H1N1-ով վարակվածների մեծ մասը երեխաներն են, արդյոք վիրուսը նույն խոզի գրի՞պն է. ի՞նչ վտանգներ կան, և ինչպե՞ս պաշտպանվել

Հայաստանն այս պահին գտնվում է գրիպի և սուր-շնչառական վարակների ակտիվության շրջանում։ Չնայած ակտիվ փուլի միջին մակարդակում ենք, սակայն հիվանդացության աճը պահպանվում է։ Հիմնականում շրջանառվում է H1N1 վիրուսը։

Նշենք՝ այս վիրուսի հետևանքով Հայաստանում արդեն 2 մահվան դեպք է գրանցվել: Մահացած պացիենտները 35 տարեկան էին: Ընդ որում, նրանցից մեկն ունեցել է խրոնիկ հիվանդություններ, 4-րդ աստիճանի ճարպակալում:

«Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոն»-ի վարակիչ և ոչ վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանության վարչության բժիշկ-համաճարակաբան Եվգենյա Խաչատրյանը «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում նկատում է՝ H1N1 գրիպի տեսակով վարակվածության վերջին դեպքը մեզ մոտ գրանցվել էր 2018 թվականին։ 2019 թվականին շրջանառվում էր H3N2 տեսակը, իսկ արդեն 2020-2021 թթ. քովիդի համավարակն էր ճնշել այլ վարակներին:

«Թե՛ պոլիկլինիկա, թե՛ հիվանդանոցների և շտապ օգնության դիմելիության կանչերի ցուցանիշները բարձր են։ Այս պահի դրությամբ ունենք 622 հիվանդ, որոնք բուժում են ստանում ՀՀ տարբեր ԲԿ-ներում, հիվանդների 95 տոկոսը 0-18 տարեկան է։ 95 տոկոսից 74 տոկոսն էլ կազմում են 0-4 տարեկան երեխաները։ Այսինքն՝ ամբողջ ծանրաբեռնվածությունը երեխաների մասով է, քանի որ նրանք համարվում են խոցելի խումբ»,- ասում է Խաչատրյանը։

218 հիվանդ էլ այս պահին բուժում է ստանում թոքաբորբ հիվանդության դեմ, որից 54 տոկոսը ևս 0-18 տարեկան երեխաներն են։ Համաճարակաբանը նշում է՝ թվերի այս բարձր ցուցանիշը կապ ունի և՛ վիրուսի ակտիվության հետ, և՛ մարդկանց ուշ դիմելիության։ Յուրաքանչյուր տարի այս սեզոնին ակտիվությունը զգացվում է, վիրուսների տարածման նպաստավոր պայմաններն են մարդաշատ վայրերը, փակ տարածքները՝ առանց օդափոխման, վիրուսակիր մարդկանց հետ շփվելը։

«Այս ակտիվ ցուցանիշն առկա է Եվրոպական և մեր տարածաշրջաններում։ Վիրուսի ախտանշանները՝ H1N1-ի, տևում են մի քանի ժամից մինչև 3 օր։ Հատկապես ակտիվ է առաջին փուլը, երբ անձը ախտանշաններ ունի, բայց, միևնույն է, գնում է աշխատանքի, հյուր, շփվում այլ մարդկանց հետ և տարածում վարակը»,- ասում է համաճարակաբանը։

Հարցին՝ իսկ արդյոք H1N1 վիրուսը հայտնի «խոզի գրի՞պն է», Խաչատրյանը մանրամասնում է՝ սա սեզոնային գրիպի տեսակ է, որը փոխանցվում է մարդուց մարդ, այլ ոչ թե խոզից մարդուն, ինչպես 2009 թվականի համավարակի դեպքում էր․ «H1N1 գրիպի ենթատեսակի հարուցիչը H1N1 վիրուսն է, որը 2009 թ-ին Մեքսիկայում «խոզի գրիպի» համաճարակի բռնկման պատճառ դարձավ։ 2010 թ-ին ԱՀԿ-ն հայտնեց համաճարակի ավարտի մասին, իսկ H1N1-ը վերածվեց սեզոնային գրիպ հարուցող շտամներից մեկի։ Երբ սկսվեց փոխանցվել մարդուց մարդ, ունեցանք ծանր և մահվան դեպքեր, և դրանից հետո այն դարձավ սեզոնային գրիպ»։ 

Շնչառական վարակները բազմազան են, դրանց ախտանշանները՝ նույնպես՝ սկսած պարզապես քթահոսությունից, կոկորդի ցավից, գլխացավերից, մկանացավերից։ Գրիպը առավել ծանր է ընթանում: H1N1-ի ախտանշանները հետևյալն են՝ բարձր ջերմություն, մկանացավ, գլխացավ, դող, սրտխառնոց, փորլուծություն, հարբուխ։ Ընդհանուր առմամբ ախտանշանները նույն են, տարբեր է օրգանիզմի արձագանքն ու իմունային համակարգը։ Գրիպի այս տեսակի խոցելի խմբերը հղիներն են, 6 ամսականից մինչև 4 տարեկան երեխաները, խրոնիկ հիվանդություններ ունեցողները, 65-ից բարձր տարիքի անձինք։ 

Վիրուսի կանխարգելման համար մասնագետները խորհուրդ են տալիս՝

  • Պատվաստվել գրիպի դեմ, որը վիրուսի կանխարգելման արդյունավետ միջոցներից է և նվազեցնում է հիվանդանալու ծանր ընթացքը:
  • Ձեռքերը հաճախակի ու մանրակրկիտ լվանալը, կամ եթե չկա լվացվելու հնարավորություն, սպիրտային հիմքով ախտահանող միջոցների օգտագործումը։
  • Հազալու և փռշտալու ժամանակ բերանն անձեռոցիկով կամ արմունկով փակելը։ Դեմքին, հատկապես՝ աչքերին, քթին ու բերանին, դիպչելուց խուսափելը:
  • Պարբերաբար ախտահանել այն մակերեսները, որոնց հաճախակի եք դիպչում, վիրուսի տարածումը կանխելու համար։ Մարդաշատ վայրերից, գրիպով հիվանդ մարդկանց հետ շփումից հնարավորինս խուսափելը։

H1N1-ի համար կա նաև հատուկ դեղամիջոց, որը տրվում է հիվանդներին նրանց տարիքին և հիվանդության ընթացքին համապատասխան։ 

ՀՎԿԱԿ-ի մասնագետը զգուշացնում է՝ կարևոր է խուսափել ինքնաբուժությունից և ժամանակին դիմել բուժօգնության՝ մինչ բարդացումները կդրսևորվեն կլինիկական ծանր ախտանշաններով։

Տպել
6099 դիտում

Մենք սգում ենք նրանց համար, ովքեր սպանվեցին Հայոց ցեղասպանության ժամանակ․ Սամանթա Փաուեր

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար

Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի

«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է

Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ

Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ

Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ

Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին

Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան

Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով

ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին

Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ

Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել

Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս

Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել

Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան

Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին

Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին

Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին

Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ

Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ

Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել

Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել

Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան

Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են

Թուրքիան դեռ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, և դա խայտառակություն է, բայց մենք հիշում ենք և չենք ների․ Ջամբասկի

«Լադանիվա» խմբի անդամներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդ, հարգանքի տուրք մատուցել զոհերի հիշատակին (լուսանկարներ)

Եվրոն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 24-ին

5-րդ շարասյունը կասի «Бьет, значит любит», իմացի հերդ ա, դիմացի, Ցոլակ ջան. Խաչատրյանը՝ Մատվիենկոյի հայտարարության մասին

Ալիևի ներկայացուցիչը հայտարարել է, թե ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման իրական հնարավորություն կա

Պետք է աշխատենք հայ ժողովրդի եվրոպական բարեկեցիկ ապագայի համար. Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդո

«Հողատու» են գոռում մի կնոջ ու մի աղջնակի ուղղությամբ, ովքեր որդի ու եղբայր են ուղարկել պատերազմ, որ հող պահեն. Սաֆարյան