Քայլ առաջ հայ-վրացական հարաբերություններում. Բախտաձեի այցը Հայաստան

Սեպտեմբերի 10-ին պաշտոնական այցով Հայաստան էր այցելել Վրաստանի վարչապետ Մամուկա Բախտաձեն: Նա հանդիպումներ է ունեցել ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի, ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանի, ՀՀ ԱԺ նախագահ Արա Բաբլոյանի հետ: Վրացական պատվիրակության կազմում էր նաեւ Վրաստանի արտաքին գործերի նախարար Դավիթ Զալկալիանին, որը հանդիպեց իր հայ գործընկեր Զոհրաբ Մնացականյանի հետ: Հանդիպումների ընթացքում քննարկվեցին հետագա հարաբերությունների զարգացմանը վերաբերող հարցեր:

Հատկանշական է, որ Բախտաձեն առաջին պաշտոնական այցով օգոստոսի 30-ին մեկնել էր Բաքու: Իհարկե, առաջին այցի նշանակությունն ավելի շատ խորհրդանշական է: Ի վերջո պետք չէ մոռանալ, որ Ադրբեջանը Վրաստանում կատարվող ներդրումների առումով առաջատար դիրք է զբաղեցնում: Ինչեւէ, առավել կարեւոր են ոչ թե այցերի հերթականությունը, այլ դրանց արդյունքում ձեռքբերված պայմանավորվածությունները:

Բաքվում Վրաստանի վարչապետը անդրադարձել էր ազատ առեւտրի ռեժիմին՝ նշելով, որ չնայած դրան, «հարաբերություններում առկա են մի շարք թերություններ»: Այդ այցի ընթացքում կողմերը նպատակ էին դրել երկու տարվա ընթացքում ավելացնել առեւտրաշրջանառությունը 50-60 տոկոսով:

Ինչ վերաբերվում է Բախտաձեի Հայաստան կատարած այցին, ապա դրա ընթացքում ձեռքբերված պայմանավորվածությունները խոսում են այն մասին, որ տնտեսական հարաբերությունների սերտացման ուղղությամբ վերջապես լուրջ աշխատանք է տարվելու:

Այս տարվա ընթացքում սա Վրաստանի վարչապետի երկրորդ այցն է Հայաստան: Առաջինը տեղի էր ունեցել մարտի 2-ին: Այդ ժամանակ Վրաստանի արդեն նախկին վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլիի եւ Հայաստանի նախկին վարչապետ Կարեն Կարապետյանի հանդիպման ընթացքում նշվել էր երկու երկրների հարաբերոթյուններում առկա չօգտագործվող ներուժը:

Այս հանդիպման ընթացքում ներուժի մասին եւս խոսվել է: Հայաստանի եւ Վրաստանի վարչապետների հանդիպումն ամփոփող հայտարարություններում Փաշինյանն ու Բախտաձեն անդրադարձել են երկու երկրների միջեւ առկա ջերմ հարաբերություններին եւ տնտեսական համագործակցությանը: Նիկոլ Փաշինյանը մասնավորապես նշել է, որ կողմերը խնդիր ունեն «հարաբերությունների տնտեսական կոմպոնենտը համապատասխանացնել հարաբերությունների բովանդակային մակարդակին եւ ժողովուրդների միջեւ առկա էմոցիոնալ մակարդակին»: Նրա խոսքով՝ այս այցի արդյունքներով նոր խթան կհաղորդվի քաղաքական, հումանիտար եւ տնտեսական հարաբերություններին: 

Մամուկա Բախտաձեն էլ է իր խոսքում անդրադարձել տարբեր ոլորտներում համագործակցության հարցին՝ նշելով, որ կա չօգտագործված ներուժ:

«Քննարկեցինք տրանսպորտի, էներգետիկայի, զբոսաշրջության, մշակույթի, կրթության, նորարարության ոլորտներին վերաբերող հարցեր եւ համոզվեցինք, որ դեռ ունենք չօգտագործված ներուժ բազմաթիվ ուղղություններով», - ասել է Վրաստանի վարչապետը: 

Յուրահատուկ ուշադրության է արժանի հանդիպման ընթացքում ձեւակերպված հավակնոտ խնդիրը՝ առաջիկա տարիների ընթացքում փոխադարձ առեւտրաշրջանառությունը հասցնել 1 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի: Կողմերը պայմանավորվածության են եկել, որ առաջիկայում տեղի է ունենալու Հայ-վրացական միջկառավարական հանձնաժողովի նիստ: Այդ հանձնաժողովի առջեւ դրվելու է հստակ խնդիր՝ ձեւավորել կոնկրետ ճանապարհային քարտեզ երկու երկրների առեւտրատնտեսական հարաբերությունները, ինչպես նաեւ քաղաքական, հումանիտար, մշակութային, կրթական հարաբերությունները զարգացնելու: 

Բարձր մակարդակի հանդիպումների դինամիկան պահպանելուց զատ կողմերը պայմանավորվել են նաեւ զարկ տալ նեղ ոլորտային հանդիպումներին:

«Պայմանավորվեցինք պահպանել բարձր մակարդակի հանդիպումների դինամիկան եւ միեւնույն ժամանակ աջակցել ոլորտային նեղ հանդիպումների անցկացմանը», - նշել է Բախտաձեն: 

Միջկառավարական հանձնաժողովի աշխատանքից զատ քննարկվել է նաեւ միջխորհրդարանական համագործակցությունը: ԱԺ նախագահ Արա Բաբլոյանի հետ Բախտաձեի հանդիպման ընթացքում կարեւորվել է երկու երկրների օրենսդիր մարմինների միջեւ ակտիվ համագործակցությունն ու փոխայցերը:

Ամփոփելով Վրաստանի վարչապետի այցը, կարելի է փաստել, որ հայ-վրացական հարաբերություններում փոփոխություններ են սպասվում: Մասնավորապես տնտեսական հարաբերությունները, դատելով ձեռքբերված պայմանավորվածություններից, սկսեցին շարժվել քաղաքական հարաբերությունների մակարդակին հասնելու ուղղությամբ: Զարկ է տրվել հարաբերությունների խորացման նախնական պայման հանդիսացող միջխորհրդարանական համագործակցության եւ տնտեսական համագործակցության հանձնաժողովի աշխատանքներին, ինչը հույս է ներշնչում, որ առաջիկա տարիների համար նախանշված՝ առեւտրաշրջանառության ծավալի 1 միլիարդ դոլարի նշաձողը իրականություն կդառնա տեսանելի ապագայում: