Հարցը բաց է մնում, թե որ պետության ֆոսֆորային զինատեսակն է Ադրբեջանը կիրառել. պետք է դիմել միջազգային իրավական ատյաններ

44-օրյա պատերազմից շուրջ երկուսուկես տարի հետո փորձաքննության արդյունքում պարզվել է, որ պատերազմի ժամանակ Մարտունի քաղաքի ուղղությամբ արձակված՝ նախաքննական մարմնի հայտնաբերած հրթիռը սպիտակ ֆոսֆոր պարունակող ֆոսֆորային ռազմամթերք Է եղել: Այս մասին հայտարարել է Արցախի դատախազությունը:

Ռազմական փորձագետ Արծրուն Հովհաննիսյանը տարակուսանք է հայտնում, թե ինչո՞ւ են այդ մասին այսքան ուշ՝ պատերազմից երկուսուկես տարի հետո հայտարարում: «Միգուցե Հայաստանում համապատասխան լաբորատորիաներ չկա՞ն: Ամեն դեպքում, կարելի էր ավելի շուտ ստանալ այդ պատասխանները: Դրան գումարած՝ կուզենայի, որ հայտարարության մեջ նշված լիներ, թե ո՞ր պետության արտադրության արկ է, որովհետև դա շատ հարցերի պատասխան կտար: Պատերազմի ժամանակ էլ շատ շահարկվեց այդ հարցը, թե ո՞ր պետությունում են արտադրված Ադրբեջանի կողմից կիրառվող արգելված զինատեսակները»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում նկատում է Արծրուն Հովհաննիսյանը:

Նկատառմանը, որ, այնուամենայնիվ, հակամարտությունների ժամանակ արգելված զինատեսակներ, այդ թվում՝ ֆոսֆորային, արտադրվում են և անտեսելով մի շարք միջազգային կոնվենցիաներ՝ նաև կիրառում, Հովհաննիսյանն ասում է՝ ոչ բոլոր պետություններն են ստորագրում այդ կոնվենցիաների տակ, ստորագրելու դեպքում էլ ոչ բոլորն են խստորեն պահպանում այդ նորմերը. «Անտեսելով Ժնևյան կոնվենցիաները, կամ միջազգային այս կամ այն համաձայնագիրը՝ շատ երկրներ շարունակում են արտադրել ֆոսֆոր պարունակող զինատեսակներ: Իսկ շատ երկրներ ֆոսֆորը սովորական զինանոց են համարում, սակայն նման զենքերի կիրառությունները հետագայում դառնում են լուրջ քննադատությունների ու դատական պրոցեսների առարկա»:

Նրա համոզմամբ՝ հաշվի առնելով Ադրբեջանի կողմից արգելված զինատեսակների օգտագործումը՝ պետք է հետևողական ու համառ աշխատանք տանել՝ միջազգային բոլոր ատյաններում այս մասին տեղեկացնելու համար:

«Նույնիսկ եթե դիմենք միջազգային որևէ ատյան ու չհասնենք արագ հաջողության, պետք է հետամուտ լինել և անդադար, տարիներ շարունակ փաստերով ու ապացույցներով հիշատակել, որ ֆոսֆորային չթույլատրված զինատեսակ են օգտագործել 44-օրյա պատերազմի ժամանակ, ինչպես ադրբեջանցիներն էին անում. տարիներ շարունակ թմբկահարում էին այս կամ այն թեկուզ հորինած իրադարձությունները՝ մինչև տասը մարդուց մեկին հասցնում էին այդ ինֆորմացիան: Նույն հետևողականությամբ էլ մենք պետք է ամենատարբեր հարթակներում խոսենք այդ մասին՝ լինի դատարաններ, գիտաժողովներ կամ խորհրդարանական քննարկումներ, էական չէ, ամեն տեղ»,- կարծում է զրուցակիցը:

Ֆոսֆորային զինամթերքը, որպես կանոն, լինում է նույն՝ մեծ տրամաչափի հրետանային արկերի տեսքով, պարզապես այս դեպքում սովորական պայթուցիկ նյութի փոխարեն ունենում է ֆոսֆորային պայթուցիկ և ոչ միայն պայթում է, այլ երկար այրման ընթացքում քայքայում նշանակետը, մանրամասնում է Հովհաննիսյանը:

Նրա խոսքով՝ զինատեսակը բնապահպանական լուրջ հետևանքներ է թողնում, հենց այդ պատճառով էլ համարվում է արգելված:

«Բնապահպանական աղետ է առաջացնում այնտեղ, որտեղ կիրառվել է: Իմ հիշելով՝ երկրորդ համաշխարհայինի ընթացքում ֆոսֆոր պարունակող զինատեսակներ ամերիկյան բանակն է օգտագործել Ճապոնիայի դեմ: Եվ նույնիսկ մինչև միջուկային զենք կիրառելը, ֆոսֆորային արկերն արդեն ահռելի մեծ վնաս էին տվել ճապոնական կղզիներին, և դրանց հետևանքները երկար տարիներ պահպանվել են»,- նշում է նա:

Իրավաբան Տիգրան Եգորյանի խոսքով էլ՝ միջազգային իրավական ատյաններ դիմելու մասին հարցը քննարկման առարկա չէ և չունի այլընտրանք: Օր առաջ պետք է այս փաստերն ամբողջացվեն և ներկայացվեն համապատասխան մարմիններին:

«Կարևոր է, թե՞ որ կողմից է դիտարկվում խնդիրը: Իհարկե, արգելված զինատեսակ է կիրառվել, սակայն պետք է լրացումներ արվեն, թե դրանք ինչպիսի՞ բնապահպանական վնասներ են պատճառել, մարդկության դեմ ի՞նչ վտանգներ են ներկայացնում: Այստեղ մարդկության դեմ ուղղված հանցագործության տարրեր կան: Կարծում եմ՝ այս խնդիրը ոչ միայն ռազմական հանցագործությունների շրջանակներում պետք է դիտարկել, այլ նաև մարդկության դեմ հանցագործությունների շրջանակներում»,- ասում է նա:

Վերջինիս համոզմամբ՝ Հայաստանի իշխանությունները պետք է հետևողական լինեն և շատ մեծ ջանք գործադրեն արդյունքի հասնելու համար:

Հերմինե Կարապետյան

Տպել
1105 դիտում

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տրանսպորտային միջոցների համար

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար