Ովքեր ում են շնորհավորել Առաջին հանրապետության հարյուրամյակի առթիվ

Հայաստանի առաջին Հանրապետության օրվա առթիվ հայ ժողովուրդը շնորհավորանքներ է ստացել աշխարհի տարբեր երկրների պաշտոնական այրերից: Հայ ժողովուրդը շնորհավորանքներ է ստացել Կանադայի վարչապետ Ջասթին Տրյուդոյից, Հարավային Կովկասում եւ Կենտրոնական Ասիայում ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի հատուկ ներկայացուցիչ Ջեյմս Ապաթուրայից, Կատալոնիայի նախկին եւ ներկա նախագահներից ու մի շարք երկրների արտաքին գերատեսչություններից:

Կովկասյան երեք հանրապետությունների տոների գրեթե միաժամանակյա լինելը խոչընդոտ չհանդիսացավ որոշ երկրների՝ հրապարակային շնորհավորանքներին ընտրողաբար մոտենալու համար: Այդպես, օրինակ, Կատալոնիայի նորընտիր նախագահ Քիմ Տորան Թվիթերի իր միկրոբլոգում կատալոներեն, հայերեն եւ անգլերեն շնորհավորել է «Հայաստանի առաջին Հանրապետության հարյուրամյակը»: Կատալոնիայի նախկին նախագահ Կառլես Պուչդեմոնը նույնպես շնորհավորել է «համայն հայությանը՝ Հայաստանի առաջին Հանրապետության 100 ամյակի առթիվ»՝ հավելելով, որ Կատալոնիան մաղթում է մեզ ազատություն, խաղաղություն եւ բարգավաճում: Ավելի վաղ, Պուչդեմոնը շնորհավորել էր նաեւ վրաց ժողովրդին: Ադրբեջանը, թերեւս, վրիպել էր նրա ուշադրությունից:

Կանադայի վարչապետ Ջասթին Տրյուդոն «իր ջերմագույն մաղթանքներն է հղել Հայաստանի առաջին Հանրապետության անկախության 100-ամյակի կապակցությամբ»: Իսկ Կանադայի ժառանգության նախարար Մելանի Ժոլին Թվիթերում գրառում է կատարել, որում «լավագույն մաղթանքներն է հղել հայկական ծագմամբ կանադացիներին եւ համայն հայությանը»:

Կանադայից եւս անդրադարձ չի եղել հարեւան երկրի առաջին հանրապետության հարյուրամյակին:

Այս առումով լոյալ ու «ամենաբարեկիրթ» երկրները Լատվիան ու Լիտվան են: Երեք կովկասյան հանրապետություններն էլ արժանացել են նրանց շնորհավորանքներին: Նման հատուկ ուշադրությունը Բալթյան երկրների կողմից պայմանավորված է նրանով, որ այս տարի նշվում է նաեւ այդ երկրների առաջին հանրապետությունների հարյուրամյակը:

Այս երկրները այլ բնույթի տարբերակում են մտցրել իրենց շնորհավորանքներում: Եթե Հայաստանը եւ Ադրբեջանը Լատվիայից ստացել են «շարքային» շնորհավորանքներ, ապա Վրաստանին Լատվիայում ցանկանում են օր առաջ տեսնել ՆԱՏՕ-ում:

Լիտվայի նախագահի ուղերձներում եւս նկատվում է որոշակի հավելյալ ջերմություն Վրաստանի նկատմամբ: Նախ, Լիտվայում Վրաստանին «դիմում են» վրացերեն տեղանունով՝ Սաքարթվելո: Բացի այդ, Վրաստանին ուղղված շնորհավորական ուղերձում մեծ տեղ է հատկացվել երկու երկրների միջեւ լայն համագործակցությանը: Այդուհանդերձ, ընդհանուր առմամբ, պահպանվել է չեզոքությունը երեք երկրների նկատմամբ:

Իր շնորհավորանքներում անգամ ԱՄՆ-ն է դրսեւորել դիվանագիտական չեզոքություն, ինչը վերջին շրջանում այդ երկրի, մեղմ ասած, ամենաուժեղ կողմը չէ: Եթե Առաջին Հանրապետության հարյուրամյակին ընդառաջ Հայաստան էր ժամանել Եվրոպայի եւ Եվրասիայի հարցերով ԱՄՆ պետքարտուղարի փոխտեղակալ Բրիջիթ Բրինքը եւ անձամբ շնորհավորել Հայաստանի Հանրապետության ներկայացուցիչներին, ապա Ադրբեջանն արժանացել էր անձամբ պետքարտուղար Մայք Պոմպեոյի հեռակա շնորհավորանքին:

Կարելի էր ակնկալել, որ նման չեզոքություն կդրսեւորեն նաեւ Հայաստանի հետ նույն միությունում գտնվող երկրները: Սակայն, ցավոք, Ղազախստանն ու Բելառուսը, համենայնդեպս հրապարակային շնորհավորանքներում շրջանցեցին Հայաստանը: Իհարկե, շնորհավորողների «ներկա-բացական» ի զորու չէ լուրջ ազդեցություն ունենալ քաղաքական գործընթացների վրա, սակայն դա ազդակ է, որը արտացոլում է տվյալ երկրների վերաբերմունքը:

Բելառուսի նախագահն իր ուղերձում անգամ անդրադարձ է կատարել Ադրբեջանի «անկախության ու ինքնիշխանության ամրապնդմանն ուղղված կուրսին», ինչը, հաշվի առնելով, որ այդ երկու եզրույթն ադրբեջանցիները միշտ օգտագործում են «տարածքային ամբողջականության» հետ, բավական վտանգավոր միտում է:

Ռուսաստանը, որը եւս բարձրագույն մակարդակով հրապարակավ չշնորհավորեց Հայաստանի առաջին Հանրապետության տոնի առթիվ, խորհրդանշական եւ միաժամանակ խորամանկ կերպով է մոտեցել հարցին:

Մայիսյան հերոսամարտերի եւ Հայաստանի առաջին Հանրապետության 100-ամյակին նվիրված զինվորական շքերթին առաջին անգամ իրենց մասնակցությունն են ունեցել Հայաստանում տեղեկայված Ռուսաստանի զինված ուժերի Հարավային օկրուգի զինծառայողները:

Ինչ վերաբերվում է ԵԱՏՄ մեր մյուս գործընկերներին, ապա հարկ է նշել, որ ազդակն ուղարկված է եւ, թերեւս, անհրաժեշտ է որոշակի գործողություններ կատարել նման տհաճ իրավիճակներից խուսափելու համար: