20-ամյա դստեր լյարդը փոխպատվաստել են մորը. այսպիսի միջամտություն Հայաստանում իրականացվել է առաջին անգամ

Հայաստանի բժշկագիտության պատմության մեջ առաջին անգամ իրականացվել է լյարդի փոխպատվաստում: 20-ամյա աղջիկը դոնոր է դարձել՝ մոր կյանքը փրկելու համար:

Բարդագույն այդ վիրահատական միջամտությունը իրականացրել են Երեւանի «Աստղիկ» բժշկական կենտրոնի մասնագետները՝ Մոսկվայի գործընկերների աջակցության շնորհիվ եւ երկու տարվա համատեղ նախապատրաստական աշխատանքից հետո: Ապրիլի 24-ին ութ ժամ տեւած վիրահատությունից հետո թե՛ դոնորի եւ թե՛ ռեցիպիենտի՝ մոր վիճակը համարվում է բնականոն եւ կանխատեսելի: 56-ամյա կնոջ մոտ տարիներ առաջ աշխտորոշվել էր լյարդի ցիռոզ, որն էլ հանգեցրել էր փոխպատվաստման անհրաժեշտության:

Աղջիկը վերակենդանացման բաժանմունքից շուտով կտեղափոխվի հիվանդասենյակ: Մայրը ինտենսիվ թերապիայի կարիք կունենա ավելի երկար ժամանակ: Ռեցիպիենտի վիճակը բժիշկներին մտահոգվելու տեղիք առայժմ չի տալիս: Նա գիտակցություն ունի, շնչում է ինքնուրույն, սրտանոթային համակարգի աշխատանքը կանոնավոր է եւ չի ապահովվում արհեստականորեն: «Բայց հասկանալի է, որ պահանջվում է բավական երկարատեւ եւ ինտենսիվ բուժում, որպեսզի այս հիվանդներն անցնեն առողջացման ճանապարհը»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Մոսկվայի՝ Բուռնազյանի անվան պետական գիտական կենտրոնի վիրաբուժական գծով փոխտնօրեն, վիրաբուժական եւ փոխպատվաստման կենտրոնի ղեկավար Սերգեյ Ոսկանյանը:

Նա տեղեկացրեց, որ լյարդի փոխպատվաստում ստացած հվանդների ապրելիությունը 90 տոկոս է: Բայց չնայած ռեցիպիենտի հետագա վիճակի մասին բժիշկները դեռ չեն շտապում կանխատեսում ու եզրակացություն անել, դոնորի վերաբերյալ ասում են, որ նման միջամտություն արվում է միայն այն դեպքում, երբ բոլոր ռիսկերը բացառվում են: «Դոնորի համար ռիսկերը պետք է բացառվեն, հակառակ դեպքում նման միջամտություն չի կարող իրականացվել»,- ընդգծեց Սերգեյ Ոսկանյանը:

Աղջկա հետագա կյանքի որակն, ըստ նրա, չի փոխվի եւ միառժամանակ անց նա կվերադառնա իր առօրյային: «Լյարդը բացառիկ օրգան է: Մարդու միակ օրգանն է, որն իր առողջ վիճակի, այսինքն՝ պաթոլոգիաների բացակայության դեպքում կարող է մեծանալ, ընդ որում, բավականին շատ: Ըստ էության, եթե կոպիտ նկարագրենք, մեկ լյարդը դարձվում է երկուսը: Մի մասը անցնում է ռեցիպիենտին եւ մեծանալով՝ կարող է հասնել ամբողջական լյարդի չափսերի: Նույնը տեղի է ունենում դոնորի դեպքում: Ընդ որում, դա տեղի է ունենում արագ՝ վիրահատությունից հետո մեկ-մեկուկես ամսվա ընթացքում»,- բացատրեց ռուսաստանցի բժիշկը:

Լյարդի առաջին այս փոխպատվաստումն իրականացվել է անվճար: Տարբեր երկրներում այդ միջամտության միջին արժեքը 100 հազար դոլարի սահմաններում է: Առաջիկայում ծրագրվում է եւս մի քանի փոխպատվաստում, որոնք նույնպես անվճար են լինելու: Առողջապահության նախարարը պարզաբանեց՝ որպեսզի զարգանան այս ուղղությունը, մասնագետների կարողություններն ու հմտությունները: Այդ փոխպատավստումները եւս դեռ կիրականցվեն մոսկովյան կենտրոնի մասնագետների աջակցությամբ: «Կարծում եմ այս փուլում դեռ կշարունակենք համագործակցել, որովհետեւ այս վիրահատություններն ունեն հազարավոր նյուանսներ, եւ մեկ վիրահատությամբ հնարավոր չէ անցնել այդ ճանապարհը: Դա բավական երկար ճանապարհ է: Բայց ընդհանուր առմամբ, ես շատ հույս ունեմ, որ մոտ ապագում իմ հայ գործընկերները եւ բարեկամները կկարողանան դա անել ինքնուրույն: Ոչ մի կասկած չկա»,- նշեց Սերգեյ Ոսկանյանը:  

Առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանը, եւս մեկ անգամ ընդգծելով Հայաստանում փոխպատվաստումային բժշկությունը զարգացնելու անհրաժեշտությունն ու նպատակը, ասաց. «Երեկվա հաջող կատարված վիրահատությունը մի շատ մեծ եւ կարեւոր քայլ է այս ուղղությամբ, ես շնորհակալություն եմ հայտնում դրա համար թե՛ «Աստղիկ» բժշկական կենտրոնի ղեկավարությանն ու բժշկական անձնակազմին, թե՛ մեր գործընկերներին Ռուսաստանի Դաշնությունից: Կարող եմ ասել, որ մյուս տարվա բյուջետային հայտը գրելիս հաշվի ենք առնելու երկրի այդ տենդենցները, որպեսզի ինչքան հնարավոր է շատ փոխպատվաստումներ արվեն ու որոշելու ենք պետության մասնակցության չափը: Հույս ունեմ, որ տրամադրվող միջոցներն էլ աստիճանաբար կաճեն, որովհետեւ գիտենք, որ ամեն դեպքում դրանց ինքնարժեքը շատ թանկ է»: Նախարարը դժվարացավ մանրամասնել, թե բյուջեով լրացուցիչ գումարներ նախատեսելուց հետո լյարդի փոխպատվաստման դեպքում հատկապես ինչին կուղղվեն դրանք եւ որքան կլինի պետության ֆինանսական մասնակցությունն այդ գործընթացին: «Օրինակ երիկամի փոխպատվաստման դեպքում հիմա 2.5 միլիոն դրամ տալիս է պետությունը, 2.5 միլիոն դրամ պացիենտն է վճարում: Հնարավոր է՝ պացիենտների քանակը մեծացնենք, օրինակ եթե հիմա կարողանում ենք 10 պացիենտի համար վճարել, դարձնենք 20: Լյարդի դեպքում զրոյից պետք է հասկանանք՝ ինչ ենք անելու, որովհետեւ դա շատ ավելի թանկ է եւ ավելի քիչ մարդիկ կկարողանան օգտվել: Պետք է ծախսարդյունավետությունն էլ մտածենք, քանի որ սա առաջին դեպքն է եւ նույնիսկ չգիտենք՝ ինքնարժեքն ինչքան է կազմել»,- ասաց Թորոսյանը:

Նախարարի խոսքով, Հայաստանում զարգացվելու է նաեւ դիակային փոխտպատվաստումային բժշկությունը, որպեսզի մարդկանց կյանքեր փրկվեն նաեւ մահացածների օրգանների շնորհիվ. «Արդեն պատրաստ են համարյա բոլոր իրավական փաստաթղթերը, բայց պահանջվում է երկարատեւ կազմակերպչական աշխատանք՝ դոնորների եւ ռեցիպիենտների ռեգիստրի ստեղծում, լոգիստիկ հարցերի կազմակերպում, ինչպես նաեւ բժիշկների վերապատրաստման հարցեր, որով մենք զբաղվում ենք մեր արտասահմանցի գործընկերների հետ»:

Հետմահու դոնոր դառնալ չցանկացող անձինք պետք է համապատասխան դիմում գրեն: «Մեր երկրում գործում է հրաժարվելու սկզբունքը, այսինքն՝ եթե որեւէ մեկը չի ուզում, որ իր օրգանները մահից հետո օգտագործվեն՝ այլ մարդկանց կյանքեր փրկելու համար, նա կարող է հրաժարվել: Այս պահին մեխանիզմը դեռ չի գործում, դա էլ է ներդրվելու»,- նշեց Թորոսյանը: Հավելեց, որ ինչպես վկայում է համաշխարհային փորձը, հրաժարվողների թիվը չի հասնում տվյալ երկրի բնակչության նույնիսկ մեկ տոկոսին:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
7696 դիտում

Եկեք Ռուսաստան և ԵԱՏՄ բառերը չօգտագործենք որպես հոմանիշներ. Եղոյան

Հայտնաբերվել է ԱԱԾ գեներալ Տիգրան Բարսեղյանի դին

Դավութօղլուն առաջարկել է Գազան կցել Թուրքիային

Զրույց էր խաղաղության հասնելու հնարավորության շուրջ. կայացել է Թրամփ-Զելենսկի հեռախոսազրույցը

Վիճաբանողների մոտ մահակներ ու խոհանոցային դանակ է եղել. «Գյումրի» բժշկական կենտրոն տուժած է տեղափոխվել

Վերջին երկու տարում Երևանի մետրոպոլիտենում իրականացվել է 6.3 միլիարդ դրամի ներդրում. Տիգրան Ավինյան. տեսանյութ

Քաղաքացու ինքնասպանության փորձը կանխվել է

Թրամփ-Պուտին հեռախոսազրույց է տեղի ունեցել. Ուկրաինայում պատերազմը դադարեցնելու բանակցություններ կսկսվեն

Ծովինար Թադևոսյանը ներկայացրել է «Արմավիր» քրեակատարողական հիմնարկի նորանշանակ պետին

Ավազակային հարձակում Րաֆֆու փողոցում․ կա վիրավոր տղամարդ

Փաստաթղթում ասվում է՝ ՀՀ նախագահը և Ադրբեջանի նախագահը. ի՞նչ կապ ունեմ ես, ես նախագահ երբևէ չեմ եղել. վարչապետ

Հայաստանը շարժվում է խաղաղության օրակարգով. ՀՀ նախագահն ընդունել է Ուրուգվայի դեսպանին

Չեմ զարմանա, որ ձեր շրջանակներից են այդ մարդկանց փող տվել, որ փչացնեն ՀՀ-Իրան հարաբերությունները․ վարչապետ

«Խոսրովի անտառ» պետական արգելոցի տարածքում կանխարգելիչ միջոցառումներ են իրականացվել

Կարեն Կարապետյանը կամ Սերժ Սարգսյանն ո՞վ են, որ ինձ իշխանություն տան կամ չտան. Փաշինյանը՝ Խամոյանին

Ռազմարդյունաբերության կոմիտեի նախագահը Դելիում հանդիպել է հնդիկ գործընկերոջ հետ. պայմանավորվածություններ կան

«Կրթվելը նորաձև է» շարժումը՝ Լեռնավան համայնքում. կրթական շարժումը նոր թափ է հավաքում

Երևանում ավտոբուսների այդպիսի մեծ հոսք սրանից առաջ տեսել եմ Խորհրդային Միության ժամանակ. վարչապետ

Համընդհանուր հայտարարագրման համակարգը Հայաստանում սոցիալական հեղափոխություն է

«Հաջողակից՝ սկսնակին» ծրագրի շրջանակում մեկնարկում են բիզնեսի կառավարման և պլանավորման դասընթացները

Ի՞նչ է արվում ապօրինի զենքի շրջանառությունը կանխելու ուղղությամբ․ Մանավազյանը՝ Արփինե Սարգսյանին

Պատանդների փոխանակումը մերժելու ՀԱՄԱՍ-ի քայլը նշանակում է պատերազմի վերադառնալու որոշում. Իսրայելի ԱԳ նախարար

Որն է ԵՄ անդամակցության ճանապարհին ՀՀ-ի ամենամեծ մարտահրավերը․ վարչապետը մանրամասնել է

Ինչ փուլերով պետք է անցնի Հայաստանում գաղափարական տրանսֆորմացիան. վարչապետը պարզաբանել է

Լեռնավանից մի կերպ հասա ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանին. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել

Գյումրի-Հովիտ երթուղին սպասարկող «Գազել»-ում հրդեհ է բռնկվել․ այն ամբողջությամբ վերածվել է մոխրակույտի

Վարչապետը հայտնեց՝ ինչ ձևաչափով է տեղի ունեցել ԱՄՆ փոխնախագահի հետ հանդիպումը

ԲՏԱ նախարարի տեղակալը և GITEX-ի ներկայացուցիչները քննարկել են համագործակցության ընդլայնման հնարավորությունները

Քրեական ենթամշակույթի կարգավիճակ ունենալն ինքնին կդիտարկվի քրեական պատասխանատվության առարկա․ ՆԳ նախարար

Սնուփ Դոգը վերադարձրել է երևանյան չկայացած համերգի հոնորարը

Հունաստանը նոր նախագահ ունի. հայտնի է երդմնակալության օրը

Մի հատ հայրիկին երեկոյան հարցրեք՝ կա՞ բանավիճելու բան, թե՞ չկա. Նիկոլ Փաշինյանը՝ Քոչարյանին

Արփինե Սարգսյանն անդրադարձավ Մերձավանում տեղի ունեցած սպանության դեպքին

Հայ հրաձիգները թիմային ոսկե մեդալ են նվաճել Եվրոպայի Մ18 առաջնությունում

Ունենք 110 հազար դուրս գրված էլեկտրոնային դեղատոմս, որից դեղատան կողմից սպասարկվել են մոտ 34 հազարը. նախարար

Մենք հեղափոխություն չենք արել, որ ստվերը խրախուսենք, գնում ենք կատարելու մեր պարտականությունները. վարչապետ

34-ամյա վարորդը վրաերթի է ենթարկել մորն ու երեխաներին, հայտնվել բնակչի հողամասում. վերջիններս հիվանդանոցում են

Ցեղասպանության թանգարանը ամբողջովին հիմնանորոգված կլինի, անհանգստության այլ առիթներ փնտրեք․ նախարար

Ահազանգեր ենք ստանում, որ համատարած ՀԴՄ չեն տալիս. Նիկոլ Փաշինյան

Լոռու մարզի Լեռնավան համայնքում Կրթվելը նորաձև է շարժումը հիասքանչ ընթացք ստացավ. Աննա Հակոբյան. տեսանյութ