Պրոֆեսիոնալ ռեկետ է․ Արթուր Մեսչյանը՝ շինթույլտվություններից դժգոհ բնակիչների բողոքների մասին

Երբ մի բնակիչ դատական կարգով վիճարկում է իր տան հարևանությամբ իրականացվող շինարարության օրինականությունը, տասնյակ միլիոններ արժեցող աշխատանքն ընդհատվում է, կառուցապատողի վերցրած վարկերի տոկոսները բազմապատկվում են, առաջանում են բազմաթիվ այլ խնդիրներ, մինչդեռ բնակիչների ներկայացրած դատական հայցերը երբեմն լինում են զարմանալի անտրամաբանական. կառուցապատման հետ կապված այս հարցերն այսօր քննարկվեցին Կառուցապատողների հայկական ասոցիացիայում: Այստեղ լրագրողների հետ զրույցում Երևանի գլխավոր ճարտարապետ Արթուր Մեսչյանը և իրավաբան Արմեն Հարությունյանը նշեցին, որ այս հարցերը պետք է կարգավորվեն օրենսդրական փոփոխություններով:

Քաղաքաշինական փաստաթղթերի, շինարարական թույլտվությունների՝ դատական կարգով վիճարկման դեպքում հայցադիմումը Վարչական դատարանի կողմից վարույթ ընդունելու պահից շինարարության թույլտվությունը համարվում է կասեցված վարչական դատավարության օրենսգրքի 83-րդ հոդվածի 1-ին մասի ուժով։ Սա խնդիր է ոչ միայն այն կառուցապատողի համար, որ ստիպված է շինարարական աշխատանքները դադարեցնել, մինչև դատարանի կողմից վերջնական վճռի հրապարակումը, այլև լուրջ դժվարություններ է հարուցում քաղաքապետարանի համար՝ ներդրողների հետ բանակցություններում վստահելի գործընկերոջ դիրքերից հանդես գալու առումով. այս մասին այսօր պատասխանելով լրագրողների հարցերին՝ նշեց Երևանի գլխավոր ճարտարապետ Արթուր Մեսչյանը։

Նա հիշեցրեց վերջերս Շենգավիթում ընդդեմ Հյուսիս-հարավ ավտոճանապարհի կազմակերպված բողոքի ակցիան: «Բնակիչներն ի՞նչ էին ասում՝ փողոց է կառուցվում, որով մեքենաներ պիտի անցնեն, և էդ մեքենաները մեզ խանգարելու են..., իմիջիայլոց, փողոցը հենց մեքենաների անցնելու համար է: Եվ խոսքը «Հյուսիս-հարավ» ստրատեգիական ճանապարհի մասին է: Ում տնակները որ ապամոնտաժում էին, բոլորին փոխհատուցում տրված էր, այսինքն՝ այդ տնակները քաղաքապետարանի սեփականությունն էին, բնականաբար, պիտի ապամոնտաժեինք, որ շինարարություն անեինք: Հիմա ո՞ւմ շահն է ավելի բարձր՝ 20-30 բնակիչների՞, թե՞ հանրապետության, որի համար այդ ճանապարհը ստրատեգիական կարևորագույն ճանապարհներից մեկն է: Ես չգիտեմ: Մենք այսօր ահռելի մեծ կորուստ ունենք տնտեսության մեջ, քանի որ շինարարությունն էն թափով, որ կարող էր կատարվել, չի կատարվում: Երկու բնակչի բողոքը դատարանում լրիվ բավարար է, որ 40 մլն-անոց շինարարությունը կանգնի: Եվ հարցը միայն կառուցապատողի խնդիրը չէ, հարցը մուլտիպլիկացիոն էֆեկտն է, մյուս կառուցապատողները: Հիմա մոտ 320 նախագիծ չի իրականացվում. վախենում են, որ վաղը-մյուս օրը իրենք բանկից գումար կվերցնեն, էդ գումարի վրա տոկոս կգա, որևէ վարույթի պատճառով գործը կկանգնի, և իրենք բառի բուն իմաստով կհայտնվեն խայտառակ վիճակում»,- ասաց Մեսչյանը:

Նա նշեց, որ իրեն էլ երբեմն մեղադրում են շինթույլտվություն տալու համար. «Ասում են՝ էս ինչ կրակը գցեցիր, բանկից գումարը վերցրինք, շինարարություն չենք կարողանում անել: Բայց սրա վերջը պետք է տալ: Դառել ա ուղղակի պրոֆեսիոնալ ռեկետ... Բնակիչն ասում է՝ մեր մայլում շինարարություն եք անում, բա ես դրանից խեր չունենա՞մ: Չէ՛, տղե՛րք, խեր չեք ունենալու: Բայց էդ «խեր չունենալու» համար օրենսդրական փոփոխություններ են պետք: Մենք ամեն օր թուղթ ենք տալիս, բայց շինարարությունն առաջ չի գնում: Մեկ-մեկ էնպես անտրամաբանական բաների պատճառով է գործը վարույթ ընդունվում, որ ուղղակի զարմանում եմ»:

Խնդրի լուծման համար, ըստ Մեսչյանի, պետք է ստեղծել մի հանձնաժողով, որ մինչև գործը դատարան մտնելը նախագիծն ուսումնասիրի, և եթե քաղաքաշինական նորմերի խախտում չհայտնաբերի, այդ գործը դատարան չուղարկի. «Մի միջանկյալ ուժ կարողանա բալանսի բերել այս խնդիրը»:

Անդրադառնալով այն հարցին, թե ինչու նախկինում նման բողոքներ չկային, հիմա՝ այսքան շատ են՝ Մեսչյանն ասաց. «Ժամանակին ոչ մի բնակիչ չէր համարձակվի կառուցապատողի դեմ բողոքեր»:

Իրավաբան Արմեն Հարությունյանի տվյալներով՝ այս պահին դատարանում վիճարկվում է շուրջ 60 շինթույլտվություն, 400 մլն դոլարի շինարարություն չի կատարվում: Նրա խոսքով՝ նման իրավիճակներում կառուցապատողը որևէ հնարավորություն չունի պաշտպանել իր իրավունքները, քանի որ քաղաքաշինական փաստաթղթերի կասեցումը իրականացվում է օրենքի ուժով, առանց որևէ պետական կամ դատական մարմնի կողմից քննարկվելու.

«Նշված իրավիճակը բացասաբար է ազդում բարեխիղճ կառուցապատողի վրա, վերջինս սկսում է կրել անհամաչափ մեծ վնասներ, վտանգի տակ են դրվում ներդրումները, կառուցապատողի բնականոն գործունեությունը խաթարվում է, դա իր ազդեցությունն է ունենում տնտեսության վրա, չի իրականացվում համապատասխան ապրանքաշրջանառություն, վտանգվում են աշխատատեղերը և աշխատողները, բնակարանային ֆոնդի արդիականացումը, նոր բնակարանների վաճառքը, հիփոթեքային շուկայի զարգացումը, հարկերի առաջացումը և վճարումը և այլն»: