Երևան
12 °C
Ռուսաստանը սկսել է հասկանալ Ադրբեջանում ահաբեկիչ վարձկանների տեղակայման վտանգը, մտահոգված է այդ փաստով, եւ հույս կա, որ մտահոգությունը կարտահայտվի կոնկրետ գործով՝ այն է՝ ահաբեկիչների ճամբարին հարվածով: ՀԺ-ի հետ զրույցում այսպիսի կարծիք արտահայտեց Գլոբալիզացիայի եւ տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոնի նախագահ Ստեփան Գրիգորյանը:
Այն, որ Ռուսաստանը սկսել է մտահոգվել մեր տարածաշրջան վարձկանների մուտքով, հասկանալի էր Արցախում պատերազմի սկզբից ի վեր: Վերջին օրերին, սակայն, պատոնական Կրեմլը սկսեց այդ մասին խոսել ավելի հասցեական: Մասնավորապես, նոյեմբերի 3-ին «Կոմերսանտ» թերթին տված հարցազրույցում ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը հայտարարեց, որ իրենց մտահոգում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության միջազգայնացումը եւ Մերձավոր Արեւելքից գրոհայինների ներգրավումը։ Լավրովն անգամ ասաց, որ ըստ առկա տվյալների, հակամարտության մեջ ներգրավված վարձկանների թիվը մոտենում է երկու հազարի:
Սրան կոշտ արձագանքեց Ադրբեջանի նախագահը՝ նկատելով, թե ՌԴ-ն պետք է պահպանի չեզոքությունը, չօգնի Հայաստանին:
Նոյեմբերի 5-ին թեմային անդրադարձավ Ռուսաստանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան՝ հայտարարելով, որ Մերձավոր Արեւելքից Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտի իրականացվում է միջազգային ահաբեկչական կազմակերպությունների անդամների տեղափոխում, որոնց ձեռքերը մինչեւ արմունկներն արյունոտ են. «Խոսքը ծայրահեղ տրամադրված վարձկանների մասին է։ Նրանք դավանում են ջիհադիզմի գաղափարախոսությունը։ Այս ամենը չի կարող մեզ մոտ լուրջ մտահոգություններ չառաջացնել, քանի որ հեռանկարում իրավիճակի նման զարգացումը հղի է նոր ահաբեկչական անկլավի առաջացմամբ այժմ արդեն Անդրկովկասում»։
Երեկ էլ վերը նշված հայտարարությունները վերահաստատեց Ռուսաստանի արտաքին հետախուզական ծառայության տնօրեն Սերգեյ Նարիշկինը՝ ընդգծելով, որ ինքն ունի հստակ ու ճշգրիտ տվյալներ Սիրիայից Ադրբեջան տեղափոխված գրոհայինների մասին. «Դրանք ճշգրիտ տվյալներ են, որոնք Ռուսաստանի հետախուզությունը ստացել է մի շարք աղբյուրներց, այդ թվում՝ Մերձավոր եւ Միջին Արեւելքի գործընկերներից», - մանրամասնում էր Նարիշկինը։ Վերջինս միաժամանակ ընդգծում էր, որ մարտական գործողություններին մասնակցում է նաեւ թուրքական հետախուզությունը։
Թեմայի շուրջ Ստեփան Գրիգորյանի հետ մեր զրույցը՝ ստորեւ.
- Պարոն Գրիգորյան, համաձա՞յն եք, որ Ռուսաստանը Ադրբեջանի կողմից Ղարաբաղ բերված վարձկանների մասին սկսել է հասցեական խոսել: Ինչո՞վ է պայմանավորված հռետորաբանության այդ փոփոխությունը:
- Ռուսաստանի քաղաքականությունը բավական բարդ է: Եթե մենք նայենք Արցախի հարցի կոնտեքստով՝ Ռուսաստանը հստակ ասում է, որ 5 շրջան պետք է հանձնենք: Չեմ կարծում, որ դա մեզ համար բարենպաստ դիրքորոշում է: Մյուս կողմից Պուտինը ասաց, որ Սումգայիթում ջարդեր են եղել, Արցախում հայերը միշտ ապրել են եւ այլն: Ուրեմն Արցախի հարցով Ռուսաստանի քաղաքականությունը կայուն չի: Բայց եթե խոսում ենք ահաբեկչության դեմ պայքարի մասին, եթե խոսում ենք Սիրիայից տեղափոխվող վարձկանների մասին, որոնք հիմա տեղակայվում են Ադրբեջանում, այդ կոնտեքստով ավելի հստակ ուրվագծվում է ՌԴ դիրքորոշումը: Ինչո՞ւմ է փոփոխության պատճառը: Իրենք սկսեցին հասկանալ, որ դա վտանգավոր է նաեւ Ռուսաստանի համար:
- Այսինքն այդ հասցեականությունը պայմանավորում եք ոչ թե նրանով, որ սկսել են ավելի շատ մտահոգվել Հայաստանի կամ Արցախի համար, այլ որ Ռուսաստանի համար էլ վտանգներ կան:
- Միանշանակ: Ի վերջո Լավրովը հայտարարեց, որ մոտ 2000 վարձկան է բերվել: Դա նշանակում է, որ լուրջ են մոտենում:
- Արձանագրելը՝ արձանագրեցին: Իսկ մեզ համար դա ինչո՞վ է կարեւոր:
- Արձանագրումը մեզ համար, կարծում եմ, արդեն ձեռնտու է: Հիմա կոնկրետ քայլերի կանցնեն, թե ոչ, ես դժվարանում եմ ասել: Ես նկատում եմ, որ Ռուսաստանը այս անգամ Արցախյան պատերազմի եւ ահաբեկչական խմբերի հետ կապված շատ դանդաղաշարժ է: Շատ դանդաղ են հասկանում, որ վտանգը լուրջ է: Վտանգը լուրջ է այնքանով, որ այդ վարձկանների մի մասը կարող են մուտք գործել Ռուսաստան: Ինչպես հայտնի է, նրանց տալիս են ադրբեջանական, թուրքական անձնագրեր: Իսկ Ադրբեջանի անձնագրով Ռուսատան մտնելը շատ հեշտ է, քանի որ այդ երկրները վիզային սահմանափակում չունեն:
- Այդ պարագայում Ռուսաստանի դանդաղկոտությունը ինչո՞վ եք պայմանավորում:
- Իմ վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ այդ դանդաղկոտությունը կապված է նրա հետ, որ Ռուսաստանը Թուրքիայի հետ տարբեր հարցերում ընդհանուր շահեր ունի: Նրանց միջեւ հակասություններ, իհարկե, կան, բայց նաեւ շահեր կան: Այդ շահերը խանգարում են, որ արագ շարժվեն: Ռուսաստանը գիտի, որ մեզ աջակցելը կբերի Թուրքիայի ցավոտ ռեակցիային: Բայց ես հուսով եմ՝ Ռուսաստանը կհասկանա, որ եթե չաջակցի մեզ, կկորցնի Հարավային Կովկասը: Եթե նման ծանրագույն շրջանում մեզ չեն աջակցում, պարզ է՝ կորցնում են դիրքերը ե՛ւ Հայաստանում, ե՛ւ Հարավային Կովկասում: Դա մենք պետք է հասցնենք Ռուսաստանին:
- ԱԺ փոխնախագահ Ալեն Սիմոնյանի եւ պատգամավոր Վլադիմիր Վարդանյանի այցը Ռուսաստան այս կոնտեքստում կարո՞ղ է տեղավորվել:
- Ճիշտ է ինտենսիվ կապի մեջ լինել Ռուսաաստանի քաղաքական էլիտայի հետ: Ի՞նչ է նշանակում Հայատանի ԱԺ փոխխոսնակի այցը Ռուսաստան. պարզ է՝ դա քաղաքական այցելություն է եւ հանդիպումները կլինեն առաջին հերթին Պետդումայի շրջանակներում, նաեւ իշխող ուժի հետ: Դա իր մեջ պարունակելու է երկու բաղադրիչներ՝ Արցախի բաղադրիչը եւ ահաբեկիչների դեմ պայքարի ու Թուրքիայի ներգրավման բաղադրիչը: Այո, առանձին դեպքերում մենք քննադատում ենք, առանձին դեպքերում գոհ ենք, բայց պետք է կապը միշտ լինի: Կարեւոր է, որ քաղաքական էլիտայի մոտ ձեւավորվի կարծիք, թե ինչ է կատարվում տարածաշրջանում: Նրանք պետք է հասկանան, որ տարածաշրջանը փոխվում է, կան վարձկաններ, խմբավորումներ, սա շատ լուրջ փոփոխություն է: Ուրիշ իրավիճակ է, որ տարածաշրջանում կար հակամարտություն, որը փորձում էինք կարգավորել խաղաղ ճանապարհով, եւ ուրիշ է իրավիճակը, երբ տարածաշրջան է մտնում նոր գործոն՝ ահաբեկչություն: Եվ ինչն է ավելի վատ, որ այդ ահաբեկչական խմբերի մեջ կրոնական ծայրահեղական խմբեր կլինեն: Կասկած չկա, որ կան, ու դա այլ խնդիրների առաջ է կանգնեցնում այս տարածաշրջանին: Դա կբերի ահաբեկչական ակտերի՝ այդ թվումն ուղղված ե՛ւ Ռուսաստանի դեմ, ե՛ւ Իրանի դեմ:
- Եթե խոսենք ահաբեկիչների առկայության մասին արձանագրումից գործի անցնելու մասին՝ ի՞նչ կարող է անել Ռուսաստանը կամ կանի՞ որեւէ բան:
- Ես, անկեղծ ասած, հույս եմ փայփայում, որ Ռուսաստանի անհանգստությունը կարտահայտվի նաեւ կոնկրետ գործերով: Հասկանում եք ինչի մասին եմ խոսում՝ հարվածներ այդ վարձկանների ճամբարներին: Ո՞նց է Սիրիայում Ռուսաստանը հարվածում: Եվ հենց այս գործողություններից անհանգստությունն է, որ ստիպեց Ալիեւին այդքան կոշտ արձագանքել Լավրովի հայտարարությանը, ասել, թե Ռուսաստանը պետք է իր տեղը իմանա, Ռուսաստանը Մինսկի խմբի համանախագահող երկիր է, ուրեմն միջնորդ է, միջնորդը պետք է չեզոք լինի եւ այլն: Միանշանակ երեւում է, որ սա Ադրբեջանի համար շատ ցավոտ տեղ է: Ես հուսով եմ, որ Ռուսաստանը կշարժվի: Մենք պետք է ջանքեր գործադրենք այդ ուղղությամբ՝ այդ թվում ե՛ւ պաշտոնական Երեւանը, ե՛ւ փորձագետները: Ռուսաստանի հասարակությանը, ղեկավարությանը պետք է հասցնել, որ որ դա կարեւոր հարց է նաեւ իրենց համար: Էդ վարձկանները ո՞ւր են գնալու, պարզ է, կգնան դեպի հյուսիս, էլ ո՞ւր, գնալու տեղը ո՞րն է: Դա շանս է տալիս, որ Ռուսաստանը մի քիչ ավելի ակտիվ կմիջամտի այդ պրոցեսի մեջ՝ ոչ թե Արցախում խաղաղություն հաստատելու առումով, այլ ահաբեկիչների ճամբարների վրա հարվածելու: Միջազգային նորմերով դա թույլատրված է: Այդ ահաբեկիչների մասին հիմա խոսում են ե՛ւ Միացյալ Նահանգները, ե՛ւ ֆրանսիան: Այնպես չի, որ մենակ Ռուսաստանն է խոսում: Դա նշանակում է, որ լեգիտիմ իրավունք կստանա Ռուսաստանը, եթե հարվածի էդ ճամբարներին:
- Պարոն Գրիգորյան, կա կարծիք, որ Սիրիայի դեպքում դա հաջողվեց, քանի որ Սիրիան միջազգային իրավունքի ճանաչված սուբյեկտ է, դիմեց Ռուսաստանին, ՌԴ-ն էլ դիմեց ՄԱԿ-ին՝ ստացավ այդպիսի իրավունք, որ հարվածի: Արցախի դեպքում նման իրավունք կստանա՞:
- Այստեղ պետք է աշխատեցնենք այլ մեխանիզմ. դա կոչվում է 15 կիլոմետրանոց գոտի: Դուք գիտեք, Թուրքիան ՄԱԿ-ում ստացավ իրավունք՝ Իրաքի հյուսիսում պարբերաբար ռազմական գործողություն ծավալելու քրդական բանվորական կուսակցության դեմ: Պարբերաբար Թուրքիան մտնում է հյուսիս, պայքար է տանում, դուրս է գալիս, քանի որ կարողացավ ապացուցել աշխարհին, որ իբր այդ քրդերը ծայրահեղական խմբեր են: Հիմա քանի որ Արցախյան պատերազմը Հայաստանի սահմանի մոտ տեղի ունեցող պրոցես է, Հայաստանը Ռուսաստանի հետ համապատասխան պայմանանգրեր ունի, ուստի Հայաստանը Ռուսաստանի հետ միասին կարող է միջազգային հանրությանը դիմել ու իրավունք ստանալ՝ պատժելու այդ խմբերին: Այսինքն մտնել այդ 15 կիլոմետրանոց գոտի, ոչնչացնել այդ խմբերին ու նորից դուրս գալ: Այդ խմբերը անպայման կգնան Ադրբեջանի հյուսիս, ուրեմն Ռուսաստանն էլ իրավունք կունենա մտնելու այնտեղ: Դրա համար նորմեր կան. եթե Ադրբեջանը այդ խմբերի դեմ չի պայքարում, Հայաստանն ու Ռուսաստանը ունեն պայմանագրային հիմքեր՝ հակաահաբեկչական գործունեություն ծավալելու, կարող են դիմել ՄԱԿ ու գործողություններ ծավալել: Ավելին ձեզ ասեմ, Իրանը եւս կարող է նման գործողություն իրականացնել, քանի որ սահմանամերձ է այդ խմբերին: Բայց այստեղ ինչ-որ պրոցեդուրաներ կան, չեմ ասում խախտենք ՄԱԿ-ի պրոցեդուրաները:
- Այդ ահաբեկիչներին հարվածելուց ի՞նչ վնաս կկրի Ադրբեջանը, պատերազմի ելքի վրա ի՞նչ ազդեցություն կունենա դա:
- Լրջագույն ազդեցություն ու առաջին հերթին իմիջային: Հիմա կստացվի, որ եթե Ռուսաստանը դնում է խնդիր, որ Ադրբեջանում կան ահաբեկիչներ, ավտոմատ կերպով դա հարվածում է այդ երկրի իմիջին: Ազդեցությունը կարող է լինել նաեւ զուտ ռազմական առումով. եթե բանը հասնի գործողությանը, պարզ է՝ կոչնչացվեն այդ խմբերը, որոնք կարող էին գնալ դեպի Արցախի սահման:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումՄենք խաղաղություն ենք կառուցում, ընդդիմությունն ուզում է կոնֆլիկտի հարատևության վրա տաքացնել ձեռքերը. Թորոսյան
ՀՀ ԶՈւ ստորաբաժանումները կրակ չեն բացել. ՊՆ հերքել է Ադրբեջանի հերթական ապատեղեկատվությունը
Իմ նպատակը Գյումրուն և գյումրեցուն ծառայելն է. Սարիկ Մինասյան. տեսանյութ
Ընդդիմադիր ուժերն ուզում են խաթարել խաղաղության գործընթացը. այն նշանակում է ուժեղ ՀՀ. Հովհաննիսյան. տեսանյութ
Քննարկվել է «Վիզ էյր»-ի գործունեության ընդլայնման հնարավորությունը. փոխվարչապետն ընդունել է Մայքլ Դելեհանթին
Նախագահի նստավայրում տեղի է ունեցել դատավորների երդման արարողություն
Աշակերտների և ուսանողների հետ քննարկեցինք իրենց հետաքրքրող հարցերը. մեզ համար հետևություններ արեցինք. նախարար
«Գնթունիք»-ի աշխատակիցների վեճն ավարտվել է դանակահարությամբ. բժիշկները պայքարում են 28-ամյա տղայի կյանքի համար
Քվեաթերթիկի համարը կապ չունի, մարդիկ ընտրատեղամաս են գնում՝ որոշում կայացրած. ԿԸՀ նախագահ. տեսանյութ
Հայ-թուրքական հարաբերություններին առնչվող հարցեր են քննարկվել. Գասպարյանը հանդիպել է Ասուման Էրդողանի հետ
ԱՄՆ-ը մաքսատուրքեր է սահմանում նաև Թուրքիայի համար
Սպանություն Երևանում. զրուցարանից շտապօգնությունը հիվանդանոց է տեղափոխել 1 դի և վիրավոր
Երևան-Սևան ճանապարհի վերին հենապատը մաքրվում է քարաթափումներից
Գրանցվել է ՀՀ սեփականության իրավունքը Երևանի Ծարավ Աղբյուրի փողոց հողամասի նկատմամբ. վարչապետ
Որտեղ կարելի է փակցնել ընտրական պաստառ, որտեղ՝ ոչ, այլ ինչ տարբերակով կարելի է անել քարոզչություն. տեսանյութ
Եթե ուզում են համեմատություն, ես միշտ ասել եմ՝ կազինո գնացող խաղացողը պիտի պետական փողը չտանի խաղա. Սուքիասյան
Վարչապետի գլխավորությամբ նույնականացման միջոցներով դրոշմավորման համակարգին առնչվող հարցեր են քննարկվել
Սարգիս Խանդանյանը Գերմանիայի դեսպանի հետ զրույցում անդրադարձել է խաղաղության պայմանագրի կնքման գործընթացին
Լավ են արել, բոլորի թիկնազորներին պետք է ստուգեն. Սուքիասյանը՝ իր թիկնազորի անդամերին բերման ենթարկելու մասին
Երկու ոսկե մեդալ՝ հատուկ օլիմպիադաների աշխարհի ձմեռային խաղերից
Տեսանյութը նոր չէ, պետք չէ մանիպուլացնել հանրությանը. ՆԳՆ
Հանցավոր խումբը զենքի գործադրմամբ և բռնություն կիրառելով բնակարանային հափշտակություններ է կատարել
Մինչ այդ նույն անալիծիկները պատռում էին իրենց, որ եվրոդիտորդները շպիոն են, լարում են իրավիճակը. Ղազարյան
Ավտոբուսի վարորդի կողմից վրաերթի ենթարկված տղամարդը մահացել է
ԱԺ-ում քննարկվել է ավտոմեքենաներից հնչող բարձր երաժշտության սահմանափակումների վերաբերյալ հարցը
Սիմոնյանն ու Չեխայի պատվիարկությունը քննարկել են Բաքվում պահվող հայերի հայրենադարձությանը վերաբերող հարցեր
Ադրբեջանի ՊՆ-ն կրկին ապատեղեկատվություն է տարածել. ՀՀ ՊՆ
Մալթան ողջունել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև Խաղաղության պայմանագրի վերաբերյալ բանակցությունների ավարտը
Բաքվում շարունակվում է ԼՂ նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարության դատավարությունը. ցուցմունք է տվել Մնացականյանը
Արագածոտնի գյուղերից մեկում հայտնաբերվել է 95-ամյա կնոջ կիսամոխրացած մարմին
Բոտոքս ներարկումների համար նախատեսված չհայտարարագրված դեղամիջոցների ներկրման փորձը կանխվել է. ՊԵԿ
Պենտագոնն արձագանքել է Հայաստան զինտեխնիկայի հնարավոր տեղափոխման մասին լուրին
Գյումրիի «Երեխաների տուն» ՊՈԱԿ-ում հայտնաբերվել է 13-ամյա աղջկա մարմին
Վերաբրենդավորվել է Ամիօ բանկի «Արարատ» մասնաճյուղը
Թուրքիայի ու ՀՀ հարաբերություններում առաջընթացի բացակայության հարցում մեծ է Ադրբեջանի գործոնը. թուրք լրագրող
Ասատուր Վարդանյանը նշանակվել է ՏԿԵ նախարարի տեղակալ
Մասիս-Ռանչպար ավտոճանապարհին մեքենան գլխիվայր շրջվել է. կա տուժած
Ստուգել ենք Արթուր Նահապետյանի բարեկամների ունեցվածքից մինչև այն, թե ինչ մեքենայով է երթևեկում. Իոաննիսյան
Սիմոնյանը կարծում է՝ ԵՄ դիտորդների հետ կապված Ադրբեջանի մտահոգությունները կփարատվեն, երբ ստորագրվի պայմանագիրը
ՀՀ-ը ինքնուրույն է որոշում՝ ում հետ, երբ ու ինչ ձևով խոսի․ Սիմոնյանը՝ վարչապետի ու Պուտինի զանգի մասին
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT