Երևան
23 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
23 °C
Երբ ապրիլին՝ հայոց ցեղասպանության տարելիցին ընդառաջ «Հոդված 3» ակումբում քննարկվեցին կանանց հիմնախնդիրները հայոց ցեղասպանության տարիներին, ամբողջովին նոր դիսկուրս առաջ քաշվեց, քննարկումը երկար տպավորվեց ու մտածելու առիթ տվեց մասնակիցներից շատերին, որոնք մեծ հետաքրքրությամբ շարունակեցին մասնակցել նաև հաջորդ քննարկումներին։
Իսկ բժիշկների հետ հանդիպումներն ու խորհրդատվությունները, անկաշկանդ հարցերն ու համապարփակ պատասխանները՝ սկսած անձնական հիգիենայից մինչև սեռավարակների և տարբեր հիվանդությունների կանխարգելման մասին, վերջնականապես փոխեցին քննարկումների մասին պատկերացումները։
«Հանուն հավասար իրավունքների» հասարակական կազմակերպության «Խթանելով գենդերային հավասարությունը Հայաստանում» ծրագրի շրջանակներում անցկացված այդ քննարկումները մի քանի ամիս շարունակ ներկայացրեցին վերարտադրողական առողջության իրավունքների, ընտանեկան բռնության, կրկնակի խտրականության, կանանց սոցիալ-տնտեսական և քաղաքական ներգրավվածության, ինչպես նաև Հայաստանում ոչ խտրական վերաբերմունքի ու հավասարության հիմնախնդիրներին՝ կազմակերպելով տասը քննարկում, վեց դեբատ, հինգ կանանց հանդիպումներ, տասը կինոդիտում, որոնց մասնակցել է 300֊ից ավելի երիտասարդ:
«Խթանելով գենդերային հավասարությունը Հայաստանում» ծրագրի համակարգող Մարիա Աբրահամյանն ասում է, որ ծրագրի նպատակն է հասարակության լայն հատվածներում բարձրացնել գենդերային հարցերի շուրջ իրազեկումը՝ կանանց իրավունքների հիմնահարցերի բազմակողմանի ու խորը ներկայացմամբ։
Ծրագրի նպատակն է տարբեր շահագրգիռ կողմերի՝ քաղաքականություն մշակողների, փորձագետների, երիտասարդության, քաղաքացիական հասարակության և միջազգային կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ քննարկումների միջոցով բարձրաձայնել ոլորտի հիմնահարցերը, պարզել դրանց պատճառներն ու հետևանքները:
Ըստ Աբրահամյանի՝ նմանատիպ ծրագրի գաղափարն առաջացավ, երբ ՀԿ֊ի կազմակերպած մարդու իրավունքների թեմաներով քննարկումներին եկող երիտասադրների հետ շփումների արդյունքում պարզվեց, որ կանանց իրավունքների հարցով լուրջ խնդիրներ կան։
«Որոշեցինք հատուկ ուշադրություն դարձնել Հայաստանում գենդերային հիմնախնդիրներին։ Նպատակն էր՝ այս քննարկումների միջոցով իրազեկել գենդերային տասը հիմնախնդիրների մասին՝ ոլորտում պրոֆեսիոնալ մասնագետների, հետազոտողների կողմից ներկայացնելով։ Եվ որպեսզի չլիներ պարզապես մեկանգամյա հանդիպում ու միայն այդ պահին ներկա գտնվողների համար, որոշվեց ուղիղ եթերներ հեռարձակել, տեսանյութեր ու հոդվածներ պատրաստել»,֊ասում է Աբրահամյանը՝ նշելով, որ ծրագրի հիմնական թիրախում երիտասարդներն են եղել և որպեսզի նրանք միայն լսողի դերում չլինեն, այլև ակտիվորեն մասնակցեն դրանց ու արտահայտվեն, ներառվել է նաև դեբատների շարքը։
Աբրահամյանն ասում է, որ ծրագրում նշել են պահանջ, ըստ որի՝ բոլոր հանդիպումների մասնակիցների 30 տոկոսը լինեն մարզերից, բացի այդ, ունեցել են նաև մարզային երեք հանդիպումներ և որպեսզի ավելի դյուրացնեն մարզային երիտասարդների այցելությունն ու ավելի մոտիվացնեն նրանց, ծրագրում ներառել են նաև ճանապարհածախսի փոխհատուցում։ Արդյունքում՝ մարզային երիտասարդները 30֊ի փոխարեն 40 տոկոսից ավելի մասնակցություն են ունեցել։
«Մարզային երիտասարդների ներգրավմամբ մեզ համար շատ հետաքրքիր իրականություն բացահայտեցինք, շատ մարզեր ունեն տրանսպորտային լուրջ խնդիր, պարզվեց, որ ավելի հեշտ է Երևանից հարևան Վրաստան հասնելը, քան հարակից մարզից Երևան, կան գյուղեր, որ ամբողջովին կտրված են, ինչը տեղաշարժի իրավունքի խախտում է, նաև մարզային երիտասարդներին ավելի մարգինալացված ու կտրված է դարձնում։ Բացի այդ, պարզեցինք, որ կանանց օրը ցերեկով տանից դուրս գալ թույլ չեն տալիս, շատերը ուղեկցորդների հետ էին գալիս»,֊ասում է Աբրահամյանը և ուրախությամբ նշում, որ արդեն ծրագրի վերջում խիստ պատրիարխալ համայնքներից որոշ մասնակիցներ առավել անկաշկանդ էին, կարծրատիպերից զերծ, կանայք նույնիսկ մենակ՝ առանց ուղեկցորդի էին գալիս հանդիպումներին։
24-ամյա Հակոբն այն երիտասարդներից է, որ մասնակցել է ծրագրի հանդիպումների մեծ մասին։ Հայաստանի ամենապատրիարխալ համարվող մարզի՝ Գեղարքունիքի բնակիչ երիտասարդն ասում է, որ ծրագիրն իր կյանքում կարճ ժամանակահատվածում մեծ փոփոխություններ է բերել։
«Հատկապես հավանեցի դեբատների ֆորմատը, այն, որ կարելի է մի հարցի շուրջ խոսել ու լսել հակառակ կարծիք էլ։ Հարցեր կար, որ մենք էլ էինք խտրական վերաբերմունք ունենում, կարծրատիպեր ունեինք, սակայն հենց այդ քննարկումների միջոցով հասկացանք, թե ինչքան սխալ կարծիք ենք ունեցել, քանի որ հանդիպումենրը ստիպում են ավելի խորանալ խնդրի շուրջ ու ավելի խորքային հարցեր վերհանել։ Մի հանդիպման ժամանակ նույնիսկ կարծիքս փոխեցի մեր մարզի մասին, ներկայացվեցին ստատիստիկաներ, չգիտեինք, որ գենդերի հետ կապված այդքան խտրականություն կա»,֊նշում է երիտասարդը՝ հավելելով, որ ոգևորվել են այս ծրագրից ու «Հանուն հավասար իրավունքների» ՀԿ֊ի հետ համագործակցությամբ որոշել են մարզում էլ նմանատիպ ծրագրեր իրականացնել։
33-ամյա Մայրանուշն էլ թեև բազմիցս մասնակցել է նմանատիպ հանդիպումների և թեմաների մեծ մասն իր համար նույնիսկ նորություն էլ չի եղել, սակայն սիրով մասնակցել է հանդիպումների մեծ մասին։ Մայրանուշը կարծում է, որ հասարակության համար շատ կարևոր են նմանատիպ հանդիպումները, հատկապես, երբ դրանցում մասնակցության հատուկկ ուշադրություն է դարձվում մարզային բնակչությանը։
«Իհարկե, ծրագիրն ուներ նաև թերություններն, սակայն դրանք չեն ստվերում այդ ծրագրի կարևորությունն ու օգտակարությունը։ Ես խորապես վստահ եմ, որ յուրաքանչյուր հանդիպում մարդկանց մոտ հարցեր է առաջացրել՝ հետագայում այդ թեմայով բաց լինելու և զրուցելու համար, ինչն արդեն դրական է։ Կարծում եմ հանդիպումները, խոսակցությունները սերմեր էին, որոնք ընկնելով, միգուցե հիմա չտան սերմեր, սակայն տասնյակ տարիներ հետո ունենալու են ազդեցություն, ինձ համար նույնիսկ այդ սերմերն են կարևոր»,-ասում է Մայրանուշը։
Որպես անհետ կորած որոնվող 56-ամյա տղամարդը հայտնաբերվել է Ջրվեժի ձորում. մարմինը եղել է կենդանիների կողմից հոշոտված
Սահմանը հանձնվելու է սահմանապահներին, ինչ վերաբերում է պաշտպանության ապահովմանը, դա արդեն ուրիշ խնդիր է․ Փաշինյան
Ոսկեպարում ըստ էության արձանագրվել է այն, ինչ մենք պայմանավորվել ենք ոսկեպարցիների հետ․ Նիկոլ Փաշինյան
Որոշումը նվազեցնելու է անվտանգային ռիսկը, որը կա Բաղանիս-Կիրանց-Ոսկեպար հատվածում և ՀՀ սահմանի ողջ երկայնքով․ վարչապետ
Խնդիրները և թերությունները շտկված են․ վարչապետը երկրորդ անգամ է այցելել Մեդովկայի նորակառույց դպրոց (տեսանյութ)
3 նոր ժայթքում՝ անցած 24 ժամում․ Ինդոնեզիայում Ռուանգ հրաբուխը կրկին անհանգիստ է (տեսանյութ)
Տյումենում ջրհեղեղի գոտուց երկու հազարից ավելի մարդ է տարհանվել
Հիմա կտեսնենք, թե ովքեր են դեմ սահմանազատմանը, այսպիսով՝ ովքեր են փորձում պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը․ Հակոբյան
Գետափնյա գյուղի մոտակա կամրջով երթևեկությունը դեռևս փակ է
Շատ կարևոր է արձանագրել, որ առաջին անգամ Հայաստանի Հանրապետությունն ու Ադրբեջանը հարց են լուծել սեղանի շուրջ․ վարչապետ
Երևանում քամին տանիքի թիթեղներ է պոկել, ծառ տապալել
Արտակարգ դեպք Երևանում․ հիմնական դպրոցներից մեկում 14-ամյա երեխան ատրճանակով կրակել է 15 տարեկան աշակերտների վրա
ՀՀ-ի համար սա խաղաղ և լեգիտիմ ճանապարհով տարածքային ամբողջականության վերականգնման գործընթացի սկիզբ է․ Խաչատրյան
2017-ին «Սևան ազգային պարկ»-ում առանձնապես խոշոր չափով հափշտակությունների, փողերի լվացման բազմադրվագ դեպքը բացահայտվել է
Վիճաբանության ժամանակ 38-ամյա տղան դանակի մի քանի հարված է հասցրել հորը․ վերջինս հիվանդանոցում մահացել է
Արարատի մարզում ապօրինի ընդերքօգտագործման հետևանքով պատճառված 13 մլն 736 հազար դրամի վնասն ամբողջությամբ վերականգնվել է
Դոլարն ու եվրոն կրկին էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 20-ին
ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարն ուշադիր հետևում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ձեռք բերած սահմանազատման համաձայնությանը և ողջունում
Նյու Յորքի դատարանի դիմաց երիտասարդն ինքնահրկիզվել է (տեսանյութ)
Հայաստանի գյուղերից, տարածքներից զիջելու մասին ցանկացած խոսակցություն լկտի սուտ է․ Հակոբ Արշակյան
Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ Ալմա Աթայի հռչակագիրը սահմանազատման հիմք ընդունելու հայտարարությունը․ Բլինքեն
Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան
Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը
Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու
ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան
Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է
Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան
Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»
Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան
Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար
Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան
Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը
Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան
Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան
Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան
Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան
Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան
Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել
Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան
Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին
