Ռուսաց լեզվի հայեցակարգ մշակելը վստահ պետության քայլ է. Լեւոն Մկրտչյան

Օրեր առաջ հրապարակվեց հայաստանյան դպրոցներում ռուսաց լեզվի դասավանդման հայեցակարգը, որը հանրությունն, ինչպես եւ սպասվում էր, ընդունեց բավական ցավագին: 

Թեմայի շուրջ այսօր զրուցել ենք Կրթության եւ գիտության նախարար Լեւոն Մկրտչյանի հետ:

- Պարոն նախարար, մշակվել ու հանրային քննարկման է ներկայացվել դպրոցներում օտար լեզուների դասավանդման հայեցակարգ, եւ մի առանձին հայեցակարգ էլ՝ ռուսաց լեզվի վերաբերյալ: Ռուսերենը օտար չի՞ համարվում:

- Մեր քաղաքականության մեջ հստակ ձեւով ռուսաց լեզուն համարվում է օտար լեզու: Մի քանի հաստատումներ ուզում եմ հստակ մենք անենք, որպեսզի կարողանանք խնդիրներին ճիշտ նայել: Առաջինը՝ Հայաստանի Հանրապետությունում պետական լեզուն հայոց լեզուն է անվերադարձ, եւ որեւէ այլ պետական լեզու չի լինելու: Սա որպես աքսիոմա վերցնենք ու չվախենանք, որ հայերենի վրա կարող են մութ ամպեր կուտակվել: Եվ դա օրենքով է պաշտպանված: Հայագիտական բլոկը նույնպես ամբողջությամբ պաշտպանված է օրենքով: Այս բլոկը շատ ամուր հիմքի վրա է դրված:

Դեռեւս երկու տարի առաջ, երբ մեր ե՛ւ բարձրագույն, ե՛ւ հանրակրթության մեջ նայեցինք օտար լեզուների որակը, պարզվեց, որ իսկապես այստեղ անելիք շատ կա: Եվ առաջացավ գաղափար՝ մշակել օտար լեզուների հայեցակարգ ու ժամանակացույց, նաեւ վերականգնել Հայաստանում օտար լեզուների խորացված ուսուցմամբ դպրոցների ցանցը, որտեղ երկիրը ներկայացնող առարկայացանկը՝ գրականություն, աշխարհագրություն, կդասավանդվի տվյալ լեզվով:

Հիմա՝ ինչո՞ւ է ռուսերենի հայեցակարգը առանձին: Նախ՝ առաջին բլոկը լատինատառ բլոկն է՝ լատինատառ հենքի վրա՝ ֆրանսերեն, գերմաներեն, անգլերեն: Մեր երեխաները, ի տարբերություն եվրոպական երկրների երեխաների, մեծ բարդության մեջ են. իրենք մեսրոպատառ մշակույթն են վերցնում առաջին դասարանում, որը շատ դժվար ալֆավիտ է, երկրորդում անցնում են կիրիլիցաները, որը նույնպես բարդ է, հետո նոր անցնում են լատինատառ: Դրա համար, մեթոդական իմաստով, կիրիլիցաների վրա հենված մեթոդիկան տարբեր է մյուսից:

Երկրորդը՝ ռուսաց լեզվի տարածվածությունն է: Ի վերջո, պետք է վերցնել եղած հողը եւ այդ հողի վրա կառուցել: Մեր բնակչության շրջանում ռուսաց լեզուն շատ ավելի մեծ տարածում ուներ, քան այլ օտար լեզուները, եւ կորցնել այդ արժեքը, չի կարելի:  

- «Ուներ»: Բայց ժամանակի ընթացքում ռուսերենի կիրառության շրջանակն աշխարհում նեղանում է, չէ:

- Ոչ: Եվ ռուսերենը կորցնելը սարսափելի հարված է դառնում գիտության համար: Հիմա ինչո՞ւ ենք մենք օտար լեզուներին նման ուշադրություն դարձնում. մենք մեր երկիրը տեսնում ենք իբրեւ գիտության տարածք: Գիտություն զարգացնել՝ առանց օտար լեզուների որակյալ կրթության, հնարավոր չէ: Գիտություն տանող մեր հիմնական դուռը գրականության իմաստով ռուսերենն է: Այդ լեզվով գրականությունը եւ շատ էժան է, եւ մատչելի է: Մեր երեխաները, որոնք ուզում են գիտությամբ զբաղվել, օտար լեզվով գրականության 40-60 տոկոսը ռուսական տիրույթում է:

Երկրորդը՝ մենք տարածաշրջանային մեկ միավորի մեջ ենք Ռուսաստանի, Բելառուսի, Ղազախստանի եւ մյուս երկրների հետ, որտեղ աշխատանքային լեզուն ռուսերենն է: Այս ամենը հաշվի առնելով՝ մեթոդիկաները առանձնացված ենք ներկայացրել, եւ դա վերաբերում է միայն հանրակրթության մեջ ռուսաց լեզվի ուսուցման կատարելագործմանը, օտար լեզուների ուսուցման կատարելագործմանը: Չեմ հասկանում սրա շուրջը ինչ-որ քաղաքական ուղղվածություն տեսնելու մոտիվացիան:

- Ռուսաստանից պարբերաբար կարծիքներ են հնչում, որ ռուսերենին մեր երկրում պետք է առավել բարձր կարգավիճակ շնորհվի, ընդհուպ մինչեւ երկրորդ պետական լեզվի: Ռուսաց լեզվի հայեցակարգն ընդառաջ քայլ չէ՞ այդ հայտարարություն-պահանջներին:

- Ոչ: Սա վստահ պետության քայլ է, որը հասկանում է, որ օտար լեզուները անհրաժեշտ են, որպեսզի ինքը սպասարկող երկիր չլինի, այլ լինի գիտելիքահենք երկիր: Յուրաքանչյուր պաշտոնյա յուրաքանչյուր երկրում կարող է ցանկացած արտահայտություն անել, ցանկացած ցանկություն ներկայացնել, բայց մենք սուվերեն երկիր ենք, եւ մենք ենք որոշում մեր քաղաքականությունը:

- Գուցե նաեւ Ռուսաստանը լեզվի հետ կապված մեծ պահանջներ է ներկայացնում, որպեսզի հայեցակարգով բավարարվելը հայաստանյան հանրությունն արդեն համարի ձեռք բերում եւ չբողոքի դրա դեմ:

- Այդպես չէ: Նայեք Ադրբեջանը կամ անգամ Վրաստանը. ռուսական դպրոցներ են աշխատում: Վրաստանը, որի մասին մենք այդքան խոսում ենք որպես ազգային մոդելի երկրի, իր քաղաքացիներին թույլատրում է օտար լեզուներով կրթություն ստանալ: Մենք օրենքով արգելել ենք: Այսինքն՝ Վրաստանի քաղաքացին կարող է Վրաստանի բուհում օտար լեզվով, այդ թվում ռուսերեն, ստանալ ամբողջական կրթություն:

Տպել
6648 դիտում

Տավուշում ԵԿՄ մեքենան վնասելու, խուլիգանության գործով ձերբակալված «Մարտական եղբայրության» հիմնադիրը կալանավորվել է

Ապրիլի 17-22-ին գրանցված առավելագույն ջերմաստիճանները գերազանցել են բոլոր պատմական արժեքները. անոմալ տաքը կպահպանվի

Քանի դեռ ժողովրդին ոչ մի բան չունեն առաջարկելու, 20, 30, 40 հոգով հավաքվելու են գոռգռան և գնան տներով. Սիմոնյան

Վազգենը որ գար, կասեր՝ «արա, ամբողջ կյանքում «наша раша»-ի տակ տնքալով պարողը իրավունք չունի սահմանից խոսել. Խաչատրյան

ԱԺ Հայաստան-Ֆրանսիա բարեկամական խումբը ֆրանսիացի գործընկերների հետ քննարկել է երկուստեք հետաքրքրության հարցեր

Դրսից թելադրված բան է․ Սիմոնյանը մանրամասնեց, թե ովքեր են ՀՀ-ում ընդդիմախոսները

Հայաստանը դիմացել է, նա գրում է իր և իր ժողովրդի ապագան. Ֆրանսիայի վարչապետ

12 կմ արդեն սահմանազատված է, թե Ալիևը ՌԴ-ի ու Թուրքիայի հետ սակարկելու համար ինչ կասի, չի հետաքրքրում․ Սիմոնյան

Ադրբեջանցին զարթնելու է, տենա՝ եռագույնը ծածանվում է Կզըլ Հաջիլիի բարձունքի վրա, դրա մասին ինչո՞ւ չեք խոսում. Սիմոնյան

Տեղեկատվական հոսքերով փորձ է արվում հրամցնել, թե բազմաթիվ, այդ թվում՝ միջպետական ճանապարհներ են փակ. Չախոյան

ՌԴ ԱԳՆ-ն ափսոսանք է հայտնել, որ Հայաստանում շարունակում են «ՀԱՊԿ-ի հասցեին հրապարակային քննադատություն թույլ տալ»

Ով ինտերնետ մուտք ունի, ասում է՝ հանձնում են, գնաս վզից բռնես, սկսում է հեքիաթներ պատմել․ Սիմոնյան

Մենք միշտ Հայոց ցեղասպանությունն ընկալել ենք որպես մեր սեփական ցավ ու դժբախտություն. Զախարովա

Պատրաստ եմ վարչապետի հետ կիսել պատասխանատվությունը․ Անահիտ Ավանեսյան

Աստիճանաբար կտաքանա մի քանի աստիճանով. արևոտ, առանց տեղումների օրերը կշարունակվեն

Գերասիմ Վարդանյանը բերման է ենթարկվել

«Ծիծեռնակաբերդ»-ում Աննա Հակոբյանի և դստեր դեպքով քննչականում քրեական վարույթ է նախաձեռնվել․ կան ձերբակալվածներ

Վանաձոր և Ագարակ քաղաքների որոշ հասցեներում վթարային ջրանջատում է

Եթե դեմ են​ ՌԴ սահմանապահ ծառայությունը, թող բաց ասեն, Հայաստանն առանց մեր համաձայնության չի կարող խաչմերուկ լինել. Ալիև

Քուվեյթը ողջունել է հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատման գործընթացը

36 ժամով կդադարեցվի Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանի գազամատակարարումը

Մեր իրականության մեջ համարվում է լավություն, երբ երեխային ավելի բարձր գնահատական է նշանակվում, քան գիտելիքն է. վարչապետ

Մեթոդական առումով սխալ է, որ ասում ենք կրիպտոարժույթ, կողքը կամ թմրանյութ է, կամ կաշառք, կամ փողերի լվացում. վարչապետ

Քաշքշել են միմյանց, հարվածել, այնուհետ 16-ամյա պատանիները դանակահարվել են

Գորիսում արյան փոխներարկման կայան կստեղծվի

2 օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով զոհվել է 1, վնասվածք ստացել՝ 24 մարդ

Գրականության և պատմության քննությունները միավորվել են․ ինչպես են նոր չափորոշիչներով դրանք հանձնվելու (տեսանյութ)

ՀՀ-ում կան տասնյակ ընկերություններ, որոնք կանխիկ շրջանառության արդյունքում կարողանում են ձևակերպել կրիպտոակտիվ. Սարգսյան

Բողոքի ակցիայի մասնակից կինը ոստիկանի հասցեին հնչեցրել է սեռական բնույթի հայհոյանք, ոտքերով ու ձեռքերով հարվածել նրան

ՀՀ շրջանավարտները դպրոցի ավարտական քննությունների միավորները կօգտագործեն բուհ ընդունվելու համար․ նախարարը մանրամասնում է

Սահմանին կատարվողը ցույց է տալիս, որ մենք առանց միջնորդների կարող ենք համաձայնության գալ. Ալիև

Հայտնի են զորակոչի և զորացրման օրերը

Դեսպան Փոլադյանն Ալժիրի ԱԳ նախարարին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը

Ընտանիքի հասցեին վիրավորանք են հնչեցնում նրանք, ովքեր ոչ քննադատության փաստարկ ունեն, ոչ էլ դաստիարակություն. Իոաննիսյան

Երևան-Երասխ ավտոճանապարհի երթևեկությունը այրվող անվադողերով խաթարելու դեպքի առթիվ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Երևանում հայտնաբերվել են կողաշրջված մոպեդներ. 22-ամյա մոպեդավարը հիվանդանոցում մահացել է

Հայտնի է «Երևանի մարաթոն» ամենամյա վազքի մրցման անցկացման ժամկետը

Համեղ ու առողջ․ «Բիգ Լայֆ» ընկերության «Նարինե» արտադրանքն ու սպասվող նոր պրոդուկտը

Հայոց ցեղասպանության ժխտման և անպատժելիության մթնոլորտը հանգեցրել են աշխարհում նոր ոճրագործությունների. Շվեդիայի դեսպան

ՄՔԴ դատախազ Օկամպոն ելույթ է ունեցել Ֆրանկֆուրտի Սուրբ Պողոս եկեղեցում Ցեղասպանությանը նվիրված երեկոյին