Երևան
17 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
17 °C
Անցնող տարին բավական ակտիվ էր ՀՀ արտաքին քաղաքականության տեսանկյունից: Հագեցած էին նաեւ հարեւանների հետ հարաբերությունները, բացառությամբ, թերեւս, Թուրքիայի:
Արեւմտյան հարեւանի հետ հարաբերություններում որեւէ փոփոխության հեռանկար անգամ չի էլ ուրվագծվում: Առանց նախապայմանների հարաբերություններ հաստատելու՝ Երեւանի պատրաստակամությունը հանդիպում է Անկարայի մի շարք նախապայմաններին, որոնցից առավել հաճախ հնչում են «ադրբեջանական տարածքների վերադարձի» եւ Ցեղասպանության հարցով «պատմաբանների հանձնաժողով ստեղծելու» թեզերը: Բնական է, որ նման պայմաններում հայ-թուրքական դիվանագիտական հարաբերությունների վերականգնման հեռանկարը մշուշոտ է:
Վրաստանի հետ բարիդրացիական եւ գործընկերային հարաբերություններում որակական լուրջ բարելավումներ եւս չեն նկատվում: Հայ-վրացական շփումները եւ պետական ամենաբարձր մակարդակով փոխայցերը չեն կարողանում ողջ ծավալով գործարկել երկու երկրների հարաբերություններում առկա ներուժը: Այդուհանդերձ, անընդհատ շփումները եւ հանդիպումները թույլ են տալիս պահպանել ավանդաբար ջերմ հարաբերությունները, ինչը, հաշվի առնելով երկու երկրների արտաքին քաղաքական վեկտորների հակադարձությունը եւ մեր հակառակորդների հետ Վրաստանի սերտ հարաբերությունները, կարեւոր է տարածաշրջանային կայունության պահպանման տեսանկյունից:
Դրական առումով տարբերվում է իրավիճակը Իրանի հետ հարաբերություններում: 2019թ. շատ արդյունավետ էր հայ-իրանական համագործակցության տեսանկյունից: Թավշյա հեղափոխությունից հետո նկատվող որոշակի դադարից հետո հայ-իրանական հարաբերություններին նոր թափ հաղորդվեց փետրվարին ՀՀ վարչապետի՝ Իրան կատարած այցը: Դրանից հետո աշխուժացավ հայ-իրանական միջկառավարական հանձնաժողովի գործունեությունը: Զգալի ձեռքբերում է նաեւ ԵԱՏՄ-Իրան ազատ առեւտրի գոտու ժամանակավոր համաձայնագիրը: Հայ-իրանական բարեկամական հարաբերություններն ու դրանցում այժմ տեղ գտած պրագմատիզմը հող են նախապատրաստում բազմիցս քննարկված երկկողմ ծրագրերի (Իրան-ՀՀ 400կվտ լարման էլեկտրահաղորդման 3-րդ գծի շինարարությունը, Մեղրու ՀԷԿ, գազ-էլեկտրաէներգիայի փոխարեն ծրագրի ընդլայնում) իրականացման համար:
Ադրբեջանի հետ հարաբերություններում սկզբունքորեն նոր տեղաշարժեր չկան: Դեռեւս նախորդ տարվա աշնան կեսերից նկատվող սահմանային լարվածության նվազումն ընդհանուր առմամբ շարունակվեց նաեւ այս տարի: Ավելին՝ կարելի է ասել, որ ձեռնարկվել են գործնական միջոցներ մարդկանց միջեւ շփումների հաստատման ուղղությամբ: Խոսքը մասնավորապես հայ եւ ադրբեջանցի լրագրողների փոխայցերի մասին է: Այդուհանդերձ, հակամարտող կողմերի դիրքորոշումներում շոշափելի փոփոխություն չկա: Չկա նաեւ խաղաղության մթնոլորտ ու փոխադարձ վստահություն: Արցախը բանակցային սեղան վերադարձնելու Երեւանի փորձերին Բաքուն փորձում է հակադրել «ԼՂ ադրբեջանական համայնքի» թեզը, որը, սակայն, անհեռանկարային է: Հաջորդ տարվա ընթացքում, թերեւս, շարունակվելու է նույն տրամաբանությունը, որին ականատես ենք լինում վերջին 1-2 տարիների ընթացքում:
ԵՄ-ի հետ համագործակցության առանցքային ուղղություններն էին դատական եւ հակակոռուպցիոն նոր ռազմավարությունները, մարդու իրավունքների պաշտպանությունը, տրանսպորտի, էներգետիկայի եւ շրջակա միջավայրի բնագավառները, ինչպես նաեւ կրթական բարեփոխումների շուրջ երկխոսությունը: Ինչ վերաբերում է Համապարփակ եւ ընդլայնված գործընկերության մասին համաձայնագրին, այս տարվա ընթացքում այն վավերացրել են եւս 15 երկիր: Այդպիսով ՀԸԳՀ ուժի մեջ մտնելու համար անհրաժեշտ է եւս 4 երկրի վավերացում: Հաջորդ տարում ԵՄ-ի հետ հարաբերություններում գլխավոր թեմաներից կլինի նաեւ ՀՀ-ԵՄ մուտքի արտոնագրերի ազատականացման շուրջ երկխոսությունը:
ԱՄՆ-ի հետ հարաբերություններում 2019թ. ամենատպավորիչ կետը, թերեւս, միայն Հայաստանի վարած արտաքին քաղաքականության հետեւանք չէր: Նախ Ներկայացուցիչների պալատի, ապա Սենատի կողմից Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող եւ դատապարտող բանաձեւերի ընդունման պատճառներից է նաեւ Թուրքիայի՝ ԱՄՆ-ի համար անցանկալի պահվածքը: Հայաստան-ԱՄՆ հարաբերություններում զգալի առաջընթաց է արձանագրվել նաեւ նահանգային մակարդակում, մասնավորապես Կալիֆորնիա նահանգի հետ հարաբերություններում: Հատկանշական է, որ նահանգային մակարդակում ՀՀ-ն արդեն որոշակի փորձ ունի. ԱՄՆ Կանզաս նահանգի եւ Կանզասի ազգային գվարդիայի հետ ռազմական ոլորտում արդյունավետ փոխգործակցություն է իրականացվում:
Անցնող տարին արդյունավետ էր հայ-ռուսական հարաբերությունների տեսանկյունից: Նախորդ տարի հարաբերություններում տեղի ունեցած որակական փոփոխություններն այս տարվա ընթացքում ամրապնդվեցին, ինչն արձանագրեց նաեւ ՌԴ ԱԳ նախարար Լավրովն իր երեւանյան այցի ընթացքում՝ նշելով, որ Հայաստանում «տեղի ունեցած փոփոխությունները չեն խանգարել մեր հարաբերություններում շարունակականության ապահովմանը, ռազմավարական եւ դաշնակցային գործընկերության հաստատմանը բոլոր ոլորտներում»:
2019թ. հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա ամենաշահարկվող թեմաներն էին ամերիկյան ֆինանսավորմամբ կառուցված կենսաբանական լաբորատորիաները եւ Գարեգին Նժդեհի հերոսացումը: Առաջինի մասով շահարկումները դադարել են կենսաբանական անվտանգության ոլորտում համագործակցության հայ-ռուսական հուշագրի կնքման համաձայնությամբ: Նժդեհին որպես ֆաշիստ եւ ռազմական հանցագործ ներկայացնելու՝ ադրբեջանական փորձերը տապալվեցին, թերեւս, այն բանից հետո, երբ հարցը քաղաքական բարձր մակարդակով քննարկվելուց հետո անցավ հասարակական տիրույթ, որտեղ ընդհանուր հայտարարի գալն ավելի դյուրին է: Այդուհանդերձ, դա չի նշանակում, որ նոր շահարկումների փորձեր Ադրբեջանի կողմից չեն լինելու:
2019թ. ՀՀ արտաքին քաղաքականությունը քայլեր էր կատարում նաեւ դեպի արեւելք: Մայիսին ՀՀ կառավարության պատվիրակությունն այցեր կատարեց Չինաստան, Վիետնամ եւ Սինգապուր: Այս ուղղությամբ սպասելիքներն ընդգծված տնտեսական էին: Ավելի ուշ՝ հոկտեմբերին Երեւանում կնքվեցին նաեւ ԵԱՏՄ-Սինգապուր ԱԱԳ ստեղծման մասին համաձայնագիրը, ինչպես նաեւ ԵԱՏՄ- Չինաստան առեւտրատնտեսական համագործակցության համաձայնագիրը:
2019թ.՝ ԵԱՏՄ-ում Հայաստանի նախագահության տարին արդյունավետ էր նաեւ կազմակերպության համար: Հատկանշական է, որ հենց 2019թ. զարկ տրվեց ԵԱՏՄ աշխարհագրության ընդլայնմանը: Բացի արդեն իսկ նշված Իրանի եւ Սինգապուրի հետ կնքված ԱԱԳ ստեղծման մասին պայմանագրերից, համանման պայմանագիր է կնքվել նաեւ Սերբիայի հետ: ԱԱԳ ստեղծման շուրջ քննարկումներ են ընթանում նաեւ Իսրայելի, Հնդկաստանի եւ Եգիպտոսի հետ։ Այդպիսով՝ նախորդ տարի ԵԱՏՄ-ի շրջանակներում օրակարգ բերված՝ կառույցի արդիականացման խնդիրը սկսել է լուծվել, եւ խորհրդանշական է, որ գործընթացը մեկնարկել է հետհեղափոխական Հայաստանի նախագահության տարում:
Երևանում հայտնաբերվել են կողաշրջված մոպեդներ. 22-ամյա մոպեդավարը հիվանդանոցում մահացել է
Հայտնի է «Երևանի մարաթոն» ամենամյա վազքի մրցման անցկացման ժամկետը
Համեղ ու առողջ․ «Բիգ Լայֆ» ընկերության «Նարինե» արտադրանքն ու սպասվող նոր պրոդուկտը
Հայոց ցեղասպանության ժխտման և անպատժելիության մթնոլորտը հանգեցրել են աշխարհում նոր ոճրագործությունների. Շվեդիայի դեսպան
ՄՔԴ դատախազ Օկամպոն ելույթ է ունեցել Ֆրանկֆուրտի Սուրբ Պողոս եկեղեցում Ցեղասպանությանը նվիրված երեկոյին
Քննարկվել է ՀՀ-Չեխիա ռազմատեխնիկական համագործակցությունը, պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել
2-6 ժամ լույս չի լինի Երևանի և 8 մարզի բազմաթիվ հասցեներում
Մենք սգում ենք նրանց համար, ովքեր սպանվեցին Հայոց ցեղասպանության ժամանակ․ Սամանթա Փաուեր
ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար
Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի
«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է
Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան
Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ
Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ
Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ
Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին
Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան
Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով
ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին
Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված
ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ
Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին
Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել
Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս
Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել
Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն
109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան
Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին
Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին
Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին
Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ
Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին
Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ
Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)
Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել
Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել
Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)
Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան
Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են
