Դոլարի անկումը Հայաստանի ՏՏ ոլորտը կդարձնի անմրցունակ․ ընկերությունները ֆինանսական կորուստներ կկրեն, առաջ կմղվի գնաճը

Վերջին ամիսներին դոլարը պարբերաբար արժեզրկվում է։ Դիցուք՝ եթե երեկ ԱՄՆ դոլարի փոխարժեքը կազմում էր 396.70 դրամ՝ նախորդ օրվա համեմատ նվազելով 2.68 դրամով, ապա այսօրվա տվյալներով՝ արժեզրկումը միջինը կազմում է 394.29 դրամ, վաճառքը՝ 404.06 դրամ:

Դոլարի աննախադեպ անկումը, ըստ ոլորտի փորձագետների, բացասական ազդեցություն է թողնելու և թողնում տարբեր ոլորտների վրա։ Բացի տնտեսության նկատմամբ ունեցած հետևանքներից, դոլարի փոխարժեքի տատանման հետևանքով տուժելու է նաև տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտը։ Որոշ մասնագետների խոսքով՝ դա կարող է հանգեցնել նրան, որ Հայաստանի ՏՏ ոլորտը դառնա անմրցունակ․ ընկերությունները մեծ թվով գումարներ կորցնեն, մյուս կողմից էլ՝ դոլարի արժևորումը կհանգեցնի գնաճի։

The crowdfunding formula ընկերության հիմնադիր Նարեկ Վարդանյանը, «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ՏՏ ոլորտին սպասվող վնասներին, նշում է՝ դոլարի արժեզրկումը հայաստանյան ՏՏ ոլորտի ընկերությունների վրա շատ կտրուկ և մեծ ազդեցություն է ունենալու, որովհետև այն առավելությունը, որն ունեին հայկական ընկերությունները, արժեզրկման հետևանքով կկորցնեն:

«Այսինքն՝ մեր ընկերություններն աշխատավարձերի համեմատաբար ցածր լինելու տեսանկյունից ունենում էին առավելություն արտասահմանյան ընկերությունների նկատմամբ։ Հիմա տեղի ընկերությունների ծախսերը 25 տոկոսով մեծացել են, ու շատերը պատրաստ չեն այդ ծախսերին։ Այս պարագայում այն ընկերությունները, որոնք ունեին մեծ թիմեր, պահպանում էին պայքարը միջազգային մեծ ընկերությունների դեմ, արդեն չեն կարող նույնը շարունակել, որովհետև աշխատավարձային բազան, որը հիմնական ծախսն է ԱյԹի ընկերությունների, կհավասարվի միջազգային զարգացած երկրների արժեքներին, որի արդյունքում մեր ընկերությունները կդառնան անմրցունակ»,- մանրամասնում է նա։

Ըստ Վարդանյանի՝ եթե արժեզրկումը երկար շարունակվի, ապա ՏՏ ոլորտի խնդիրները նույնպես դժվար փուլ կմտնեն։ Բարձր ծախսային պայմանները և գլոբալ անկայունությունը լուրջ հարված կարող են ունենալ ոլորտի նկատմամբ․ «Գրեթե բոլոր ընկերություններն իրենց եկամուտներն ստանում են դոլարով և գործում միջազգային շուկայում, դրանք բերում են Հայաստան ու փոխանակում դրամով։ Եթե 6 տարի առաջ սա նպաստավոր էր, հիմա՝ ոչ։ Այս դեպքում եկամուտները բավականին քիչ կկազմեն»։

Նրա խոսքով՝ առաջիկա 4 տարվա ընթացքում ՏՏ ոլորտի ընկերությունները կառնչվեն բավականին մեծ ճգնաժամի։ Ներկայիս ու սպասվող ճգնաժամը կհաղթահարեն նրանք, ովքեր ճկուն են ու պատրաստված։ Սկսնակ ընկերությունների համար դժվար փորձություն է լինելու, կարծում է Վարդանյանը, որոշներն էլ չեն կարողանալու հաղթահարել իրավիճակը։

Ստեղծված վիճակը կնպաստի նաև, որ ընկերությունները կկորցնեն իրենց աշխատակիցներին, ասում է նա: «Նույնիսկ կարող է ինչ-որ կերպ արտագաղթին նպաստել, քանի որ ՀՀ-ում բնակվելով՝ կարող են աշխատել միջազգային ընկերությունների հետ։ Շատերը գուցե փոխեն ընկերությունները, որտեղ աշխատում են և գնան ավելի կայուն սեկտոր, ինչն էլ զգալի վնաս կհասցնի ՏՏ ոլորտին։ Երբ տաղանդը դուրս է գալիս ՏՏ սեկտորից, մեծ դժվարություններ են առաջանում»,- կարծում է նա:

Հարցին՝ արդյոք դոլարի արժեզրկումից կտուժե՞ն նաև ՀՀ տեղափոխված ՏՏ ոլորտի ընկերությունները, Վարդանյանի խոսքով՝ գուցե տուժեն, բայց կարող են նաև դրական արդյունքներ ունենալ․ «Այն ընկերությունները, որոնք դոլարային եկամուտ ունեն, կհայտնվեն վատ վիճակում, իսկ ովքեր եկամուտը ստանում են ռուբլիով, ունենալու են օրգանիկ առավելություն հայկական ընկերությունների նկատմամբ։ Ստացվելու է, որ ՌԴ ընկերություններն ավելի բարձր աշխատավարձ ու եկամուտ կունենան, քան հայկական ընկերությունները»։

Զրուցակիցը նկատում է՝ անբարենպաստ վիճակում կհայտնվեն նաև ստարտափերը:

«Իրենք ամենից շատ կտուժեն, որովհետև այն ընկերությունները, ովքեր ներդրումներ են ստացել, ստացել են դոլարով։ Մասնավորապես, նոր սկսնակ ստարտափերը, ովքեր չունեն կայուն եկամուտներ և ճկունություն, շատ դժվար վիճակում կհայտնեն։ Օրինակ, եթե ստարտափը ստացել է 1 մլն ներդրում, ապա ստացվում է, որ ստացել է 800 հազար դրամ, ավելի քիչ քանակի, քան վերջին տարիների ընթացքում էր, երբ դոլարի փոխարժեքը կայուն էր»,- ասում է նա:

Տնտեսագետ, tvyal.com կազմակերպության ղեկավար Աղասի Թավադյանն էլ մեր զրույցում նկատում է՝ մարտ ամսից դոլարն արժեզրկվեց, քանի որ ՌԴ-ից մեծ քանակությամբ դոլար և այլ տարադրամ եկավ Հայաստան, և այդ տարադրամի քանակությունը մեծացավ: «Համապատասխանաբար դոլարի գինը ընկավ, հիմա շարունակվում է ՌԴ քաղաքացիների հոսքը, որոնք իրենց հետ շարունակում են բերել տարբեր արտարժույթներ, որի արդյունքում արտարժույթի գինը շուկայում իջնում է»,- ասում է Թավադյանը։

Ըստ նրա՝ դժվար է կանխատեսել՝ դոլարի արժեզրկումը երկար կտևի՞, թե՞ ոչ, կախված է ՌԴ քաղաքացիների հոսքի շարունակական աճով․ որքան ՌԴ քաղաքացիները շարունակական աճ ունենան ՀՀ-ում, այդքան դոլարի և այլ արտարժույթի գինը նվազելու է։

«ՀՀ քաղաքացիները հակում ունեն իրենց խնայողությունները պահել դոլարով, քանի որ ունեցել ենք երկար ժամանակաշրջան, երբ դոլարը կայուն է եղել, և վստահությունը դոլարի նկատմամբ ավելի բարձր էր։ Շուկայում անշարժ գույքի և մեքենաների գինը որոշվում է դոլարի գնով, սակայն դա սխալ հակվածություն է, որովհետև դոլարի քանակությունը և գինը ՀՀ կենտրոնական բանկը ուղիղ չի կառավարում։ ԿԲ-ն ուղղիղ կերպով կառավարում է դրամի գինը և դրամի քանակությունը: Նշեմ որ մեզ մոտ բանկային համակարգը բավականին ուժեղ է, և այս պահին ավելի լավ վիճակում է, քան համաշխարհային ֆինանսական շուկան։ Ուստի քաղաքացիները պետք է իրենց խնայողությունը պահեն դրամով և չզբաղվեն շուկայական սպեկուլացիաներով։ Դոլար կամ այլ արտարժույթ անհրաժեշտ է գնել միայն կարիքի դեպքում»,- ընդգծում է տնտեսագետը։

Թե այս նվազումը ի՞նչ ազդեցություն կունենա տնտեսության վրա, Թավադյանի խոսքով, տնտեսության վրա կարևոր չէ դոլարի արժեզրկումը, որքան ընդհանուր աճը, որը պայմանավորված է ՌԴ քաղաքացիների հոսքով․ «Ռուսաստանի քաղաքացիները բավականին մեծ քանակությամբ կապիտալ են բերել Հայաստան, իսկ տնտեսության վիճակը չի կարելի բնութագրել դրամ և այլ փոխարժեքների հարաբերությամբ, այլ մարդկանց աշխատանքի և այս պարագայում քանակի մեծացմամբ, որի հետևանքով ունենք երկնիշ տնտեսական աճ»։

Տնտեսագետի խոսքով՝ ակնկալվում է, որ մինչև տարեվերջ պահպանվելու են և՛ երկնիշ գնաճը, և՛ երկնիշ տնտեսական աճը։

Տպել
1849 դիտում

Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի

«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ

«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ

Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)

Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է

Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա

Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը

ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին

5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին

Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով

«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության

Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել

Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները

Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի