-ը տրամադրեց, բայց եթե դու «Tor»-ի միջոցով ես մուտք գործում՝ «Ֆեյսբուք»-ն էլ չգիտի, թե դու ով ես»,- ասաց Մարտիրոսյանը:
Մարտիրոսյանի խոսքով՝ այդ օրերին «Գուգլ» որոնողական համակարգի միջոցով «Tor»-ի որոնումները Հայաստանից չի աճել. «Այնպես չի էլի, որ մարդիկ լսել են, որ այդպիսի բան կա: Պիկային կտրուկ աճը ինչ-որ բան ասում է, մարդկանց քանակը չենք կարող ասել, բայց կարող ենք ենթադրել, որ խոսքը գնում է մի քանի հարյուր մարդու մասին: «Tor»-ի միջոցով հնարավոր է փոխել IP-ն (թվային հասցեները)»:
Նշենք, որ աշխարհում տրոլների ֆաբրիկաները՝ բացահայտվելուց խուսափելու համար փոխում են իրենց թվային հասցեները. ««Ֆեյսբուք»-ը սկսել է մոնիթորինգ իրականացնել եւ եթե հայտնաբերում է, որ կան էջեր կամ խմբեր, որոնք իրար հետ փոխկապակցված են, նա այդ խմբերը փակում է: Վերջերս ուկրաինական ֆեյքերի ֆաբրիկա փակեցին»:
Փորձագետը նշեց, որ այդ ֆաբրիկաներն աշխատում են քաղաքական եւ տնտեսական նպատակներով եւ «Tor»-ն ըստ էության հարմար միջոց է անձը չբացահայտելով քարոզչություն իրականացնելու համար:
Մարտիրոսյանի խոսքով՝ ԱՄՆ-ում 2016-ի ընտրություններին համոզված էին, որ ռուսների կողմից ազդեցություն է եղել՝ տրոլների ֆաբրիկայի միջոցով. «Օրինակ՝ ուկրաինական ֆաբրիկան, որը վերջերս «Ֆեյսբուք»-ը փակել է, ունեցել է 1.6 կամ 1.8 մլն դոլարի գովազդային բյուջե՝ արդեն ծախսված»:
Փորձագետի կարծիքով սա չի կարող ազդեցություն չունենալ, քանի որ միշտ կա բնակչության մի տոկոս, որոնք իրենց կարդացածը ճիշտ են համարում:
Այսինքն ըստ էության ստացվում է, որ «Tor»-ի միջոցով հնարավոր է բացել ֆեյք էջեր, կատարել որոշակի քարոզչություն, տարածել որոշակի ապատեղեկատվություն եւ չբռնվել, ինչը կիրառվում է աշխարհում, իսկ գուցե նաեւ Հայաստանո՞ւմ:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Խոշոր ավտովթար Արմավիրում. կան տուժածներ
Երկրաշարժ Հայաստանի տարածքում
Կիրակնօրյա զբոսանք Իջեւանում՝ 25 կմ. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել
96 կգ քաշային Գրիգոր Ղազարյանը դարձավ աշխարհի առաջնության ոսկե մեդալակիր
«Կրթվելը նորաձև է» շարժումը հասել է սահմանամերձ Բերդավան. այն չի սկսվել ավանդական բանախոսություններով
Մանրանկարչության մեջ ժամանակից մարդու համար գաղտնիքներ կան դեռ. Վարդևար Շամամյան
Վանաձորում տեղի ունեցած պայթյունի հետևանքով տուժածներ կան. նրանք ռեանիմոբիլով տեղափոխվել են Երևան
Ինդոնեզիայում ուժգին երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Ստորաքարշության շքերթ է. կա՛մ մենք կվերացնենք պարազիտներին, կա՛մ նրանք կվերացնեն պետությունը. Մեհրաբյան
Կրթվելը նորաձև է Նոյեմբերյան համայնքի Բերդավան բնակավայրում. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել
Եմենի վարչապետը հրաժարական է տվել
Թուրքիան չի բացի երկինքը Նեթանյահուի ինքնաթիռի համար․ Էրդողանի գրասենյակ
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այցելել է Ախթալա, Քարկոփ և Բերդավան բնակավայրեր. լուսանկարներ, տեսանյութ
Սերբիայի նախագահը հոսպիտալացվել է. Վուչիչը վաղաժամկետ ավարտել է այցը ԱՄՆ
Հաղթանակի օրը Մոսկվայում սադրանքի դեպքում ոչ ոք չի կարող երաշխավորել, որ Կիևում կգա մայիսի 10-ը. Մեդվեդև
«Volkswagen ID.4»-ը բախվել է կայանված «BMW»-ին, հետո մեկ այլ ավտոմեքենայի, կոտրել քարե պարիսպն ու կախվել
Մեդիան պետք է լինի չեզոք, փաստահեն՝ զերծ մնալով որևէ քաղաքական ուժի սպասարկելու գայթակղությունից. Բաղդասարյան
Համայն Ռուսիո պատրիարքն այցելել է Բաքու
ՊՆ և ԳՇ ստորաբաժանումների զինծառայողները «Եռաբլուր»-ում մասնակցել են համապետական շաբաթօրյակին
Պուտինը «կգնահատի» Վիտալի Բալասանյանի նամակը. Ռոբերտ Քոչարյանը Ալիևին մեսիջ է ուղարկել. Բլեյան. տեսանյութ
Պետք է ավելի հայտնի դարձնել, հրաշալի տեղ է. վարչապետն այցելել է Բերդավանի Ղալինջաքար ամրոց. տեսանյութ
Հութիները հայտարարել են իսրայելական ռազմական օբյեկտի հրթիռակոծման մասին
Ակտիվորեն տարածում են՝ իբր «Գույք պարտքի դիմաց»-ը ես եմ ստորագրել. տգիտության բացառիկ դրսևորում է. Սարգսյան
Ձագիկավան բնակավայրում բացվել է «Ապահով» Քաջարանի երեխաների զարգացման համալիր կենտրոնը
ՀՀ ԱԺ աշխատակազմը մասնակցել է համապետական շաբաթօրյակին
Քարկոփում տեղադրվել է ժամանակավոր ավտոմոբիլային նշանակության մետաղական կամուրջ. տեսանյութ
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի. շրջանների զգալի մասում անձրև կտեղա
ՏԿԵՆ և Քանաքեռ-Զեյթունի վարչական շրջանի աշխատակազմերը մաքրեցին Հաղթանակ զբոսայգուն հարակից տարածքը. Խուդաթյան
ՀՀ-ում մամուլն ազատ է առավել, քան աշխարհի մեզ հայտնի որևէ կետում, առնվազն ազատ է իշխանությունից. Ալեքսանյան
Կառուցվել է Մ-6-ն Ախթալայի հետ կապող պողպատե կառուցվածքով ժամանակավոր 2-րդ կամուրջը. տեսանյութ
ՄԻՊ-ն այցելել է Սևանի հոգեկան առողջության կենտրոն. նախորդ այցի ընթացքում արձանագրված որոշ խնդիրներ լուծված են
Զելենսկին մերժել է Պուտինի՝ եռօրյա զինադադարի առաջարկը
«Կամազ»-ը հայտնվել է խոտանված ասֆալտապատ հատվածում ու կիսակողաշրջվել. խմելու ջուրն անխնա հոսում է
Մեր երեխաների և երևանցիների հետ մասնակցում ենք համաքաղաքային շաբաթօրյակին. Տիգրան Ավինյան. տեսանյութ
Հայաստանը վերահաստատում է ամուր նվիրվածությունը մամուլի ազատությանը. ԱԳՆ խոսնակ
Եվրոն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մայիսի 3-ին
Մայիսի 3-ը Մամուլի ազատության համաշխարհային օրն է. համաշխարհային ինդեքսում Հայաստանը շատ բարձր՝ 34-րդ տեղում է
Ուկրաինայի ԶՈւ-ն հարձակում է գործել Նովոռոսիյսկի վրա. քաղաքում արտակարգ դրություն Է հայտարարվել
Թուրքիայում 547 ապօրինի ներգաղթյալ է ձերբակալվել
Ինչի հետևանքով է մահացել ՀՀ-ում ԵՄ դիտորդը
