Աշխատել 7 ժամ, ստանալ 8 ժամի աշխատավարձ. ինչու են ցանկանում կրճատել աշխատաժամանակը. մանրամասներ

19/01/2025 schedule15:00

Օրական աշխատել 7 ժամ՝ 8-ի փոխարեն, շաբաթական՝ 35 ժամ՝ 40-ի փոխարեն՝ պահպանելով աշխատավարձը։

Նախագիծը ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունն է ներկայացրել հանրային քննարկման։

Հիմնավորման մեջ ասվում է, որ օրական 8-ժամյա աշխատանքի մոդելի ներդրումից հետո տեղի ունեցած տեխնոլոգիական փոփոխությունները նպաստել են բազմաթիվ գործընթացների ավտոմատացման։ Որպես օրինակ է բերվում Ֆրանսիան, Շվեդիան, Նորվեգիան, Իսլանդիան և այլ երկրներ, որտեղ արդեն իսկ ներդրվել է աշխատաժամանակի ճկուն ռեժիմ՝ կրճատելով աշխատաժամանակը։

Աշխատանքային գրաֆիկը, օրինակ, Ֆրանսիայում չի գործում 2000-ականների սկզբից, Շվեդիայում՝ 2015-ից, Իսլանդիայում և Նորվեգիայում՝ 20-րդ դարավերջին։

Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի փոխնախարար Ռուբեն Սարգսյանը «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում համոզմունք է հայտնում, որ սա մարդկային կապիտալի զարգացմանը նպաստող գլոբալ նախագիծ է։ Ըստ նրա՝ մարդիկ ազատ ժամանակի ավելի մեծ հնարավորություն կունենան․ «Կնպաստի, որ անձնական կյանքին ավելի շատ ժամանակ հատկացնեն, սոցիալական խնդիրները լուծեն։ Կբարձրացնի մարդկանց աշխատունակության որակը, հանգստի ժամանակը կավելանա, ընտանիքի հետ ավելի շատ ժամանակ կանցկացնեն, սթրեսը, լարվածությունը և գերհոգնածությունը կնվազեցվեն։ Մեզ մոտ 8-երի գաղափարախոսություն կա․ 8 ժամ աշխատում ենք, 8 ժամ՝ հանգստանում, 8 ժամ՝ քնում։ Դա 1800-ականներից է գալիս, երբ տեղի ունեցան տնտեսական հեղափոխությունները»։

Սակայն այժմ, եթե համեմատվեն 1900-ի սկզբին ու 2025 թվականը, ապա, ըստ Սարգսյանի, տնտեսության մեծ թռիչք կա, տեխնոլոգիաներն են զարգացել, արտադրողականության աճ կա, հետևաբար աշխատանքի ճկունությունը դարձել է կարևոր բաղադրիչ:

«Դա նկատի ունենալով, ամփոփելով տարբեր հանդիպում-քննարկումները, հաշվի առնելով նաև նախարարության մշակած երկու խոշոր ռազմավարական ծրագրերը, որոնցից են ժողովրդագրության զարգացումն ու զբաղվածության ռազմավարությունը, ընդգծվեց, որ դրանց հիմքում մարդկային կապիտալի զարգացումն է, որի նպատակով էլ քայլեր է պետք մշակել»,- ասում է նա:

Միաժամանակ փոխնախարարը շեշտում է, որ այս առաջարկը դեռ գաղափար է, իսկ եթե ընդունվի, վերաբերելու է թե՛ մասնավոր, թե՛ պետական հատվածին։ Վերջինս նկատում է՝ նախագծի երկու թիրախային խմբերն են աշխատողն ու բիզնես համայնքը։

«Կան բիզնես ոլորտի ներկայացուցիչներ, որոնք արդեն իսկ անցել են այդ գրաֆիկին, կամ ճկունության այլ մեխանիզմներ են մշակել։ Կան բիզնեսներ, որոնք դիտարկումներ ունեն։ Բոլորի առաջարկությունները մենք լսել ենք, լսել ենք նաև արհմիությունների առաջարկները, դրական դիրքորոշումները։ Ընդհանուր առմամբ, նախագիծը 90 տոկոսով դրական տեսակետներ ունի։ Այսինքն՝ այդ առաջարկները քննարկելուց հետո արդեն կհասկանանք, կորոշենք, թե ինչ քայլեր ենք սկսելու։ Սա այն գաղափարն է, որն առաջ ենք բերել քննարկելով»,- մանրամասնում է նա։

Ռուբեր Սարգսյանը կարևորում է աշխատանքի ժամերի կրճատմանը զուգահեռ աշխատավարձի պահպանումը։ Հետևաբար այստեղ մտահոգություն և հարց չպետք է առաջանա՝ ի՞նչ են անելու այն աշխատողները, որոնք աշխատում են գործարքային պայմանագրով և վարձատրվում են՝ ըստ աշխատաժամերի։ Նրա վստահեցմամբ՝ ժամերը կփոխվեն, սակայն աշխատավարձը կրճատելու իրավունք չի լինի։

Արդյոք գործատուները կպահե՞ն աշխատողի համար այս ուրախալի որոշումը, փոխնախարարն ընդգծում է՝ վերահսկողական ծառայություններն իրականացնելու է Առողջապահական և աշխատանքի տեսչական մարմինը, խախտումներ հայտնաբերելու դեպքում որոշելու է հետագա քայլերի իրականացումը տվյալ գործատուի նկատմամբ․ «Բացի դրանից՝ մարդիկ ունեն իրավունք օգտվելու տարբեր գործիքակազմերից, եթե իրենց իրավունքները խախտվում են․ կարող են դիմել տեսչական մարմնին, դատական համակարգին։ Պրակտիկան ցույց է տալիս, որ աշխատանքին վերաբերող վեճերի դատական վճիռներն ավելի շատ քաղաքացիների օգտին են»։

Նախագիծը որևէ կերպ չի ոտնահարելու նաև գործատուների իրավունքը, հավատացնում է Սարգսյանը։ Հակառակը, նրա համոզմամբ, նախագծի ընդունման դեպքում թե՛ պետական, թե՛ մասնավոր հատվածում կստեղծվեն նոր աշխատատեղեր, և կավելանան հաստիքները, որը կարող է հանգեցնել պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների բյուջեներում ծախսերի և եկամուտների ավելացմանը, որոնց մասով, սակայն, հստակ գնահատական տալ հնարավոր չէ։

Վերջինս նկատում է՝ նախարարությունը բոլոր բարեփոխումներն իրականացնում է՝ ուսումնասիրելով միջազգային փորձը զարգացած երկրներում։

Նախարարությունն այժմ առաջին փուլով նախագիծը քննարկում է, հաջորդիվ պարզ կլինի, թե ինչպիսի փոփոխությունների կարիք կա։ Ընդունվելու համար այն պետք է ամբողջապես պատրաստ լինի, ներկայացվի Կառավարություն, որից հետո Ազգային ժողովում դրվի քվեարկության։

Իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում՝ e-draft-ում, նախագծի մասին դրական շատ մեկնաբանություններ կան։ Օրինակ՝ քաղաքացիներից մեկը աշխատանքային օրերի մասով մի առաջարկ է ներկայացրել․ ԱՄԿ-ի շատ երկրներում այսօր գործում է 4-օրյա աշխատանքային ռեժիմը, որպեսզի աշխատողը շաբաթվա մնացած օրերն անցկացնի ընտանիքի հետ։

Մեկ այլ քաղաքացի էլ նկատել է. «Պարզապես հրաշալի նախաձեռնություն է, հիմնավորված այնքանով, որ իրապես սթրեսածին այս միջավայրում ապրելով՝ մեկ ժամ ավելի հաճելի զբաղմունքին տրամադրելը նպաստավոր կլինի և՛ առողջության, և՛ սոցիալապես ավելի ակտիվ լինելու, ընտանիքին ու երեխաներին տրամադրելու տեսանկյունից»։

Ոմանք էլ մտավախություն են հայտնել, որ մասնավոր կազմակերպությունները կփորձեն շրջանցել նախագիծը։

Այս պահին E-draft-ում նախագիծն ունի 966 կողմ, 43 դեմ ձայներ։

Մերի Խաչատրյան 

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
9379 դիտում

Երևանում ավտոբուսների այդպիսի մեծ հոսք սրանից առաջ տեսել եմ Խորհրդային Միության ժամանակ. վարչապետ

Համընդհանուր հայտարարագրման համակարգը Հայաստանում սոցիալական հեղափոխություն է

«Հաջողակից՝ սկսնակին» ծրագրի շրջանակում մեկնարկում են բիզնեսի կառավարման և պլանավորման դասընթացները

Ի՞նչ է արվում ապօրինի զենքի շրջանառությունը կանխելու ուղղությամբ․ Մանավազյանը՝ Արփինե Սարգսյանին

Պատանդների փոխանակումը մերժելու ՀԱՄԱՍ-ի քայլը նշանակում է պատերազմի վերադառնալու որոշում. Իսրայելի ԱԳ նախարար

Որն է ԵՄ անդամակցության ճանապարհին ՀՀ-ի ամենամեծ մարտահրավերը․ վարչապետը մանրամասնել է

Ինչ փուլերով պետք է անցնի Հայաստանում գաղափարական տրանսֆորմացիան. վարչապետը պարզաբանել է

Լեռնավանից մի կերպ հասա ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանին. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել

Գյումրի-Հովիտ երթուղին սպասարկող «Գազել»-ում հրդեհ է բռնկվել․ այն ամբողջությամբ վերածվել է մոխրակույտի

Վարչապետը հայտնեց՝ ինչ ձևաչափով է տեղի ունեցել ԱՄՆ փոխնախագահի հետ հանդիպումը

ԲՏԱ նախարարի տեղակալը և GITEX-ի ներկայացուցիչները քննարկել են համագործակցության ընդլայնման հնարավորությունները

Քրեական ենթամշակույթի կարգավիճակ ունենալն ինքնին կդիտարկվի քրեական պատասխանատվության առարկա․ ՆԳ նախարար

Սնուփ Դոգը վերադարձրել է երևանյան չկայացած համերգի հոնորարը

Հունաստանը նոր նախագահ ունի. հայտնի է երդմնակալության օրը

Մի հատ հայրիկին երեկոյան հարցրեք՝ կա՞ բանավիճելու բան, թե՞ չկա. Նիկոլ Փաշինյանը՝ Քոչարյանին

Արփինե Սարգսյանն անդրադարձավ Մերձավանում տեղի ունեցած սպանության դեպքին

Հայ հրաձիգները թիմային ոսկե մեդալ են նվաճել Եվրոպայի Մ18 առաջնությունում

Ունենք 110 հազար դուրս գրված էլեկտրոնային դեղատոմս, որից դեղատան կողմից սպասարկվել են մոտ 34 հազարը. նախարար

Մենք հեղափոխություն չենք արել, որ ստվերը խրախուսենք, գնում ենք կատարելու մեր պարտականությունները. վարչապետ

34-ամյա վարորդը վրաերթի է ենթարկել մորն ու երեխաներին, հայտնվել բնակչի հողամասում. վերջիններս հիվանդանոցում են

Ցեղասպանության թանգարանը ամբողջովին հիմնանորոգված կլինի, անհանգստության այլ առիթներ փնտրեք․ նախարար

Ահազանգեր ենք ստանում, որ համատարած ՀԴՄ չեն տալիս. Նիկոլ Փաշինյան

Լոռու մարզի Լեռնավան համայնքում Կրթվելը նորաձև է շարժումը հիասքանչ ընթացք ստացավ. Աննա Հակոբյան. տեսանյութ

Նոր նշանակում Երևանի քննչական վարչությունում

Փետրվարի 12-ին լրանում է հայ մեծանուն արձակագիր Հրանտ Մաթևոսյանի 90-ամյակը. պանթեոնում ծաղիկներ են խոնարհվել

Կայացել է ՄԱԿ-ի «Կլիմայի փոփոխության մասին» կոնվենցիայի իրականացման միջգերատեսչական համակարգման խորհրդի նիստը

Կարեն Բրուտյանը Հնդկաստանի պաշտպանության հարցերով պետնախարարի հետ համագործակցությանն առնչվող հարցեր է քննարկել

Քննչական կոմիտեի վարչություններից մեկը նոր պետ ունի

Դոլարն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան փետրվարի 12-ին

Հասարակական կարգի պահպանության ծառայությունը մայրաքաղաքի հասարակական տրանսպորտում ստուգայցեր է իրականացնում

Նոր նշանակում քննչական կոմիտեում

Ազգանունի ու քո հոր արածների բերումով դուք քաղաքական իմաստով «բոքսի տանձիկ եք». Սիմոնյանը՝ կրտսեր Քոչարյանին

51-ամյա կինը 24-ամյա օտարերկրացի ընկերոջ հետ վիճելիս վերցրել է ծծմբաթթուն և լցրել նրա վրա. տղամարդը մահացել է

Համաշխարհային պրեմիերաներով մեկնարկել է հայ կոմպոզիտորական արվեստի 16-րդ փառատոնը

Կոտայքի մի շարք բնակավայրերի գազամատակարարումը դադարեցվել է

ՊՆ պատվիրակությունը Գերմանիայում մասնակցել է «Համատեղ լուծում-2025» զորավարժությանը. լուսանկարներ

Հունվարը Հայաստանում չորային է եղել, միջին ջերմաստիճանը՝ նորմայից բարձր

Սերժ Սարգսյանի շրջապատը կրկին փորձում է իշխանության գալ. նրանք պատրաստվում են Գյումրու ընտրություններին

Դատարան հանձնված վարույթների աճ. ամփոփվել է Կենտրոն և Նորք-Մարաշ վարչական շրջանների դատախազության աշխատանքը

Ղարաբաղը խուրդեցին, հայաթափեցին, հիմա Հայաստանին պահանջներ են ներկայացնում. Չախոյանը՝ Շահրամանյանին