Ռուսաստանի անվտանգության «անձրեւանոցը ծակ է» եւ ունի լրացումների բալանսավորման անհրաժեշտություն. Դավիթ Խաժակյան

Երեւանի ավագանու «Լույս» խմբակցության անդամ Դավիթ Խաժակյանի կարծիքով՝ Հայաստանի, Ռուսաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարների եռակողմ հանդիպման համատեքստն ավելի կարեւոր է, քան բուն հանդիպման որոշ դրվագներ։

Ըստ նրա՝ այդ համատեքստը հետեւյալն է. ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, խոսելով երկու երկրների՝ Ադրբեջանի եւ Հայաստանի հարաբերությունների կարգավորման մասին, ասում է՝ այն տարբերակում, որն առաջարկում է ՌԴ-ը, առկա է Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի վերաբերյալ դիտարկում, այն է՝ ԼՂ հարցը կթողնվի ապագային:

«Օրեր առաջ Ստեփանակերտում տեղի ունեցած մեծ հավաքի հիմնական ուղերձները, ինչպես նաեւ Արցախի իշխանությունների ուղերձները կարծես ուղղված էին նրան, որ Հայաստանը ընդունի հենց ՌԴ նախագահի ասած այդ տարբերակը, որն ավելի նպաստավոր է Արցախի համար։ Երբ Հայաստանի իշխանությունները հայտարարեցին, որ ի սկզբանե ընդունել են այդ տարբերակը, ակնկալիք ձեւավորվեց, որ ՌԴ նախագահը Սոչիում նախաձեռնած հանդիման ընթացքում կքննարկի եւ ինչ-որ ամփոփ տեսք կտա հենց այդ առաջարկին։ Սակայն արդեն պարզ դարձավ, որ այդ առաջարկը մերժում է Ադրբեջանի նախագահը, ընդ որում, դա ակնառու էր երեկ Ալիեւի արած հայտարարությունների ժամանակ»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում նկատում է Խաժակյանը՝ հավելելով՝ ակնառու դարձավ նաեւ այն, որ ՌԴ-ի հնչեցրած առաջարկն առնվազն այս ժամանակահատվածում երաշխավորում չի գտնում։

«Մենք ֆիքսեցինք, որ ՌԴ նախագահի անգամ բանավոր տեքստում չկար Լեռնային Ղարաբաղ արտահայտությունը, ինչը նշանակում է, որ անպատեհ է փորձել Հայաստանի իշխանությունների վրա բարդել այդ հարցում որոշակի անհամաձայնությունները»,- ասում է նա։

Բանախոսի դիտարկմամբ՝ երկու պետությունների միջեւ մոդերատոր հանդիսացող Ռուսաստանն իր ունեցած հնարավորություններով չի կարողացել Լեռնային Ղարաբաղ ձեւակերպումը տեղայնացնել ո՛չ բանավոր խոսքում, ո՛չ գրավոր հայտարարության մեջ։

Անդրադառնալով եռակողմ հանդիպումից հետո հրապարակված հայտարարության բովանդակությանը՝ վերջինս նկատում է՝ այնտեղ հիմնական շեշտադրվում է երկու արձանագրություն. առաջինը՝ ուժի մեջ է նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը, որը կարծես թե կասկածի տակ էլ չէր դրված, երկրորդ, տրվեցին ձեւակերպումներ, որոնք համահունչ էին Պրահայում ձեռքբերված պայմանավորվածություններին․ «Սա դրական է առնվազն այն իմաստով, որ Ռուսաստանը չփորձի «խանդով» վերաբերվել բանակցությունների վերաբերյալ այլ հարթակներում տեղի ունեցող գործընթացներին»։

Խոսելով ընդդիմադիր ուժերի քննադատության մասին՝ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ ամիսներ առաջ արած այն հայտարարության վերաբերյալ, ըստ որի՝ միջազգային հանրությունը պահանջում է Ղարաբաղի հարցի հետ կապված իջեցնել նշաձողը՝ մեկնաբանում է․

«Այդ ժամանակ բոլոր սլաքներն ուղղվում էին Արեւմուտքին։ Ընդդիմադիրներն ասում էին, որ ռուսական կարգավորման տարբերակում կարգավիճակի վերաբերյալ խոսք կա, թեպետ այն թողնված է ապագային։ Մեր ընդդիմադիրները չեն ֆիքսում, որ Փաշինյանի այդ ասածը, ըստ էության, բոլոր դերակատարներին էր վերաբերում, ոչ միայն արեւմտյան։ Ընդդիմադիրների մոտ քննադատությունը միակողմանի է, հիմա չեն հանդգնի քննադատություն ուղղել ՌԴ-ի հասցեին։ Սակայն նրանք այժմ քարկապ են ընկել, որովհետեւ չեն էլ կարող ասել՝ Հայաստանն էր դեմ Արցախի վերաբերյալ ձեւակերպումներին։ Փաշինյանը մինչեւ Սոչի գնալը հստակ հայտարարեց՝ լինի այդպիսի փաստաթուղթ՝ անմիջապես ստորագրելու է»,- ասում է նա:

Խաժակյանի դիտարկմամբ՝ Ղարաբաղյան հարցի, խաղաղության համաձայնագրի վերաբերյալ ստեղծվել է միջազգային կոնսենսուս, գուցե լռելյայն, որը չի բխում մեր շահերից, սակայն դա հաշվի չառնել պարզապես չենք կարող։

«Մենք իրավունք ենք ստանում խաղաղության համաձայնագրի շուրջ բանակցել այն հարթակում, որը մեզ արագ արդյունք եւ Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի նկատմամբ երաշխիքներ կտրամադրի։ Առնվազն վերջին դրույթը, որը մենք ունենք, ԵՄ դիտորդների մեխանիզմն է. ոչ այնքան ամուր, սակայն դեռեւս միակը, որը կարող է երաշխավորել սահմանների գոնե երկամսյա անքակտելիությունը»,- նկատում է զրուցակիցը։

Անդրադառնալով երեկվանից շրջանառվող այն տեսակետներին, թե հրապարակված հայտարարության մեջ խաղաղապահների դերի մասին քանիցս շեշտելը առաջին հերթին ռուսական ազդեցության ընդգծման մասին է խոսում՝ ասում է՝ դրա մասով հայտարարությունն ավելի շատ «տրաֆարետային» է, որպեսզի ռուսական կողմը որպես նախաձեռնող կողմ ձեռնունայն չմնա: Սակայն այստեղ էլ թե՛ Ռուսաստանը եւ թե՛ Ադրբեջանը նշաձող իջեցրին:

Կրկին հիշեցնելով օրեր առաջ ՀՀ վարչապետի այն հայտարարությունը, որ պատրաստ է ստորագրել փաստաթուղթ, որով 10-20 տարով կերկարաձգվի ռուս խաղաղապահների գործունեությունը՝ Խաժակյանն նշում է՝ հրապարակված տեքստում որքան էլ որ կարեւորվեց խաղաղապահների դերը, այդուհանդերձ, նոր արձանագրում չիրականացվեց, որ ռուսական կողմը պատրաստակամ է ջանքեր գործադրել՝ խաղաղապահների գործունեությունն Արցախում երկարաձգելու։

«Եվ չեղավ նրա համար, որովհետեւ Ռուսաստանը չի ուզում, այլ որովհետեւ Ադրբեջանն է դեմ։ Ռուսաստանը չցանկացավ այնպիսի հայտարարություններ անել, որոնք կխաթարեն ռուս-ադրբեջանական բարեկամական հարաբերությունները»,- շեշտում է նա՝ հավելելով՝ այդ տեքստով երկու տարի հետո խաղաղապահների գործունեության շարունակականությունն առնվազն կասկածի տակ է առնվում։

Ըստ Խաժակյանի՝ գոնե հումանիտար տեսանկյունից ելնելով՝ կարելի էր «տրաֆարետային» ձեւով գերիների հարցը արձանագրել․ «Ինչպես մինչ այս էր եղել, մի քանի գերիների արձակում լիներ, սա էլ չեղավ։ Կարծում եմ՝ պատճառն այն էր, որ Ռուսաստանը կրկին փորձեց այնպես անել, որ չլինի մի այնպիսի դրույթ, որը չի բխի Ադրբեջանի շահերից»։

Շեշտելով, որ ՀՀ վարչապետի խոսքում հատուկ ընդգծվել էր գերիների վերադարձի հարցը՝ վերջինս հավելում է՝ խնդիրը բխում է երեք երկրների՝ իրար միջեւ եղած փոխհարաբերություններից, կապվածություններից եւ կախվածություններից․ «Այս պահին Ռուսաստանի այդ անվտանգության անձրեւանոցը ծակ է եւ ունի լրացումների բալանսավորման անհրաժեշտություն, որը մենք չենք կարող լրացնել ռուսական կողմով, որովհետեւ այն արդեն չլրացվող է գոնե այս ժամանակահատվածում։ Դրա համար պետք է փորձենք բալանսավորել եւ խաղաղության համաձայնագրի շուրջ բանակցությունները շարունակել նաեւ այլ հարթակներում»։

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
2197 դիտում

Ձեր ժառանգած փորձն ու գիտելիքը հիմնաքարային են մի ամբողջ համակարգի համար. ԿԳՄՍ նախարարը՝ Նարա Շլեպչյանին

Հայաստանն առաջնահերթություն է տալիս խաղաղությանը. ԱԺ պատվիրակությունը մասնակցել է ԵԱՀԿ ԽՎ ձմեռային նստաշրջանին

Արգելափակումից դուրս բերված 1430 մեքենա, 578 ՃՏՊ և տուժածներ. ուժեղացված ծառայության արդյունքները

ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակությունն աշխատանքային այցով մեկնել էր Իտալիա. տեսանյութ

Ջեբկիրին ասեք՝ Գյումրիում համայնքապետի ընտրություններ են, ոչ թե ծաղրածուի, ալիքները խառնել է. Պալյան

Դիլիջանի գիշերօթիկի լքված շենքը ռիսկային է. ինչ է առաջարկվում այնտեղ բնակվող ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածներին

Էվերեստի վրա թափվող ձյունն այլևս չի պահպանվում, ձնածածկույթը 150 մետրով նահանջել է

Սահմանազատումն այսօրվա դրությամբ բանակցային գործընթացի միակ հատվածն է, որ շոշափելի արդյունքներ ունի. Դըկոտինյի

Փետրվարի 24-ից հանրապետության դպրոցներում դասերը շարունակվելու են բնականոն կերպով. ԿԳՄՍՆ

Անկում տարադրամի շուկայում. ինչ փոփոխություններ են արձանագրվել փետրվարի 23-ին

Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 6-9 աստիճանով. ինչ եղանակ սպասել առաջիկա օրերին

Շնորհակալ եմ բոլորին, ովքեր իրենց գործը կատարում են հոգատարությամբ ու պատասխանատվությամբ. Ավինյան

Մարտունի-Վարդենիս ճանապարհին ձյուն ու բուք է. տեսանյութ

Վատիկանը նոր տեղեկություն է հայտնել Հռոմի պապի առողջական վիճակի մասին

Վրաստանում ձյան տեղումների հետևանքով որոշ գնացքների երթուղիներ չեղարկվել են. սպասվում է եղանակի վատթարացում

Ահազանգեր են ստացվել արգելափակված ավտոմեքենաների վերաբերյալ. 59 քաղաքացու օգնություն է ցուցաբերվել. տեսանյութ

34-ամյա տղամարդը առանց վարորդական իրավունքի վկայականի, ոչ սթափ վիճակում մեքենաների է բախվել. վիրավորներ կան

Փլուզվել է Պերուի առևտրի կենտրոններից մեկի տանիքը. կան զոհեր

Իսրայելը հետաձգել է պաղեստինցի բանտարկյալների ազատ արձակումը

ՀՀ-ն կարևորում է Ճապոնիայի հետ համակողմանի համագործակցության խորացումը. Փաշինյանի ուղերձը Ճապոնիայի վարչապետին

Քանի չկա խաղաղության համաձայնագիր, հակամարտությունը կարող է վերսկսվել. ԵՄ դիտորդները պրոֆեսիոնալներ են. դեսպան

Հայկական հեռուստատեսությունն անհնար է պատկերացնել առանց Ձեզ. վարչապետի շնորհավորական ուղերձը Նարա Շլեպչյանին

Պաշտպանության ոլորտում համագործակցությունը ՀՀ-ի հետ շարունակվում է, պաշտոնական Փարիզի դիրքորոշումն է. դեսպան

Դպրոցում ծեծկռտուք է տեղի ունեցել ֆիզկուլտուրայի ուսուցչի և աշակերտների միջև․ 27-ամյա մանկավարժը ձերբակալվել է

Երևանի և 4 մարզի բազմաթիվ հասցեներում մի քանի ժամ լույս չի լինի

Վարդենյաց լեռնանցքը փակ է կցորդով փոխադրամիջոցների համար. իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին

Էդգար Ղազարյանի նկատմամբ վարչական հսկողություն է կիրառվել

Թուրքիայում ընթացած լեռնադահուկային սպորտի պատանեկան միջազգային մրցաշարում հայ մարզիկը բրոնզե մեդալ է նվաճել

Հալիձորի մոտակայքում չորս բեռնատար է արգելափակվել ձյան շերտում

Ինչ իրավիճակ է Լարսի ճանապարհին

Մի քանի տարածաշրջանում ձյուն է տեղում. կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ

Վահագն Դավթյանը ոսկե մեդալ է նվաճել աշխարհի գավաթի առաջին փուլում

Հոսպիտալում հիվանդության հետևանքով զինծառայողի մահվան դեպք է արձանագրվել. ՊՆ

Երևանի քաղաքապետարանը զգուշացնում է

2021-2025 թվականներին Փարաքար համայնքում կառուցվել և շահագործման է հանձնվել 2 դպրոց

«Բոշա՛», «բոշան դո՛ւ ես» ոճի մեղադրանքներ կամ ինչու Թրամփը բռնեց ռուսական գիծը՝ ակնհայտ լարվելով Զելենսկիի հետ

Դավիթ Բեկ համայնքում կրակոցներ չեն հնչել և տուժածներ չկան. ՆԳՆ

15 տարվա դպրոցի ճաշարանը խուց է, գրադարանը՝ հավաբնի չափ, պետության ներդրումը եղել է փող աշխատելու ձև. նախարար

Դիտորդները չեն ծեծվի, լցոնում չի չլինի. ինչ խնդիրներ կան Սահմանադրության մեջ, ինչպես կշտկվեն դրանք

Ռուս-ամերիկյան 2-րդ բանակցությունները կկայանան հաջորդ շաբաթ. Թրամփ